Annales academici

61쪽

aorutandis contineatur quae praeter hominem universitate inam comtuam-duntur. Quorum merum longe diversa ratio est. Nam cum excepto homine cetera omnia certis et aetereis naturaelasgibus non sua Muniam regantur, aequitur ut qualia hodie ea esse videmus, talia em r--ωsuerint et in posterum futura sint. Ita qui in lapidis cuiusdam si arboris vel alius eiusmodi rei naturam inquirit, is non in pristinorum tempsrum langinquitatem redire cogitur, sed in prassentis rei comi ratione AEn, tionem absolvit. Quod in tam genero seu mulio est. Nam hominum immensa est varietas, in qua varietate observatur tamen communia quamdam inusta paritatis nota et gentis ociusque et aetatis. Ea sum Ut quae hominem considerat et in humanis rinus explicandis versatur, historiaim Eoo, non immutabilem, perpetuam, constantem materiem habet, quam quoque tempore ex praesentibus arripiat, sed variam, disparem, mobilem, ex omnibus Moulis olligendam. Ergo qui hominem cognosces vesant nonaretis eius quam quisque degit aetatis latibus se continere oportebit, sed totam humanitatem et quae est et quae fuit 'gnitione eomprehendere. Ita nulla ars historiae posset esse, quo nomine omnes artes coniungo quae aliqua parte Mamnem attingunt, nisi pristinorum hominum res si morsa 4 instituta, totaque denique vita, praesens descripta et si in consignata, perpetua quadam traditione ad nos orlata esset. Quibus litteris omnis priscorum temporum memoria eontineatur indopus est dicere Graso et Latina monumenta quinque et viginti secuti

rum memoriam tradunt, ad quam supplendam quae ex ceterarum genumn monumentis congerere possis, parva esse reperies atque exigua Graeca et Latina monumenta nisi exstarent, historia generis humani, nuper atque novella, nullorum populorum, ne recentissimorum quidem initia illustraret:

ut quidquid hodie est, casu sactum et in fortunae quadam laministe positum esse videretur, et nosmet ipsi nobis quasi de mola in terram inpia.

Quid censetis, A. Verendumne est, ne aliquando genus humanum adeo veterno occupetur, ut ad suas origine redire contemnat, ut inane ducat in pristinorum populorum casus et ortunas inquirere, ut prudentiam multorum seculorum experientia collectam, reconditam atque abstrusam 7.

62쪽

b G PLUT GERS iacere sinat verendumne est, ne veterum linguarum studium, quod solum illius prudentiae sontes aperit, annales generis humani evolvit, principia civitatum ac rerum publicarum illustrat, negligatur umquam aut obsole eat meo erat quam dicebam perpetuam et necessariam veterum linguarum scientiae utilitatem hoc firmum illud antiquarum litterarum studii praesidium, quo quamdiu munitum esset, staturum ipsum atque integrum

fore contendebam.

Nam quid ego, A., ipsum illud studium propria quadam utilitatis

commendatione efferam quam quidem nullam habet neque vero habere potest Hoc enim ei commune est cum ceteris studiis quae in qualicunque pulcri venustique specie contemplanda versantur, ut honestae ac vere humanae delectationis non utilitatis Ductu aestimandum sit. Quod tametsi

aliter esset, tametsi certam maximorum commodorum spem ostenderet, hac tamen spe vereor ut quemquam alliceret. Ea enim ea pulcri venust que natura, ut a quo ematur eum sua vi per se solum trahat ardentique amore incendat, quem vero non trahat, ut ab eo ne cematur quidem

necesse sit quam cernendi percipiendique facultatem, ne maximo quidem utilitatis praemio proposito nem possit aut in aliis aut in se ipse excitare. Hanc igitur fiduciam afferre oportet qui veterum litterarum studium numquam interiturum esse firmiter sperant: primum, ore semper qui eo ingenio praediti sint, ut quid de rum ac Venustum sit percipere et pedi sentiscere possint; tum vero antiquarum litterarum venustatem numquam ex conspectu hominum abreptum iri veterum linguarum ignoratione obvolutam. Hoc autem ne fiat unquam vereri quid aliud est quam vereri, ne aliquando homo hominem se esse obliviscatur nihilque humanas res ad se pertinere arbitretur Alterum vero, ore semper ingenuo ac liberali animo praeditos quos Graeca Latinaque venustas trahat atque in admirationem rapiat, quis Vos, Optimi Adolescentes, intuens desperare possit Fuit semper nostrae gentis propria sanae doctrinae atque eruditionis laus, amreliquarum artium disciplinis tum vero litterarum atque humanitatis studio quaesita ac comparata. Hanc laudem a maioribus partam Vestraeque itidustriae commissam ris tuebimini posterisque integram in lumemque tradetis. Ita si quando ubique ab omnibus veterum litterarum studium relinquatur vel abiiciatur, per Vestram tamen virtutem manebit atque durabit.

63쪽

Vestrum iudicium, Curatores, ab Augustissimo Rege comprobatum me in eo honoris gradu collocavit, ut in hoc lectissimo conventu ex hoc ora tissimo ad dicendum loco de meis studiis agere concessum ait Viro legio atque optimo me succedere voluistis multisque nominibus omnibus meritissimo commendato. Cui utinam sata pepercissent i cum horum i venum causa tum vero mea. Namque illi diligentissimo ac dilectissimo praeceptore privati sunt, mihi gravissimum onus, neque tamen ine lynaviae reprehensione recusandum, impositum est. Etenim ea BOLLEMANNua doctrinae copia erat ut sine contumelia, ea animi simplicitate ut sine dolore posses ab eo in cursu honorum relinqui. Atque ego totam in scholarum umbra bibliothecarumque tranquillitate ita versatus, ut cum Vobis

tum aliis operam meam probarem, nunc ea aetate quae careat iuventutis

venia maiorisque facultatis exspectationem excludat, in hanc splendidissimam publice docendi muneris lucem protrahor inque partae qualiscunque laudis periculum coniicior. Cuius delati muneris gravitatem, etsi ad honorem amplissimam, non recepissem profecto, nisi probabiliter eam administrare non tantum ingenii ac doctrinae esse reputassem, sed fidei quoque et voluntatis. Haec ego Vobis praesto, haec polliceor, his Vestram de me exspectationem tuebor, neque committam umquam, ut aut industriae laudem aut omii religionem in me requirentes Vestri Vos iudicii commendationisque poeniteat. Professores, viri clarissimi l Praeter spem et exspectationem meam Vestro numero adscribo in boni viri Vobisque carissimi locum suffectus. eque Vos sine causa vel errore iudicii EdLLEMANNou diligebatis, quo aut faciliorem aut commodiorem aut moderatiorem nullum me hominem videre memini. Talis viri desiderium os ut umquam deponatis exspectare, inhumanum foret, ego ut tollere aut levare possim, arrogans et superbum.

Quare illum os pie lugeatis, me tamen amanter in Vestrum ordinem recipiatis ea enim est amoris copia singularis, ut quidquid mihi caritatis attribuere velitis, id illi non detrahatis. e autem habebitis collegam et Vestrae gratiae appetentem et auctoritati obsequentem. Vestrum splendidissimum consessum cum oculis lustro, commovet animum tristis sane cogitatio iucundissimo me huius dicendi muneris omis

64쪽

54 G. G. PLUT GERS magna ex parte privatum esse, praesenti in praemptores grati animi inni- Matione. Namque eorum virorum quos adolescens audivi perpaucos superesse video Te superstitem esse, optime Axi, egregium si benefitium duco, Te adesse maximum huius diei mamentum. Cui quantum ipse praecipue debeam alias ego declaravi, quantum communiter omnes discipuli nuper praedicavit vir doctus et disertus, qui ita eruditus ex uadisciplina egressus est, ut et iurisprudentiae amplitudinem praeclare tueatur et in nostris studiis possit, si sese accingere velit, cum omnibus de palma contendere. Vere igitur sosnaMITTIs noster, cum ex hoc lam suae et copiose explicaret, quae et quanta beneficia Tu in discipulos tuos o mi sisses, cum alia eximia de Te commemoravit, tum vero hanc praecipuam Tibi ex animi mei sententia laudem attribuit, Tuis potissimum praeceptis effectum esse, ut libero animo ac sine superstitione veterum scripta tractare didicerimus. Et vero, AxI, non tantum in antiquis litteris recte aestimandis, sed in tota vita bene instituenda perspecta est Tua regia prudentia et moderatio singularis ut si ad aliquam sive virtutis sive humanitatis excellentiam contendebamus, illustre Tu nobis exemplum propositus esse quod intueremur et imitaremur Te, Vir praestantissime, qualem Te die video, eo oris quidem valetudine leviter per aetatem affecta, isdsmis animi viribus mentisque acumine incorrupto, talem e nobis per mulios annos ut velit conservare sospitare, Deum optimum arimum

precor ac veneror.

Tuam, BARI, florentem beatamque senectutem intuens acerbissima eootatione commoveor atque conturbor. Nosti quem virum inter paucos bonum et ingeniosum Tecum comparare solebamus atque pari admiratione et aitate complecti ne carum caput amoris plenissimum, Tene vitae in omni iniciorum ac beneficiorum genere collocatae dulcissimo se tu carere, ut amari Te sentias pietatemque nostram agnoscas Tene divinum ingenium omni humanitate politissimum, Tene ita afflictum et oppressum iacere, ut vivum non viventem e lugeamus nec possit dolor noster desiderio mortis augerit Verum nolo hoc maerore praesentem diei laetitiam funestare. Si ita viro, mei emper amantissimo meique honoris studiosissimo, orbatum me

esse hodie imprimis moleste sero quis Vestrum admirabitur vel improba-

65쪽

bit Sed V ter conspectus me reficit et erigit animum meum. Quam multos enim video, qui faveant mihi meisquo rebus studeant Inter quos Tu principem locum tenes, carissime coBETE, quem ita diligo ut fratrem, iis admiror ut, si Tibi meam operam approbo, de ceterorum fere existimatione cogitare non soleam. ullam igitur novi praedicationem ad gloriam illustriorem quam hanc meam, me ibi non acceptum modo sed exoptatum in collegii coniunctionem venire. Quae gloria mea molestam tamen affert cogitationem reputanti quam iniquissime Tecum sim em

Nmparatus atque commissus. amque, dicam enim non reverens adson-handi suspicionem, sine ulla dubitatione sic statuo et iudico neminem omnium in nostris studiis tam praeclaris ingenii ornamentis instructum versari, quam quale ibi natura attribuit, ipse industria expolivisti. Verum, OBETE, mministi quae L. RAssus censor collegae de se confirmavit: νquae natura darentur hominibus in iis rebus se vinci posse aequo animo pati': cetera amitare non pus est: Tu illa, ut totam antiquitatem, memoriter tenes. Huno igitur animum quem aAssua diga collegam habere se dicebat, ego

una rara ebo vel potius retinebo. Ita in communi magistratu sine cedit irrisi elontentione fideli concordia commodis huius iuventutis coniunctis ima opera inserviemus studiaque nostra pro sua quisque facultate tuebimur et sustinebimus. Tu vero consilio Tu me adiuvare perge amorisque benevolentia recreare.

Quid ego reliquos qui mihi quoquo nomine coniuncti estis singulatim appellem p ultos conspicio dulces et fideles amicos, iratum aut iniquum

ut spero neminem. Hanc erga me quam Vos habetis voluntatem ego ut retineatis et conservetis ossiciis meis curabo. Quod aliud quaeram argumentum os alloquens, Laudatissimi Iuvenes, aut quem possim exitum orationis invenire digniorem, quam in dLLAMANNI memoria pie colenda. Cuius viri virtutes maerens collega atque a lanere recens ita Vobis proposuit, ut Vos non laudationem audire videremini, sed quasi Motam probissimi hominis expressamque imaginem emere. Iterata igitur illarum virtutum commemoratione dolorem Vestrum renovare aut desiderium exacerbare defugio. Unum tamen proferre licebit, quod maxime me assequi velim. Habebat,uLLEMANNus , id quod in praeceptore

66쪽

56 G. G. PLUT GERS ORATIO. summum est, vel potius ita necessarium, ut qui ceteris omnibus et naturae bonis et doctrinae copiis ornatus ad instituendam inventutem accedat, iasi eo careat, nequidquam elaboret habebat enim ardentem amorem et eius disciplinae quam tradebat, et Vestri quibus eam tradebat Litteras antiquas amabat, quia nihil iis ad virtutem excellentius aut officacius ad humanitatem esse sentiebat: Vos ita caros habebat, ut id vobis impertire studeret quod praestantissimum sibi esse videbat, utque nihil antiquius existimaret, quam os per litterarum studium ad virtutem et humanitatem perducere. Hinc summa eius in munere exsequendo religio, hinc summa in litteris excolendis industria: nam quidquid aut studii aut operae aut laboris impendebat, id Vestra causa erat susceptum Tam religiosi hominia tamque amantis praeceptoris locum capturus quid maius profitear aut V bis pollicear, quam simile in os me studium habiturum esse paremque fidem ac religionem. Vos autem, Optimi Adolesoentes, rogo, ut brevem mihi usuram bonae de me opinionis concedere velitis. Nam si me notum habebitis, si meam in Vestras utilitates propensam voluntatem cognoveritis, spero ac confido fore, ut Vestram os voluntatem mihi mutuam imbuatis. Ego vero ita demum muneri quod auspicor satisfecisse mihi videbor, ita domum mihi ipse placebo, si pari me os caritate amplex eritis

parique amore, atque in uti MANNu conserebatis.

DIXI.