Compendium Michlól, hoc est, Absolutiss. grammatices Dauidis Chimhi nunc primo editum authore Rodolpho Bayno Cantabrigense ...

발행: 1554년

분량: 158페이지

출처: archive.org

분류: 어학

11쪽

Quiescentia lamedes bDuplicata Nomina quatuor literarum

De numeris

De ierborum affixis Diiiiones

i . a

12쪽

Compendium absolutiss. Gram-

nunc primum aeditum,authore Rod.Bayno. De potestite er diuisione literarum. Cap. I. v IGINTI DUAE LITERAE HEBRAEΟ-rum characteribus, nominibus,3c potestate secernuntur.

N primae literae

Aleph. nulla Latina satis

Gimal. g.

Daleth. d. Nn tenuis aspi-

Cheth. ch. aspiratio.

Teth. t.

Ιod. i. Quinque capti, me,

Caph. ch. nun, pe, & tsidi, aliam figura habent claude

Lamed. l.

res dictionem, aliam

incipientes.

13쪽

Res. r.

pia Si puctu habeat

in parte sinistra, stridorem amittit. Instrumenta loquendi naturalia suas literas sibi vendicant, nempe guttur, palatum, lingua,dentes,&labia. liun gutturis sunt quatuor rans ann palati sunt quatuor pauit udin linguae sunt quinque ni, o n)aUn dentium quinque ornavn labii quatuor in his quae gutturis εἰ palati sunt, quaeque regio suum sibi vernaculum sere vendicat, praesertim in litera ny, quam ut aleph nullo negotio proserunt,qui Ge mania vel Galliam incolui Hebraei: verum Itali & Hic pani sic hauriunt e pectore hanc literam, ut dissicilimum sit eos imitari. Vndecim sunt radicum siue thematum literae, d py vocant Hebraei, quae nuquam semuiunt his vocibus comprehense, pnx via nan on. Totide vinetici miniitrantes,sic appellatae, quod non solum diactiones essiciant, inam hoc est omnium literarum) sed variis etiam muneribus sungantur, ut per quas coniugationum, temporum, personarum, generum, & numerorum, diuersitates cognoscuntur. His vocibus denique, veluti symbolo memoriae, comprehenduntur N ana ΠΕ de quarum ossiciis & motionibus postea dicemus. Interim illud obseruantes, quatuor,nepe

in principio dictionis solum ancillari, reliquas vero septem nunc principio, nunc fini dictionis adhaerere,

14쪽

nam meditullium dictionis nulla ministranstitera ingreditur. De motionibus ue punctis. Cap. II. IN vocales &consonantes suas non diuidunt literas Hebraei, sed vocaliu loco punctis utuntur, quae nianan hoc est motiones vocantur,sine quibus cum nulla lit ra syllabam perficiat, satis est argumenti, vocales non

esse literas: ad naturam tamen vocalium plus caetem accedere traduntur hae tres iis, ab antiquis grammaticis appellatae numNn 'a' mzN,matres omnium literarin Puncta quibus hodie vocalium loco utuntur Hebraei, sono distincta sunt quinque figura vero sunt dece principes motiones,siue tra reges. Quinque ni ira niv ammotiones maiores, & quinque niaup nivnn motiones minores,quarum omniu nomina subiecta tabella con

tinet, cum figuris sublitera s depictis.

His matribus linquit David Chim hi respodent quin, que filiae, quarum motio minor est, & sonus humilior

quam matrum. bi urina

a. e.

Pathali magnum. Segotvel pathali paruum. Hiric sine iod. Haleph cam eis. Cibbuis vel tria puncta.

15쪽

Ex his motionibus decem holem duntaxat duplice habet figuram, nam quandoque ablato va solo puncto notatur supra literam, non recte, sed versus fartem suae literae sanistram, ut ab accentu v)a' qui recte supra lineam pingitur, discrimen habeat. A' veteribus d a plenitudo oris vocari solet. Germaniam qui incolunt

Hebraei, cum c in insono Ida confundunt, Vtramque motionem per o male proserentes. Hic error ocasione

habuit ni fallor ab ,i quae frequenter sileua caret, &tamen sonum non mutat. Est enim regula, - sine ac-. centu ante sileua, non vi - , sed vi H legitur. Occupat etiam - locum in aliis locis, ut postea docebimus. Praeter has principes motiones, quas z Vocanti sunt tres ancillulae, nempe Nua duobus constans punctis recte pendentibus, ad hunc modum N e: &aliae duae ex sheua cum nna, vel ex sheua cum , ad constatae , Videlicetnns Ion N a. Haleph pathali, &Viap uri N e. Haleph segol. Hae duae motiones breuissimae loco Ni a gutturalibus maxime supponuntur literis. De literis. N. Cap. III.

I increa quae lectionem impediunt, & variam escia,

in primis numerantur avan, N , & literae quae hac voce VIN cotinentur, quarum ut de his primo dicamus duplex est natura. Nam quandoque motionibus caret,& omnino quiescunt, nec ullum sonum efficiunt, sed motione praecedentis literae latetes,videntur ociose inter legendum, ut in verbo Up vocavit,& IN) comedet,

16쪽

s DE LECTIONE.

Os quiescit: in nyy secit, n N leo, m videtur otiosa. v vero in uva domus mea. Denique ubicunque magnae motiones occurrunt, una ex his literis 'ans vel adscripta subiicitur, vel virtute intelligitur adesse. Tres ex his, nepe )ns,inhian motione parua,solet aliqua do quiescere: ut in My onagesina os oris,η a instrumeta tua. Verum ubi suas obtinent motiones, more aliam mobiles suntnnN . Tres demum nri, sine motione sonu

aliquem efficiunt in fine dictionis, quem p ad appellat,

hoc est exitu, qui in litera Mi puncto notatur, Ut manverbum eius, rua filius eius. Iod quoque sine motione prosertur per p)az in fine dictionis, post quatuor motiones, nempe pnnu z in Ina ypp. vi )aa facies mea, ad me, ia gens, reuelatus. ' in sine dictionis, nil cuy3ppia ente habet p)zz, via an Verba eius.

De Agbes. Cap. IIII. PVnctum in medio literarum Uan virtute duplex

est, nempe pm, cuius omnes literae capaces 1unt,

praeter literas ii an,quae sunt ut dictum est ynni,& praeter literam tim: & p n lenis, sedem habens solum in literis nza 'ua,idque post Mu quiescentem,vi maii 'i m: vel in principio dictionis, ut bina in principio

creauit. Gen. I. Tamen sa dictio praecedens in eadem clausula, exeat in unam ex literis ' N, non Uan habent naz naa, sed Nan, hoc est lenitatem, quae virgula super has literas protracta signari solet, ad huc modum, in honon sic, d)u man, comotae sunt gentes. Verum absentiae an ab his literis, Nan adesse intelligitur. Porro virtutem 'm, quae literas naz Iaa lenes in principio dictionis B. iii

17쪽

DELECTIONE. 6

efficiunt, accentus, & alia quaedam impediunt, quibus rudem lectorem hoc in loco onerandum non putauimus. pin Um daghes sorte literam in lectione dupli cat, ut navi fregit: p n vero corroborat has sex nga Na. Daghes pin neque in prima, neque in ultima dictionis litera locum habet, 'n vero prima, media & vltima, sed solita in n22 ma. ρm υa multa praestat officia, de quibus alius erit dicedi locus opportunior. p n denique ad sex literas corroborandas solum inseruit.

Cap. V.

TErtium ex his, quibus lectionem impediri, & dif

ficilem fieri diximus, est Nio non solum quod varios habeat sonos iuxta Gramaticos interes, sed quod frequenter quiescat, nullum sonum reddens. Prosertur autem & mouetur sub prima litera, ut d an. In mediosi fuerint duae, posterior legitur, viri' discent, ripa Visitabunt. Tertio Na: legitur sub litera, in qua Uan pingitur, vicies locuti sunt, Upp numerauerunt. Quarto post motionem magnam, ut v*o audiuerunt, N C mederunt. Vbilitera geminata suerit, Navi sub priore non legitur, nisi magna motio praecedat, z BN ni a myriades Ephraim, Deut. A. NiU sub rua non legitur teste Davide Chimhi,tamen in n legitur: non quod eadem sequatur litera, ut vulgus Grammaticorum tradit, sed quod sit sub litera, quae suo iure ora haberet: est enim coniugatio 'va. In fine dictionis si duplex sio

occurrat, Vtraque quiescit, ut nIpa. Ex proprietate linguae-orthographia, maiores motiones non sequitur

18쪽

7 DE ACCENTIBUS.υm post breues vero sequitur Uri, vel Meti quiescens. Tamen post maiores habentes accentum passim sequitur viri, quandoque ad lectionis ornatum,ut 3Πν' a Umi nni unusquisque amicum suum decipiet, 2.Samu.i8. Post breues habentes accentum non sequitur Ura, nec Ny i quiescens, Ut in an pes, va puer, 'Tu porta. Subvltima litera, modo non sit una de quatuor )ὶnN,semper

intelligitur'quiescens, quae in 'p finali, non habente I p, & in aliis naanaa habentibus .an apparet, ut τ' .

Ab hac regula excipias oportet duas, I In n)n, quae post quatuor moriones magnas, nempe pn3xi p m n in rix habent in fine dictionis ras, ad hunc moilum, rim spiritus, Dii sciens.

De accentibus. Cop. VI.

Mnes accentus siue acri reges, siue dτρου ministri tonum designant, & syllabam attollunt inter legendum. Reges etiam vim sistendi lectorem,&lectionem distinguendi habent, alii plus, alii minus, ut virgulae, commata, ac puncta in libris Latinis & Graecis. Sed sunt tres vel quatuor, qui primas obtinent in hoc munere, nempe pada τῆ finis versus, sic dictus, quiuversiculum claudat, & sententiam sere ubique absoluar, ut periodus, avi' non sedit, Psal. i. Secundus circa medium versiculi fiequenter occurres, lectorem sistit, ac respirare permittit, unde nomen habet nanN, ut trinny non stetit. Tertius itust 'pi, figura nihil discrepans asia, duo puncta videlicet super lineam erecta, unde

nomen habet, erector minor vocatus, ut dui Ν , an &diuisit deus, Gen. i. 'an quoque,qui unico pino super literas

19쪽

literas notatur, ut anavi, sed ego, vel equide in copia. Psal. s. Stino virgula a sinistra in dexteram deflexa infra lineam. Et a supra lineam, ultimam occupans literam:&alii complures,vim lectionem distinguendi habent,sed rarius quam tres primi. De usu quem inter canendum Hebraeis praestant accentus, nobis nulla cura est. 'p* virgula duas connectens Voces, Ut Ira n ,&suit ita, Gen. I. inter accentus numeratur.

De nominum speciebus. Cap. VII. I Z Niversa lingua in tres partes diuiditur, nempe in V dei nomen, in va verbum, &in n, dictionem. Nominu aliud 'urin ueti nome rei, aliud Ninnuo nomeformae. Sub nomine rei propria & appellativa coprehendutur: nome hentile quoq; & numerale, de quibus nihil trademus , cum per analogia ad Latina & Graeca nomina facile cognoscantur. Sunt qui tertia nominis specie tradunt, va no nomen verbale, quod actionem vel passionem significat, absque temporis discrimine,

formae est quod qualitatem, seu quacunque forma habitu vel potentia inhaerentem significat, Vt nῖn sapies, prax iustus, a 3 rex, Iav seruus. Participium Uero a nomine formali distinguitur apud Hebraeos, quod sormam actu solum inhaerere significat, ut aaia qui modo stratur, sed ara sur, 'asn deti, non quod in praesenti fure tur, sed quod consuetudinem habeat surandi. Verum loco nominis formae participio solent abuti, ut Sara

medicus, 'nio mercator.

20쪽

DE NOMINE.

De generibus nominum. Cap. VIII. IN nominibus duo sunt genera, 'I' D 7 Vox masculina, & napapin vox steminina: nam genus neutrum lingua ignorat Hebrata. Genera discernuntur sexus dis crim ine, ut apud Latinos. dominus, IV seruus, v)Nvir, rara vir, sunt masculina. Maa domina, nna: ancilla, pN mulier, nd p regina, sunt foeminina. Nomina animalium utrunque genus sub una voce occultant, ut ni n asnus,npna iument in utroque genere reperiuntur. In infimis tamen speciebus generis discrimen obseruatur, ut 'av vitulus, & v vitula, na iuuencus, In iuuenca. Nomina cum verbis, participiis, Vel nominibus thoar connexa, suum genus facile produnt, Vt I tbmU arbor plantata, Iasn om Tra Via impiorum p risit. Literae in cum I p & accentu, & vr , finales, sunt indicia generis sceminini, praeterquam in numeris, qui in masculino,non in sceminino exeunt in NI.

De numeris nominum. Cap. IX.

TRiplex est numerus, nin ris ' singularis, iN 'annian pluralis, dis Π I ap colleclio duorum. In m sculino,ni syllaba ultima multitudinem indicat, ut nrex,uci * reges, an Verbu, d an Verba, vir, viari. In Gmineis fit pluralis adiectione ni,ut ne x iustitia, nimx iustitiae, nana benedictio, niana. Multa transgrediuntur hanc norma, videlicet multitudine sceminina ex masculino singulari procreantia, Vt aN pater,ni patres, o eo locus, nicip* loca, Iaza primogenitus, n i a primogeniti, lau* tabernaculum,nu vip. Alterius clat-1is exempla. nzm manipulus, muti ho

SEARCH

MENU NAVIGATION