Annales academici

113쪽

RECTOR MAGNIFICUS

SENATUS ACADEMICI GRAPHIMIUS

114쪽

IN FACULTATE THEOLOGICA.

IN FACULTATE IURIDICA.

DOCTORES ACADEMICI

117쪽

oIVM ACADEMICI BONARUM ARTIUM STUDIOSI, SP PATRIAE, IUVENE ORNATISSIMIlQUOTQUOT DENIQUE AD HAN SOLA VATEM ONVENISTIS, CIVES, HOSPIT . UIUSCUNQUE LOCI, ORDINIS A DI DTATIS, AUDITORES HUMANISSIMI, EXOPTATISMMIlQuemadmodum apud exteros, ita nostra quoque in patria insignis est oum in Hiis robus, tum in iis, quae luxuriam spectant, plororumque ianum progressio. Luxus autem, ut recte lino dixit, intemperantiam, intemperantia morbos parit. Qua cum ita sint, cumque et perpetua sere aeris inclementia, et noxia passim soli natura, et creberrimi animorum affectus, et alia multa nullo non die hominum sanitati minentur, ecquid, quaeso, prudentius ipsisque reipublicae motoribus utilius quain curare, ut

medio habeantur artis salutifera vere pinu Habemus, Auditores, et per in ore famula habuimus ae si . Quod cum maiiuum debeatur sapientiae, qui indemiis ondondis ot alias aluerint disciplinas artesque ingenuas, et ipsam ouam medicinam vindicarist, nihil magis onsentaneum videtur, quam malarum instituta firmare eo ainan a de re inter 14.

118쪽

omnes convenit. Quae paucis abhinc mensibus ad comitia ederiandi lata sui de rebus medicis ordinandis rogatio, longe alio nititur pri pio. Defendant qui possint Equidem hac hora in contrariam partem disputabo.

Dicam scilicet D PATRIA MEDIOINA, UM SERVANDIS, TUM ETIAM TUENDIS, NEO MINus AMPLIFICANDIS UNIVERSITATIBUM PUBLICI GOMMODI GAusA AET

VINDICANDA T VERO ARFICIENDA. Vos, uditores, facile mihi aures praebeatis, quaeque orationis elegantiae castitatique deficiant, medico condonetis, aliis studiis et negotus a litteris humanioribus non alienato quidem, at avocato tamen, etiam atque etiam rogo lΑn utilis est indicina pon publici commodi causa vindicari meretur pNonne medicia carere possumus Quot, quaeso, funera quotannis Mug

mus, etiamsi doctissimi iidemque peritissimi medici omni ope atque opera enixi sint carissima capita servare Quam multi valetudinarii semet ipsi

curant, sive quiete et abstinentia, sive aqua, sive una alterave ex lan meris panaceis, quae nusquam non altisonis argumentis quotidie commendantur Constet imo, salvos superesse, qui sine medicina mortui forent, nonne plures artis ineptiis intereunt, qui naturae relicti facile convaluissent Equidem, Auditores, qui per triginta sere anno artem alutarem maxima cum fiducia non tantum exercui, sed etiam docui, habeo, quod blandimentis istia reponam. Fieri subinde in nostra etiam patria, ut male curati mortem obeant, qui meliore consilio servari potuissent, experientia doctua non eat quod dissilear. Permultos vero, Deo lavente, sanitati restitui, qui alae artis auxilio vel exstincti suissent, vel, quod peius sortasse, ad extremum usque miseri, quemadmodum optimis uinis aevi A cuLAPI ministris, ita mihi quoque persuasissimum est. Nec protinus crimen artis eat, ut recto cELsus ait, si quod professoris ait. Est autem ara illa lubena Maentior, valde imperfecta. ultae sunt conditione morbosae, qua neque tollere, neque vel emendare possumus, etiamsi mature, quod raro contingit, auxilium nostrum imploretur. Non paucae quoque, quibus in principio quidem artis peritu veluti freno iniicere pomit, quae vero ulterius progre me, quidquid moliatur artifex, effrenate curaum conficiunt et mortem adserunt certam. t dii boni, quam saepe tristia morborum eventu ipsis est aegrotantibus imputandua, vel male edulis amicis aut cognatis Abatb

119쪽

O O. 10snentia et quiete, verissimum est antiquitatis effatum, multi magniquo morbi curantur. Aqua prudenter adhibita, quemadmodum in ebribus,

si in aliis etiam affectibus interdum maxime salutaris est. lures aegrotantes, nequaquam infitior, sanitatem recuperant arcanis assumtis, quibus

ut Anglia, ita ederiandia quoque abundat. Verum enim vero qui cibis abstinent et quiescunt, ubi alimentis opus est et exercitio, vel aliis etiam remediis, initiatis tantum cognitis; qui ad aquam confugiunt in conditionibus vel igne medicandis vel alio quolibet heroico artis praesidio qui circulatorum iactatione decepti gravioribus in morbis panchrestis, quae

vocant, utuntur vel inertibus prorsus, vel, ut multa sunt, omnino venenatis, nae illi dementia sua malorum incremento viam faciunt et mortem praematuram sibimet ipsi consciscunt. Vitam enim praeter necessitatem in aleam dare, cuius, quaeso, nisi dementis est Si omnino dementis, inquiet quispiam, verum an minus periclitatur, qui sine ratione medico se committit legitimo titulo ad artem exercendam admisso p inus sane, at periclitatur tamen. Nonne vero stultum est sine ratione agere Quis est, qui nesciat, ne optimam quidem candidatorum probationem ad civium securitatem in omni casu sussicere Doctus quis esse potest omniumque applausu summis in medicina honoribus a severis iudicibus ornatus, et nihilominus ad artem actitandam vix mediocriter aptus. Cur igitur tam incaute, tam inconsiderate plerique homines medicum adoptant Quidni semper consilia sequuntur artis peritorum Νω morum elegantia, nec habitus venustus, neque aura popularis eam probat solertiam, quae medi cum facit. Et tamen illae sive dotes sive fortunae, mirabile dictu, vel cultis et eruditis imponunt. edicum equidem cognovi adeo stupidum, ut insanire potius quam mente constare videretur. In ceteris adsentiebant omnes. In arte tamen salutari, o incomparabilis superstitio de honoratiorum sententia collegis longe excellebat. ira prosecto res est, AuditorealQuemadmodum in aliis causis, quae sanitatem spectant, ita in medicia eligendis permulti homines vere caecutiunt, quamquam mortem reformidant

omnes.

Quodsi igitur verum est, ut verum esse bona fide testantur periti, sola saepe aegrotantium culpa morbos etiam minus graves exitum habere satalem multos esse, in quibus vita magis periclitetur, si naturae relinquan-

120쪽

tur, quam si diligenter a docto eodemque sagacissimo medio curentur; alios autem praesentissimo tantum auxilio veluti iugulari posse, aero depelli nescios et certo lethales quo tandem iure contendas, medico eam superfluos, nec reipublicae interesse vindicari medicinam pInterest autem et alias ob causas. imirum non modo sanandis aut levandis, etiam praevertendis morbis insigniter medici prosunt. Non omnia sane, quae vitam et naturam humanam spectant, at multa tamen, ut indefessis aliorum laboribus, ita propria quoque observatione nobis ognita sunt. Conditiones novimus cum ad vitam sustentandam, tum ad

sanitatem tuendam maxime necessarias, causas, quae prodesse, easquBquae nocere possunt. Et hanc quidem scientiam eo reserimus, ut singulis laminibus, iis certe, qui omedice' vivere velint, talia praescribamus, quibus semet ipsos et evi'ι- reddere queant, quodque omnes avent, μακρύβιους civitatis autem rectoribus et causas indicemus, sive in aere, sive in solo, sive in alimentis, sive in aliis rebus positas, quae civium amitati vel ossiciant vel ossicere certe possint, et remedia, quae publiea

auctoritate sancita noxam quam optime avertant.

Negari quidem nequit, Auditores, plures etiamnunc esse, qui, quasi cELsu legissent, sanitatis causa nullis obligari se legibus sinant, quam tales, qui medicorum consilia sequantur. Verissimum item, praeclaram illam medicina partem, quae publicam salutem pectat, apud Batavos minus adhuc coli quam passim apud exteros. At vero neque civium imprudentia, neque rectorum socordia quidquam de scientiae dignitate detrahi,

vix est quod moneamus.

Reputantibus denique, quid Iuri rudentia Medicinae debeat, utpote

quae sola crimina nonnulla probare eorumque sequelas diiudicare possit, aut omnia me saliunt, uditores, aut vobis certe persuasum erit, nobilissimam illam artem, vitae humanae sospitam ac conservatricem publici commodi causa etiam nostra in patria vindicandam esse.

Atque hoc quidem, de mea dumtaxat sententia, quam optime fiet cum servandis, tum etiam tuendis, quae hodie vigent, universitatibus. His enim aliisque sive pridem, sive nuper sublatis, per tria deinceps famula non floruit tantum apud nostrates, sed insigniter increvit medicina. D ciores academici et ipsi artem feliciter exercuerunt, et omni tempore doctos