Henrici Boceri ... Commentarius de donationibus, perstringens non modo genera et species donationis omnes, ad methodi leges accuratè conformatas ... cui denuo adposita est interpretatio noval. 4. C. de condict. indeb. ..

401쪽

. d. ad leg Fulcia. ignoranse dejurissarii gisorant 'i de eodem facti errore intelliget 'haec, de qua agimus, exceptioc si pe eum exceptio sit de regula, &ani declaret, Dec. Cogno abii inci sede re e Iur. Iasonis l. Singularia mu Sedadhoe, num 1a.j dereb. credit ' iroinde, quae mihi horum textuum nuntia esse videtur,nunc aperte ςxpc, Diocletianus & Maximinian.Imp. an . . C. de condiet indebit. Ea,im. 'iliunt, quae per inficiationem in haeo lint ab ignorante etiam indebita se horepeti no posse certissimi juris, ustinianus Imperator in d. g. ut institi Re .bligat. quae ex quas contra a. nais definierunt, inquit, VetereS, ex ' huibus causis inficiando lis crescit, ex ijs '7causis non debitum solutum repeti non His locis Imperatores non dicunt,a; quae per inficiatibnem in lite crescerecto Gnt, Nec, ex quibus causis inficiam crescere potest , Sed dicunt, per in Pscuitionem in ille crescunt. Et inficiam dinotauit. Quare non sunt exaudiem Y 3 -

402쪽

33a NOVA EXPLI CAT. L. 4. Cdi de casu, quo ex praedictis causis nondum lis crescit, sed quo jam per inficiationem, sive inficiando crescit lis sive res de qua agitur. Crescit ex praediaetis causis lis per inficiationem sive inficiando , si reus conventus, & a judice , vel actore coram judice ante litis contestationem interrogatus , utrum depositum acceperit, utrum damnum dederit, utrum legatum aut fideicommissum praestare jussus sit, necne, statim haec neget. In judicio, sutrem plenius & clarius exponam) huiusmodi interrogationes fieri solent vel ab ipi Iudice ,vel a parte litigante apud Judicem, L O sne s. g. i. t. - . g. I. o tot. tit. g. de

interrogat. in Iur. faciend. Speculator lib. a. tit. de positionib. g. s. num. 3. Et quidem vel ante litis contestationem, etiam post porrectionem libelli, si ad lutis ordinationem, sive praeparationem pertineant. Speculator dict. lib. a.'tit.

de interrogat. num. I. Marant, sart. 6.

403쪽

tionis, ad verb. Eratem ex o cio v sro , num. R. os cit L Si curatoris , C. de iure deliberand. ct L ubicumque 2 r. de interrogat. in iur. faciend. Vel si ii non pertineant ad litis praeparationem,

quandocunque etiam post litem Mon- testatam fieri possunt , d. ubicunque 2L

num. I. cI' Speculat, supra dicit. tit. in ' princip. Et tenetur adversarius nobilii ossicio Judicis in jure interrogatus Ο-l nanino respondere vel confitendo, vel' negando, l. . se tot. titos de interrogat. in Iur.faciend. Barto. in I. I. in priNcip. σnum. 3. in L ubicumyue a I. num. d. t. Speculat. libr.secundo eoae tit. nu. s. est Marant. d. pari. 6. tit. de interrogat. num.3. Et si confessiis fuerit,condemn,

tur continuo sententia judicis ex propria confessione, i. 3,ssis confessis, L 3 . de custodia reor. Si vero neget, proceditur ad litis contestationem, & j udicium accipitur, quo judicio si convinciatur u reus, condemnatur vel in duplum, si actio sit damni iniuria , l. Inde Neratius

404쪽

NovA EXPLICAT L. q. C. Aut alia aliqua actio ex ijs, quae per inficiationem in lite in duplum crescunt, supra in initio proposita: Vel codemnatur in simplum, si non fuerit ex numero

illarum alitonum. Qivid si autem reus post negationem actori praestet, &solvat rem, de qua agitur, pro inficiatore convicto habetur, &inficiationis hanc poenam sustinet,quod licet rem indebitum solverit, ejus repetitionem non habeat, si ex ea causa solavatur, ex qua insiciando lis crescit, ae l. . , C. de condiction. indebit. se ult. de obligat. contrarit. Et quia, quoties idem sermo plureSsententias exprimit, ea potissimum accipi enda sit, quae rei gerendae est aptior, dc

quς minimum iniquitatis habet, i. α - ties idem sermo . uoties nihil

de reguljur. L utrum)deperit, her dit. l. Ambigua Iρ. de legib. Nihil autem iniquitatis resultat eX eo, quem proxime aperui, seni, unde merito i pse reliquis interpretationibuS praeserendus erit; praesertim cum ex Vero le-

sum sonte producatur, ut enim ex pro-

405쪽

l DE CCNDICT. INDE B. pria consessione in jure facta condemnatus compelli potest,ut id,quod confessus est, praestet lice evera non debeat, ct C. de confisi. Ita & hic, qui ante negaVit, postmodum vero ipsa solutione debitum confitetur, merito inhibetur, ne repetat, quod solvit: praesertim cum solverit ex aliqua praedictarum cau

sarum.

Non obstat, quod a sententia judicis provocari potest, tot, Codria estat. Unde dicendum videtur, mutito magis solutionem indebiti per erro

rem factam revocari posse: Item quod post jusjurandum in dubiis causis a judu' ce exactum , constitutionibus Principum permittitur, causam ex integro agere, i. Admonendi II. f. de jurejurand. Non obstat, inquam, Nam qui condemnatus est a judice, invitus est condemnatus. Iudicium enim in invitum redditur, L inter stipulantem 83. i. 1 deverb. obligat. Item jusjurandum illud interponitur. inare cere non debet, arg. l. Ge-Sediuramento, Coae de reb.

V s credit.

406쪽

336 NOVA EXPLICAT. L. q. C. credit. c=Iureiur. Ubi dicitur, quod iusiurandum, quod litigator ipse procuraVlt appellationis remedio rescindi non possit. Unde sequitur, si quis justarandum no procuravit, appellationi locum esse. At qui solvit indebitum , invitus non solvit, sed sponte & ultro luit, &ipsa solutione post inficiationem in judicio factam confitetur debitum. Quocirca id quod solvit, licet indebitum sit, non repetituri quippe cum consessus pro judicato habeatur, l. tu. f. de confiss in tantum, ut nec appellare pos

fessos, inquit, in j ure pro j udicatis haberi

placet. Quare sine causia desideras rece di a confessione tua, cum & solvere cogeris. Ad eundem igitur modum, qui in jure interrogatus negavit se debere, postea vero offert, quod eum adversi, rius debere intendebat, non repetit, licet indebitum fuerit solutum, idq; vel testibus vel instrumentis doceri possit. Nam neque judicatum sub obtentu novorum instrumcntorum, postea repertorum retractari permittitur, l. IN

407쪽

res s.f. de re judicat.

Neq; etiam sub praetextu instrumehψ-stea reperti transactionem bona fidel finitamrescindi jura patiuntur l. Dra

Quod de solutione indebiti ex praedi--, eausis hactenus dictum est, idem ' isque de cautione in debitae pecuniae op in uem causis interposita nominatim tum est in Z I. Ea, qua . C. de con--α indebit. dc quidem multo magis d.

Ratio. autem cur ex praedi'is i tamitum causis non etiam 'ex aliis causis in. itum tutu vel cautio indebitae pel semiae interposita repeti non possit,nune': Rivestiganda nobis est. Glossa in l. Error ignorant. Bartoc: M. Avel 'alj in ael. 4. Cod. de n - uindebit. Idem Barti in aec Eleganter, Si qua lexin. dict. tit. Plat. in ult. -

sit. de obligat. quae qua ex contracI. Nasc. ι & Cui ac. ad Julium Paulum libr. I. sent i tentiar. tit 'is. in fine, hanc adserunt ru

tionem, quod is, qui solvit, videatur propter

408쪽

333 NOVA EXPLICAT. L. 4. C.

propter metum periculi inficiationis transigere cum eo, cui solvit, & proinde cum transactio rescindi,& ex transactione solutum repeti non possit, ut jam dictum est, exi. Sub praetextu D. Coae de transactionib. Neque etiam repeti posise quo solutum est, per errorem ex causa, quae per inficiationem in lite crescit. Sed hanc rationem ipsic Bartol. in L 1 An . C de condicit. indeb. reprobat. per c ult. C. eod. iit. ubi dicitur, quod presumptio transactionis non inducatur contra eoS, qui incerto animo indebi tum solvi int. Adsert autem ibidem aliam rationem. Ego, inquit, reddo istam rationem, quia ille, qui solvit, cum sciat

se posse negare, & jus negandi stibi coὐ- petere, repudiat jus negandi scilicet persolutionem & ista repudiatio adfert sibi utilitatem ; quia amplius non potest tr hi ad judicium poenale. Merito ergo Cum agendo negaret, repellitur a ne

Sed haec Barioli ratio non congruit inostrae interpretationi & sententiae no- lenim hare ratio lde casu, vae supra propositae. Est

409쪽

m C D i C T. . t qasu, quo nondum inficiatio factam tamen nos dictam l. Eaquae. 4. E-ndia. indebit. & d. g. ult. Instit. de luat. quae quasi ex contract. nast. II Hiigamus de casu, quo facta est cor iudice ordinario. si Placet autem prior ratio, sed aptiori su, quam quo eam supra relati Dd. ad rurit. a conventus actione L. Aquiliae. lactione ex testamento, nomine i i pietatis intuitu relicti, vel actiqne,ad restituendam rem tumultu

inae, naufragii causa depositam, inficu ram judice se damnum dedisse, i se legatum relictum esse, vel apud epositum quid esse, postea convictus

duplum condemnatur. Quod si au- antequam condemnetur, simplum, liberatur dupli praestatione.,4 Nunc quaestionis est, si postea appa- 'indebitum esse praestitum, dc tu, ex praedictae aliqua causa, An QLs condicere, quω ilutum est, possit Et respondendum est, quod non, ex.

410쪽

3 o NovA EXPLICAT. L. 4. C. g. ult. In fit. de obligat. qua quas ex contra I. nasi. Ratio At, quia ex causa trans actionis ea pecunia data intelligitur. Qui enim solvit post inficiationem in judicio factam, ob metum periculi inficiationis illius, quod est dupli praestatio, de disse videtur simplum: ut scilicet a dupli praestatione, in quam se condemnatum iri veretur, liber sit. Ex transactio. ne autem datum repeti non potest , LSumma 63. in princip. 9 - 1 - de con- Picit nisb. ne quidem sub praetextu instrumenti postea reperiti, dicit. L Substraetextu ist. C. de transmonib. Et transtactionis tanta est firmitas, tanturobur, ut licet ea quis laesus sit ultra dimidium justae aestimationis, tamen ad eam dio positio l. E. Cod. de rescind. Vendit. porrigi non possit, i. Lucim Titius, . sin. f. ad Senatusiconssuit. Trebellian. t Sub praetextu 29. C. de transmon. l. Godsiar.

de dolo, d. l. Insiumma sis. inprin ct DIAE. de condict. indeb. l. seuperstito 3. C.

de dolo , Andr. Gavclib. a. observ. practis observ. 7ρ. Vide Arium Pinelum iv d. l.a.

Coae de rescind. vendit. pari. I. num. Ia.