장음표시 사용
31쪽
functionis chemicus minori in gradu procedat. - Spallana antia putimoniluis privatas sex adhuc dies vivere vidit 8 o). Ranae autem et undecimo eliam die non desinebant vivere Si) , dum vernice tinctae in instanti stupidae factae sunt et post do minuta mortuae eraus 8a
De mutationibus, quas aer et animalia rHSPiratione Patiuntur. S. 72.
Tonore disquisitionis praecedentis aer allimosphaerigus, tanquam requisitum Vilae necessarium, introducitur in corpus animale, partim per organon UniVersale, partim per organa particularia respirationis. Quum autem eveximentis CeL P xi e sileγi 83 ,
C. L. Nitetsch dignitatem respirationis ex tribus DCloribus . ex organo, mechanismo, et medio respirationis pensitavit, et sic scalam respirationis mattiematico calculo subjicere leti tavit. Ratione clijusIibet horum trium momentorum saetorem imperfectum numero I, per sectum n. II, et quasi praevalentem n. III uolavit, et Secundum hunc calculum Avibus n. ΙΙ, Mammatibus, et Insectis tracheis respirantibus D. VI, Piscibus, Crustaceis, et amphibiis branchiis instructis n. V, Moduscis denique et Vermibus D. IV. eorrespondere invenit Ad dignitatem respirationis determinandam, et plura quidem adhuc influunt momenta, utῖ hujus dissicultatis et ipse Auctor mentionem iacit, Verum hujus scalae resultata experientiae etiam convenixe, experimenta sequenti disquisitione Proponenda comprobant. Nii Esch Comment. P. 52.
32쪽
et dein exactius adliue opera immortalis Lavolsieri mira omne dubium sit posulum , aerem athmospitaerictim non elementum, sed eX gas o genis et gas agolo composilum esse: Investigandum adhuc restat, quid quaelibet harum partium constitutivarum aeris vitae conserat. Hunc in finem investigandae sunt mulationes, quas aer et animalia respiratione patiuntur, seu chemiamus respirationis delerminandus. Ut autem eo certior fiat rei cognitio, investigandum est quomodo animalia ex omnibus classibus, non solum aeri allimosphaerico, sed et diversis gas speciebus, in diversisque circumstantiis reclusa Se se habeant.
a. Mammalia. Et Veleribus nolum erat phaenomenon, aerem diutius respiratum vitae alendae inservire nequire. Plures homines in angustum aliquod spatium inclusi, si aeribidem renovari nequeat, brevi maximam percipiunt anxietatem, quin ut diutius ibidem immorantes moriantur, quam plurima tristissima docent eXempla. B. Quar invidit labri putrida asseulos esse milites in angustiam spatium inclusos. Zimmer mann testatur in Aia hut ex 15o Anglis in angustum carcerem inclusis brevi 127 mortuos , caeleros autem febri putrida assectos fuisse. Hinc consequitur, respiratione aeri continuo aliquid sufferri, hacque parte constitutiva absente, salvis physicis aeris qualitatibus vitam destrui 84 .
Quid sic respiratione mulationis aeri inseratur sacillime experimentis demonstrari potest. In Vas quoddam aqua plenum apparalui pneumatico impositum, sicque
curvi vitrei inspiravi, huncque aerem seX- septem vicibus in- et eXpiravi, doneunovam aeris portionem inspirare impulsUS 1Uerim. In hoc aere respiratione mutato candela admota extinguebatur, aqua agitata in tubo nolabiliter asCendebat, certam aeris quantitatem solvens, haec aqua, aqua calcis mixta turbida reddebatur; aer 84 D. A. Rces chlaul, Pathbgenie. Franklari a. M. 1801. P. 111.
33쪽
residuus ope gas sal petri investigatus, notabiliter minorsem aere lillimospla aerico gas oxygenii quantitalem continebat. . Sic cum aqua calcis omne gas acidum Carbonicum,gas aulem Salpetri Omne gas oxygentum absorbebat, observari poluit gas residuum gas agotum esse, et quidem ea fere quantitate, qua aeri ante respiralionem inmix-
Hoc gas tam combustioni, quam respiralioni inepium admixto gas oxygenio, rursus tam flammae, quam vitae alendae apium reddebatur.
Ex h4s igitur rite consequi UT: I. Respiratione gas OXygenium aeris absorberi, et gas acid. carbonicum produci. u. Gas solum oXIgenium tam flammae quam Vitae alendae idoneum esse. Quum at dem haec lam magni momenti res sit, necesse est investigare, quid diversitate aetatis, ten eraturae, temporis Te irationi impensi , et Sum torum alimen: eorum hae mutationes Varient. Non omnem aerem inspiratum, eXpirari certum est, hanc aeris in pulmonibus post quamvis respirationem residui quantitatem determinare necesse est, ut consectariaeX experimentis eo accuralius deduci queaul.
Hujus aeris in pulmonibus residui quantitatem CeL Davy 8b) medio gas genti squod in pulmonibus nullas subire mutationes observavit) accurale satis deler minavit, ii enitque eam in temp. 5M F. ad 32 dig. cub. aestimari posse , et quidem post respiralionem naturalem aeris athmosphaerici dig. cub. gas agoti, 4, et dig. cub. gas carbonici, et 4,s oAygenii conlinere.
34쪽
Davy 39 allis suspiriis 16i dig. cub. aeris allimosphaerici in temp. 63' F. per unum minutum respirando, lioc aeris Volumen ad I 5a dig. cub. ejusdem temper turae est redaClUm. Gas in pulmonibus remanens in temp. 55' F. ad 32 dig. cub. aestimatum, in temp. 63' F. 32, 5 dig. cub. nanciscitur Volumen. Dum autem proportio gasium post respirationem naturalem in pulmonibus residuorum secundum β. praecedentem determinata sit: dein supponatur, post respirationem gas in pulmonibus remanens eandem cum Rere eXpirato habere mi iuram, inperimentum hoc sequenti calculo
Continebat. I. Ante respirationem
4, 1 32,5 - II. Post respirationem Aer in recistianis III, 623, οι ' , 4 I5 a - hinc invenitur
35쪽
Secundum medium proportionalem ex Io eXpeximeniis, Davy quavis naturali respirationsi inspiravit 13 dig. cub. ae iis a mospli acrici, et expiravit II, 7 dig. Cub. in aere inspirato erant 9, 5 dig. cub. gas agoli, O g. et O , I d. C. gas R. Carb., - in aere aUlem eXSpiralo 9, 3 d. c. gas agoti, a, a gas OXyg. et X, a gas a. Carb. Naturali hac respiratione Davy quovis minuto 26-27 vicibus respiravit, hinc quovis minuto 5, 2 d. C. gas agoli, et 31,6 d. C. gas Oxygenii evanuerunt, et 26, 6 d. c. gas a. carb. producti sunt.
Et A. Henders on 86 ut et P. Psasi 87 experimenta Davyi circa respirationem instula pari successu repetierunt, eo solum discrimine, ut in uno minuto 4 et non 5 d. c. gas agoti absorberi invenerint.
Spallanetani aerem pulmonibus contentum investigavit, invenisque hunc 13, 5 d. C. gas oXyg. 4, 5 d. c. gas Carb. et gas agoti producti conlinere. Hoc experimentum frequenter repetens gas agotum continuo produci invenit 88 .
Pros. Juri ne maximi momenti experimenta instituit circa respirationem, quibus
quid diversae circumstantiae in eam influxum exerceant determinavit 89 scit et. i. Ρulmones prius quantum fieri potuit aere liberavit, dein valida tacta inspiratione, aerem inspiratum in quatuor diversos tubos Vitreos eXspiravit: aerem sic exspiratum investigando invenit, lubum I, o I. 2μ' I ,o5. I, 16 et 4- I, 69 c. s6) Gilbert Annal. XIX. p. 417. 87) Neues aligem. Journal der Chemie Von Geliten etc. Terlin 1805. V. P. 108 g) Senebier I. c. T. II. P. 29. 89) ιbid. p. 272 Seq.
36쪽
gas a. Carb. continere. Hinc aer quo longiori leanpore in pulmonibus contaclum sang9inis eAperitur , eo plus gas carb. producitur. Secundum calculum ex ejusdem eXperimentis factum. homo sanus per diem Ioped. Cub. gaS Carb. eAhala f. u. Sumplo prandio in aere eX8pirato puellae Io annorum o , o I: Viri autem 36 annorum o,o4 plus gas Carb. producti invenit, quam alio tempore, ad Vesperam autem proportionem gasitim ii, naturalem statum restitutam esse invenit. 3. In aere inspirato viri 62 annorum multo plus. gas carb. inVenit, quam in aere exspirato viri 36 annorum, sed in illus eXspiratione sumpto alimento proportici gasium immutata mansit, dum in hujus eXspiratione quantitas gas. Carb. aucta est. Hinc videtur cum aetate et quantilalem carbonis assimilati crescere.
4. In febri, in alete eXspiralo, sub stadio frigoris o, o 3 sub stadio aulem sudoris ergo o,o4 pliis gas carbonici produci invenit.
5. Vir 36 annorum cujus in a0re exspirulo o,o8, gas carb. inVenit, amissis 16 Unc. sanguinis, in similibus secus circumstantiis aer ejus eAspiratus non plus quam O, O6 gus a. Carbi Continebat, in directa ergo ratione cum copia sanguinis in
pu unonibus, et quantilas gus carbonici producti decrescebat.
Et respiratione caeterormn animalium mammalitim aerem easdem pati. mulationes, et mulatis circumstantiis has e Od 'm modo Variari, quam plurima docent eXperimenta. Spallangant 1. V evertitionem muraniam in duOS dig. CVb. cieris aram. inclusit,
hic ibidem ii minuta Viril, 17' gas oXygetati absorbuit, et 4' carta produXit. Alius in iis clem secus circumstantiis Verum in gas o g. inclusi1s, elapSiS II minutis vividus adhuc erat, 37 gas oxyg. absorbuit, et II gas carbonici produxit '). Vespertiliones ergo similes eodem lempore, in eodemque spatio in gas OXygeniob Per decursum totius hujus disquisitionis in omnibus experimentis, nisi medium quo:
aer clauditur memoratum Sit mercurius semper subintelligendus est..
37쪽
plus hujus gasis consumunt, quam in aere allimosphaerico, et productis gas a. carbonici absolbtioni gas oxygenii proportionata est 9o). I. Mus musculus in recipienti uo dig. cub. aere aliun. plenum imposilus, post 3 3o minuta mortuus deprehendebatur, spatioque hujus temporis gas OXyg. evaniae-xunt, 5' gas a. Carbia et totidem gas agol, productae sunt si)3. Glis esculantias ita uo d. c. aeris allina. Teclusus, in minulis moriebatur, 14' gas oxyg. absorbuit , 6' gas a. carb. et 8' gas agoli produXit 92 . Recipiente pro mercurio aqua calcis ClauSo, animal in similibus secus circumstantiis a et horae ViXit. Hinc elucet quem acid. carb. in respirationem influxum habeat, quantopereque moriem animalium acceleret 93 . 4. Erinaceus euroseaeus in 40 dig. cub. aeris athmia ClaUSUS 169 gas OXyg. abso
Vespertiliones, mures , marmollae, Glires Iethargia laborantes, aeri allimospha6xico vel cujuscunque gas speciebus reclusi, in hoc statu aerem nullatenus mutant, ergo nec respirant 95 . In lethargiam autem incidunt vespertiliones calore solum imminuto, ut et calore aucto vitam liberam denuo recuperant, aeremque mutare, ergo et reriirare incipiunt. Vidimus . quomodo Mammasia aerem allim. respiration mutent, iam investigandum est,.quomodo ea et in diversis gas speciebus se habeant, et quidem dum respiratione gas solum oXygenium aeri susseratur, explorandae sunt primum mutationes 90 Senebier I. o. T. II. B. 133 Sin.
38쪽
respiratione gas puxi Oxyg. produciae, ut sic rationem mixturae aeris allim. intelligere valeamUS.
Dii mas Canem recipienti gas o genio pleno inclusit, in hocque peculiari in iunc finem apparatu, gas OXyg, semper renoVavit, ut in lioc eadem Continuo quantitas gas OXyg. conservaretur: enluxis 6 horis respirationem canis magis rapidam devenire , signaque inquietudinis observavit, tunc eum inde extrahens aeri athmo sphaerico minus quidem puro, ast ei magis convenienti, eXposuit; per 28 dies duobus quotidie vicibus repetiit, dum jam motus pulnionum languidior evadebat, et hoc experimentum per I 5 adhuc dies lantum rarius, et maxima cum difficultate continuare potuit. EmuXO hoc tempore animal omnem fere respirandi facultatem amisit, respiratio ejus sonora, sibilosa, et disicilis, vox rauca, oculi languidi deveniebant , magnamque praecipue in pectore perdidit pilorum quantitalem: dum omnia adfuissent phthysis pulmonariae indicia, thoracem ejus aperuit: Pulmones inflammatos et saucios invenit, coagulum aulem sanguinis Carnosam habebat Consistentiam 96 . Beddo es etiam animal qiioddam mammale per horas in allimosphaeram quae 8o paries gas oxyg. et 'o gas agoti continebat, recludendo, em uxo hoc tempore pulmones, Ut et alia organa Vivide rubra. invenit, extremitalesque pulmonum jam inflammationem subire inchoabant Idem ex plurimis experimentis invenit animalia gas o genio supersaturata diutius privationem gas oxygenii sufferre posse 9' ).
In gasibus sic dictis Mephiticis animalia interire certum est, prout et sequentia a Spallangant hunc in finem instituta eXperimenta comprobant: Vespertiliones in similibus secus circumstantiis in gas hydrogenio duo minuta, ingas agolo tria minuta Vivunt, in gas autem a. carbonico in instanti moriuntur 98 . 96) C. L. Dum a s Principes de Physiologie . a Paris. S. 180 6. T. III. p. 59 seq.97) Gibliotoquo Brittanique. 1797. Vol. VII. October. p. 162.
39쪽
nus musculus in gas hydrogenio, ut et azoto in instanti moriebatur, in hisque nillil gas a. carbonici produxit 99). h. AVOS
Spallangant 1. Pullos Galtinaceos recenter natos, sic frangyllam domesticam in duos dig. cub. aeris allim. inclusit, haec ibi 3o min. Secunda ViXere, et 16,5 gas a. carbonici produxerunt. Pullus proxime esca satu ratus, in similibus secus circumstantiis I 5, 5' gas oXygia absorbuit , 5' gas a. carbonici, et 3, 5' gas agoti produxit, hinc gas agoti productionem alimenta proXime sumpla euecerunt IOo .
I. Fringilla senem in duos dig. Cub. gas oXyg. Clamsa 'o minuta ViXil, aere examinalo nullum gas OXygenii Vestigium repertum est, .et gas agoli productae erant, i dum in hoc eXperimento super mercurium potassa caustica collocata laetit, quantitas gas a. carbonici determinari haud potuit. Fringilla Doenis multoque minor in iisdem secus circumflantiis 48 min. Vixit, 9' g oXyg. absorbuit , 9 ' acidu carbonici, et 3o' gas a2oti produxit 3 . 3. Patras in duos dig. cub. aeris allim. T lusus I9 gas oXyg. absorbuit, et 8' gas a. carbonici produxit vis. Experimenta et cum Pica , Ardea , aliisque Avibus a Spallan Zani instilula , commonstrant, aeri per respirationem gas OXygenium Subtrahi, Et gaS a. CorboniCum. produci: Aucta gas oXygenii in aere quantitate, et gas carbonici producti quantila tem augeri, et in gas hydrogenio gas produci cribonicum, sed minori in quantilate quam in aere communi 3).Senebier I. e. T. II. p. 216100) ibid. P. 5.1) ibid. P. 15..ρὶ ibid. P. 20.3ὶ ibid. P. 20 - 2ε,
40쪽
S pali an et a ni 1. Testudinem en aecam in vas 3 dig. cub. aere communi plenum, aquaque clausum inclusit, eam post 14 horas vivam adhuc extrahens observavit lOmne gas OXygentiam CVm II, 5' partibus gas agoti absorbium fuisse 4 . Testudo igitur omne gas OXJ g. absorbet, quin per aliquod tempus et absque
respiratione gas OXyg. Vivere poleSt.
Testudinem saepius aquae immersit, et post quamvis immersionem denuo aeri exposuit, aerem quavis immersione Ope aquae irruentis eX pulmonibu5 expulsum investigavit, observavitque, aerem minime alteratum fuisse, quamvis per aliquod tempus in pulmonibus stagnaverit 5 , hinc in his processus respirationis chemicus lento admodum procedit gradu.2. Rana in 3 dig. cub. aeris allim. inclusa 6Q horas Vixit, omne gas o g. absorbuit, Io' gas a. carb. et 3' gas agoti produXit. Alia gasi o g. imposita in similibus secus circumstantiis 14o horas vixit, 689gas oXyg. absorbuit, 'o' acidi carb. et 48 3 agoti produxit: dum adhuc 32' gasOXyg. superfuerint, ob magnam gas a. carbolaici copiam mortua fuisse videtur 6). Ranae esca Saliaratae, sub iisdem circumstantiis, continuo plus acidi carbonici produXerunt, quam jejunae es) ; dein gas oxyg. absorbilo semper in ratione directa Cum eleValione temperaturae fuit 8). 3. Lacertam agilem in I dig. cub. aeris communis inclusit, post horas aerem investigavit, laceriam mortuam, et nullum gas OXyg. Vestigium reperit, I, 5'Sas carb. et 29 gas agoli productae erant s). 4) Senehier l. c. T. I. P. 2785) tibis l. p. 279.