Compendium geographiæ territorialis cum omnibus, & singulis statibus, provinciis dominiis, ac rebus notabilioribus Europæ, Asiæ, Africæ, & Ameri cæ compositum ab abb.ate d. Jo Carolo de Stadel ..

발행: 1713년

분량: 251페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

11쪽

nam , Be iram , Interam nensem , Τrania montanam . In Extrema dura eminet

Ulyssipo ad Tagum , Regis Residentia ;Setubalia, Ire nepotis , Leiria , Almerinum , Alicubarotta.

In Provincia Transtagana , Ebora, Helvae , Oliventia , Portus Alacris , Pax Iulia, Utricum, Vitiosa. In Provincia Betra: Conimbria , Viseum , Lameca , Guarda , Salvaterra, Castellum album. In Provincia Interamnensi: Brac ra , Pontus Cale , Ut marinum. In Provincia Transmontana : Miranda Durii , Bragantia, Villa regalis. In Algarbia , Tavila, Sylva, Pharus , Caput S. Vincentii sunt. Habent & Lusitani lixis A fila a Masaganum in Regno Marocchio, Loandam S. Pauli in Regno Angolar; Mosambicensem Civitatem tria partibus Zanguebariis; Insulas Maderam, Capitis Viridis, & alias . In Asia , possident Goam in partibus Cuncanis : Dium , fortalitium in territorio Magni Mogolis ; Commer-ι cium

12쪽

cium in Sinica Civitate Macat. In America : Brassiliam , Insulas AZoricas . Aer in Regno Lusitaniae, est suavis,

sanus, & temperatus, quia sit uatio ejusdem habet calorem temperatum , particulariter versus partes fluxus maris .

Territorium potius sterile est quoad frumenta , vino abundat, . & excellentibus fructibus , exempli gratia, malis auran. tiis , malis citrinis , amygdalis , olivis; ex quibus ultimis conficitur oleum perfectissimum . In sunt Regno plurimi vermes progignentes sericum, unde ex serico conficiuntur ibi labores mirabiles Regno magnam utilitatem asserentes . Inibi etiam notantur apes in magna quantitate, dulcissimum mel construentes. Adsunt etiam venae auri, argenti, plumbi, ferri, stanni, aluminis. Inter montes, Herminius eminet, qui quovis anni tempore nive tectus, ipsa aestato horridam ostentat hyemem. Multis fiu'minibus irrigatur , unde a Strabone Re

gio felix dicitur, & amnibus magnis, &Parvis irrigua: Qui omnes ab oriente

13쪽

pariter disjuncti a Tago sunt , & majori

ex parte navigabiles , & sunt Apa , Tagus , Munda , Vacca , Durius , Avius , Limia , Minius. Potu Anae , ingenita naturae vi, mirum in modum grandescunt pecudes. Bieaus. 97.

Post obitum Regis Don Sebastiani defuncti, vel potius perditi in Africata,

anno Is 78.adfuerunt vastii praetendentes lhujus Coronae. Henricus Cardinalis fuit coronatus in extrema senectute, & obiit anno Is 8o. Antonius Prior de Crato eodem anno per Regni Proceres fuit electus Rex , sed aliquibus mensibus post Philippum II. Regem Hispaniae. Annor 6 o. Ioannes VI. Dux Bragantiae Regnum Lusitaniae obtinuit , licet se oppo- fuerit incricaciter Philippus IV. Rex Hispaniae. Ioannes V. Rex, cum Maria Anna, Archiducissa Austriae a. III a. filiam habuit primogenitam . Alias de reliquo statu Lusitaniae, videatur meum Con - pendium Geograph. Eccles. , impressum Romae a. I 712. LII1. & fI76.

14쪽

CAPUT III.

Do Hispania.

ΗIspania limitibus circumscribitur

ad orientem per mare Mediterraneum . Ad Meridiem, per idem mare,& partes de Gibraltar: ad Occidentemper oceanum : ad Septentrionem , per eundem Oceanum , & Montes Pyrrhenaeos.

Aer in Hispania generaliter bonusi est, & sanus , sed calidus per excessum , t unde tellurem nimium siccam reddit , &ineptam ad protuberanda bona frumenta ; montes insunt plurimi, rivi, & lacus pauci. Ferax tamen patria est vinorum generosissimorum , fructuum , & olivarum . Reperiuntur venae argenti, ferri , cupri, & nonnulla auri, in quibus non amplius laboratur, postquam detecta fuerunt illae in America- Abundat ani malibus , ovibus , bovibus, & equis v locissimis . Captura piscium aestimabili, est , & interdum unica captura ascendi

15쪽

ad valorem quadraginta millium laudatorum . Ad partes Biscajar capiuntur Ceti magnitudinis extraordinariae: Biscaja recte Cantabria dicitur. Fluvii principaliores in Hispania reputantur Hebrus, qui originem trahite Montibus Castellae veteris prope Asturiam , penetrat Navarram , pergit per Arragoniam , & ejusdem Capitale , &postquam transiverit Tortosam in Catalaunia, labitur in mare Mediterraneum . Tagus pergit per Toletum, transit totam Castellam novam , & Lusitaniam . Sequuntur Durius , Anas , Bartis , Iberus ,

vulgo Ebro, unde olim Hispania, Iberia

dicta a Dividitur Hispania in I s. territoria , ex quibus in medio patriae, nova ,& vetus Castella sunt: versus Occidentem Legio, Extrem adura , & Vandalitia r versus Meridiem Granata , Murcia, Valentia . Versus Septentrionem Gallitia , Asturia, Biscaja : ad Orientem Na-Varra , Arragonia, Catalaunia . In Mari sunt Majorca, Minorca, Yvica, Formen

tera.

16쪽

ε T.

tera. Inter mirabilia sunt Caradingar , ubi pavimentum, sub quo sep vj di ducenti Monachi a Saracenis caesa a. 8 8. 6. Augusti , qua die contigit caedes , quotannis sanguineo sudore madet. Musantius saeculo 7. Heraclius in Oriente , Sileontus in Hispania, Dagobertus in Francia, Iudaeos omnes baptizari jubent, aut exulare. SS. Leander, & Fulgentius Hispaniam cum Recaredo Rege Catho lieae Religioni restituunt. Quia Castellae novae Regnum majus est caeteris Hispaniae Provinciis, inde est, quod a Geographis modernis ut pote considerabilius primo loco ponatur ;antiquitus vocabatur Regnum Toletanum , seu Castellae simpliciter . Victoria condita fuit a Leo vigildo an. 68o.

Aere gaudet perfectissimo , sed aqua deficit in hoe Regno, & raro pluit. Fertilitas vallium quas valles percurrunt aliqui rivi succurrit sterilitati quorundam locorum siccorum , monto inrum , ac minus fertilium . Dicti valles progignunt optima frumenta , vina, fructus

17쪽

ctus , crocum , & repelluntur inibi plurima animalia . Adsunt etiam quaedam fodinae Salis . Mad ritum , seu Mantuat Carpentanorum , Regis residentia est a

Toletum , Archi-Episcopalis Sedes ;Complutum, Universitas; Escuriale, Sepulchrum Regum; Concha, Episcopalis locus; Calatrava Equitum dicti ordinis. Arant ueg, & Buonretiro delitiae Re. gum; Castiliam , & Andalusiam seperant Montana Lesar. Apellatur aliud Regnum Castella Uetus , seu antiqua, quia primum fuit, quod Catholici e manibus, & potestate Maurorum , seu AEtiopum eripuerint; &etiam ad distinctionem Castiliae , seu Castellis novae. Aere non adeo salubri gaudet C stella Uetus, sicut nova ; Territorium non adeo multi vini, & frumenti ferax est, nihilominus in aliquibus partibus terra progignit ibi vinum generosissimum . Pratis, & animalibus abundae ista Patria, & particulariter Segoviensis, ovibus , quorum lana optima est pro

18쪽

II conficiendis pannis nominatissimis. Capitale hujus Regni est Burgum , Sede gaudens Archi- Episcopali; Civitas est magna , & Mercatoribus abundans , sed ardes non sunt adeo bene aedificatae , nec platear adeo latae r & extra Urbem repetatur Abbatia de las Huelgas , in qua reperiuntur quotidie ISo. Moniales , omnes filiae Principum , aut Primatum . Abbatissima Domina est Septendecim aliorum Conventuum, I . Villarum , so. terrarum , ubi illa eligit Magistratus , Gubernantes , & Praes-

dentes . Adest hic Hospitale Regiur

Peregrinorum , habens circiter redditus annuos librarum 8o oo O. Reliquae Civitates principaliores sunt Vallisoletum , Seguntia, Abula , Segovia , Oxama, Calaguria , Lerma , Medina eoeli. Aer in Legionis Regno , seu Pro

vincia admodum est temperatus , vino plus quam frumento abundat . Prope Sala mancam aquae Scaturiginem habent calidam , quae aquae remedium adferunt

scabiosis , & similibus malis infectis .

19쪽

Ia Notantur hie Civitates Asturiae, Zamorae , Tauri , Civitatis Roderici , Palentiae, Ledesna . Civitas hujus Regni principalis Legio est , Sedes Episcopalis , & Suffraganea Archi-Episcopi Compostellani o

Cathedralis pulcherrima totius Hispaniae esse creditur. Sala manca , Unive sitatem studiorum habet florentissimam , in qua etiam Urbe Episcopus residet. In Extrema dura, seu Bethuria,Pax Augusta est, vulgo Badagog, forta litium limitiale versus Lusitaniam ; adest etiam in eodem Regno Alcantara, famosa Civitas Equitum S. Iacobi. Reperitur&Emerita, Placentia , Cauria, Madrigal-lexum, Albuquercum , Monasterium νS. Iusti ,. in quo obiit Carolus V.

Aer in Galitiae Regno est quidem

temperatus, sed humidus , & non adeo sanus, ob mare vicinum, & varias aquarum calidarum scaturigines, quae inibi reperiuntur. Territorium potius montosum est , nec adeo serax frumenti, Moli.

20쪽

Olivarum; potius vini generosi , & praetiosissimi. Adsunt fodinae auri, cupri, &plumbi. Abundat hoc Regnum anima jibus majoribus , & minoribus, specialiter equis , & mulis velocissimis. Reperiuntur & pisces , Salmones, Ceti, &alii varii generis in maxima quantitate. Capitalis , seu principalis Civitas Galitiae est Compo stella , nominata improprie a Peregrinis , Urbs S. Iacobi, cujus corpus in Ecclesia ejusdem nominis ibidem quiescit Illa Civitas situm

habet inter duos rivos Ullam , & Tambrem; ann. 88 a. aedificari coepta. Adest ibi Sedes Archi- Episcopalis . V. Meum Compend. Geogr. Ecel. f. I 68. Notantur in hoc Regno Caronium, Bajona , Vigum , Promontorium Artabrum, Lucus , Auria , Tuda, Mindonia, Civitates notabiles.

Aer potius salubris est in Asturia ;sed territorium montosum est, & non adeo habitatum ; nihilominus ferax est vini, & frumenti, nec desunt venae , vel fodinae auri, & metallorum : equis velocibus abundat. Astu-

SEARCH

MENU NAVIGATION