B. Bernardi Ptolemæi congregationis s. Mariæ Montis Oliueti conditoris vitæ libri quinque. Auctore d. Paulo Carpenterio Neapolitano ..

81쪽

Semardus nondum ephorbus doctoratus laurea honestatur,di inter Caserisquites asci. tur. Occupationibus eque tribus

distentus pietatis sensum in

ter arma tepescentem

P Rima ineunte adolescentia sub annum se tumdecimum , adeo in omnigenis litterara studijs profecerat,& excelluerat Bernardus, ut dignus extiterit, qui virenti do ratus laureata spectante,&stupente tota Senensium Republica, condecoraretur. Ex utroquE iure Potificio nempe,& Caesareo; ex philosophia utraque Platon, ca scilicet,& Aristotelica,exorta,atque contexta candidato iuueni multiplex corona. Non sciemtia tumet,non superbiam redolet sapiens, & m destissimus Bernardus; non qu6d unanimi voce, plausuquE prae ceteris doctissimus acclametur; quod eius digito aureus , non ad humanae illec brae,vel iactantiae notam, sed ad sapientiae dec rem,anulus inseratur; quod disciplinarum,& b narum artium omnium insulis flauetia cingantur tempora; quod Doctorum ei volumina oblatae , miro ingenij acumine,euoluat.Non quod citi simos sapientiae fluctus, vix florifero adolescentiae Vere

82쪽

Vere protulerit. Non superbit conuentu illo togatorum,vel stupescentium,vel conclamantium; pestiebat potius ad haec felicissimus parens, laeta. bsida adsonat Respublica, praeclarissima omnium extitit dies illa Senae,patuere cunctis opulentae Mini aedes; odoris sternuntur floribus,& vernantibus solijs via ;pendet urbis e muris,moenibusq; serica barbara, coronaeque,& maiorum antiquae imagines,eorumq; regia gesta populari acclamatione percensentur; reboant praediuites aulae m scis, & harmonicis vocibus , morum tamen face splendescebat augustius Bernardi sapientia,erat. quE ipsarum coronarum adolescentuli modestia, virginali suffusa pudore, corona,& decus. Atqui Minus haud rem nimiam ducens Ilit rarum fama celeberrimum, togatumq; adolesce-tulum vidisse filium, eiusque celebri laurea redimitam frontem,inhiabat eumdem tum fulgetem

in armis cospicere, caputquὰ amat cristata cla sum casside,laurumque cavo aere protectam. In- exsaturata erga unigenam genitorum vota sunt .

No poterat a veritate abire Veritas ipsa, quae inter nos vivens homines domesticos hostes homini esse testata est. Adit ergo supplicibus codicillis Imperatorem Minus, ut inter Caesareae eius Maiestatis Equites cooptare vellet filium Bernat du. Imperium tum regebat Rodulphus inter ceteros augustissimus,qui ct regnauit annos viginti, probataque iuuenis ex utroque genere Ptolemaeo. rum, ac Tanc redorum aeque clara nobilitate, ad Cesarei equitis gradum Bernardum libentissime

dus inter Oe saretu misi. ter ascitur .

83쪽

paratus evictis s

Pernaria ineuare militiam .

evexit. Egit gratias Caesari Minus,voluitqu's stivissime illucesceret illa dies Senensibus,insueta nempe Nobilium pompa,triumphali pene decore,regalique paludamento.Ferebatur bellicus apparatus magno equitatium comitatu ,& inter populares lusus, Martis spectacula horride vide-bρntur laetissima, tubarum clangore, ac tympa norum raucedine,tum fidium,& cithararum multisono concentu hilarescebat Sena. Canunt imueni viri sortissimi, & bellatores, & carminibus triumphalibus, Romanorum more , plaudunt. Gaudet ipse equitans inter arma effusa, ct consulas inter armatorum voces , quibus omnes s premum militiae sceptrum illi ominantur. Signa auris sparsa fluctuant,ventisque tument,& Signiferi nouum equitem venerantur. Inter enses, d hastarum siluas,complacet esse,exuisse iam praetextam,& induisse Bellonae arma;pendet ab illius latere ensis; tegi premitque frontem galea, lori ca pectus,sulgido serro corpus totu, clypeoque, ostro, & auro undiq; splendet. Sic ferebat sese media urbe equitas solemni pompa inter equOS,& arma,quasi triumpho potitus nouus bellicosus heros.En iam laetos intesimartiosq; plausus Besenardus collacrymandus, terit inter equestris turmae militiam, militumque studia, praeclaros dies iuuenis deuius. Studiu omne,omnis cura,& kllicitudo est in bellatoribus equis non aequa via. Lupato nunc spumate rapidum acriorem strenat sonipedem,nunc sanguineis calcaribus adcursus agitat,impellitque; nunc contractis,uel molliter sexis

84쪽

flexis habenis,coercet, seu mouet ad numeros , nunc in orbem flectit, excussa virgula, vel serulae sibilo ; nunc tergo percusso, ad saltus excitat, vel compositis gressibus ire suadet. . Auet rem ediscere militalc,cursum celerare,in insensius ruere bellum,in acriorem sese dare conflictum, hastas vibrare , corripereque, rotare ferrum, ferroque media inter praelia barbaros hostes ulcisci castra ponere,muros conscendere,obsidere moenia,e pugnare urbes,strages edere, lanienas agere,neces gentinare, militari labore consuescere, inter caedes , & cadentium cadauera cruente commisceri, inimica effundere Militum agmina,victortiqvoces paeana canentium inter fulgurantium ensium,& vibrantium hastarum lucos exaudire;e

citari tadem Victori sibi,sub umbra serrei imbris, pompale trophoeum. Intumescebat de nominis

s ς' xlx xς suorum,qui belli laurea floruere,de avib

tis regnis, patrijsque sceptris: En pro humanae mentis fragilitatem l En Christi bellator pij,ia, ij armiget Martist En qui Christo puber milita.

Dat sagax, nunc improuidus Bellonae serae ancillaturi En qui solitariam ducturus vitam in jelaris abdicatus ab hominum consortio videbatur,nucinter vanissimos armorum strepitus, militari luxu lasciuiens, vanesciti Quis nesciat obtundi animi saepissime aures belli stagore Spirantem caelestem auram repellit martius stemitus, & cor pacatum Dei amoris assuetum nouisse voces, perturbatis sensibus,eas praeterit, languet ardor bonus gne furentis Belli. Tepuit ergo Bernardus inter

Ternardi pis

85쪽

inter arma;&virtutes sensim incipiebat miserε exuere. Lauit,obliquat crinem;nutrit, studetque desidiosus comae,pectit,pexamq; sussit,dat effuso capillo,di tortilibus cincinnis pectine,&aciculal legem; ungueto illitus nitet, spirantque militares vestes sagum, palliolum arabico odore. En militaria,& simul effeminata adolescentis,oculis p tius, quam armis serientis,studia i Distinetur mulierculae,intermissis Numinis,curis. Obliuiscitur Sodalitij illius sacri,pietatis operum, litterarum, studiorum,&suipsius immemor, vacuos transigit dies, equos inter, arma, barbaricas vestes ostro plurimo,auroque diffulgentes.En quod hominis cum Deo consortium, ut leui vel aura turbetur, maculetur Documetum genitoribus,qui nimio amore, vel potius nimio erga filios ducti odio,ex sacra,& pia consuetudine eos auocant, sibi,illis, familiae,patriae detrimenta plurima parituris.

Diuina Patia munitus Semardus militiam acie fatur . sicum sermones miscetpios, pietati que operibus iterum impen

PRolapsuro iuueni,& scelerum suctibus ob

ruendo elementiae manum adhibuit Deus, ne viiijs fractus miser caderet, collideretur, peri.

86쪽

ret. Exiguo temporis interitallo,perpaucis nempe mensibus,in ea mollitudine,& vitae leuitat versatus est Bemardus, iiisdemque enim armis, quae inter languescebat, volait Deus, generonissiiijpsius triumphator adolescens existeret, ut perspectis armis Martis memor esset Mortis indaturus postmodum arma Iucis. nenis exutus. Quadam enim die laxaturus membra otio, arma belligerum in modum aptarat Hercules noster imbellis. Suspenderat muro galea scutum,en'sem,loricam,srameam;cumque auidius ea intueretur, tactus caelesti manu, contemplabatur sibi

ipsi spiritualis arma militiae,& quasi abrupto,eX-cussoque lethali somno,sic secum locutus. Hae cine arma , quae induor Z haec ne in sacris illis septi , in sacro meo sodalitio gerere didici Proinisi ne lustralibus Baptismatis aquis ablutus,hastas intorquere, vibrare ferrum,scutum rotare Haec ne illa militia, cui me adhuc vagiens sacra

mento addixi Militia componitur vita hominis i m di

degentis in terris , iam noui, & noui nunc, quod milito ego inhac carne, sed non ius armis,in hoc vallo,in hac arena pugnandummon his conserε-dae mihi cum hostibus manus. Lacessor ab obsidentibus Daemone, Mundo, sensu, sed bis armis segni veterno torpeo , & arma mea in me sunt. Ensem gero, sed hoc mihi vulnus infigam ace

hius.Ferrum induor serreamsemper aetatem tra ducturust Non ego ad haec arma vocor,non ad

haec arma mihi tam noxia efformatus, nihil casti in his castris silent saneta leges inter horritales

Ferreismis adspiritualem militiam reuocartur Bernar dus α

87쪽

Bellonae sabulosi Numinis stepitus inter tympana,& tubas. Disceda ergo ab his inglorijs armis; eruntque illa iterum artes , exercitationesquEvirtutum. Haec sunt instrumenta,& tessera chriastians militis. Illud est nobile bellum,illa gloriosa concertatio, in qua cum voluptate dimicans virtus de ipsa voluptate triumphat. ae sunt ista militaria insignia; qui militares hi ornatus, nisi

improuidae vitae infelicia moniment, Tu eor cauo aere,pressa coma,caput; non protegar virtutis casside animam' Subijciam ne caniciem tandem meam galear,ut de terrenis certem; non pugna. bo,ut caelum expugnem usque ad finem e Induo manus ferro,non indua operibus pietati si Ostro,& aere clarescis,nullis virtutibus effulgebo ξ De secto, dcilecto his armis a verae gloriae cursu,t;sdemque infelix grauatus ad nigrantia gradum. festino tartara. O quam sortius virtute,quam lorica,& tegor,& protegor. Iam in vestro fulgore, incautae caliginem mentis meae optime intueor . Novam, nouam moliar militiam, noua arma, arma lucis induar. Vexillum illud sacrosanctum aErebo reformidatum sit mihi militare signum,sit mihi labarum gloriosum sub Christo cruento Duce, cui tantum deinceps strenuὰ militabo; omnia bellissima nouero in hoc bello . Erit gla dius eiusdem Iesu,omni scrro penetrabilius Vcrbum,assumam pro comanti galea salutis casside, pro lorica,fidei operimentum;pro scuto,aequitatis clypeum, pro ludicris martijs castris,libidinibus scedis,& maculosis i erunt mihi iterum soda-

88쪽

Liber I. at

litia sacra,vbi innocentia, ubi nitor . Si pro exangui meae vitae Seruatore. non dabitur sanguineas inter machaeras animam agere, dabitur saltem inter sanctili imas sit legis pedicas, dulciter irretitus,iugo suo pressus suauissimo,vivere,& mori. Natet haec mollis coma arido in cinere,prematur caro haec iam loricata, horretibus cilicijs,& de tera hic desinat serro serere, sed armata flagro assuescat animo reluctans corpus sortiter subiicere. Tergat,& curet poenitetiae plaga animi plagas. Iam obliuioni dico Martis serentis arma. Sic

secnm arma intuens , obortis lacrymarum sonti. bus, proloquitur Bernardus caeli miles iterum , Superorum alunus. Quam vere antiquus ignis fauillam seruare potis i Obliterata itaque omni saeculi huius imagine mendaci, abiectis luistuosis armis, militari ornatu, quibus quo cultior, eo incultior, quo formosior,eo deformior anteactos errores detecturus ad Sacerdotis pedes, flexis

poplitibus,sistit sese humillime; lacrymae pene in

rivos profluunt,geminantur suspiria,& certe dolor,fletus,& tormenta ea suere,quae amantissimuChristi decebant, quae male patrarat explicat omnia. Miratur Sacerdos candidum pene animutam sortiter dolentem ue inter sacros, ct paternos amplexus illum reuocat, consiliis monet, spe leuat, benignitate linit, plurimoque pio colloquio solatus, ad inceptos olim pietatis cursus hortatur. Ille firmissime omni u memor,humiliori gratias agit responso, tum impensius pietatis studia

colere, membra edomare, caelestemque sedem .

89쪽

gloriosiores inter heroaS exsuspirare . Fuerat a teneris annis Bernardus sanctissimae Virginis apprime studiosas s erat,extatque nunc Senae Sodalitium in Xenodochio uniuersisHetruriae celeberrimo, quod de Scala appellatur, Matri Deiparae, Mariae noctis vulgo dicu0 acrui ob reportatam reor de umbris victoriam, vocant

Mariam noctis ; sic Scipio ex Africa vict dii ius

Africanus. Deipara est ea Mater lucis, tae Deulucem sulgentinimum peperit. Mater lucis,quae terram , quae caelum complet lumine, quae in coecas tenebras errorum,& in caliginoso scelerum pelago fluctuatibus tota misericors,& presto est . Ex hoc sodalitio plusquam e illo Ilio equo, prodiere viri, vere omni sanctimonia insignes , qui nedum Senae , sed Orbi toti intulere radios sanctitatis,qui non Ilium pro Helena infami mς-cha, sed coeca barathra pro animo Christi emptociuore, expugnauere. Ex hoc virtutum lycaeo sex hoc sodalitio,inter ceteros,extitere demardinus , Seraphici Francisci ordinis instaurator, de author fratrum, quos dicunt,lignipedes,Ioannes Columbinus Iesuatorum institutor; Stephanu& Maiunius Carthusianae austeritatis ornametum, de quibus nos supra, omnes illius sacrae palestrae alumni. Ad hahia siligentissimam pietati noctem magis elucescit Bernardus, ct felicissimo omniupraesagio, libenter inter sodales ascitur. In hoc pia remis, pietatis c tu consessionum lauacro expiantur lionei in f persaepe animi, & caelesti esca, pascente Deo h*

de nocte. o niique I

Alani seda

S. Maria da Scala is

90쪽

nisque milites, ardentissimo studio, ineffabile

Nutnen colunt, adorat Matrem purissimam, gloriosos Caelites venerantur. Hic viget erga proximos pia flamma, saeculi contemptus , diuinorum praeceptorum custodia . Hic sagrorum rigido verbere,& cruento flagello comprimitur caro,&pungenti cilicio subiscitur spiritui triumphanti. Hic religiosi viri, probatique Sacerdotes docti menta praebent non maculandae icastitatis, tote. rantiae adipiscendae, humilitatis amplectendae, amandae mendicitatis. Sodalium assiduum institutum,&vsus,deuios salutarem edocere viam,in carceres coniectos inuisere, aegrotos solari,ijsq; pium omnem famulatum praestare, omniaque ta-dem ea exercere, quae christiana pietas suadet. Bernardus,quibus hic diffulserit virtutibus,expibeatu dissicile est. Saepe ad usque humiliorum pedum oscula laxat genua,eaenos, &graveolentibus detentos carceribus, timescentes inuisit,adiuuat,pascit. Non sordescunt loca pijs Bernardi, zz . υῖ, ardoribus,vel tabe horrida, vel hortore inacces- ας s ipso pret-sa.Vulnera adorat,vi sidera,vique lucis ostia palpat,amplectitur. Obstupescebat quisq; in adolescente tam antiquam virtutem; scelide languentibus sine stomacho regia proles accurrit,cibum potumque tolerater exhibet, morbis sessos,quos cadauerosos censeres, pie subleuat, succolla lectos,quibus cubent mollius, componit; morituris suprema ministrat;functos vita religiose condit. Eviscerat sese totum,mira delibutus dulcedine, in hisce lactis.Verum nee litterarum studia inter-

uratisi