장음표시 사용
111쪽
Aentetanterea naues progresta castello magis mages Maporooinou navi horam circiter decimam illa
Gubernator igitur robur audaciam ollando tum videns
Hollandos mitteret, qui deditionem facerent, de iam pacis entu Conuenit igitur inter eos,ut Lushanis omnibus libera decedendet cultas daretur, qui vero in matrimonio viventes ibi manere vellent era
mentum fidelitatis Mauritio, ordinibus confoederati bi desiit Decedentes autem arma sua secum sumerent, tormonti Toti et obii vid
ia tormentorum displosione hi uessis alii sui
melitis&munitionibus aliis probe a clinoduntiis
in eo triginta tormenta mea Lusitanohuti
&magnae vilistatis, quamccelitus quasi Di, stilis ii mili, mi
la exercuerunt, punire voluista videtur Hollandi quidem castallum id comineatu ad annum integrum sussicienti instruxerunt, constitutumo ueq*ox militibus reliquerunt M MF dMClarus alia
um ad T insulam dirigerent, Admirati, ueso h su 'g' g xur binuicem, quinque illae naue p rosi, Maii die ad Insulam appulerunt, inueni te Adin a.
cepisse ledicebat, constitueratque in ta n pro redi, violenariam ibi
vecturam adipisceretur Quaerebant Hollandi in iis me isto o
vaidorensiatis etiam pulueris tormentarii haberent, qui respondebanquo vascula sedecim haberent, hoccasionem sibi dari desiderarent
verisimilenon aderi,s Angli de iam is dixissent parum n. puluerisO ante
112쪽
m DESCRIPTION INDIAE ORlENTALIS
ante discessum suum ibi fuisse, teque propterea iter hoc ingressum esse, ut puluerem emeret, desinter castella ea distribueret. n. Dridi ri Die, Maii naues illae quinque ad D mapplicarunt si ex oppo doram adue sito aulae Regiae demiserunt, videntes duas naues non procul a castello ab munt anchoris haerentes, inter duo propugnacula, quae ad nauium istarum de sensionem facere haud parum poterant. Die T. Viceadmiratis deditionem castelli fieri postulauit, Lusitani vero respondebant , se defensioni ad extremum usque virum constanter incumbere uelle itaque visum Hollandis est , naues illas prius expugnare , moxque Viceadmiratis cum Geldria naui, cuius Nauarchus Ioamae Mollius erat qui ob fortitudinem, rei militaris prudentiam merito laudandus est, ad eas prouecti sunt Lusitani igitur statim ad tormenta conuersi, tam ex nauibus quam ex duobus propugnaculis Hollandos petere caeperunt,qui ipsis nihil con
cedendum rati tanto impetu: furore naues illas oppugnarunt, ut inter tonitrua quasi&fulmina constituti viderentur coelum quasi globos pilasque pluere putaretur. Inter fulminandum autem Viceadmiratis cum Ioanne Mollio scaphas suas militibus onerarunt, ut ita spretis inneglectis displosionibus omni b. ab omni latere naues oppugnare possent, quas etiam post horam unam atq; alteram expugnarunt. Populus ex nauibus omnis in aquam se abiecerat, expositis primum ad tormentarii pulueris vascula ignitis funibus, quibus naues a se desertae,&ab Hollandis occupatae dissiparentur, quod Hollandi quidem quam primum animaduerterunt: praecauerunt, qui in pugna hac tres viros amiserant, septendecim vulneratis. Transferebant autem ad naves suas septem tormenta mea, triaq, ferrea maiora,&duo vulgaria, unam spost alteram accensas dimi
Quamuis autem Lusitani ex castello prospicientes haec vidissent, in
sententia tamen sua perseuerarunt, deditione mi facere constanter recusarunt itaq; Hollandi Regem Ternatensem adhibendum in consilium arbitrati sunt, qui diem unum atq; alterum sibi permitti postulauit, ut exercitum cogere atque auxilium Hollandis praestare posset: non cnim ignorare sese dicebat, Lusitanos ab Anglis tormentario puluere, Commeatuque&rebus necessariis aliis satis instruestos esse. Cum igitur Rex ille cxcr-citum saum collegisset, consultum ipsis visum est, pro cauenda nimia sanguinis profusione Regem idorensem monere, vim metus Hollandos cum Lusitanis solis pugnare permitteret,quod ipsum etiam se facturum ematiuis Rex promisit.
postquam igitur hoc apud idorensem obtinuissent, i . Maii dimi centum quinquaginta Hollandi sub imperio Ioannis Molli in terram. castellum id visumma oppugnaturi descenderunt, cum praesertim Ipsis etiam Capitaneus ex Selandia De se Perre doctus sese coniunxisset. Q Uamprimum autem ex censionem in terram fecissent, ad pagos duos, alterum in parte meridionali, alterum in septentrionali sitos profecti sunt, eosq; interrorem Lusiuanorum igne deformarunt. Rex autem Te tensis, qui cum I . m et siue nauigiis, quorum singula centum, quadraginta armatos Continebant, aduenerat, cum quingentis plus minus militibus in terram progressus est, ut euentum pugna videret, Regem idorensem simul in metu contineret,ne auxilium Lusitanis afferret. Reliqui Hollandi cum
classe ad partem castelli septentrionalem applicarunt, tormentis sillud pete te indesinenti studio caeperunt.
113쪽
Pinuam Mollius cum centum& quinquaginta arma.
tis suis ad castellum progressus, munitiones statim ex doliis vinariis terra oppletis, die nocteque laborando parauit, multaque tormentorum displosione castellum concussit. Cum vero Lusitani pravidiarii non cessiarent, sed constanter, audacter Hollandos tormentis suis impeterent, vero classiarii Hollandorum milites castris assueti non essent, Mollius quidem clam nocturno tempore cum duobus militibus castellum lustraui cumque videret, accessum militibus tormentorum displossione iam patetactum esse constituitsequenti statim die impressionem tentare Simulatque igitur illuxit, populum suum omnem ad castestum traduxit id que tam occulte, ut praesidiarii in castello id animaduertere non possent. Qui in nauibus erant, strenue quidem displosionibus tormentorum incumbebant, donec signum erecto vexillo Mollius ipsis dedisset, quo viso tormentis tandem cessarunt. Praefectus igitur impressionem summo conatu aggressus, cum vexillo tandem septem militibus in castellum irru
Verum Lusitan crebra displosione pilarum ardentium ex turri
quadam proiectione, non solum vexillum eorum accendebant, sed sine plures irrumpere possent, modis omnibus prohibebant, itaque Mollius pol quam quadrantem horae pugnasset , recedere tandem iterum castellum relinquere coactus est. Inter decedendum autem ex scopulo cadens crus a terum fregit quo viso, cum quidam accurrentes eum inde aurerre vellent, parere ipsis recusans , modis omnibus ne decederent, sed impresistonem repeterent, hortatus est, donec tandem aliquis humero suo impossitum eum ad castra se munitionem , de qua dixi, de- In prima hac insultatione ex parte Lusitanorum quidam interfectus ad castellum transierat. Primus hic fuerat, qui in Praefeetati Mollium armatus procedens, eum gladio suo transfigere voluit, verum cum Mollius hasta sua actum auerteret, adfuit statim, qui glande plumbea per caput eius traiecta eum interfecit. Verum enimuero Hollandi non remitendum rata, secunda statim vice ad insultum reuersi facili labore reiecti Lusitan vero tam cordati maudaces efficti sunt , ut fere usque ad munitionem tuam Hollandos persequerentur. Hoc viso, qui in nauibus eranti ad torment iterum conuersi in castellum fulminare caeperunt. Factum est autem , ut, cum ex Getam naui globus tormentarius m turrim castelli contorqueretur ignis in puluerem tormentarium delaosus turrim cum
paue Ud Cym intuenxium stupore in aures dissi
Interea qui in terra erant Hollandi tertia vice insultum tentantes magna vim castellum irruperunt, Lusitanis in stuporem quasi versis,&vitae saltem suae parcerent rogantes, quod facile etiam obtinuerun r. Caeterum Temate ei, qua hactenus spectatores huius pugnae se praebuerant, expugnatoaam castelis, accurrentes omnia diripere me uerrere cae Perunt, Ira Ut turrim etiam saxeam igne delerent, in qua ingens quidem Caryopnyllorum copia fuit Hollandis frustra repugnantibus. in bar expugni me ex Hollandis tantum duo interfecti, septem
vulnerati sunt, Lusitanorum autem septuaginti tres occubuerant,
114쪽
n DESCRIPTI INDI E ORIENI PARS VIII.
tredecim grauiter vulnerati fuerant. Vxore S liberos ad propugnaculum quoddam in altissimo monte extructum, in quem non nisi angusto trami te ascensus patet, traduxerant Locus iste natura inexpugnabilis erat, nec nisi cibariorum aquarum defectu superari poterat Hollandi autem aliquot nauigia ipsis permiserunt, quibus Lusitan omnes quingenti fere numero ad Philippinin insulas delati sunt. Per hanc igitur victoriam Lusitani ex omnibus Voluccis in si is eiecti sunt, ita ut praeter exiguum aliquod castellum in Insulastor, iuxta Timor Insulam sita, nihil ibi amplius habeant. Dissicilior autem haec fuit expugnatio, quam prior illa, quae diuinum potius opus fuit,quam humanum, quamuis haec etiam inter diuina opera numeranda sit,cum incertum sit, quomodo ignis in puluerem peruenerit, rean puluis tormentarius a globo illo ex naui in castellum disploso, an vero per incuriam&negligentiam Lusitanorum, ignem conceperir. Hoc autem certissimum est,quod absq; hac turris dissipatione si fuisset, expugnatio non tam facile fieri potuisset. Caeterum Hollandi cum bona fere omnia ex castello hoc abstulissent, illud de consilio Praefectorum totum demoliti sunt, subuerterunt. Vice- admiratis autem aliquos constituit, qui in Insula Ddore imposterum subsistentes, negotiationibus cum incolis exercendis operam darent,& arbitri interutrumque Regemmidorensem VTernatensem essent. His ita peractis, Getaria quidem nauis Ternatem Detiit,ubi cum satis magnam Caryophyllorum copiam accepisset, I . Iulii inde iterum soluens, tantamum I. Augustidie aduecta est, unde postmodum dieris Augusti una cum naui alia Ter gaude dictati velificationem in patriam instituit , quo tandem sub initium Maii, Anno 16o 6. multis aromatibus oneratae, relationem de eo
pugnatis hisce castellis secum afferentes , felici
117쪽
MAE IN HAC OCTAVA INDIAE ORIENTALIS PAE RI Eannotanda sunt, varias simul populorum in Ternate, Patane, Cande&aliis locis habitantium eremonias,mores,liabitusque ob oculos ponenteS,
as incis, eae studiose nouarum rerum Lectori communicata exhibitaque,
IOANNE THEODORICO ET IOANNE ISRAE
LE DE BRY, FRATRIBUS GERMANIS.)3RANC FORTI, Io osciva Tnetraphic mos FGANGI ID CETERI.
119쪽
DE LINEATI CONVIVII A TERNA TENSIUM REGE
Generali Neccio exhibiti. ossandi ad Ternatem Insulam , quae ad lucas pertinet, duabis nauibus appulissensia Tege eius Flendido admodum conuiuio sunt exce=ti, quisuperioritabuia loco in lectulo regium in moramgemmis,sauro nitente ho Fenicoq; constrato considensiad utrumq; mense latis assidente bi seneralem Nectium, Consiliam Subpraefectosq; Am habunt hucusq; quidem mensa illi elegant mappa e rotundis orbiculis in pratasuit,post idos autemsedentes reliquin mum minis partem mens olbs et herbu virentibis constratam occuparunt Mensa autem ipsa una cum lectulo in theatro quodam nonnihil terra eleuato constituta suit Mabante Regusili cum Nobilibis alijs mensae misistrantes Durante autem prandii Molucenses inco avram exercere di omnisgeneris ludos conuiuis Hubere cogestantur.