장음표시 사용
201쪽
Massa in retorta residua, phaenomena exhibuit, quae in Tent. I. fuerunt adnotata. Tent. 3. Unciae deceni saliVae recentis mistae cum uncia una calcis vivaeri unde illico extricatus odor volatilis, nares sortiter feriens. Facta miscella in retorta vitrea, ut consestim adponi posset excipulum. Ope caloris moderati expulsa uncia una, nonnihilque magis humidi, cum acidis quidem non Iuctantis, Caetera vero omnibus aikalini spiritus fortioris dotibus praediti. Residuum id peculiaris obtulit, quod , in aqua soluto hoc , separatum denuo per iitrum liquidum ad
fundum deponat, si sal jungatur alkalinum, terram abbam, in acido nitri, non vero in acido vitrioli, reserandam.
Tent. 4. Destillata OIiva prorsum putridainretorta vitrea, calore leni, donec prodiens liquid uni nullum amplius spiritus aikaIini praeberet indicium. Sejuncto hoc omni, residuo admista nota na Cal- Cis vivae, conquassata miscella denuoque destillationi conmissa, excipulo alio addito. obtenta sic uncia adhuc semis spiritus aikalini sat fortis priori, qui abs addita calce viva Xpulsus, fortioris ea solum intercedente differentia, quod hae effervesceret cum acidis, tranquillum illa ineunte connubi
Tent. 5. Saliva recens mista cum aqua calcis saturata , recenti dejecta inde CalX. et dem
202쪽
198 PATHOLOGIA. Idem oritur phaenomenon, si saliva putrida adhi heatur experimento. Tent. 6. Sacchari Saturni , sive aceto destili to, sive acido nitri parati, solutio quos , instillata saliva, etsi putredinem nondum passa, Saturnum corneum magna copia dimittit. IJent. 7. Solutio Lunae, aqua forti facta, clarificata, Cum saliVa recenti mista eadem, ut plumbum,dMicitur ratione, Lunam corneam dimittens ex amplexibus. Tent. . ars ex solutione aquosa vitrioli viridis , per additam salivam recentem, PraecipitatUr. Tent. . Solutio etiam aquosa vitrioli cyprii per salivam recentem turbida redditur elapso aliquo temporis intervallo ex albo-gris eum praecipitatum ruit ad fundum. Tent. IO. Solutio aquosa succi inspissati heliotro pii tricocci Patmu per salivam recentem non muta
Tent. I. Misti cum saliva recenti violarum syrupi color illico non mutatur elapsis aliquot diebus color elegans syrupi Mrutela mutatur in novum , in . ter viridem caerulum dubium. Tent. g. Saponis in aqua solutio per salivam
Tent. 13. Solutio quos scoriarum reguli antimonii, per chartam emporeticam depurata, ab addita saliva non adficitur. Tent. 4. Saliva recens per chartam emporeticam filirata, mista cum solutione salis aikalini fixi, '
non ' Aucaeo ait m einem iano pon axem 2augen iit; u
203쪽
S. I et I SI A Locos A. 19, non efferbuit saliva turbida, nonnihil viscidior reddita;
demum occuli fundum petierunt vasis. Additum miscellae acidum nitrosum, expulsis jam nocculis albis diaphani inde reddita , soluti nocet. Idem acoris vitriolici, cum saliva eadem ista juncti effectus ea solum disparitas, quod miscella post aliquod tempus denuo redderetur sponte sua turbulenta. Tent. 5. Saliva recens missa per chartam bibu-Jam cum aliquot guttis olei vitrioli mista, sedimen album deponit, acido nulli patens. Tent. 6. Saliva recens leni caIore ad mellis consistantiam in spissata, cum oleo vitrioli qua dosi deum in retorta vitrea mista, sub initium leniori , tum majori aestu torta , imituit spiIitum salis muriatici. cum sale aikalino vegetabili sal digestivum, cum ali aliminerali sal muriaticum, genuinum, cum thali volatili sal ammoniacum, largiens Notandum simul, olfactum detegere quoque spiritum sulphuris volatilem. Tent. 17. ista saliva pellucidissima, recens,
eum spiritu aikalino, ope inerum ClaVellatorum ex sa- Ie ammoniaco expulso nata quidem nulla effervescentia , aut lueta liquorum , sensim tamen turbulentia enata, miscella opaca reddita terra alba fundum vasis
petiit.. Terra haec in acidis solviturri solutio tamen per oleum vitrioli facta, diaphan non manet, sed ut in Tem. 14. per errorem typi Tent. 13. hic citatinsa dictum fuit, sese gerit.
soIutionem aquosam salis alliaImi fixi vulgaris, magis aut minus saturatam, ari spontaneum illius deliquium, ole-umve sic dictum tartari per deliquium, intellexerit, ex vome hac generali non patet. De m
204쪽
Tens. 18. Per spiritum salis ammoniaci volat, Iem , qui ope calcis vivae expulsus fuit, hinc ipse causticus est, salivae recenti admigium , nulla producitur praecipitatio, nil mutatur. Tent. 19. Saliva exsiccata, cum anatico pondere inerum clavellatorum depuratorum mista, tum ad requisitum gradum calcinata , liXivium praebet phlogisticatum, Martem in caeruleum erolinens dejicientem. Tent. O. Adseruerunt aliqui, quodsi aurum ac Mercurius cum saliva erantur, aurum solvi,mercurium fg utrumque mihi non successiti Tent. I. ibi masticati, aut cum saliva remisti, tumque in vitreo vase adservati , calore leniori citius multo abeunt in fermentationem, aliis, sine saliva addita fermentationi subjectis. Tent. 22. VER HEVENII experimentum imitatus miscui partes duas farinae triticeae cum parte una salivae partes duae aliae farinae hujus cum aqua pura re' digebantur in pastam et utraque is et , vas vitreo conmissa, exponebatur leni calori miscet prior citius multo fermentationem subiit altera. Text. 23. Saliva recens cuprum ferrumque solvit,
si metalla haecce per aliquod temporis spatium in illa
adserventur, Tent. q. Saliva recens cum oleo in vase vitreo
probo conquassata liquidum exhibet, ac adspectu re,
Idem oritur phaenomenon , si panis, butyro, aut pinguedine , inunctus, diu masticetur.
205쪽
Confectariae tentaminibus in saliva institutis.
Auetores an I salivam, uti bilem, pro substantia habuerunt, saponi analogam pro liquido scilicet sumserunt, ex sale lyalino partibusque oleost e actissima cras junctis , conposito. Adsumserunt hoc de omnibus illis corporibus, quae apta nata sunt, oleo sa partes cum aquosis uniendi atque hinc sensu proprio liquorem vocant saponaceum. Attamen per omnia mea tentamina nullum in saliva deprehendere potui sal aIkalinum fixum , cum partibus pinguibus, oleosis, nexum, seu iisdem ligatum ;multo adhuc minus prorsum liberum, ac nullo alio corpore mistum, ex saliva sejungi valet.
Sedis a volatile aikalinum, in saliva manifeste adeo demonstrandum , partim ciclo, partim fixo sale ligatum est. Quodsi enim saliva sapo foret seu, si salia alkaIia fixa' volatilia in eadem pinguis aut olei
ope mutuo soluta essent, miscella haec, ut in apolae, sive volatili , sive fixo sale lyalino facta sit, disjungi deberet, quamprimum adderetur corpus, majorem ad 'fnitatem cum salibus aikalinis fovens, quam quae salia haec inter ac pingue, seu oleum, intercedit; sal nempe acidum. Id vero non contingit. Nulla obcurrit X' perientia, ubi sejunctum e saliva in conspectum prodiisset pingue quoddam corpus, post miscellam salivae cum sale quodam acido. EX tentamine primo, quod exhibuit per residuum a destillatione salivae in aqua solutum , argen tum plumbum in aqua sorti soluta dici, in solutione aquosa ercurii sublimati corrossivi colorem subflaves centem excitari, demumque ex solutione etiam vitrio'
206쪽
I serri ac cupri praecipitatum album exturbari cerib concludendum uideretur, in capita hocce mortuo, inu in ipsa saliva , sal contineri aikalinum Xum. Plane tamen erronea foret haec sequella praecipitatio siquidem argenti atque plumbi ex aqua forti debetur sal muriatico, seu acido muriatico, in saliva contento aut sali ammoniaco, quod saliva pariter recludit , uti ex dicendis patebit. Demonstratur hoce eo, quum ambo illa metalla per caput idem mortuum dejiciantur in unam corneam ac Saturnum o
Erroneum pariter oret, si quis adsumeret, Praecipitatum e vitriolorum solutione obtinendum produci a sale aikalino fixo, in capite mortuo salinae Coll-
Praecipitatum hoc debetur alteri causae , prout etiam X subsequentibus eluces est: In saliva adest terra Calcarea, per acidum muriaticum soluta terra haec Calcare unitur Cum acido vitriolico vitrioli in gypsum, quod Rndum petit vasis quum nil adsit, a quo gypsum hoc sustineretur solutum. Acidum autem muriaticum , partim, velis ex integro , terra calcare privatum , solvit metallum, quod per terram calcaream ex salibus vitriolicis fuerat dejectum. Uni Cum phaenomenon, quo vestigium salis cujusdam thalini fixi in saliva contenti indicari adhue posset, illud est, quod in solution mercurii sublimati Corrosivi aquosa color aliquantum flavicans generetur; quod tamenis inde venire poterit, si terrae calCareae quid ab acido suo secedere queat, a quo antea in saliva haerebat solutum, ac si terra haec per ignis aestum in statum causticitatis deducatur: quod quidem in de
stillation salivae, inprimis dum sub finem ignis vis in
207쪽
S. I 2ΟΤ SI A Locios A. 2O3 tenditur, haud inpossibile est quum idem adpareat,
si solutio terrae calcareae per acidum muriaticum igne violentiori destilletur. Secedit tum acidum muriaticum a terra calcarea, atque terra haec gestu continuato caustica Vadit.
Ex reliquis phaenomenis destillationis hujus patet, I partes constitutivas salivae arcte satis invicem
necti, ac ne aquam quidem Iubenter inde recedere: n aquosa liquida maximam partem craseos salivalis constituere 3 in saliva contineri Partes oleosas, sal-que lyahnum volatile. Interim tamen evictum nondum est, quo corpora sal volatile aikalinum, sub finem demum destillationis, igne admoto vividiori, crasta salivalem relinquens , in saliva ligetur Ligari autem quodam corpore , Certum est, alias enim ad initium operationis, ante aquosa adhuc liquida, prodiisset extricatum, sub primam caloris actionem potiisset excipulum sal volatile aikalinum in corporibus, unde fugatur, delitescere naturaIi- terra igni aestu , opeque miscellae aliorum corporum
nullo paeto productum inter hemicos hujus aevi est
Sal aikalinum volatile in corporibus Iligatur e 1 per acidum vitriolicum, et per acidum muriaticum , 3 per acidum vegetabile, 4 per acidum nitrosum. Ab acido primo sal aikali illud sponte, sola propulsum ignis vi, recedit ast nullum in saliva demonstrari valet acidum vitriolicum. Si cum acido nexum foret muriatico, una cum hocce acido pariter petiisset summa, alque ammoniacum adfixisset collo retortae quum corpus nullUm ad sit γ
208쪽
sit, quos miscellam hanc spiritus aikalini voIatilis eum acido muriatico posset diSjungere. Si ultim sal hoc volatile nexum esset acido ege, tabili, ambo simul, una cum liquidis, destillatione forent in excipulum propulsa. Cum acido demum nitros unitum ideo esse nequit, quum miscella hic in retorta detGnationem excitasset. Quodsi sal aikalinum volatile, ceu sapo starkeyanus, seu ligatum partibus oleosis, delitesceret in saliva, id inde patere oberat, si admisceretur salivae acidum tum enim deconponenda esset talis uni , alvolatile amplecteretur acidum , inde oleum incumberet summitati liquidorum salivalium. Vel ex hisce jam elucet , ipsas iaeosas partes ope salium ali alium cum aquosis in unum corpus in saliva non jungi uti quidem credere quis posset, revera creditum antea fuit sal enim thali xum , ut jixum, in saJiva non deprehenditur, k quod si etiam adforet, Crassis salivae per adjunctum acidum, ut diximus, mox deconponeretUr.
In Dissertatione mea de fermentatione quaestionem proposui quo vinculo in Jkohole oleosae a te clam aquosis nectanturi atque demonstravi tum argumentis vero valde similibus, vinculum hocce nil nisi aerem fixum posse constituere. Hoc ipsum ligans in saliva adsumi debet, non quidem ex eo , quod nullum aliud inveniri ibidem queat; sed quod cernamus, in fermentatione corporis cuiusdam ad usque putrefactionem nunquam non sejungi inde aerem, atque prout haec recedit, non solum liberari sal aikalinum volatile, sed & terram partesque Oleolas ex liquido sensim extricari Adr
209쪽
s. 12OI STALOGOGA. 2O5 Aer hic exacte adeo cum corporibus est unitus, ut ope antliae neumaticae extrahi adinstar aeris communis atmosphaerici minime inde queat et solus Calor aptus natus est, ut illum sensim vinculis suis exuat, elasticum reddat, ac expellat. Quod vero aer rem insus non nisi sensim perficit, id ipsum candescentiae ignis citius praestat aerem fixum illico in motum deducit, prorumpit hic ex corporibus, atque salia volatilia alkalina , una cum oleosis partibus, simul fugiunt libe
Aeri nunc dicto tribuenda pariter est maxima dispansio , quae sub destillatione cornu, aut Ungularum, ut sal inde obtineatur volatile aikalinum, observatur Rarefactio haec tanta est, ut, maxim1 licet excipulis, vapores, hac sub operatione prodeuntes, Coerceri colligique nequeant. Non tamen adeo ioIenta amplius est, dum aikali volatile, per destillationem cornuum jam obtentum, rectificatur. Aer itaque fixus nulla ratione pro petitione principii habendus corpus constituit Verum essentiale in humoribus humanis aliisque corporibus sine aere Xo corpus non fore id , quod revera est , atque deperditione illius corpus jam tardius, jam velocius, in corruptionem ' tendit prout nempe aer hic tardius,
aut velocius e crassi corporum Volvitur. Secundum Yperimentum demonstrat praesentiam
salis aikali volatilis in saliva salia enim ali alia volatilia non per putrefactionem primiam produci, sed Uere in corporibus existere, in quibus post putrefactionem
ob aec verba in libello Aucaeo Ris danu desiida
210쪽
nem, 'ac durante, deprehenduntur , evictum nune jam satis habetur. Tertium experimentum indicat, per caIcem Luam sal alkali forte ex saliva recenti liberari quot tamen solutiones nullas terrarum in acidis factas praecipitat. Concludendum, secundum principia vulgaria Chemiae, hinc foret illico in saliva verum sal ammoni
Cum recondici quum tamen per tentamen primum, mediante igne vivaciori sal ejusmodi non obtinuerim, quod tamen accidere debuisset, si sal aikali volatile acido muriatico junctum in saliva contineretur '
Alio acido a volatiIe thali salivae ligatum parieter esse nequit; si enim acidum vitrioli vinculi obiret vices Vestigia hujus acidi deberent detegi, calx in gypsum foret versa , nec ab acidis amplius deberet solvi, prout tamen sit, dum salivae jam suerat admis-ta , atque sal aikali volatile exin fugaverat. Si unctum foret acido nitroso salis ammoniaci haec species sub destillatione salivae detonaret, igne validiori ad siccitatem usque deducta. Cum acido demum vegetabili si esset nexum, una cum acido hoc comitaretur prodeuntia sub destilia latione liquida. Vero itaque simillimum, quino certum Iane habetur, acidum non esse, quo aikali volatile in aliva ligatur tum , sine auxilio corporis alterius , aut
- Tota sequens, quae ex praemissis utique fluit, in libello denuo obmissa conclusio. An viti.