장음표시 사용
61쪽
determinavit , plurimae huid subsecutae sunt hypotheses, quas heic enumerare non vacat 54) , salis his omnibus aequabilem per totum corpus organicum eatorem inplicari haud potuisse. Quamobrem et plurimi Physiologi titi Dumas decompositionem gas oxyg. pro instillicienti caloris animalis sonte habebant, et hoc phaenomenon aliis viis eXplicare tentarunt 55 .
Verum si explicationem combustionis leniae ab Achermanno propositam rite
perpendamus, apparebit sic omnes dissicultates e medio tolli. Uti in superioribus vidimus, aer in cellulis pulmoniam tUnicarUm arteriarum comtaclum eXperiens decomponitur, gas ejus OXyg. secundum leges adfinitatis chemicas quadam caloris parte privatur, hoc caloricum amissum Se Cum combustis sanguinis partibus imit, eas in gasii ormem transmutat statum , hinc gas acid. carbonicum, et Vapores aquaeOS eXhalamuS Calor autem residuus Oxygenio Unilias manet, hocque in medium quasi expa sionis qui inter aereum et liquidum est statum mutat, quem ejuS statum nomine aurae designari vidimus. Haec aura Oxygena tunicas arteriarum penetrans, se albumini sanguinis unit, globulos sanguinis esticit, primumque combustionis lentae gradum in pulmonibus inchoat. Quum vero secundum ante dicta haec combustio lenta non incerto tantum organo, sed in quavis corporis organici cellula procedat, facile ad sontent caloris aequabilis Venire possumus. Dum enim in quovis teXlus organici cancello, solida aurae oXygenae basis organicae materiei adhaeret, calor e liberatur. Hinc ergo ratio caloris aequabilis, et per totum Corpus uniformiter diffusi repetenda 56 . 54 id. F. Josse de Re es de Ia chaleur animale. Paris 18M : ubi diversae quoad
hanc materiam hypotheses proseruntur.55 C. Dum a s l. c. T. ΙΙΙ. p. 121 Sag. 56) Ac xmann De combusti one lenta. P. 17
62쪽
Calorem animalem I,ac combustione lenta produci, plurima docent pilaenomena. Sic vidimus in animalibus gas oxygenium purum respirantibus et calorem augeri, dum haec decompos si, majori in gradu locum habeat. Sic in Febribus impedita decompositione gas oxygenii frigus oritur, dum Vero caussa impediens e medio tolli . tur , processusque eombustionis restilUilur, Calor auctus per . IIdores se manifestal. Aller principalis respirationis effectus, et qui pariter secundum alias theorias explicari minime potest, est incitatio organi Ca.
Nolum erat physiologis phaenomenon, molus corporis quantitali gas oxygenii sanguine junctae proporitonatos esse, aUCla gas OAygenii ai sorbilone, eos Crescere, imminuta contra decrescere. Hinc Gir tantae r primUs fundamentum incitationis organicae in gas oxyg. posuit, sed quid hac eAplicatione Veritali Consuletur, nisi et leges, secundum quas gas OXyg. incitationem producit organicam, determinentur, facile perspici potest
Ut supra memorata brevi repetem, Vidimias in sanguine auram oXJ g. albumine cinctam, globulos sanguinis formare, ita ut in quoVis globulo tam principium nutritionis quam inci lationis confinoatur. Sangissis aura OXygena Sic inpraegnatus, in sublilissimos arteriarum ramusculos divisus, hoC decursu dum rigidas vasorum parietes contingit, alternis Combustionis et deCombustionis Viri blas ContraChionem Vasorum, sicque motum sanguinis efficit: sublilior dein sanguinis pars lympha Oxygenala per tunicas vasorum et in cellulas corporis organici transudat, hi C solidae cellularum partes adfinitate, quam ad auram oxygenam habent, in elementa dirimuntur, et se Cum una aurae oXygenae parte combinanies liquescunt, liquescentes spatium in quo erant Coarctatur, Coarctatoque spatio eX cellulis PXpelluntur, in eodem momento reliqua aurae O genae pars, quae tulerea athumen lymphae coagulavit, in locum
63쪽
partium cellulae sublatarum succedit, hocque ipso cellulam dilatat. Sic ergo chemicaemnitales procreant vires mechanicas. Vidimus dein sansuinem iisdem organicis viribus reduci, quum enim jam sanguis reduX minus aurae DXygenae per pulmones haustae contineat, molui illius adjuvando oxygenis in Per plerius cutis haustum subvenit.
Hoc processes combustionis lentae nititur igitur incitatio alitomatica, quae vitam determinal vegetativam. Hanc Vilam aeque ut animalia et Vegetabilia vivunt, sugunt elementum hydrocarbonicium per radices, oXygenium per solia: Combusta oxyda per Vasa eXCreloria' evehuntur, et derum incombusta invehuntur. Haec vila automatica in animalibus magis nobilitata est, prout animalia magis vel minus nobiIta sunt.
Inter omnia animalia eminet Homo nobilitate vitae automaticae, hanc ejus vitam tria magna constituunt systemata a) Systema circulationis sanguinis ;b Systema pneumaticum Vel sanguificationis, respirationis, transpirationisque ;c Systema digestioni5. In vita automatica semper adest talus positivum, et negativum, Vis tamen negativa superat positiViam Cor est punctum indisserentiae circulationis sanguinis, in latere positivo systema arteriosum, in negati vo venosum est. In systemate respirationis pulmo est punctum indifferentiae, sanguis OV lus et chylus latus negativum, sanguis oXygenalus latus positivum resert . In systemate digestionis Ventriculus et intestinum duodenum sormant punctum indisserentiae, ini latere negali O inveniuntur oesophagus pharinXque, in positivo organa chylificationis.
Haec omnia vitae automaticae phaenomena ex chemicis tantum adfini latum Iegi-hus, quibus ovgenum aeris principium pedetelitim eX aeris e ansi. Volumine, insolidam formam concrescit, explicari posse certum est.
64쪽
Quod circulationem sanguinis allinet , caelera silentio praefereundo. Foetus quidem non respirat, sanguis tamen ejos circulat, quia partim ex liquore amnii, partim ex placenta matris sanguis ejus gas OXygenium oblinet. Sic animalia lethargica in statu eorum lethargico aerem mulare desinunt, et sa gnis lamen eorum circulat, diam in temperie in qua sanguis eorum congelaret si in quiete esset, in statu liquido persistit 57 . Ast Spallangant observavit haec animalia jam flatui telli argico proxima, mullo plus absorbere gas O g. quam secus 58). Gas ergo OXygenio ante lethargiam sibi provident, dum in hoc statu illud absorbere minime possent, in hoc igitur statu haustum gas o g. lenta admodum combustione oeconomiae animali impendentes haec quantilas illis sussicit, donec vitam liberam recuperantes novam gas OXyg. portionem haurire possunt.
Eo autem animalia a vegetabilibus quam maxime disserunt, quod illa praeter automaticam, et animali gaudeant incitatione, non tantum vegetalivam, sed et animalem degant vilam. Oritur autem haec vita gradatione systematis vasculosi ad
Globuli sanguinis positivo principio aura oXygena magna Copia cincti, per sublilissimas arteriarum carollidis, et vertebralis ramificationes in membranam vasculosam Cerebri propagantur, ita ut haec membrana eX subtilissimis Utriusque systematis ramusculis sit composita. Haec membrana vasculosa immediale in substantiam cineream cerebri transit. Hic ergo sunt termini systematis vasculosi dum illud summum alligit perfectionis gradum, ubi systema nerveum infimum polentiae gradum initiumque habeL Hoc non tantum merae Speculationis esse figmentum satis praeclara evincunt
65쪽
Idein igitur tam in vita automatica quam animali est fons incitationis, nempe aura oxygena, haec sicut illa inde irritabilitatem repetunt. Quemadmodum aulem hominem Vila automatica caelera animalia longe praecellexe vidimus , sic eundem et organis Vitae animalis eminere Certum est. Tres autem sunt hujus vitae incitatione s 6 ).1. Incitatio Perii herica, qua referni impulsus in internum transferuntur, huic
respondent organa senSUUm externorum.
2. Incitatio centralis, qua translati impulsus conseruntur, disserentiantur, vel ii tegrantur : Hujus organon constituunt hemisphaeria cerebri. 3. Incitatio excentrica, qua motus musculares determinantur, hujus organon est
medulla spinalis. Non esset inter diversa haec vitae animalis organa unil el identilas, nisi eadem aura o gena ubivis globulos alburninosos nervorum tanquam athmosphaera cingeret, et acceptos impulsus maxima cum celeritate transplantaret.
Ex proxime diciis palet, nerVis aurae. oxygenae copiam, ergo et incitationem aut malem proportionalam esse, et prout systematis nervosi diversa organa sunt magis eXculla, sic et diversae incitationis species eminent.. Insecta, Vmmesque solummodo ne o organico gaudent, hinc in his infimis animalium classibus et functiones animales eXiguae. - In Amphyhiis piscibusque addilti sunt supremo ganglio cervicali plures globuli nervet, qui colliculos sensorios constituentes functioni sensuum eXlernoaeum inserviunt. - Ιn Avi hua Manimalibusque, super collicia os sensorios elata est medulla nervea a tunica Vasculosa eXorta, quae duo hemisphaeria cerebri constituit , in quibus secundum superius dicta incitatio centi alis procedit. 60 Acher mann Deae Scheintod- pia
66쪽
In homine cor mucrone diaphragmati, basi autem in statu erecto carollidi i
sistit, hinc sanguis in pulmonibus recenter tantum aura OXygena foetus, per arterias carottidis et vertebralis perpendiculariter ascendit 3 hinc summa hemisphaeriorum cerebri persectio , hinc vultus erectius repetendus. In caeteris mammatibus cor apice spinae dorsi , fundo autem sterno insistit , hinc in illis majorem perfectionem medulla spinalis obtinuit. Prout animalia nobilitate homini magis propinquant , et cor eorum magis erectum situm, et hemisphaeria cerebri majorem nanciscuntur persectionem. Quum igitur secundum ante dicta hemisphaeria sint organon intellectus, medulla autem spinalis motus muscularis, ex hac diversitate organisationis ratio repetenda, cur homines intellectu omnia praecedant animalia, contra motu musculari a quamplurimis superentur animalibus. Quo nobiliora sunt animalia, eo majorem exercet incitatio animalis, in incitationem automaticam instuxum, ita lamen ut haec, et sine illa processum suum eXserere possit. In incitatione automatica uti vidimus statum decombustionis, combustionis ille continuo sequitur, in qua proportione aura oXygena consumitur, eadum restituitur, in hac ergo incitatione nunquam potest lassitudo oriri, ergo nec quies requiritur. Aliter jam se res quoad incitationem animalem habet, dum voluntule anotus muscU- lares , sici et lanctiones intellectus intendere valeamus, dum hoc sacimus aura Oxygena consumitur, quum autem haec non eadem Via resarCiatur, qua Consumitur, Consumia nerVOrum aura oxygena lassitudo intercedit, et somnus sequitur. Dum in somno functiones animales quiescant, automaticae autem continuentur, in hoc statu nervi eri sanguine auiam OXygenam amissam rursus recuperant. Ergo et somnus luculentum est testimonium vitam automaticam non dependere
Ex his omnibus hac disquis ilione propositis liquet auram oxygenam in pulta
67쪽
nibus sanguine unitam, ex corde tanquam puncto indisserentiae, per globulos sanguinis duabus oppositis rationibus propagari, et sic duo producere vitae hemisphaeria. - Primum, quum eX Summo expansionis gradu lenta combustione insolidas concrescit materias, Vitam determinat automaticam. Hanc ejus viam latus reale
adpellare licet. Opposita plane ratione Vitae impenditur animali, ex globulis sanguinis globulos albu-minosos in telam deponens cellulosam, hos in forma expansa cingit, sub hacque sorma incitationem producit animalem. Haec ejus directio latus ideale nominari potest. In latere reali organa massas, in ideali auterin functiones produci cernimus, illo objeclivitas, hoc autem subjeclivitas organismi determinatur, ita tamen ut nec in
latere reali et ossa minime compacia sine functione, nec in ideati et summa intelligentia sina reali substrato, organo sit, sed ubivis subjecquo objectivas cernatur, et diversa tantum horum proportione disserant. Si hac ratione animalia inter se comparemus, invenimus in homine maximam globulorum sanguinis, sic ergo et aurae oXyg. copiam versus idealg lalus ferri, in aliis contra animalibus auram OXyg. Versus latus reale per totam corporis Superficiem propagari et Oxidari, hinc in animalibus pelles, cornua, ungulas cet - tanquam materias albuminosas in maXimo gradu OXidalas ConspicimuS. Ex diversa dein nobilitate in animalibus horum vitae hemisphaeriorum, possumus et rationem diversitatis in persectione organorum particularium respiralionis inlelligere, quo enim gradu vita nobilitatur Misi is, in eo et influxum particularium
respiralionis organorum crescere Vidimus. Ut autem unitas et identitas in organismo obtineatur, duo haec vitae hemisphaeria nervo organico conjunguntur. Hic itaque nervus tam organis vitae animalis, quam automaticae intime se jungit, haecque connectit. Ρrout in Vila automatica tria potiora dari systemala vidimus, sic et nervus organicus in tres dividitur partes, inca iacam, seneumaticam et vla ιchicam, harum qUaelibet se per unum systema vitae
autumalicae propagat, et sic illud cum vita animali connectit.
68쪽
Es 'experimentis per decursum totius hujus commentationis propositis mea quidem sententia legitime inferri potest: I. Aerem athmospitaericum ad vitam omnium animalium indispensabiliter requiri: Hunc in finemi 2. Aerem partim per organa particularia pro organisatione animalium diversa, pallim vero cute lan illam Universali respirationis organo in corpus inserri.
3. Ρartem quidem tantum oXygenam aeris vitae impendi, hanc tamen quae in aere obversatur mixturam nec ego trio requiri, dum secus vita nimis celeriter deflagraret. 4. Gas oxygenium in pulmonibus secundum leges adfinitalis ehemicas decomponi, parte caloris privari, lio C Ille amisso calorico partes combustas sanguinis Uniri, et has hujus ope in gasii Tinem transmulari flatum. OXygenium residuo ea lorico nullum tanqUam auram tunicas arteriarum penetrare, ibique album inosis sanguinis partibus unitum globulos sanguinis produc ere. 5. Auram oXygenam per hos globulos sanguinis duplici ratione propagari: a) Lenia combustione eX expansa aeris sorma per gFadus concrescere, continui que combustionis et decombustionis vicibus incitatiouem determinari automaticam. b) Globulos albiaminosos sanguinis in telam cellulosam deponere, hos in forma aerea cingexe, sicque producere incitationem animalem.
Quare propositis fortassis iis, quae materiam Propositam speetab t, supremam labori manum imponere libet