Observationes medicinales de febribus intermittentibus et qua ratione eisdem medendum sit. : Opus quod scientarum, artium atque litterarum Academia Divionensis praemio coronavit, die II augusti 1782.

발행: 1785년

분량: 220페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

161쪽

ΑΕGRorvs M. Anno 17 6 mense Augusto, vir o annorulia, quemadmodum e febre intermittente cibos nauseabat, sitim, vultum subflavum, O ainarum, et sordidas fatices habebat, bqre vomitorium medicamentum asiumsit, quod, ut multam bilem excussit, hominem integrum restituit. IPost 6 dies reversa similis infirmitas est ob quam alvus pharmaco subna est, quae decenaitibus multa putrida misit finitaque ista purgatione ebris in certos uetuitus tertio quoque die

explicuit se.

Igitur cortice peruilano nune succurre11dum esse putavi. At praeter opinionem, et absque ma-11ifesta ratione ista febris quatuordecim dies 1 cat' re continenter Xarsit, intra quem aeger phrenitiucorum more continuo deliravit. Ob quam ausam sanguinis missione et refrigerantibus aurilii occur sum est. Apparuerunt deinde signa , quae , quod impura

aegri praecordia sint, indicabant. Ob quae enim a-tibus subventum cst quae, ut multa putrida subtraXerunt, multum ex delirio minueriant. Post haec datum purgans pharmachini est, quo multae vehementer putrida Xcussit , et calorem atque delirium extinXit. Hare cum profectui fuissent,

fortius item purgans exhibui, quod quan plurima

vehementer putrida submovit.

162쪽

Expurgata ita alvo rursum febris tertiana per distinctos circuitus provenit, quani deinde cortice

Peruviano excussi.

Exeussa febre brachium sinistrum ad extremos usque digitos intumuit, juxtaque sternum ortus magnus abscessus est utique a febris materia, quae suas reliquias eo deposuit. Ex quibus iterum patet, posse febrim continentem excitari ab inte littentis nasteria, siquidem ea

vel exuperat, vel aliam causam, cum qua convertit exagitat.

Ita saepe paraph renitidem post purgatam satis alvum atque praecordia visit, in tertianae febris regulares accessiones desiisse. Esse vero paraphreni- istim ab impura colluvie, quae circum praecordia coivit, alibi a me dictum est Neque verum est, quod dicitur a quibusdam . nullam paraphrenitidem nisi ex inflammato iaphragmate esse Noaienim de re, sed de verbo controversiam movent; qui id sustinent. Porro nosse refert, eos quorum febris intermittens, sive ob id quod inveteravit, se ob malam vivendi rationem conversa in continentem est, deinde ubi per sanguinis missionem atque refrigerantia auxilia X ea revenerunt, vi ulli imposterum intermittentis recidiva obnoxios fuisse sed fere tutos mansiste Quasi ebiis materia per continentem istum aestum confracta magis atque

eontrita uisiet, sicque omnis expulsa.

163쪽

Et hic iterum quaelitur, in tali febre continenti, propterea quod suum ab sintermittent imam habebat, corticen peruviano obveniri debeat, an communibus auxiliis refrigerantibus puta et mittendo saepe sanguinem ZEgo quidem corticem peruvianum Ytrenae coninvenire judico, si febris intermittens quam proximo antecessit veluti nune dicam. Ai , , vs LXII. Anno 17 9 die et o Augusti Remina et annos nata, integro fere anno febre intermittente quartana laborabat intraque id temporis utero conceperat. Nersa deinde intexmit. rens febris in continentem est in ipsaque accessione aegra protinus desipuit, et respirationem lartorosam accepit cum oculis, pulverulentis et honniventibus palpebris facta oris labia nigra sunt et lingua atque fauces aphinosae et nares siccae et vox clango-des: accessit putridum alvi profluvium; ipsaeque faeces atque urina sine sensu exiverunt subsiliebant item tendines et arteriarum pulsus frequens atque inaequalis erat rigidae item maxillae. Atque in tali statu aegra trium dierum tempore stipitis instar immota decubuit, non multum a morte distans. Quacunque utero habentes a febribus corripiuntur et fortiter attenuantur sine manifes occasione, difficulterrariunt, et periculose, aut abortum faciente periclitantur. g HIPP. Lib. Aph. Sect. V. phor. s.

164쪽

Relatum etiam accepi, minam , quatre aegra proxime B istam accessironem reddiderat, turbidam uim atque sedimentum lateri trito simile ha- hui1se. Ob quae etiam istum morbum a febris in. termittentis materia potissimum esse, ratus salutem si quam sperare liceret a cortice Peruviano peteIadam esse putavi.

Itaque rigidas seΙrae maxillas xi diduYi, interi-que eas corneis peruviani extractum, quod aqua ante dilutum at ex cocialeari demisi, qua opera et quo labore post tertiam noctem mens rediit,

aegraque partum septimestrem emr a est, cumque deliade cortidem peruvianum assumere continuasset, convaluit recidivae Xpers. AEGRorvs LXIII. Puer quinquennis amaor 6 exeunte aestate febre intermittente modo quotid1ana , modo tertiana, modo quartana, racque

modo simplici naodo duplici nunc laborabat, inrupost adhibita auxilia carebat iterum, donec ita trahendo durum lienis tumorem accepisset. Sub finem autumni expulsa per brticem peruvianum febris quidem est; attamen remansit et durus lienis tumor, et malus aliquamdiu corporis habitus. Initio sequentis hyemis eum pleuritis prehendit, inque affecto latere vehemens dolor pressit, cum tussi sicca, laboriosa respiratione, arteriarum celeri pulsu, exacerbat one febrili circa vesterum, genis rubris atque delirio.

165쪽

sanguis crustaui rabuit. Imposit, e Tecto ateri molles herbae r noua coctae, data medicamenta ref igerantia, cum ibIbitionibus, et applicata emplastra vesicatoxia sunt. Posteaquam aeger ab isto morbo evenis, duro lienis tumore imposterum ii ber et recidivae Xpers erat. Existimo febres diatermittentes si versae in continentem sant, ideo recidiva non relinquere, quoniam si vitiosa materia continenter itaque e toto coquitur atque Xpungitur intermittentes vero ideo recidivis hiaoxias esse, quoniam in his interrunta per media inter egestiones intervalla coctio est.

Ideo fortassis quartana difficilior est Quo magis vero intermittens ad continuam vergit, eo magis ea coquit. Non igitur malum , quod metuunt, sed bonum omen est, si aliqua febris duplex vetanit, significat enim, quod matella nota sit, et sic curationi opportunior evenerit. Veluti id supra Propolitum est.

Febris intemnittens ansynala. Hac Lenia de febre diXi, quae ordinatas accesssiones ea vavit, aut si non servavit, aliquas tamen inter:iailre11Is notas retinuit. Nunc ad eam veniam,

AEGRO T. IV et XII.

166쪽

a7 quae cerrum circuitum non habet, sed inordinare modo hoc modo illo tempore accedit, ob que id 1ebris vaga, febris incerta, febris a nomala a Me dicis appellatur erronea ab HIPPOCRATE. Hujus duo potissamum genera sunt alterum, quod similes quidem accessiones habet, at diversis tamen tempotibuS. Alterum, quod neque distin dias accessiones neque frigus ante habet, sed ut incepit, protinus in calore concinuat et modo plusi nodo minus e ardescit. Hocque vix solum prehendit, sed alicui alteri morbo, qui cum calore est, jungit se. Puerperas saepe asscit easdemque quod lochionim Xitam impedit, Xitiose habet.

Interdum vero accessiones usque confundi/ntur , ex notari neque tempora neque spatia possint. ω-que veruin es , quod dicitur quibusdam, nullam febrim inordinatam esse , nisi aut ex smica, aute insanimatione aut ex ulcere. Facilior enim semper curatio foret, si hoc verum esset. Neque de re, sed de Derbi controversiam movent, qui eum aliter aliterque in eodem morbo febres acceὸunt , non easisdem inordinate redire, sed alias aliasque sub inieoriri leunt i Quare, inordinata aliqua febris ubi occurrit, attendi debet, an ad intermittentes pertineat Id

A De morb. Popul Lib. I. Sect II Item Lib. III. Sect 3 in constit tenip pestit ibidem Lib. IV. DA C. CE isu. Lib. III cap. 3.

167쪽

per eas potissimum nota cognosci poterit, quae superies, libro comprehensae tint, maXimeque si ca-Ior, in certo quamvis tempore nihilominus per intervalla desistit. Quod si vero ne id quidem obtineat' febrisquo ire in vagas quidem accessiones distinguat se, vel ullo tempore Ragrescat sed uti coepit, lente rea.

hei continuet si, quemadmodum caeterae intermitatentes post ui gantia remedia neque Xacerbescat,aieque in distinctas accessiones explicet se cognitu magis difficiis erit. Interea talis e ris , donec ejus causa inventa

fuerit, serpit, aegrumque diu trali do debilitat,

conterit, atqae consumit; postremo viscerum tumoreS, icterum, cedema atque hydropem indu cendo eundem opprimit.

Quare magnopere ad ea signa adverti debet quae intermittentem non dimittunt scilicet si aeger similiter habet, ad qui ob febris intermittentis reliquias languet: si moderatus calor est, et nullus horror antecessit; si corpus saepe sudore immadescit. maximeque post potum calidum; si aeger nullos ci- hos desiderat, carnes autem nauseat; si vinum auhum rhenanum vel nimis acidum vel vappidum

existimat, et panem triticeum amarum, secasinum

vero acidum putat, propriae linguae viti, si sitiem losus est , si capite dolet, si corpus torpet, et membra quasi fatigata sunt, si gravior somnu pressi,

168쪽

et tumultuosa somnia sunt, si corpus supra consuetudinem incaluit, neque tamen, quemadmodum exm a11ifes a sebre, ardet, si intentae arteriae sunt, et citius, tam assuerunt, Disant, si sordidae fauces sunt, trinima foetet veluti a jejunio Quae inter

solet urina fian ne esse, et tranSparens manere nonnunquam tamen turbida ea evenit, et sedimen

tum lateri trito simile praecipitat. Quodsi . vero etiam ista signa deficiant, perquirendam, est, stra eodem anni tempore multi alii homines febre intermittente Xqui ta laborent An orta sine ali quopiam morbo et absque manifesta causa infirmitas sit 8 An aeger superioribus anni sfebre intermittente laborare coiisue verit Z An aliqua talis causa antecesserit, quam febris intermititens sequi solet ' Si illius morbi, cujus figuram

febris assumsit, propria signa desint, et loco eorum aliena apparean, An aeger e tempestate magis quam sanus aispiam inhorrescat Z An saepe et vago quidem modo absque manifesta ratione Ragrescat An juxta focum magis quam sanus inardescat An lienis durus tumor, quem olim febris reliquit, increscat Aut talis novus oriatur Z An in vitiata aliqua corporis parte similis dolor, ut

olim intra febrim, mi iteruna premat Z An pedes maXime juxta malleolos aquam inter cutim accipiunt sine manifesta causa An vutius, marinae

que circum oculo impallescat ad uitet cutia navo

169쪽

193 extrasta ex herbis amaris, modo stabarbarum , modo multum saponem obtuli cutis enim flavus color versias in viridem , viridis in fuscum est.

Quare ad corticem peruvianum recurii, de quo non juvet, quod non ioceat, Xperientiam ha8hebam. Post dimidiam corticis unciam cutis simul et ur1-na multum e colore flavo amiserunt. P0st duas cias , deletus quod ob temporis brevitatem maxime mirum videri potest intra quatriduum omnis Icterus est. Ipsaque Xtrema corpori cuticula decidit quae, ubi digitis trita in exiguo cylindros est,

eaerulea apparuit. Nonnunquam talis Ieterus cum febrium recidiἀvis revertitur.-

Julii virginem et ann' natam febris interimittens simul et inerus prehenderunt utraque vero vitia protinus assumtum medicamentum vomitorium quam ProXime Xeusiit. Post sex die reversae similiter febris et aurigo sunt quas iterum corte peruvianus promte di sipavit. Similiter alia virgo intra quinque annos ter febre intermittente laborabat, totiesque Icter affecta

est.

170쪽

Vidi ex tali ciero, proptereaquod febris inve teraverat, cutim olive coloris, qualis Asiae populo est, imposterum mansisse. Alius niger, fere ut Indus, e febre factius est.

AEGRO aeus LXXIV. Famulus rusticus annos a natus febre quartana duos fere annos absque medicina laborabat tribus ante febris exitum septimanis Icterum accepit, qui cutim magis atque a gis infecit, neque eandem imposterum dimisit. Si prospere valens universam corporis cutim nigram , quasi natus e patre Indo et Europaea matre esset, retinuit manuuin etiam volas et peduin

plantas similiter albas habuit. Duos post haec annos, die scilicet 26 Septenubris anni 17 31 rursus in febrim intermittentem incidit, a qua per corticem peruvianum Omnino evenit. Neque vero potuit postrema ista febris, neque corte peravianus quicquam e colore nigro minuere, sed idem continenter talis mansit, etiam cum hominem novem post annos vidissem.

Non a vulgari causa ab hepatis puta obstruitione calculove iste cterus est neque enim duriunhepar est, neque intentus venter, neque inflammarum hypochondrium dextrum, neque alba stercoracum labore emittuntur conta vero mollia praecordia sunt, venter subsidet, flavaque stercora sanorum similia facile secedunt et ipse Icterus cum fe-

SEARCH

MENU NAVIGATION