장음표시 사용
191쪽
f. ΙΙ94 APOPHLEGMATIZONTA. 87 hoc revellitur a membrana Iaryngis puImonis: maxime id juvare potest, si tota membrana haec sit
1 In brancho , sive coryZa cum raucedine aqua neglecta facile peripneumonia fit. In perisneumonia maxime si nares a fauces siccae sint. Ars hippocratica jubet, hanc siccam narium: faucium membranam humectare, ut eo versus duci pars quaedam materiae possit.
39 In phthis; eamdem ob causam: ussa sunt
HIPPOCRATIs, modernis fere neglecta. 4 Gravedine pulmonali quando catarrhus mucosus est, me raucedine. S. II9'. Excitatur fotu, apore , et decocto Per nares adtracto , aqua calida, spongia admota ad nares, ut vapor inde continua inspiratione introducatur in nares faucesque t eadem aqua calida simplex, sive lacte misi , sive cum radice althaeae similibusve emollientibus decocta, cava manu excepta, inspirando in nares adducta, perque fauces iterum explosa, multum hic uva r humectatur enim hinc membrana tota, continua adplicatione inflammatio ejus emendatur , Ut CoryZa Citius maturescat. Hinc talis solus Convenit in gravedine , CoryZa , branchori peri-
pneumonia, phthisi. Convenit etiam in nimia sternutatione Castis visi sunt hominum, qui ad mortem sternutassent ab helleboro , nisi tali mollienteis calido fotu, ac adtractione pulvis ellebori sublatus fuisset, membrana contra ejus acrimoniam defensa rhumectatione tali etiam plus muci prodit ad involvendum. ω Cusdem melle, aut sacchar paullo acrioris
redditos mel Temperi habet quid stimulans ipsum Faccharum, sal essentiale facit stimulum. Unde si te-
192쪽
188 ATHOLOGIA.na nimium sit nucus, stimulo tali aquae addito fit quasi sapo abstergens. In nimio tenaci aut muco, aut pure in tenacitate materiae in Zoena narium, prodesse haec possunt. 3 I is his herbis viridibus contortis , sicque in nares indit Iς betonica sic contorta indita, irritando prolicit copiam magnam serio muci, ita mucosis corporibus Betonicae foliis convolutis in nares inditis, utuntur illi , qui volentes abaci usum relinquere, si bis, vel ter in septimana muci lymphae copiam magnam proliciunt. Consueverant enim ope abaci mucum multum nimium saepe pernare CXCernere relinquentes laba cum XCretio consueta facit caput hebes, dolens, aliaque mala. Betonica restituit haec, primo bis ter in septimana , dein semel, Uiurpata. 4 Omni imulo acriori , ut sacchar Cando quo solo inpulverem redacto, multum muci excernitur; stimulo: enim leviter Xcretionem promovet. 5 Sale marino , ammoniac , pulvere antimonii, aut semicaustico ex tabaco acerrimo Ut Omne eX- perimur a pulvere abaci quo solemus copiam notabilem nauci quotidie per nares derivare quae derivatio demum ita in alteram naturam vertitur , Uttabaco carentes languescamus, spiritum vix ducere per nare possimus. Si vero quis consuetudinis pertaesus illico eam mutet, potest inde in magnos morbos incidere. Novi virum litteratum, qui hac de causa in incipientem popleXiam cadens, fere mortuus fuisset, nisi noti ejus edicum monuissent abrupti cito abaci usus t unde edicus inter alia remedia quoque apophlegmati Zonta naribus continuo injecit , pulveresque insumavit hinc factum id, ut, Prodeunte plurimo muco, O levaretur.
193쪽
f. ΙΙ98. SI ALOGos A. 1896. II96. Si litur , si nimia sit, maxime si sortis
sternutatio comitetur is destillatio acris 1 latile , involvitur enim inde omne acre , roritans membranam af excretionem in sternutationem: et Si umigiis blandis, quibus iniis flaccida mucosa membrana aperiatUr detergeatur , roboretur. Caeterum, ut dictum est , abusu nocent unde, ubi nimis , sensim paullo minus tabaci sumendum. f. 1197. Viro bis in anno lethali fere angina laboranti BoERHAAV1 Us suasit, ut ad mali praeludia olibani vaporem naribus inhalarit, ac omni vespera dormiturus parum nitri linguae inponeret. Nunquam postea malo hoc laboravit.
acuatio alii an magna artifcialis indicatu 1 a cris rati ut in confluentibus variolis, quando, ut saepius jam vidi nius, natura cum eruptione ariolarum, aut brevi post fortem continuam salivationem moVet, usque ad exsiccationis inchoamenta. In tali casu Per colJutiones emollientes oris cum continuo solu
194쪽
19 PATHOLOGIA. emolliente naturam uvamus. Verum, talis crisis no11 in omni epidemicorum specie erat in speciebus variis tempore SYDEN HAΜΙ. Ter autem Ipse epidemicotatis variolis interfui, in quibus passim omne a Confluentibus curabantur, sine crisii per salivationem percepta. ρ Abingulari natura morbi, hoc rem inprimis ad glandulas ostrumas , induratas parotides , bubonesque scirrhos quoque mammarum Voluere salivatione mer curiali curare; sed in obfirmatis cirrhis res tentata non successit; haeret ibi materies jam extra circulationis territorium. Idem tentavere, si materies morbi haereret ad
membranas ad Osas, in vitiligine illa, quae dicitur Je-Pra Graecorum, sed sine effectu Commendantis in Elaphantiassim tamen haec habetur passim incurabilis. Indicatur cum effectu in Ille venerea, qua salivatione tua quinque se librae putridi liquoris de die exeunte corpore , Per quatuor, seX, octo septimanas is veteribus expulsit humoribus , oleoque corpori omni, jam homo .macilentissimus sit, .novis omnino repletur humoribuS. 3 natura morbi epidemici ut nonnunquam visum. Amstolaedanai talis quondam epidemicus morbus fuit, in quo servabantur nulli fere, nisi qui saliva
Veteres plura de his scripseres videte SENNERTUM Tom. . . . . . P FORESTUS. l. 4. V 23 temporum epidemicorum meminit, . g. annici 565. quando per tres menses frequentissimae salivationes erant, malae, qua auferri oportebat verum socrus suae alius feminae meminit, quibus vera crisis tyalismo imgenti contingeret. S. IΙ99. Corpus eo praeparatur Uc. ut adsit liquidi copia multa, in quae hic simplicia laudantur, ea
195쪽
ig. I2OO. SI ALOGOGA. 191 vim habent sanguinem adtenuandi, ut sit ad salivationem aptior. Hinc, si Crisis per talem evacuationem feri debeat, decocta bardanae, scabiosae, parietariae, chinae prosunt. Si intentio sit, per Mercurium ptyalysmum tentare, praestat, ero . . septimana corpus inplere decoctis talibus, additis sarZaparilla, fassastas,
santalis sunt adtenuantissima. S. I 2OO. Excitaturo collutionibus oris p nam sic omnia oscula laxantur. Si quis fanu aqua tepida saepe os colluat, invenit, salivam copia sibi maxima proritari , donec nimis diu faciendo vasa omnia exhauriat,
et Manducatione lenta sci hinc saliva multa prolicitur, si indicetur. Si quis vero ad gratum oris halitum perpetuo his simplicibus, vel factis ex iisdem,
qui prostant, pastillis, utatur, ille penitus Xssiccatur. In aula gallica quondam mos invaluit inter Aulicos ut mastichinos pastillos ore Gontinuo volverent, Ut gratum halitum haberent verum putatio salivae frequenseXsiccavit omnes , reddiditque meIancholicos : unde merito Melancholico S HIPPOCRATE Vocavit σιαλογους d. 2.3 Hauriendo apores acres Uc. ut stimulo exincitato in ore undique adfluant humores, more consueto
ad omnem stimulum adplicatum. 4 Optimum est, si Vmi emetici unci I aquae imta I misceantur; sumatur cochleare omni biliori vel trihorio. in vomitus non Xcitatum, sed leUem permanentem nauseam producit, Unde salivatio perpetua Sciti enim, ante vomitum Criticum nos observasse ioSΕΜEIoae 1 cis salivationem praecedentem ita is vomitorio mox acturo percipiunt homines praegressam salivationem. Si quis purgans cum horrore Ceperit,
196쪽
quasi evomiturus est, os ipsi aqua repletur, etsi etiam
vomitus non sequatur. Vinum igitur emeticum, ita aqua mi Stum, est quandoque egregium deobstruens, modo leves nauseas, nullos vomitus , Cienx diuturno tempore continuetur habet aliquid simile actioni Lebnaetis mineralis, a quo etiam multi habent nauseas 5 Iis, quos tac paeae nunc ratio salivationis mercurialis, variis intentatae praeparatis. Haec Vel ore adsumuntur , Uel specie unguenti Corporis partibus musculosis adfricantur, vel forma vaporum eXcipiuntur in Calida atmosphaera in corpore bene replet humoribuS, tunc tantum salivae, quantum Volumus, educimus. Varia haec praeparata ex Materia medica OStiS. f. Isto I. Nimia salivatio in itur x c. r in primcipio videtur fere augere tyalysmum, sed sedando senissim inpetum, minuit illum. 2 Sedando inpetum c. hinc enim adtenuati humores spissescuntis acrimonia metalli involvitur. Addito prudenter diaco di , et opto ut Omnis
vis humorum minuatur. Verum contigit mihi, Ut, dum pio voluissem sistere piyalysmum mercurialem nimium , e obposito augerem. Reseratis viis aliis Per opium, natura ad viam maXime patulam in ore suum inpetum Convertebat. Hinc Ura illa per optum anceps est sistit quandoque salivationem promovet alb
3o evellendo tibi tamen jumma pruden tia opus vidi Mercurio ad alvum determinato libras sanguinis exivisse plures novi inde mortuos. Unde durante salivatione semper gaudemus, alvum rarissimam esse. Nobilis Britannus se Chirurgi leydensis , natione Galli, curae ad tyalysmum submiserat salivatio erat violentior quadam di dabat hirurgus purgans mane Pur
197쪽
S. I 2OI SI ALOGOGA. 193 Purgatur violente inde vocatus ad Vesperam BoER-HΑΑva vidit nobilem juvenena mori. Ergo, si tempus sit, ut homo a salivando esset, oportet alvumenematibus, aut tantum pauca manna atque Cassia laxam servare, ut possit leni vi eo duci materies e cavendum autem, ne tota vis ercurii eo ruat si eo uerit, optatis largis opus est. Verum in praxi videmus saepe , feri salivationes nonnunquam horrendas a dissolutione humorum. Vidi hoc in vidua septuagenaria, quae, ac si Mercuri Uteretur , salivabat incrassantibus' obtundentibus , inter- Polando purgantia, Vincebam quidem tyalysmum, Conabar emendare tenuitatem humorum , sed incassum omnia; nam hydropica facta est X eadem causa , Putredine aquarum periit. Estin salivatio saepe in dentitione infantum ori tur ab inflammatione gingivarum unde tunc undique humores ad diluendum adpellunt diarrhaea oritur a continua deglutitione hujus abundantissimae salivae : haec non est purgantibus curanda, sed tantum remediis gingivas demulcentibus, MIenissimis paregoricis. HOLLERIUS in Aphor. 3-24. Nostris pueris raro accidunt phthae, quia gallicanarum matrum, nutricum frigidius est ac 'umidius. Sed aphtharum loco pustulas habentis ulcera serpentia per totam faciem, Per caput, post aures,' multam praeterea salivationem. Curabat mellis rosae syrup. violar, ana j. spir sal dulc. ij. continuo ori adplicando. Scor-butica ulcera oris idem faciunt; similiter curantur, vel
aliquando illit unguenti aegyptiaci, adplicatione adstringentium. Tom. V. N C
198쪽
Capiti DE URINA UT IGNO a pendicis loco subjunxi tentamina recentissima cram lotio
humano capta e Tractatu physiralis chod emisi*e linterruchun der pleris: en Seuths
I78O. Consultum omnino videtur, ut huic se .ctioni nectantur, eodem ex fonte petita, versa prioribus non minus notatu digna, Xperimenta, ac animadversiones circa SALIVAM.A. ontes liquidi hujus, analysi hemicae a stibiiciendi, Cl. DcΤo primum ait, Anatomico Cuivis noti sunt. Constat , salivam secerni per glandulas maxillares ex sanguine, per usius arthonianos in os effundi secernicio per glandulas parotides , atque peductuum Ilenonianorum scaturire in Ori caVum 3 demum ex glandulis prodire sublingua liba . Praeter salivam e hisce fontibus principibus provenientem, alia adhucdum obeurrit saliVae species , vis' cidior quidem priori, ac mucosa magis Oria e innumeris glandulis labialibus, palatinis, lingualibus, . s. p. Dum homo in statu versatur naturali, sano saliva nunquam non in C secernitur. AdstUXUS hicce, dum loquimur , austetur, magis adhuc dum manducamus;
quum glandulae salivales musculis interjectae sint. Situs hic
199쪽
hic salivalium glandularum satis demonstrat, liquidum
hoc destinatum Esse, ut, ceu necessarium quid, admisceatur cibis, minime vero humoribus excrementiissore inserendum.
Ex hemico physico salivae examine patebit, eam vi craseos principiorum suorum pro summe essentiali ac necessario in oeconomia animali liquore habendam esse. Tentamen I. Inmisit O. WEBER retortae vitreae, duarum mensurarum capaci, uncias decem salivae, a
tutino tempore jejuno prorsum ab omni cibo, aut potu, Corpore Collectae. Ne forsan aliva haec putredinis quemdam subiret gradum, in loco frigido tamdiu fuit adservata, donec decem unciae forent obtentae. Retorta balneo arenae inposita, nexum firmitereX cipulum; operatio calore enissimo instituta, quum alias plurimum intumescere solet calore majori torta saliva, adeo, ut Iotii humani adinstar, collum amplissimae retorta, transscendat, in irritum aeddat experimentum. Lentissime successit operatiori tum , quod calor requisitus ad destillationem, foro lenis tum, quod aquO- sum principium in saliva cum pinguibus ejusdem pari bus sat arcte EXum sit. Quae primum in excipulum transgressa fuerunt fluida, odore carebant omni, ac sapore Omnia, queis subjiciebantur, pericula hemica non nisi aquam demonstrarunt Uram.
Quantum possibile erat, laticis hujus aquosi, calore nunquam non lenissimo fuit evocatum , donec residuum ad siccitatem videretur deductum Late omnis obtentus aequabat uncias octo cum se drachmis Adplicatum jam retortae aliud Xcipulum. Auctus calor balnei natae in collo retortae guttae subflavae, collectae in excipulo, se drachmarum dosii inhibueruat.
200쪽
196 PATHOLOGIAE. Spiritum volatilcm aikalinum fluidum nune e- scriptum odore retulit syrupum violarum colore tinYit viridi; efferbuit cum acidis cum auido muriatico concrei sal vit ammoniacum.
Distingui poterat liquido eidem innatans tantillum olei, nonnihil flavicans , odore empyreumatico in 'fectum. Μassa in retorta residua, teXturae rarioris, levis, hiabilis , subgris ea, unciam fere dimidiam aequabat. Soluta in aqua pura separatum , Ope chartae emporeti cae liquidum limpidum ab admista terra, in acido ni tros Vi non ex integro solvenda.
Qui chartam transierat liquo salsum in lingua excitavit saporem solutam in acidis Lunam , solutam cerussam, inde deiecit in unam illam corneam, hanc in
Admistus solutioni Μercurii sublimati corrosivi,
subflavescentem produXit Colorem.
Solutioni vitriolimartis soIutioni vitrioli Veneris instillatus, praecipitatum dedit, colore albo do
Tenti a Missae per chartam bibulam unciae mcem salivae expositae tum calori leni in Vitreo puro Ua- se, cujus orificium epistomi chartaceo obseratum. Elapsis sex octove diebus, liquor turbidus, antea, aquae instar, diaphanus odor maxime nauseos US, Olatilis, in fundo vasis nonnihil sedimenti. Saliva haec putrescens submissa destillationi, uti in Tent L ex retorta vitrea, eadem encheiressi, PQ ignis plurimum remissit. Expulsa solum uncia una liquidi sejunctum excipulum; neXum aliud. Liquor evocatus spiritum debiliorem aikalinum re- inlit omnibus etiam instructus spiritus salis aikalini O-latilis, ex urina putrida per destillationem obtenti dotibus.