장음표시 사용
21쪽
sumenia prudentiae , imanta autumabimus oboritura documenta virtutis Sive enim perspexeris imperii a disciplinae militaris severitate in , sive armorum exercitauonem sive imperatorum peritiam sive stimulos patriae caritatis perlieientis animos ad salutem et gloriam nominis Ilomani quibus sane rebus sint omnis belli ea virtus, gentem post memoriam Iiominum magis conspieiendam nullam reperies Belligosissima gens nullo non exere ita perieulo et labore, seque suaque nania civi una exercitui assueta permittere, in omnis aleam sortunae ire semper est ausa cum quibus ad hellum pro voeantibus, eum quibus bello provocatis congrediebatur, tanta dimicatione eertabat, ut seu victrix, seu vieta ab ipso ducere opes animumque erro parala omni tempore videretur. Quid Roma uo militi quid duci agendum osset in armis una diseiplina justissima atque imperiosissima praescribebat uno tenore pro patria pugnandum sortiter, Ortissime moriendum uae distiplina conti aetae in urbem primitus totius Italiae vires hae deinceps exterasi 2ntes vel in dissitis iurris perdomitae Romanamque in itionem reda etae: hae demum i bis imperium partum administratumque suit Seu quid ego vos, adoleseentuli, in bellica R0imanorum laude regensenda moror Qui audiendis lege u disque eorum historiis mature docti atque instituti omnia memoriter reeitare potestis singula bella, qua commissa aut conlaeta sint acie, qua militum copia et imperatorum dexteritate, qua contenti ae quo r-dore, quibus animis retala sit vietoria o Cogitale non satis esse vobis has sti dieisse historias, nisi eorum hominum caritate patriae et virtute belli ea vosmet in- 1laum mari videamind. Quod prose et in vectis ipsis aueio
22쪽
riini Latinorum est te prehendendum , ubi rerum gestarum enarratio laeta omni cum lumanae elocutionis grandi late vel imbellem antinum movet ad initanda sortissimorum patrum ne in ora. Tum vos, Romanis opibus aucti, viriles iteras ab hitis ox
gliscla ivlli an militari vos adspirantes ad patres linguam quoque vestram insorinabitis ad optimam omnem illorum disciplinam. Non vanae, non inanes, non su- alae , 0n luxuriantes, non expertes prudentiae , non vaeuae virtutis, non indignae nostrae aetatis et patria o prodibuni per vos Itali ea literae , si Romano iaceo et sanguine veluti saginentur unite euior unus omni
bus omnium temporum uilis hominibus inesse adspietatur.
Porro legendis ommoniandisque solium Latinis seriptori hus aut etiam , si pIa et Italice vertendis Romanae loeutionis saeuitatem tantam adsequi poterinius, uti omana nos in ivitate nati atque albi die ero et agere Romano more videamur fietas et usus obstat, id egono redam. Et vos ne credatis , quod miror e term quin hodie tam in vulgo esse creditum, obstat auct0ri in illorum summorum virorum , qui Itali re seri-hendo Romano sensu permoti visi sunt omnia seripsisse Pro et ii non uni ieetioni et ominentationi vel Itali ea versioni se dediderunt; sed in Latina seriptio iii et uelatione etiam atque etiam versati sunt. Consuetudo seribendi ob loque udi Latine est una est, quae nos sinit Romana sensa ita perbene eanere, ut deinceps de suo quisque olidem ea expromere ae traderet SSimus. Quo nisi perventum sit nunquam qui equam Romani
ingenii nos nostro sermone praestaturos considanm S.
Sentire perinde ae sinanos quando praesertim existi
23쪽
mahimus quemquam , nisi quando sua sensa valeat Romana lingua ignis stare, quasi eum Bonianis ipsis ullo euius cone dido posse nonnullos, liget sine ista perilia Romanos aestimari viros ob egregium animi eumpserisque sui indolein , saetam ad pristitiam Quiritium magnitudinem aemulandam fit me res est de serjyloribus Suibus quunt ne eessum siti n0vare Romano sania guine literas nostras degenerantes in servitutem et imitalionem alienigenarium, quotidia Me x usu comper lum est se id non posse eonsequi , quin et ipsi met prae se serant diu multumque de laete ubertate Romanorum suxisse vigorem illum, quo revireseerent Itali ea literast. Tales proe ut dulii fuere, ut paulo ante uiximus principes Italorum scriptorum a Daute a Boe-eaee io, a Petra pelia, antistite omnium ejus temporis Latine seribendi et loquendi peritorum, usque ad Fo- Seolum et Leo pardium. Eadem ergo , qua itum est iis, ceterisque de tali ea n literaria meritissimis, eundum est et nobis si linguam virili gentis Suae indole vigentem nostroqu usui protinus ae e0mmodatam emeere
Ne vos, adoleseentuli, o superiore sermone eligere potestis hujusmodi opus Oliis aut non nocessarium, aut non honorarium aut non Deile fore. Tam neges
Sarium quam quod unquam aliud, ut pluribus jam est dictum, qua originem qua progpessionem linguae
nostrae spectetis. Tam honorarium ut aes si iam an honoris aliquid majus ontingere poluerit ingenuitati oliberalitati juventa vestrae operam navantis dome Rhi eis literis L si non tam praeclarum ει seire Latirae,
quam turpe nescire, inquit cicero de Romanis dodia iisne id fortasse minus dicendum non turpe no-
24쪽
liis ignorare pulaherrimam patrum linguam, quae talibi peregrinis permixto odibus sona adhue et Christianae universitatis vinculum ommunicationis in unius immutat post undeviginti saecula verbo id ei perdurat et in suis Classi eis seriptoribus e barbaria Iuror divinitus servatis praestantissimum nobis genus omne rerum in pace et in bello talendum praebet cum tali nim quia posthae in terris exaudita gravitate verborum a sententiarum Tam denique stello testes ut vos ipsos rogilem non jam de vestro Iabore, sed de progressu in Latinis literis laeto dui, quantulus unque sit, satis esse poterit vobis ut praevideatis, quot quantosque collecturi eritis Iruetus ex eiultu quo ite per aetatulam vestram edueamini atque instituimini ad omnes bonas artes. Si perinde stringenios estis ado- legesintuli, literarum studiosi ueritis nunquid deerit aut praeceptorum peritia, quae et ira Innem S Sentationis inusitatae mihi suspicionem omnibus est longo perspeeta et probala aut doetrinarum praestantia aut praestantissima diseiplinae ratio aut privatae publicaeqne exercitationis frequentia aut inditamenta , aut exempIa aut quid aliud, quo vobis Latinae Literaturae Campus, per quem spatiari pro ingenio tenerit commode pateat Vix nostra studiosa juventus, ad Italicam diseiplinam revoeata, Classicis literis magis magisque erudiri jussa est, quum ad eas nova st uia erilate eontulerit Plerique durantes in verba ludi magistrorum illiberalium aut Latini tali steternum indixerant hellum aut eam vix e limine salutaverant. Quantus tamen hos ipsos neessit ardor en Latino fetendit quos processus se esseeisse sub hoc tempus latenturi quantum ipsos Oenitet, morem se iamdiu gessiss
25쪽
hominibus Romanarum literarum non tam in Suelis, quam plane expertibus Sors vero melior quum obtigerit vobis in Mimandis ad omnem errem Latinarum
usum quo Vos esse perventuros per annos alisluot,
per labores vestros, per industriam nostram, per c0m-nmnem Italiae aritatem bene sperare non jubemini Feliees, quibus ab ineunt adolescentia arriserit spirans in suis v0 luminibus omanae majestatis imago Qui viri , qui ei ves erunt, in spem patriae sudolescentes domi militiaeque sui utiluuare agite, adole seu tituli, et iiij ori, qua adhuc,
strenuitate in eum bite in haec studia, ingentem vobis cumulatura tolius Itali ea rei iterariae segetem. Me mentute nullo vos modo satius profuturos perseiundo eloquio nostro, quam usu Lalinae linguae antiquissimam omnium Italarum gentium sapientiam eontinentis Me nio in Italiae, egentis nune cum maxime ibvili militarique prudentia quam nisi a sanguine patrum nostr0rum in Latinis paginis immortaliter impresso tauriamus, vix aliundo desumpturos speremus. Mementote liujus urbis vestrae, quae n0bilitatis aediurna nitalis suae inquam oblita delerasque bonis artibus exestilentiores super Aprutinas urbes, nomine etro velut aquila volans, vos ora Oh se eratque, ut Sibi vobisque ipsi me eonsulentes ultimam origine in Sabinorum Vestinorumque vestrorum late exsplendes gentem redentiore usque literarum gloria condecoretis. Vestras est Crispus Sallustius Amiterninusu vestras . ovidius Sulmonensis vestras Silius Itali gus Corfiniensis vestras Asinius Pollio Theatinus vestrasqueius Valerius Pudens, ut potitie eertamini vietori vix tredecim tali 0 S ualo statuam legimus ab ulli versa plebe mu-
26쪽
- 2s niti pum Histoniensitim positam conlato aere suisse vestras Franciscus Barbatus, et retiae aequalis et longeaeeeplissimus vestras Sebastianus Foroli, Angeliis Foi lieolanus, Maria Angelus Aeeursius, Franci seu Vivius
Ityacinthus pagonelii, Venanlius Lupaeeliini, Camillus Euellerius duinai, Pranei seu Plii lippi ope, Metellior Delphieus, aselialis Borrelli, Nieolaus Nico lini, Ange his Maria Rieei, aliisque compluribus missis per quos stetitot stat Aprutini nominis h0 nos et amor in patrias literas satis esto una illi , non jam Interamnas sed Italis postula stppellanda Domina divite vena ingenii et se-lieitat carminum ex tempore suadendorum probatissima vindex terete saeta improvisae poetidae saeuitalis Italorum , a nostralibus ipsis male praejudieatae, multo magis male praedamnatae. Si ego quid plura iu quam quid plura memorabo apud vos, prusinos homines, quibuseum aliquandiu ne injucunde, versalus didie jam lauti laestro nomen ingeniumque vestrum' Ergono famae vostrae ex peetationique patriae, timero ullo pacto possem, ne sitis vos defuturi Minime quidem timeo idquo vobis certissimo argumento sit qua milii inter vos alacritate ingrediendum esse putem cur pieulum o studiorum, ut et dignitati nominis vestri haud impar sim et muneris me partibus sagiam satis. Quod bonum, faustum felixque sit mihi vobisque , onnisuris ad renovandas literas nostras populari est Italicae libertalis voluntate, quae nunquam potius, nisi literis viriliter impressa ex literit, nationis austrae nuperrime restauratae decus si gallicabit.