장음표시 사용
161쪽
Capuae V. 139tum imperio , liberi enim cum paren
tibus vivunt in societate inaequali, Grot.ἰ. r.
quae rectoria dicitur: & Deus & na- tu
rura, quia parentibus praecipiunt edu- ter Hobcationem , simul concedunt imperium dia liberos, iisque injungunt obedien- alitertiam & reverentiam erga Parentes.
inter se contendant ξφ. Patris imperium praesertur, quia Grρ propter sexus praestantiam Deus prae ' 'ter imperium paternum , quod ipsi pl. Ἀcommune est cum matre, in eum so- ι dium contulit patriam potestatem. g. 6, sed
Ilt. Patria potestas est potestas, quam pater in liberos habet & bona eorum ad communem familiae utilitatem.
imperio paterno 2 Patria potestas I. est in personas& bona , imperium est tantum in pedisonas. a. Imperium patri & matri est misi. d. commune & manet patria potestate ' Psoluta, adeo ut si filius reverentiam 'debitam exhibere recuset: durioribus
162쪽
futat Boe l. h. I. illum Pist. l.6,
r o LIBER II. mediis ad hoc cogi possit. 3. Posita
patria potestate, haec societas est perfecta, posito autem imperio tantum , vel quia liberi exierunt ex familia, vel quia pater mortuus est , haec societas est imperfecta , ad eum modum , quo mortuo domino, domina societatem herilem ratione effectus conservat Sccontinuat.
I. Possumusne patriam potestatem Oimperium paternum distinguere per
certa temporis intervalla ρDistinguenda sunt tria tempora r
primum est tempus imperfecti judicii,
&in hoc omnium liberorum actiones . sunt sub parentum dominio; aequum' enim est , ut qui se regere non potest, regatur aliunde , & vero naturaliter alius in veniri non potest, cui regimen competat, quam ParenteS , quorum, pars liberi ecth censentur: tamen & in hoc temporejus sustinet eorum personam , ut si aliunde ipsis aliquid ob-' veniat, ejus dominium sibi acquirant, licet exercitium impediatur ob judicii imperfectionem. Secundum est tempus
163쪽
C AD UT V. I Ipus persecti judicii, & in hoc tempo- d. c. s. re subsunt parentum imperiis non aliae, actiones , quam quae ad familiae paternae aut maternae statum aliquid momenti habent , seu eae actiones, quae non concernunt causas publicas: aequum enim est, quia manent pars familiae , ut pars conveniat cum ra- d. e. s
tione integri , eique subjiciatur , &
ejus conservationem quaerat & pro-3. Id moveat, in caeteris actionibus , quae non pertinent ad familiam, facultatem moralem agendi quidem habent, tenentur tamen in illis quoque stud
re semper placere parentibuS, ne contra pietatis, observantiae dc gratiae rependendae ossicium peccent. Tertium d. c. s. tempus est, in quo non tantum sunt 3 ε-
perfecti judicii , sed & in omnibus
sunt sui juris ,& non sunt ampliuS Pars , familiae, sed ex ea omnino eXiverunt,& sic actus eorum non possunt reddi irriti eo nomine, quod parentes habeant: semper tamen manet & in hoc
tempore pietatis & observantiae debi-xum , quia causa, propior quam Deus
164쪽
r 2 LIn Ex 1I. eam exigit, est generatio, quae perpe tua est & tolli non potest. VI l. Si liberi non velint facere ea , quae sunt oscii es. IV. In duobus prioribus temporibus, , ' jus regendi etiam jus coercendi complectitur, quatenus nempe Vel cogendi sunt ad ossicium & obedientiam , vel emendandi : imo etiam in tertio tempore, si pietatis & observantiae debitum negent propter imperium Paternum, quod nullo tempore tollitur, necessitate exigente, durioribus mediis uti licebit. VIII. Luoniam imperium paternum nunquam potes avelli a persiona parentum is in alium transferri, anue
pater filium oppignorare is, s necesse
st, vendere aut in adoptionem dare
d. e. s. ' N. V bi alia ratio eum alendi non sup- sinu A petit a Potest eum oppignorare & vens. Σ. g. 3 dere , non quidem ut detrudatur inperfectam servitutem , sed ut alterialiter constituatur jus aliquod simile domi-
Ad. M. ΠιOa utendi scilicet servitio filii: hinc
165쪽
CΑs UT V. I 3 multo magis alii in adoptionem dare licet, quia sic efficitur filius alterius; Grol. d. censetur quippe ipsa natura jus dare Τ' ad id omne, sine quo obtineri non potest quod ipsa imperat. IX. An pater habet jus interficiendi
liberos R. In societatibus simplicibus tanta d. e. ue potestas a Deo non est concessa, quia ad finem in iis obtinendum ea non Booαια opus est: sicut enim de omni summo uimperio ac civili id vere dicitur, quia I. , alias securitas & ordinata tranquilli- βοήλ. tas in civitate obtineri non posmet, sed potius esset dissociata multitudo, sci- .
licet, quod ei insit jus vitae & necis,
ita fallit in imperiis summo minoribus , qualia sunt maritate , patrium& dominicum. X. At vero se delicta manerent impunita rvt. Si sint familiae segreges & extraci vitatem, Deus hoc in casu istiusmodi delictis puniendis non minus sufficit, sis, i, quam si paterfamilias delictum Capi-c. 3. g. r. tale commisisset: si sint in civitate, ra-
166쪽
tio rerum pP. Vult, ut poenarum capitalium potestas non aliunde quam ab imperantibus dependeat; singulis enim concedendum non est quod publica debet fieri auctoritate, majoris tumultus evitandi causa.
XI. 2uomodo propter consiensem Deus jus confert in persionas '
.,. d. Hoc confert aut propter consos. f. s. ciationem, aut propter subjectionem.
XII. Iuomodo dieieri consociatio a subjectione pi. Omnis subjectio includit consociationem , sed non omnis consociatio est subjectio : nam a. societas - F. potest esse inter aequales, e. g. inter fratres, amicos, foederatos, & plures patresfamilias in civitatem coeuntes , antequam imperii formam elegerunt ; subjectio nunquam est inter aequales , e. g. regem & subditos, patrem & liberos , dominum &c. 3. l. xx. ser Vum. 3. in consociatione aliquis n. 7.inpr. participat de jure imperandi, secus quam in subjectione. XIII. Guae es consociatio maxime naisi turalis P I e.
167쪽
Consociatio maxime naturalis in d. e. s conjugio apparet ; quia ad id natura nos ducit.
XIX. Cui competit imperium in hac consociatione Pht. Soli marito in uxorem, marito : tcum uxore in familiam , habita tamen aliiὸν ratione praerogativae marito compe- t-tentis , ob sexus differentiam. Hinc , O maritus uxoris caput est in rebus con- risI.6jugii& rebus familiae, & de domicilio S constituere jus est marito.
R. Conjugium est viri & mulieris bconjunctio, individuam Vitae consue-Ti. ε
XVI. An unus vir potest ducere plures uxores, aut una uxor nubere
pluribus viris p N. Matrimonio soluto potest; quia alterius conjugis facultas seu jus in alterius personam non nisi constante matrimonio durat, seu , ut loquuntur, polygamia successiva utrique conjugum est permissa: durante matrimonio non potest, seu polygamia simul-Κ lanea
168쪽
L1BER V. tanea est prohibita: quia a Deo per
. , s u. conjugium conjugi in alterius conju- m. r. giS corpuS facultas seu jus datur, quod ne quidem mutuo consensu, durantes. is.ό matrimonio tolli potest. Nam hoc ut jus non pendet a consensu mutuo, secli z a Deo & jure naturae, quod Vult, ut
Βοαι. in amor conjugalis sit aequalis, reciprocus & individuus, sine quo societas p. i, honesta & decora inter homines con-m se sistere non potest ue jus enim naturaestiis,a aequale eit In omnibus homin1bus 1n universo mundo, de sic in pauperibus aeque ac divitibus, quibus omnibus si concedatur jus habendi plures uXores, e vertatur societas necesse est : scilicet per liberorum nimiam multitu- M. dinem nobiles familiae ad egestatem , o . '' modicae ad mendicitatem rediguntur, ac tandem tenui plebecula ci vitates repletae , ubi commode evacuari nequeunt , mole sua respp. subvertunt.
Quo accedit, quod polygamia sit
Contra primaevam matrimonii institutionem , SP quod fides, quae est vinculum omnis sonetatis, tali concubitu' vio-
169쪽
' violetur, quia continet adulterium, quod committitur, quoties fides conjugalis , quae Dei & naturae instituto, tacite & necessario inest omni vero conjugio, per concubitum Violatur .
XVII. An divortia jure naturae sunt licita PNon, ne quidem mutuo consen- rsu ; quia jus, quod propter matrimo-
nium conjugi in conjugem competit, n. a. Iob. a Deo & natura confertur non a con-T . in sensu contrahentium & hoc jus indi- pa f. i. s. viduam vitae consuetudinem conti-c. .g M. net, quamdiu capita primaria & essentialia conjugii seu matrimonii ab altero non sunt violata. Scilicet initur ma- pos d. trimonium sobolis procreandae causa 6- I. cui fini necessaria est mutua corporum,' φ*'
praebitio : quae si vel per malitiosam desertionem vel pertinacem & spontaneam debiti conjugalis denegationem fieri prohibeatur, justam divortii Causam innocenti praebet. Deinde Conjugium initur , ut suam quisque prolem suscipiat, non adulterinam, aut supposititiam. Imo etiam eXtra Κ a Prom
170쪽
1 3 LIBER II. Procreationem sobolis honesti suam Iibi seorsim volunt de debent habere uxorem , 8c graVem ducunt injuriam, si alteri corporis sui usuram sponte Concedat: unde & haec Sc aliae similes , quibus per concubitum fides conjugii violatur, erunt justae divortii causae, quae de matrimonii essentiam destruunt, & obligationem inde ortam
X VIII. An consensus parentum requia ritur ad validitatem conjugii
jure naturae ΘN. Non ; quia qui uXorem ducit, &maturae debet esse aetatis, & extra familiam abiit, ita ut habeat facultatem moralem , dc hac in re regimini familiari non subjiciatur: quamvis ossicio filiorum conveniens sit, ut parentum consensum impetrent, nisi manifeste iniqua sit eorum voluntas. Nam si in omnibus rebus filii reverentiam parentibus debent, certe praecipue eam debent in eo negotio,quod ad gentem totam pertinet,quale sunt nuptiae. Hinc