Iurisprudentiae mediae libri 4. Pardulpho Prateio I C. Augustobuconiate autore ..

231쪽

uerant,quod in haec verba scribit Vl-AIo, planus ' , Α diuo Pio rescriptum estis, o magistratus populi Romani, ut iudicum a se datoru, vel arbitrorum sententiam exequantur hi,qui eos dederunt. Ergo,inquiunt,a contrario sensu delegati non possunt exequi sententias a se latas. Verius tamen est, quod ait Paulus lib.V.Sentent. titu.V. tametsi a Pandectarum architectis praetermissum sit. Res iudicatae, inquit, exequentur ab his,qui imperiu, potestatemque habent, vel qui ex autoritate eorum inter partes datur &c. Neque hoc diuus Pius, nec Vlpianus negant.Huius rei ratio duplex adferri potcst. Cum iurisdictio data est ea: quoq; conccisa videri ait Iauolenush, sine quibus iurisdictio explicari non potuit. Sed & qui vicem iudicis, Vel piaesidis gerit, omnia, quae ad officiurect

232쪽

is,1 LIBERI i. ea rectoris prouinciae pertinent , actitare posse Imperatores rescripserunt . Nec subsistimus fortissimo illo am vieini gumento a cotrario sensu, cui locum non esse prodiderunt omnes interpretes, si cotrarium eius iure cautum sit: quod Baldus, & Saliceti ad diuorum Seueri & Antonini constitutionem M' aiunt:quo etiam propendet Bariolus instri. ad Caium :atque ita respondit L.Romanus f Bartholomaeus Socinus δ in lib. Restrictionum. Quid pluraὶ hoc orea pri- iure utimur, ut legati prauidum sen

CAP.

Uum ius ciuile in iiij Instit .tionum libris tyronibus tradi iusserit Iustinianus,&ius publicum perdiscere,& perutile,& maxime necessarium sit, mirari satis no possum:

233쪽

isS OMISSIONUM

quo tunsilio primam iuris cris. in qua de iure publico latissime paten-

λωψ ,- , te edissetatur,praetermiserint archite-

icti solis iudiciis publicis, di criminupersecutionibus contenti. Quod variis in locis ἄν sparsum, ac dic sectum,aliquandocoegi.Longum ni mis esset eos locos obseruare, & transcribere. Primum autem de iure publico edisserendu deinde de priuadito Platonis' sententia est. Publicum enim,praecipuu in ciuitate bonu est.

Vblico iure antiquitus constitutam formam immutari non pos- ' se Iulianus scripsit.qui igitur,vteius

serunt,intionem reddere debet: quiabus matrem connumerari receptum

est. idque Paulus nostir scribit Γ br j.n Seri

234쪽

Sentent. tit. iiij. in haec verba, Mater, quae filiorum sitorum rebus interuenit actione negotiorum gestorum,cogitur reddere ratione, & ipsis, & eorum tutoribus. Hanc sententiam ad selos impuberes pertinere existimarunt quidam obscruatores,qui verba amplexantur. Etsi lex dei tutoribusta ni una loq ua tu r,sententia tamen a mente cuIuscunq; aetatis liberos compraehendi pure quae sententia propter autontatem iuris publici habet

aequitatem cuius rei argumento est diui Alexandri rescriptum K Quod F ιηοm receptum Paulus temporibus suis ait, C. d. hodie usu sa spe euenit: quo fit, Vt mirari satis nequeam, cur hic articulusa Tribuniano,& collegis praeterinis ius lit. Huius nec in Pandectis,nec in Codice Iustin raneo vllaci superiunt

reliquiae . .

235쪽

OMISSIONUM

LEgem Iuliam iudicioru, siue pu

blicorum , siue priuatorum a C. Iulio Caesare latam Traquillus in eo refert. Huius multa fuisse capita de diffusionibus, comperedinationibus o h reorum sic apud Gellium legendu )' ' de iudicum aetate, dignitate, & conditione, de forma & consuetudine iudiciorum,&publicorum,& priuatorum, & aliis legitimis rebus. Quae omnia,ut a Iuristonsultis explicita, ita a Tribuniano, & collegis inducta, antiquata, aut certe praetermissa fuere , ut quidam docte obseruarunt. De aetate quidem iudicum Callistra-υ , . tus'. ne minor xx. annis iudicet, re-ur in fert ad compromissarios iudices producens. At reliqua eius legis capita, eiusve interpretamenta omissa fuerunt. Multa etiam edictorum Praeto

rums

236쪽

LIBER II.

rum,& Senatustonsultoru, & legum fragmenta, ut omissa integra capita subiicea,ita trucata fuerunt a Tribu-niano usqueadeo, ut vix sensum elucere posset acutissimus Papinianus.

DIui Hadriani literarum pars r citatur lib.V.tit4. cap. xlviij in a ιμ

Mirari satis nequeo, cur orationem integram non recitarunt architecti.

Nec movet', quod quidam aiunt id solum quod ad rem pertinet, citandum, ut alibi proditum scio. Nan, quod desideratur nullibi extans par-

237쪽

OM IS s ION V.Mtem hanc explicaret. Maiorem feror in admirationem cur Pauli explicationem, ac interpretationem praetermiserint. Epistulam enim hanc enucleasse Iulium Paulum argumento

est capitis xlviij. de iudi. inscriptio. Sed haec aliquando.

sit . Il

sa tis. 6.

Cribit Vlpianus lib.xvij.ad Sabi-Qnum, ut in Pand. Florentinis' refertur:sed si haec metalla post usi im-

fructum legatum sint inuenta, cum totius. agri Iclinquatur,vsusfructus, non partium, contineantur legato.

Verba haec, Sed Γ, vox, haec, quae,relativa,demonstrativaq; est, ipsa quoque facti species liquido ostendunt articulum unu a Tribuniano,& Collegis omissum, nempe metalla legatafiusse , & generae corum aliquot ab

238쪽

Vlpiano connumetata. Quod non perspicientes plerique. nouas lectim nes eiecta Floten ina,excogitarunt.

A P h oc omissionii classem non

septe reisentur tituli aliquot, qui sun tractationes ipsae liquido in- dic ntimutili miliu visi sunt. Princi pio in titulo, Quemadmodum seruatutes amittuntur, desiderari haec verba, etinentur. ex variis huius tracto Capitibus constat xx. & V. k quae ad stein i natorum numeru reserrii ob b Lse, ut fructualium repetitum possunt. Neς

mouet, quod suo contrario, scilicet, ..

amittiantur: verbum, retineatur,rites Vs,quisuus

239쪽

cuius sentetiae subscribo) rubrica debet esse generalis ad nigrum, laque Vlpianus' lib.xxvj.ad Edictum scripsit. In eadem causa est titulus, De aqua, , aquae pluuiae. cui addendum Censeo, π aquae ductu ut late docuilib.j. Catapodita. de aqua & aq.ptu. arce. Nec verbo c5munissimo,aqua, subsistimus, quod latius, quam pluuia pateat,& sic aquam ductile com- praenendat.Nam & ad stillicidiu &e. pertinere possetndebque,ut tractatui Idix congruat ex Hermogenianis sententatia,addi debuit, aquae ductu. In nouissima quoque Iustiniani constituti cxviiij. quae ita inscripta est, istiGαbe

240쪽

ria libro singulari edidi in aedibus pa

triis scripta, quo tempore causas agens in foro Augustobu- contatum iura ciuilia priuatim repe

tebam.