Hugonis Grotii De jure belli ac pacis libri tres, in quibus jus naturæ & gentium, item juris publici præcipua explicantur. Cum commentariis Guglielmi Vander Muelen ... Accedunt et auctoris annotata, ex postrema ejus ante obitum cura; & Joan Fred. Gro

발행: 1704년

분량: 492페이지

출처: archive.org

분류:

441쪽

De Jure Belli ac Pacis.

quis ingentius Francum aut Rarbaram hominem

octauerit, qui lege Saticia vivit, oelo mistibus ae narsum , qui Dcιuns CC. solidos solidus in telligitur aureus, qui XL. denariis argenteis aestimatur, de quo egimus in lib. 3. de pec. vet.) euia pabitis jussicetur. Si quis Romianum hominem, convidiam Regis occiderit, duoaecim millia denarium, qui faciant CCC. solidos , culpabitis cetar. Lex Alemannorum tit. XLIV. Si quis hominem occiderit, eae et regeldis weregeldum genus mulctae eum sol t. Sisaminam, XVIII. rege&is. Lex Bajavaricorum, tit. q. nuin. XIII. Si quis tiberum hominem occiderat . solvat pa Hntibtis suis si habeιd si aviem non habet, soI risuri, vel cui commendarus θιι i. e. qui patronus Hus, vel cujus ipse cliens) dam vixit, bis

LXXX. solidos De 'mims eorum, si aliquid

de istis assis eontigerit, omnia dupliciter componantur. Lex Ripuariorum Si quis ingenuus hominem iventium Ripuarium occiderit, CC. si dis culpatilis judicetur. Lex saxonum r. Qui

g. VI. I. Extra praeceptu i praetcr mysteria& summa capita Christianae religionis. 3. Interpretem Oniam agere tuis per Mosem LM J Coccesus de Foedere cap. 12. num. 3 3 7. Alting. Theol. Elcnct. p. 4ri. Haec tamen sententia communis est Omnium Protestantium

Christum, nee universis, nec singulis decalogi praeceptis quicquam addidisse , quod ad perfectiorem Dei cultum in N. T. pertineat . quia lex Dei persecta est, cui nec addi quicquam potest

nee detrahi. Dcut. q. v. a. & I 2. v. 32. Psalm. I9. v. 8.&Obedientiam omnem, non modo ex

ternam , in sermone, sussu, secto, sed etiam

internam mentis , voluntatis, affectuum complectitur: Matth. 2 a. v. 38. N 39. Devt. 27. v. 26. eoque & vitam aeternam di pollicetur & d re potest servantibus. Levit. I 8. v. Dcut. 3 o. v. I9. Luc. Io, v. 2 s. 3 18. eollatisque inter se locis ad Rom. Io, v. s. Gal. 3, Ir.

Negant iidem legislatorem proprie dici Chri stum, nisi quatenus cum Patre S S. Spiritu Deus nobilem occiderit, I M. solidis componat. Lexi Triunus Iesem dedit uos in monte Sina. At qua

stinguebant homines in Adelingos , Frilingos, Ligios, i. e. nobiles, liberos de servos) DC. solidis componis, qui libertim occiderit , CC. solidis componat, qui servum occiderit, XXX. soliciis componat. Lex Frisiorum. Si nobitis naia sitim oeciderit, LXX. sol uis componat: s nobilis libertim occiderit , solidos LI V. ω tintim de medius atque interpres Novi Testamenti est , non concedunt legisatorem esse, quia Mosi eiusque legi opponitur tanquam graistiae & virtutis auctor. Joann. I. v. II. Osficium

que habet proferre Euangelium ex sinu patris, intercedere, & seri victima pro nobis & datos

Sancto nos patri reconciliare. J ann. I. v. 18. Matth. 2 o. v. 28. 2. Corinth. s. v. I9 , ro, a I.

denarium soror; F Iiber nobilem, LXXX. folia i Ad munus sane propheticum in crudiendo podis componat. Lex Longobardorum lib. I. tit. p. l puto pertinuit instauratio di vindicatio legis, re- Si quis homicidium perpetraveris alse se in Ba - ὲ motis Pharisaeorum additamentis N pravis in rone libero vel servo vel ancilla, in unus fuerit, i terpretationibus: caeterum nec alia legis praece- Aut duo tantum , qui ipsum homicidium ferarit I Iria r a o componat DCCCC. solidis. I. Severius occurrendum i verbis adductis ex Cenes. 9. v. s.& 6.

in insana 3 ut liceret eunctis bonis & inno viis necem fraude intersecti hominis ulcisti &homicidam perimere; quique id fecisset, ut nul-

Iam culpam contraheret.

Institutis Ddieiis I postquam placuit & lites dirimendas & desisti punienda selectis judieibus

de magistratibus committi Summas ob causas J qui multi eo jure abute

bantur.

In jure ejus J Numeri 3 s.

6. Populos extraneos 4 exsortes foederis divini T. Conjet is rQuod statuerat. iam Deus h micidam capitali supplicio puniri ,γid interpretati sunt homines eum velle extendi ad eos, qui non levius peccarent homicidis in societatem humanam, & hos par supplicium luere. Imparii socieraremi unde lex ma estatis. 8. Incestas J intra gradus consanguinitatis vetitos jungi. si uia ipsis J adulterium esse crimen, quod plectat judex. 9. Non posse expiarii piaculo oblitari omnes regionis incolas , ubi homicidium factum est, quod tolli nequeatiio. Cum letibus J ut apparet ex Fragmentis

pta tradidit, suc per se, sive per Apostolos, quam Moses, laec aliam explicationem addidit, quam quae a Prophetis tradita est, S temper tradi de buit. sie quidem nostri. At Pontificii statuunt Christum in Evangelio legem Mosis ex impersecta persectam, vel ex pellecta persectiorem reddidisse. Sociniani quoque longum texunt catalogum eorum , quae singulis capitibus decalori addiderit, de quibus plura Theologi . sic igitur contra Socinianos hic disputat, ut multa illis concedat.

4. Aspecta sitim J quae in oculos incurrunt, qua pro cxemplis sint. I. VII. r. Omnis coercisso J Merum imperium est habere gladii potestatem l. l. D. delu Asdictione. Tacit. 3 .hist. 68. Vitellius assistenti consuli exsolutum a latere pugionem, veluti jus vitae necisque civium reddebat. Qua Reges J potentia sua utendo ad bonos mores introducendos , malos excludendos aut supprimendos. Qua homo J ut sibi temperet abstineatque imjuria; ut se pium & moderatum praestet. 3. Quam Deus tantum J quales sunt res, quas sustinet Deus ac patitur tantum, & hactenus rogit, ne ulterius evagentur, quam seri aut justa ejus ira, dum malum punit per malum; aut indulgentia , dum spatium dat ad poenitentiam;

- - a ri aut sapiens consilium, dum malum aliunde or-

442쪽

cipationem Josephi reddidit viam ad potentiam cius & ad Patriarchas alendos in AE pto; perfidiam Pilati de Jucliorum erga Christiura principium liberandi generis humani.

Ad animum maxime J quae non consistat in externo tantum opere, quod coacti & inviti praestamus ad voluntatem potentioris, sed maxime in studio &affectione atque propensione animi, cum volantes lubentesque paremus. Voluntate Dei approbante J non modo permit

tente.

Omnes homines J tanquam quod in V. F. revelatum cst, non obligaret omnes homines, sed tantum Hebraeos.

q. Edessenorum reget Abgaro, quasi dederit ad Chri itiun & ab eo receperit Epistolam. Euseb.

I. cap. I 3. s. Concussioni Au i extorsionibus pecuniarum l. I. dc 2. D. de concuss

Notae in Lib. I. Cap. I I.

mici etiam V. F. praecipit Exod. 23. v. q, s. Prov. 23 ,12. N est in eam rem exemplum Elisas a. Reg. Q et2.

Huis 3 iudici

9. Actor. I9. J ubi de Demetrio. Io. Durati J depositi, vel abdicati. Sic autem Romae loquebantur ideo , quod abeuntes consulatu pro concione jurare solebant se nihil contra leges secisse. I a. Qui ut rei sani J ut compellantur sacere quod aus& aequum est. Taciti verba imitatur 3. ann. I 3. petitiam armis rempubI cum, utque reus agi posset, acie vietum. Sutim habere momenti m J potest sacere ut intutum sit illos aggredi. I . Qua gentes J ea parte qua nationes alias pratcr Israelis posteros excludebat a scedere Dei. s. cui Ipraetitiarum J non aliam ob causam jus belli gerendi Hebraeis suisse, quam ut acqui-AUEIisjJ Potius clarior &evidentior, quam rerent terras septem populorum devotorum afuerat sub umbris sacrisciorum & caerimoniarum.

Militia abire J ut sacerdotio abire Ceil. 6, . 6. Generalia contrahi J generalibus derogari per specialia; generalia strictius accipi oporteret iusi, Deo illis attributas. Humano jure J justo titulo possidendi, quemus naturae vel gentium vel civile jus sanxit. s. V III. 3. Tm ἀλκουνI J τω atra c... Eos qui impetuntur J privatos, quibus fit inquam sonant.

Tali, qualisl levi, quae plus habeat coni γ. Ad implendam J Ovn meli q. n detrimenti. υλκεω non ut Irritam faciam , nς sit, j Ia orasan, auditorissi ad paganorum ju- sed ut illi latisfaciam , hoc est, in morsibu ldicum tribunalia. Sic auditorium principis l. ut persectam illam sanctitatem , quam requirixl18 D de Minoris. praefecti praetorio I. 3o. de lex, dc humanas nemo potest Ucqui, praei in oreb cred Alibi auditoria judicum de magistrado pro siletibus & pus liberem eos diris , qui tuum bus fulminat lex contra peccante & supplicium t Ad eaetraneo, J -υνους,

metitos. In ritibus & caerimonias: ut ei sitisia' l nisi hasti, J cui tanti fuit non litigare , uteiam eqbibendet Meltiam, mri omnibus i criti imaluerit fraudari, quam lites sequi. eii, de victimis significatus cit. Πλ ω , ut re Dies exsectatur J a litibus abhorret. Iustin. implere, satisfacere. Salmal. adjua Attic p- 34, 1. 8, IO. 3s, I. tius gra tur.3 s . . . Probari a probis I Optimo cuique potius vi- Implentur lineamenta Ut in pingenda am ine deii ,-omnes suum nomen pro scis curare &primum ducuntur lineae quaedam, quibui signan i observare iubet. tur ex tremitates partium; dein Vacuum illud, i Ut ira rati citra judicem controversiam di, quod fuit inter extremitates, coloribus ampictur Iltimat di rem componat.

de tum exhibetur perihcta rei spςcie , crisintquς is Oncique J, strictissime ac praecise nota i primi illi ductus: sic L. C. complet tam di accipienda. i. num. I. et vult, quum qui rudibus & primi qu si lin i l l omissis rebus tuis viae ducem

adumbratur Christus, in cingie& corpore appa esse, cinus portare, jumentum aut vehiculum fuit, & sacriscium, quod in Judai mo simula lyraebere Angari dicebantur nuntii rebatur, praestitit. Theophylari. p. a 8 si tum Perseorum. Illis jus erat pervias obvio

A micuique auferre recentiorem equum aut adigere

ἐζωγe φη m. Isidorus lib. I9. Orig. c. I 6. H.3ores prius umbras pias tineas farti imaginis ducunt, deinde coloribus implent tenen

tes ordinem inventae artis.

8. Quoad impietatem 4 sive ut puniri non possent a judice forens, eis conssentiam la de rent; sive ut ne conscientiam quidem gravarent Ob qu.tlemcumque i non enim licere voluit id nisi ob mores graviores, ut loquebantur Olim, Ulp. tit. 66.9. hoe est , ob adulteria. Matth. 1, 3 i.

Ab eo qui I re ι J solius vindictat causa litiga

Nihil facit contra legem 2 Dilectionem ini. st dimittere. Formula Innot. . Tl blatth. s. 3I. Tali homines ad illa, quae diximus, & similia praestanda. 6. In infinitum J sine limitatione de omnibus omnino rebus & quantacumque summa accipias. Aliis si uramentum J ut alii facilius vivant, vos spoliati a vobismet ipsis & in archim redigi. g et, quod de meis opibus mihi supersti& indigentiam amicorum sustento. e disortii J quemadmodum maritos voluit uxoribus, quarum taederet, ne perpetuo casmale tractarent, libellum repudii dare, & eas a

443쪽

Tario oba ejusdem membri in auctore injuria rumpendi petitio esto. strictiore 3 non tam late patentc. sitieati J fastidientibus, impatientibus. Quam eae se qui J ulcisci. g. 2. Insiit. de his qui sui uel alieni. Aliti J Nonius p. 43O.

Constar contumelia 4 Mss. editique, constant contumeliam. s. circum adstant contumeliae. - litus animi JGΛ:rahentis 3 in ango in prolapsi. 3. Invitas notum J das audaciam laedenti ad iterum te offendendum. 9. Comma 17. Iulum J priori proximus &frater appellantur, posteriori cives. Nam memineris injuriae eivium tuorum.

Pritici Domini J nonnis iusta bella gerebat.

De Jure Belli ac Pacis. 39

Glysus Menus J secutum vinum Martis. a,

M. 8, 4. ubi Sciaver. Succos vininios appellat Plinius et r. Ignoto constiti, ante multos annos, ut, qui tum Derim eqs ignoretur. Mur esse J murrino vel murreo calice. Sueton. Octav. II. ontradictionibMJ ἐναφώMααν.

17. Ad tilium rivulum J armaram des.nsionem sui.

g. IX. I. De scripti sensis J in Statu iuridi

cisi qualitatis ante judicium, qui dicitur Legalis vel legitimus , utrum scripto praecise adhaereri debeat, an sententia & voluntas scriptoris spectandast. Ad Herenti. 2, 9, R ID. r. Munycentius J propos tum vitae sublimioris, quae non potest ab omnibus exigi. Si quos mitilia praetentos 3 s qui sacramento io. Luius proximi J quia in N. T. Christust jam tenebantur de militabant, antequam serent demonstravit, proximum erae nobis non modo j Christiani. uti m Christis J Mattia. 8. IO.uuem petras J Act. Io. Signara i per baptismi fgnaculum. Tertull. de spectac. 2ψ. Clamitiandiam a Vigetur legi aportere , cavitandum. nam Catinari cst quidem frequens Tertulliano , sed pro decipere . fallere, frutrari. 3. Cum Fudaei Roma urbe J Tacit. 2. annal. 8 1. Suetonius Tibcr. 3 6 Sacramento divino in htimano J quod promit titur Deo in verae religionis professione, & quod juratur imperatori gentili ἱn militia suscipienda. De corona II. Criaimusne humanum sacramemium disino superduci licere. In desielis 3 scribendum censeo , in debitis. Castrensium munium tibita sunt, qua Livius vocat militaria j a lib. 2 8. Sic seneca, quae in Med. v. 997. vocavitjus auctis, Troia. cor. debita exanimis appellat. Quot vel quam multa alci sunt eY ossiciis & operibus militiae legitimis , quae Christianus debet transgresssiones vel peccata interpretari λ . Ad praeclarigmar ad separandos se a vulgo di a turbis secularibus S ad summum gradum

vita innocentis atque a rebus remotae consequen

dum instar Henochi, Eliae, Johannis Baptiuae. Confitiis divinis 3 ea quae crant proposita pro eximiis x sinsularibus, nec nisi illis qui extraordinariis dotibus de donis divina indulgentiae

civcm, sed& quemvis hominem. Disori J ut septem Cananaei. Boniam innocentis 4 quod cst ut puniatur noxius , ne impunitas augeat in istum de sinisses improbitatem.

Bono nocenιis 4 quod ille bonum sibi putat, ut ei parcatur de nihil luat. Bonum commune J ut refraenentur delicta suppliciis. Hi ro J singulorum alios injuria afficientium , ne quid mali vicissim patiantur. Dilisione innocentium J ne hi periclitarentur,s malis impunita essent sic ora.

coram omnibus hominibus, Cutatio r diate oporum , ut vos aptid omnes homines honeste geratis Nee male sit, honesta sectati tes in effemplum de consessione omnium hominum. Vel ut, quantum fieri potest, apud omnes homines bene audiatis. Matth. s, II. Date Letim irae J spatium, advocationem, ut loquitur Seneca ad Marc. cap. I O. popuIumibus J civibus, quibuscum est smultas , mitius tractandis quam in hostes externos consulimus.

Larius patientia 4 cis ad plures pertineant ob vocis Proximi lignificationem productam. pistim se liones J Et liabuit longe alias ve- instructi essent, aggredienda acciperent quasitus Ecclesti, de quibus videndus Casaubonu, initi communia & necessaria& nemini non assectantio Notarum ad N T. l da. Gregor. Nariang. 3. in Julian. cap. 94. Ei

natur & ab sese iubet exspectari Deus Explendi i quam privata libido sumit, aegride crudelis animi solatium. I . Proditiosum tuum J quae vexandos sata-uae tradebant discipulos non audientes. 16. Farinus adflant i quum ligneo poculo contenti client. Ovid. 8, 6 o. furicataque fago Pocula, q ia cava sint, foemibus istita ceris.

ωλιιιμ fames J ostentatrix sui.

a ψυλαρουα mulis λ δε ἀδραν, μη ς υλα ruina δε έν e. m, tau κώδυ, , dce e aedilitatem J Opinor quia aedilium erat dare ludo . . Cicero I. verr. Sueton. Jul. I . Ludi autem erant honos deorum, quos du*M-bant Christiani. Sed& Praetorum. Tac. Navigaturum a quia aut lucri sere, aut voluptatis ' aut bellandi causa navigatur, quorum Om

444쪽

Notae in Lib. I. Cap. I I.

Ni forte mustri J nam militan .es bus ea contigit gratia, suffragatione, commendatione alicujus. Suet. Jul. 7 3. suibtis. X. caligati. Σ. Conciliatilat Conciliabulum , vicus vel pagus qui haberet ius nundinarum. Sigon. de jure Italiae 2, 3. Liv. 24, 3 6. Mulatim precationibus J Claudianus 6. Cons. Honorii 3 o. In eisonia 4 In libro de Corona. 4. Silaniam J ut si quis domui suae occisus esset, de servis, quotquot sub eodem tecto suissent, quastio haberetur, omnesque supplicio af scerentur faeti autem V. C. 61. P. Cornelio Dolabella, C. Junio Silano Cos . Augusto im.

nit ei iam in suspicionem per quosdam benescia sit

centuriones.

ἀκροασσως πιονιν. Rcspiciunt haec verba duos eaequatuor gradibus Poenitentiae in veteri Ecclesia,

p. s 3 r. Salmas in Epist. Simplicii Verini homi

ne p. II 3.

Orationitas communicalunt J precibus publi-perante. Excmplum apud Tacitum I q. annal. r. cis interesse poterunt. Cultio J sacco coriaceo cum cane , gallo gal- mmanius cogitari J de admittendis illi, ad sinaceo, vipera & smia, inque mare ab icicn-ixen ,- ἡ ad participandam Euchari dis s. 6. Instit. de pubi. jug. Cic. pro Sex. Rosciolstiam. cap. as,& 26. Juvenal. 8, 2I4. & 13, i 33. Indisserentur tulerant J- ,εγκαν. sue La baro J vexillo Prudent. i. Symm. 488. i ton. Domit. 23. Occisim eum populus indisseren- Christus purpureum gemmanti tentus in ro signa- . ιer, miles gravissime tulit.bat tibiarum. Euseb. de vita Constant. i, i. t mittam J του εἰei ora εἰς ais evi κληώαν. . Cisonem Synodi moensis J Quatuor gra- speciem, mimum, imaginem. dus erant poenitentiat in veteri Ecclesia. I. um-l 8. Liciniit qui Constantini M. amnis suit Ze -- c deplorasis, illorum qui admisso peccato l cum eo aliquamdiu imperavit, acerrimus Chri extra Ecclesiam stantes cum luctu & lacrimis in-l stianorum persecutor , donee ex hac ipsa causagredientes orabant, ut pro se Dei misericordiami bello inter eos orto victus & occisus est. elicerenta di hi dicebantur συσκλαρι-ς quas assentes. II. 'Aκριι ι , eorum qui in pro-Abjecisis eluvium J renuntiavisse militiae.

Confessores J qui in periculum adducti& tot di:,mo vel porticu aut vestibulo Ecclesiae stan- l mentis lubjecti fidem servaverant, non etiam tes divinas scripturas audiebant usque ad lecti occisi erant, ut Martyres. nem Euangelii, & dicebantur 'AMO, αι, Au- s Ciutilum assecerant J qui quod Christianam

dientes. III. 'T ψω mc, Submisio eorum, i relisionem suscepissciat militantes, viderent, qui jam intra Ecclesae septa post sus estum ta-lse salva conscicntia manere in militia non posse, men, ut videtur, inclinati& genu suNaittentesiper quam idolis servire cogebantur, mimonem stabant, &cum catechumenis egrediebantur, di i impetraverant.. vocabantur 'Υ- - , Sueridores vel Sum t s. o assetisJ Αketae, qui studio preeum &cumbenses. IV. Σύ-m, Constitutio , qui iam meditationum sacrarum omissis rebus excedebauecum fidelibus eonsistebant orantes, nondum ra- seculo re corpus domabant di exercebant; vemen ad sacramenta admittebantur , his nomen Monachi. Sivlitae, Inclus, Hehchasa. Vide, ciniflentes Videndus Christoph. I l Greiseri Variar. I, 3. letum Romonorum 4 odis ZOnara vertitur . Romanam praefecturam esellus ad Codirem Canonum Ecclesia universae. scivulum J LmΝ,μοι πις ζι M. Milites alta tius cincti & preeincti quo expeditiores forent. l Balsamone, Romianum mei arum. An Roma. Et milirum balthea ronsque. Tacit h. histor. 88. mran, ut Tertuli. infra , 3, 8 . Horat. a. epist. 2, M. Cinctus, qui militat, prae rsertim honorata militia l. 23. & l. 38. g. l. D. detesta mil. Ammianus lib. 22. p Et cingulum nunc pro militia, nunc pro ducatu aliquo&gradu altiore vel honore militiae l. s. Cod. Qui mil. praes binis merere cingulis. I s. C. de metatis, illustiis dignitas vel sub cingulo vel citra cingulum a. a . C. ut dignitatum ordo serv. l. s. C. de ar

-ετα--. Militiae enim venssi poterant Nobligari. Novell. 33. cap. s. l. 22. Dig. delag. 2.& teltimento relinqui l. ii. g. I s. D. de leg. 3. Beneficiis autem recepisse militiam dicuntur, qui- In Cleri hotiorem J Ecclesiasticae lanctionis. Sui

ρων. Haec erat simplicitas primaevae Ecesesae. p stea tanta ordinum varietas & copia accessit II. N moL proseati J quod exemplum non parum prosuit ad eos, qui jam erant Christiani, confirmandos, ct ad complures, qui non dum erant, faciendos. Ttine agnoscebant J negabant Caesari obsequuum quo citent in Deum peccaturi. 1 a. me fuertim hactenus J Hae sunt causae. propter quas in hunc diem usque non dubitavimus Noperae pretium putavimus vitam in discrimen mittere, quas tanti putavimus, ut pro eis pericula non recusaremus.

445쪽

De Jure Bel

s i. t. jurisdimonem J Abutitur u tabulo, & id ita accipit gener

-- liter, ut di imperium comprehengat. sen. de Hem. I, I. quias niniones fundiaeus excida, quas transportara, quibus libertatem dari, quibus eripi , dic. qtiri ruam urbes , piae oriebamin, mmuris ima est. Cic. 2. agr. 3 6.sbmorum jus, jurisdi Aonem, potestatem, tim

ses, natiomes, provinc as, terra tim denique om

bem subjugaretis. Alioqui & jurisdictio aliquan do line potestate gladii est. Antiquiss J Quippe quod jam gestum sit ante

respublicas constitutas. cap. I. n. 2.

r. Iudicia publica J Ex quo personae publicae

lactae runt, quibus solis datum, ut jus admini- starent, & rerum rapitalium vindices essent. Est autem inter judicia publica insigne de vi & via mala. g. 8. Inst. de pub. jud. Ab eo e vis nihiI J eujus ipsius res non agititur , ut possit bona fide medius & neutrarum partium esse , nec propriae causae respectu co

rumpatur. . Nimium spe amaηtes J Pindarus apud Gr sor. Narian. 3. in Julian. p. 96. ma οἰκειον Sallust. Cat. 3I. necive enim cuiquam mortalium injuriae sua parvae videntur.

uuia jus putaηι J in qua opinione saepius deeipiuntur

Nihil manti l vi privata. s. II. I. Ubi ed ij-isium I sie excusabant

Icelerata Octaviani initia adulatores aulaei neces- studine reipubl. in qua nullus tunc legibus locus, ad arma civilia actum. Tac. I. ann. 9.Momentanee J ad tempus aut perpetuo. Locis non occupatis 3 quae nemo in ditionem suam vindicavit.

Iudicem non audiant J si per rebellionem, seditionem, dissidium ilitestinum sit justitium. Pudex aperte 4 Quo praetextu Caesar invasipitatas. Velle. 2, 42. 2. Impunilarem inducere 4 excusare & connivere, si quis tale secerit quippiam, sed prorsus ius date sugiendi. Manavia aliis. J de qualibus supra 2, 2. g. III. 2. Quasi licuerit J Interpretatur antehac ad istum diem, dum stant Moysis caerim niae , licuisse; nunc autem postquam Euangelium annuntiari coepit, sui usum glagii. Cavillatur in vocabulo Satis, quod & significat, Non plus, di, Non vitria.. Equitiatio J quid liceat communi jure. Veriιisis J quid verum ti justu in sit Christianis. 3. in talis patientia 4 ut nemo teneatur aut

necesse habeat pati, se indefensum occidi. sonis ira Hs J ut patientis bon um est servare vitam fragilem de mortalem; aggressi non

i ac pacis. At

perire inter peccandum, & sic eum praesenti vuta etiam spem sutura atque aetema perdere. Optis his Ve J non sc se assectum sentire ut resipente vitam dimittere possit cum spe salutis aeter

Morali j-iei. J quod diversum a naturali rem aestimanti ex sese ; non ex adiuncta causa , quae vitiosam eam aut probabilem reddit. Judicium morale interpretatur rem non es. rem eam, cujus nomine vocatur, si vitium habet adjunctum. Hoc igitur judicio periculum in quod quis ultro se eoniecit, & ex eo se eximere potest, peric tum non putatur hactenus ut alter illi potius quamsbi parcere debeat. Judicio morali res non esse aestimatur id, quod est, propter adjunctum viatium. Tale significat Cicero lib. I v. famii. Iv. sitianda effus ejus offensionem, qui fortasse inbitraretin , me hanc remp. non putare hoc est, me iudicio morali hanc temp. quae sub Caesare est, putate non esse rem publicam, sed tyrannidem. Esenis J Secta Judaeorum, ut&Pharisaei erant & Sadducaei i sed isti omnium severissim& continentissima disciplinae. Joseph. I 8. Antiq. r. Promerbium J Sermo & figur

tus.

s. Non magis tiniversati J sne exceptione accipiendum.

Alva par J in qua plus si contumelia, quam

noxae aut perieuli.

6. Non mendi, sed titi scenai Ji Nam ea λκ- utrumque signiscat, & iueri, & tiles i. Unde Ecdiei dest bres eluitatum Plin. Io. Epist. III. Hoc secutus est vetus interpres, cum illud debuisset evino rii a M hi vindictam ; ego repen

7. Armorum Uum J Quale Homerὶ 'οδυM. r. 29q. aia ς άνδρα in δη m. Quod se reddit Valeriu3 Flaccus lib. s. Argonaul. Do. Namque tiram trahis ipse chal bs. Patientia sequester J Sequester est, apud quem res controversae possessionis deponitur di custodiae mandatur. Vide ad Taciti ahn. 3, I. Stesicit Deum patientiae sequestrum & injuriam suam penes eum seponit, qui ob divinum praeceptum accepta injuria abstinet vindicia, & eam arbitrioccelesti remittit & committitig. IV. I. ServiIi contubernio J servorum proprie non sunt nuptiae , sed contubernium ;& nupta servo non uxor, sed contubernalis. M. seneca conti. 2I. in contubernium deducta servi domina est. l. t . D. de ritu nupti l. Ιχ. g. 33. D de instrv. Contubernales quoque servo eum, id est uxores. Petronius cap. 3 6. Contu.

bernalis mea mihi fatum facit. Efectus peculiares J Testamento datur& ML dimitur

446쪽

dimitur treditas, non eodicillis l. a. N pen. Cod. de codicit. Nuptias sequitur patria potestis, non

contubernium.

Risus quidam J ut fiat rerum repetitio & illis negatis indicatur 3, 3.

2. Magistratum quemvisi non maximum vel summum necessario exigit.

Injussu populi J Quin Sulla speciem libertatis& summi iuris penes populum reliquerat. At Marciani, multoque magis Triboniani arvo Omnia penes unum principem; populus nullo numero. Hine inexpiabilis ira Tiberii in Pisi nem , ob bellum provinciae illatum , quamvis ipse illum in Germanicum subornasset, Tacit. 3.

3. -Τquitatem recipiunt i Hactenus pro veris admittuntur , quatenus aequum bonumque

Notae in Lib. I. Cap. I l I.

qua custodia praestari nequit. siequum Ennenses , ubi in praesidio

rationis, line cL. Pinarius quum Ennenses, ubi in praeli dici

locatus erat, pacti cum Himilcone Prno de proditione praesidii, claves portarum ab eo poscerent, . dc quum negarentur, vim facturi essent. casis turbulentis, 'avit misio , inquit Livius, Menece sario facinori oppidum retinuit: additque Claudium Marcellum Imperatorem nec faetiam improbasse & praedam Ennensium militi conces.sisse lib. et . rs. Sic Ancius Caslus praetor Illyriaci bellum non decretum gessit viversus Centuum Regem. Hoc unum bellum prius perpetra

tum , quam coeptum Romae auditum est, in quit Livius q4, 3 et . di tamen nemine contradiacente victor triumphavit. ln altero casu valet illud Terentii r Omia prius consilio quam a misexperiri sapientem decet: nam nec in unci alti ro-

patitur. ve privato lassici summum periculum adit Resp G, qui jurisaesiani J Paulus i. s. s. i. D. de blica: & potest seri, ut qui ostenderunt, me- ossicio eius , cui jur. m. Mandata iurisdictione liora doeti a vi abstineant, de rebus repetitis fa- privatis etiam imperium, quod non est merum, etiam purgent, priusquam ad bellum veniatur. videtur mandari, quia iurisdictices ne modica . Et innae causa esse judicabant Caesarem Cato&coercitione nulla est. Tribuni plebis qui veteri

jure vocationem non habebant, prensionem Q.

men habebam. Gelli. I 3, I 2. alii, quum eum dedendum Germanis censerente bella enim ex bellis serendo sine auctoritate populi Romani, non provinciae securitatem , sed pluaris 4 Videndum an exceperint imperiit suam gloriam quaerere videbatur. summi partem, aut a principe acceperint privia Iegium se muniendi ae tuenci, di suis viribus siquid copiolarum ad defensionem alendi, quem admodum civitates liberae imperii Germanici. Dein adversus externos facilius teras, si sint in limite positi, quam adversus ejusdem regni mem

g. V. I. Dre multi risus J a persona publica osscium suum curante pro populo. Qui subjectorum. Agui'atibus J velut delectum habentibus,

pecunias exigentibus & caetera parantibus.

Iudicium samma J decretum Principis, O ainum, Populi.

Res auferri J p nora capi, mulctae, coercitiones, damna inhiberi. 3. An tibi tale mandarum non es, βψficiat quoque conjectura voluntatis J Auctor absolute ne- at: non videtur autem omnino negandum, sedistinguendum inter bellum propulsandum & inserendum: nam quia praesectus provinciae, prae sertim si ei subst aliqua manus militaris, ut si Iet in provinciis limitaneis, jus habeat, sa fi- Nec vero jure videtur auctor reprehen/ere j dicium Ciceronis laudantis Octavium Se Brutum,uod privato consilio arma in Antonium ceperant. Dicit ille quidem senatus populique j dieitim exspectari debuisse , dissimulare factum, an uicisti velleti es inde permittendam Senatui populoque deliberationem fuisse; per quos potissimum id bellum seri vellent. Hare recte, fisenatus erat liber, si res serebat moram, si senal tus populique iudicium interponi patiebatur Antonius. Sed, ut vere ait Vellerus, torpebat op pressa dominatione Antonii civitas. lib. 2. II. Et nic inconsulto Senatu populoque moverat arma in Brutum, Galliamque invadendo eandem viam,rua Julius erat usus, sibi muniebat ad tyranni-em. Indignissima vera conditio est bonorum,s hi adstringantur solennibus, nee possint agere quidquam, nis rite & ordine, interea dum omnia divina & humana perturbant mali. si senatus& populi judicium exspectasset Brutus, perierat ipse & Gallia antequam Romam qui Ruam renunciaretur. Erat id impus quo vere monebat Brutum Cicero lib. 2. epist. 7. Caput autem est nitimi praefectura ejus vi invadatur , sine spe-.hoe, quia re dii gentis me percipere in meminiseciali mandato, resistendi & vi armata vim arma-l melim, is ne in libertate Cr salute PopuIi R. contam repellendi, dubitati nequit. Sed si finitimiiser His auctorisatem senatus exspeges nondum citra bellum hostilia parent, puta legatos, aut i liberi. Et mox di voluntas senatus pro avictoritate negotiatores, aut alia de eausa apud se comm l haberi debet, eiam auctoritas impeditur meo. Perrantes innoxios vinciant, injuriave assciant, auxi tinet huc admonitio Catonis ad Cn. Pomperum eum hostIbus foedus feriant, bellum oluminen-issium relata ab auctore belli Africani cap. 12 tur, praesecto Provinciat occupare illos & ultrotritis Pater ime istaris eum esset, animaduer bellum inferre non videtur concessum, prius quam de his rebus prinei pem aut populum suum docuerit, & ab eo quid faciendum sit, mandatum acceperit. Ratio est evidens: nam in priore casu periculum praesens moram non patitur: &generale mandatum eustodiendae partissbi com misse videtur etiam includere jus omnis honestaetisset remp. ab an cibus Q seeseratis civibus oppressam, bonosque ast interfectos, aret exilio I-

tos, patria civitateque cinere, gloria manimi magnituuine elatus privatus atqke adolescentiaus paterni exercitus retiquiis costralis pene oppressam fundisus er deseram Italiam urbemque Romanam in Lberialem linicavis&e. Quam bene qua so

447쪽

De Jure Belli ac Pacis. M

eonsuluissent reip. qui vetuissent pompejum eo sideat pc consistat, quod vocant subjectum tempore capere arma , qui iussissent exspectare judicium populi S senatus, qui monuissent permittendam Senatui & Populo deliberationem,

perque in potissimum vellet id bellum geri Susiai conjecttira J Excusatus si pin citus

si rem uatim gerat, quam probabiliter conoecerit ratam & gratam principi suturam . . me rerum pisu i in uno tali casu. c ξιωη, sive inhasionis. r. Membra mistis dignat viliora Persisa a versa rasione consideriatia J ut Imperator Romano-Germanicus, alibi Rex, alibi Archidux, alibi Dux, alibi Comes. Plures civ ω es 4 ut olim XII. Achaeorum

populi, Justin. 3 , i. ut hodie VII. Belgii

consociati civitates. g. VIII. J,. Qui a que in sine excepi onesummam potest tem esse volunt putili 4 Status con- rime in i etsi sorte, ut nunc est, diss-l troversiae proilus invidiose proponitur, adeo ut mulaturum principem 3e minus moraturum pu- auctor non effugiat reprchensionem , qua ipserare ponimus, quod in perpetuum valere debeat, ' culpat alios num. s. eos magis ex usu praesentium

rerum, quam ex vero hoc argumentum exequit

es eu dis 4 Si uatuendum sit quid in perpetuum

omnibus, ille suis velit licere. ob praesentem fructum. q. Lis. l. 48. J 38, s. Flor. 2. II. manent i domini J Caesaris, qui ei jam tum uiam sbi ad tyrannidem moliri videbatur. Nis consultonius popias Romano J ut A. Cornelius Coisus Dictator inventis inter hostes Cit- neque enim quisquam, opinor, dixit, ubique de sine exceptione summam potestatem esse populi , ut ei reges, quoties imperio suo male utuntur, & coercere S punire liceat. Et ii quis di xit . nequaquam ei subscribimus. Sed liaec est celentibus& Veliternis, Liv. 6,I3. extremo & l quastici. An populus habens imperium legiti- I. Furius Camillus trib. mil. c.p. Tusculanistinum puta regem vel Senatum vel Remp. per deprehensis. ibid. cap. 2s . eonventus orditium sive comitia reni solitam)ta Carthagin ensis J Simile est re, non causa. Potuissent hoc Romani respondere Germanis, si Caesarem dedi postulassent ἀ non Poeni Romanis. nam Romani non lacessierant Hannibalem, ut Germani Caesarem: sed Hannibal privata libidine violaverat foedus oppugnando Sagunti . Jute igitur poscebitur. Responsio autem Pan

rum erat mera cavillatio.

s. An e repakica J utrum e re publica.

reo solitam

si major & melior pars censeat ean formam regiminis esse pera iciosam puta Rcgem palam

degeneravisse in t rannum, senatum in paucos dominos, comitia in confusam turbam seditiosorum hominum ) possit illam mutare , de auctores mali puta Riges, aut paucos e senatu , aut comitiorum turbatores iure punire ut Romani secerunt expulso Tarquinior ut Athenienses imperio populi ad Quadringentos trans-6. Tiam sta ψάθέ- J Lapidi lineam vel amus-:lator de i isdem postea quadringentis, ut Ze Triasin, ut mali mensores, quum lapidem lineae de- l gintaviris, cum tyrannica impotentia uterentur, betent aptare. . t exilio aut morte punitis: Jusi. 3, 3. ut Vesentes denique He-

creato rege. . a coimurationibus,

tumultibus, bellis intestinis. Quasi vero opinio hominum non dc re se indigna pati ab eo, qui juris fruendi causa constitutus est, de non ipsa iniquitas principum & magistratuum illis malis

causam dederit. Vide I. Reg. I 8,I7. de I 8. Ex usu ma s I ut commodum erat illisi Rege crearo apud Livium s , I. ut deni principibus, quibus favebant. l, rati abrogato iudicum maguttatues crearg. VI. i. Suis leaeibus J legibus, quas ips cura malis J seditionibus, con urati jusserant, non quas victor rex aut tyrannus aut

alius populus imposuit Judicibus litium Aren sum, quos ipsa civitas legit aut sortita est. Rae sidibus Senatus Ze Judicum, quos ipsi creassent. me est, i per Sunecdochen speciei pro gene

re, criminalibus vel capitalibus. 2 circa universaria 4 universum corpus reipublicae, summam rempublicam. Easque tollendo J abrogando si eo inmodum reipublicae impediant, & praesens usus necessi. tasque aliud requirat. si tenus eorum curia is cilitatem J non si Iicet ad sacerdotes de ipsos curatores de ministros

Vαὶ ista J commercia, annonae, opera. Dominium eminens J se dictum ut diu in v tur a dominio privato cujusque civis in res suas,

ordinatio ossic torum.

g. VII. I. Cujus assast illa superius dicta se in manibus habere , atque administrare, ut quod in illis agas, jubeas, constituas, a nemine possit infirmari de rescindi. Scliel. de jure imp.

Quod subjtitiam J penes quem se, in quo re- Responso ad argumenta Gotii.

Licet homini cuiqtie J Licet privato se in servitutem addicere. Ergo. de populo. Resp. I. Conceditur totum. Ergo qui hoc fecerunt,

serviant.

Ubi autem illi γ Non Germanit nam eligunt hodie Caesarem. Non qui sub Principibus

aut liberis Germaniae civitatibus: nam haec seuda regalia principes habent a Cesare, non ut domino mancipiorum, sed ut repraesentante populum Cermanicum in universum sumptum, cujus caput in constitutus. ' Non Gallii consti

tuerunt enim iis Reges , Merovati, Caroli, Hugonis Capeti posteros comitiis de libera clectione. Non Hispanii nam connubiis & p, ctis ipsi quoque receperunt Austriacam domum. Non ulli alii Europae populi, nisi Mos torum, Turcarum, Tartarorum tyrannide pressi. Ergo frustra hoc disputatur in Europa.

448쪽

Notae in Lib. I. Cap. III.

Sed argumentatur porro Si potest populus Resp. 1. Ambiguitas est in voce domistam, se addicere in servitutem , amisi omne jus selquas dominium sit ius utendi abutendi, sne

in libertatem aut securitatem vindicandi, atqui cujusquam intercessione. Id salsum est in dec. Ergo. Resp. Negatur majori nam ne servi minibus sub dominium venientibus, etiam jure quidem id amiserunt. Athenis servus crudeliter genti i, non civili tantum. Nam & domi- habitus sine culpa sua poterat dominum in jusinorum ae servorum est societas , de servi facti vocare de per judicem cogere ut se venderet. RO-lsunt, ut servarentur, non occiderentur in belmae quid rescripserit Antonius Pius, notum inllo capti. sie igitur populi oui bello acquisitiexh. 1. Instit. de his qui sui vel alieni juris sunt. sine alia pactione se dederunt, noe tamen specta Ubi tale remedium juris cessat cisis, remediumrrunt, & tacite sunt pacti, ut duriore quidem naturale appetere non prohibetur, quod est aut conditione de libertate amissa salvi tamen essent fuga, aut vis contra vim. & viverent. Si ne hoc quidem licet per victorem Romis, J Si quis major XX. annis ad pretiumlΤyrannum, superest illis ut vitam suam quoquo participandum se venundari passus esset. modo defendant. Misime tu J Non esse credibile quemquam Non aliunde J Superiorem neminem, adeo-

populu.n huc descensurum. que, nec populum agnoscens. Utiale eumque J sive monarchian sue arist Praeeram θυιὰ In Aristocratia mera, ut ho- cratian, sive democratim, sive ex omnibus autidie Venetiis

duabus mixtam. Quid rod nusta Resp. 3 si in rebus publicis3. In perutilum tit J Salutis. Ut Phrygum aliqui aut inopes aut externi, tum sceminae a 4iscordiis rege Opus suit Justin. ii, . ut πι- adolescentes a deliberationibus publicis arcentur, jentes taedio annuae ambitionis &discordiarum re- non est ullum jus populo in acta Principis. gem crearare. Liv. s, . Ut Athenis bello PelO- Resp. Argumentum non video quid conclu-ponnesiaco Respublica a Po translata ad Senatum dat. Prava enim est collectio. Nam non est e

CCCC. Justin. s. a. dem ratio istorum quae populi. Istis dissiditur, Invia i Ut AEgyptii fame coacti seque&om-legenis & externis tanquam appetentibus rerumnia sua regi vendiderunt Josephi artibus, Ge-l novarum e mulieribus & adolescentibus , tamnes. 47, I 3. t quam imperitis rei gerendae. Hoc de populo di-Popatum m anum 4 8, 3I. l ci non potest. Deinde quod ponitur, ordin Ne rerepti J Ut Sardi post bellum Punicum rium est , quod colligitur extra ordinem, de in

primum circa a. V. C. si 3. magnis rasibus st: quibus ne quidem egent, . Apud Virgiliu-J 4. AEn. 619. externi, mulieres, si quid ejus adferre possent, Trisiverit re no J Hic male juncta de nexa,lexcluderentur. Sententia igitur argumenti haec quae Virgilius separarat, hoc modo e Tradia sest. Si inopes, externi, mulieres, adolescentes

rit, regno aut optasa pace minium ordinarie arcentur a tractanda Rep. populus s. Multis prudentitast Tacit. I, 9. N..iomnis aut major meliorque pars consentiens, aditia discordantis parria remedium θι se, quo etiam in ultima necessitate, fle manifesta urantist at una regeretur. Idem histor. I, I. aliae nide arcetur a coercendo Trranno. Atqui 'omnem pote asem ad unum conferri pacis inter-l3ec. Ergo, sic apparet argumenti hujus va-μι. Florus 4, 3. Dio. lib. 3 3. p. sol . nitas. η6. Iam mero bello j ol a. Argum. Si bel- 7. Fam vero in populi J Si populi habueruntio justo aequiritur dominium privatum , etiaminon minus sbi addictos populos quam Regibus, dominium civile non aliunde pendens r atqui, Ae ab illis sunt dono dati aliis Regibus, non este o. ius ulli populo Regem potestate male utentem

Resp. Conceditur iterum totum, & certe coercere.

plus licet in populos bello subactos, quam qui Resp. Nulla prorsus tae est collectio r

creaverunt opem. puli isti imperantes sue bene sive male us sunt

Si bello justo acquiritur dominium aliundelsuo iure, nihil iuvant Tyrannum. Si bene ipsi

non pendens , populus nullum jus habet belloistatuerunt hoc suum officium esse, Ac, ni face- victorem , utcunque tyrannus sit, puniend4.irent, populos eos id aliquando non toleraturos ut Atqui. Ergo. Romani Liv. 8,21. & sic damnarunt Wrannidem. Resp. Negatur majori nam & in privato do-ISi male idem jus suit subjectis popolis, contraminio, etsi id a nullo pendeat, tamen quia ex- populum Tyrannum , quod contra Tyrannum pedit, nequis re sua male utatur, coercetur do- regem si jure isto non sunt usi, desuerunt vires. minus, ut dictum est deservis, ut prodigo in- sententiae Scripture saetae& auctorum Graeterdicitur administratione bonorum: ut furiosi in corum, Latinorumque aut explicantius regum, tutela sunt agnatorum de gentilium. l aut mores. Neutra res tollit jus populi. si jus &Sed, inouit, magistratus in rebus privat l eoncessa legibus, primo ponulus regi non am-rum habet dominium eminens, non populus in plius potest dare, quam ipse nabet. Non autem

bonis regum. l populus habet jus se ipsum exstinguendi, aut in Resp. i. omnes boni principes consessi sunt, corpus suum injuste saeviendi. Ergo neque Re- idem illud dominium eminens esse populo in pibus dare hoc potuit. Deinde potestas major bona principum , Trajanus, Hadrianus, Au-l Regibus data est ad conservationem ipsiusti po-tonini. puli, non ad perniciem. Quae igitur ad pernicie in

449쪽

De Iure Be

ciem vergit, non est ius rcgum. Si mores, s-gniscant reges suo jure abuti, quo abusu nullum maius jus acquiritur, sed quod habuerunt, I r-gunt. Significant & illud: propter eximium illud jus multa regibus etiam injusta concedi, multa ferre, multa condonare populos, quia aut abhorrent ipsi a seditionibus, aut rationem se vindicandi non uident. Non dicunt, nunquam, nullo casu, ne post ultima quidem tyrannicae crudelitatis exempli sus esse populo se liberandi. Ubi dicitur: sprapopulum esse regem CV populum subjici, inera ludificatio est. Nam es Consules

supra populum Romanum, R Athenienses erant sub Archontibus t neutris tamen omnia in populos licuerunt. Cum Christus dicit: Reges gen- sum dominemur ei, nihil aliud dicit, quam es le eos superiore gradu de dignitate. Hoc apparet ex contextu : Pronuntiabat enim luec verba in contentione discipulorum , quis eorum maximus esset, non ut aliis imperaret: sed ut priore loco sedereti dextram enim & lavam Domini in rcgno eius vindicabant Zebedaei stili deinde de inonstrat hoc oppositum : Vos ausem non fier uia velum miaximus perinde sit ac nranimus,

quod nihil aliud est, quam primus N postremus. Furis . toti m J Ut Justin. 9, t. Hac urbs

variante vi reia , nunc Atheniensium , ntine

Psilodorum juris hagita est. Eoa lib. cap. s. in AEam Persi rum juris. Lib. 3I, I. SIriat quidem sesumis MEDpti citιIate. Eae sis sum J per Augustum oppida maritima XVIII. ut m J Calatiam. 8. Notum iliud Horatii J Reges in ipsos -- perium esse Iovis nemo diffictur. Nec quisquam dixit in reges imperium esse populi. Sed hoc dicitur 1 s reges imperio illo in proprios prcgcs tantummodo ad mactandum utantur , greges illos non esse Oves, ut semper impune se praebeant, sed

homine, qui sciant sbi nihil esse carius sua salute,& pastorem, qui pro lupo se gcrat, non esse t

lerandum.

9. Grati J potentes, quorum nemo facile gratiam negligit.

Senecia

Io. Aristoteles J Potestas populi R in populum data est Regibus 1 sed populi, quam ipse

populus habuit. Sic etiam Imperator desinit g. 6. Inst. de jur. nat. petit. & civ. PopuIus et Q in eum omne a Neriumsuum G poIethri contestis. Non

igitur 4 yrannicum. Sed dicit, data est. Ergo

populus cam non retinuit. Certe justam dedit de ordinarie repetere non potest. sed etsi homini libero, in quem potestas mihi nulla est, gladium donavero, se ut & gladius ille exierit emea potestate, si is eo gladio ad se aut me perdendum utatur, extorquere illi cum aure possit in acdebeo. Pititurnus J Imperium reges habent in lcges, hactenus, ut eas utiles ferre & latas si processu tem poris inutiles appareant, abrogare possint, ut

Agesilaus rex qualem inserius ncgat Grotius hic deseribi, R improprie rcgem appellari, quod tamen non credidit Agesilaus, qui regem Pers '

rum, eis iustitiae studiosus esset, se negavit ma sorem esset ille igitur Agesilaus, cum in Leuctrica pugna multi abiecissciat scuta , quos legibbus oportebat esse infames, non autem is status cset reii ut tanto numero civium careret, Opcram dedit ut desunaretur sive legislator. Creatus lcgislator nullas novas leges tulit, sed veteres valere iussit post Leuctricam cladem, ut nihil quod in eos ictum esset contra leges, puniri posset. Non autem haec scitestas in leges dat& jus omncs leges conculcandi. Eanacm potesea tem in lcgcx haliat populus liber : unde in XII.

t b. QMod postremum populo ij sit, Die sis. Et

ut rogabatur lex, ita & abrogabatur, antiquabaturque , intcrdum ci obrogabatur , derogaba turque. Et tamen in libera rep. legum est imperium longe supra populum, Livius lib. 2. L. ber, jam hinc popuIi Rom. res pace pertique gestis,

annuos magistrastis, imperiaque legum potentioris quam hominum peragam. Vide diatribun ad Sene

cam.

Oraris 3 Otanis dictum quod ille protulit ad

invidiam faciendam armatae t)rannidi apud Herodot. lib. a. mirum cst adferri ad explicandum jus regium. Otunas. Dummus ael Rationem non reddunt actorum reges , quia non cst magistratus ordinarius , coram quo co nomine pollit conveniri. Datum hoc ipsis, ut essent soluti impedimentis recte & juste sectendit quod neeeilarium incommodum liberae civitates habent & tolerare coguntur maiorum commodorum cratia. Livius γ, I 8. Tacitus 7. An n. 73. Non ut omnia subvertendi habeant licentiam : deinde non si quitur, qui rationibus reddendis obnoxius non est, eum s palam illicita de quidem in summo gradu saciat, non posse puniri. Nam & Carsia giniensium in libera rep. imperatores a reddendis

rationibus immunes erant ante constitutum senatum centum senatorum, de quo Justinus i9, 2 Qui tamen si rempublicam 'invadere voluissent, detecti & capti Vcbantur in crucem. In ipsa H l-landia sunt collegia quaedam quae rationem nemini reddunt, di tarncia nec reges sunt, nec si de prehendantur in malescio, iudicum sevcritatem essugiunt. I O. Antonini J M. Antoninum sanctimnium virum di tantum tyrannorum hincio, ut palam diceret de decessoribus suis, omnes principes qui occis essent, habuisse causas quibus merentur occidi, neque quemquam facile bonum vel viactum a Tyranno, vel occisum, ut scriberet. Pu- ne liberi mei pereant , si magis amara merebitur Asiuius qΡam iuir ω' s reip. expediet cissum videre quam liberos Mincie cum quicquam dixisse in favorem Tyrannorum, minus mirum foret. Si dixit, sano sensu accipienda sunt, non ut scelerum sus sit Tyrannis, sed ut principes®es intelligantur esse supra suos iudices quos ipsi constituunt: aut dixit eo sensu quo Tacitust frincipium fato dari. Loquitur enim ad milites injusta petentes quos deterrere vult, ne illi putarent, quia non daretur , quod injuria poscerent, sbi jus esse alium principem saciendi. M Ali Di illa su

450쪽

46 Notae in Lib.

Alioquin cum Cassus rebellaret, ipse Marius judicem de se fecit senatum, di conditionum Cassio

tulit, ut uterque depositis armis senatui arbitrium relinqueret, utrum Patres mallent imperare. Dion. 4 Dio restri quid Augustus per varias dimiras artes e Patribus elicuerit, nimirum omnibus ut legibus eum solverent, di promittcrent omnia suo pro arbitrio agere. Si Augustus putasset iure imperii hoc sibi competere, non exspectasset decretum senatus, cum eandem potestatem iamdudum haberet in manibus di satis usurparet. Praeterea idem senatus, qui principibus tantam potestatem dederat, neminem mare ea utentem condemnavit, ut more majorum, id est, dirissimo supplicio puniretur. Sueton. cap. q9. idque

multo pluribus secisset, si potuisset. Sic populus J Non populus, sed peregrinae &supplices, negantem recipere illas sne consensu populi. v. 4 r. 'Eιest, δὲ tati α,4t, gi

., oh, timJ Ad locum Aschyli respondit egregie M ltonus cap. s. sui operis: verba illa ponuntiat in personis sceminarum peregrinarum Rsupplieum , quae rogabant in tutelam suscipi &dcsendi contra AEgyptios classe persequentes. At ipse rex Danaus cui dicebantur ista : Ego, ait, non perfecerim hoc etiam promtisum , antequam de his eum populo commianicavero. Et rursin: Dixi antea vobis , non sine populo hoc faciam, nec si posem quidem. Fatetur igitur se non posse. Et erant istae filiae ejusdem regis, qui tamen negat sibi licere eam sine populi consensu suscipere Itaque magnus error est summornm virorum Crotii & Salmasti ex sententia foeminarum peregrinarum & suppliciter humissimeque blandientium colligere ius regni, de quidem apod populos Graecos, qui nunquam reges potestate abu

tentes tolerarunt.

Responso ad primum argumentum M l. -- es: sive principiumpnit. Hoc enim ipsum quaeritur, an constitutio imperantis perrimo a voluntate constituentis pendeat, hactenus , ut spactis ille non stet, revocare constitutionem possit. Regimen commist Principi populus, maxima cum potestate , fidemque dedit, quamdiu boni principis ossicio fungatur, tamdiu se parituros , & lingulos pro eius salute vitam προ- sturos. Hoc semel promissum non peraget a voluntate promittentium i semel se obligarunt, de eo nexu tenemur, & qui non parent, a Principe pollunt puniri. Sed nec deiiderare debent, ut princeps aurae populari serviat, & in omni re desideriis populi, quandoque erroneis , oia sequatur. Hinc est quod Antigonus apud Jostianum et8, 3. Ipsi quaeram cui imperent. Quod I milius Paulus apud Livium qι, χχ. E terram gubernaverint. Et salubris principis est non nimis influlgere hopulo exemplo Augusti, Sueton. e. 2. Et Marci, qui militi extraordinariam pecuniam petenti negavit, ne quod illis praeter m rem daretur, & sanguine& msceribus aliorum civium & illis cognatorum exigeretur: & hac occasione notulit illam sententiam i s rica Mαι ac ο θω κρώειν De ιπι-

I. Cap. III.

riasIus Deus judieare patres. Quo nihil aliud

volebat, quain se non incluere seditiones, rebelliones, conspirationes, Deum enim esse solum, qui constituat & mulct imperiar Quod non excludit facium humanum: perinde ut cum scriptura dicit: Non et volentis neque currentis,sed Dei miserentis. Item: Non qui plantat, non qui rigat, sed qui incrementum dat. Talis est etiam sententia Valentinianit ut multa sint dicta constantium principum ac ducum, qui imperitae multitudinis deceptis voluntatious non censerunt. Alia est yatio in Tyrani manifesto, in quo intelligendo nemo fallitur. Is quicquid inter se & populum in constitutione sectuni est, Ipse irritum reddidit, & sic alterno parendi pacto p pulum jam dudum solviti Scit auctor jus Rhadamanthi, de quo monuit cap. I. num. s. Qua 1erii se quisque ferat, jusset Cr aquis. Rhadamanthus autem&Minosti Alacus personas non distinguunt, di purpureos reges eodem loco habent . quo privatos, si fabulis scis. Utitur exemplo mulieris, quae sibi vinam con stituit , cui parere semper necesse habeat. Sed numquid ita, ut patiatur se flagellari, torqueri, occidi λ Cur igitur inventa divonia λ Ne adulterium quidem, ne maritalis debiti pecuniam molier cogitur pati, si non vult. quibus tantum modo substrahitur ei de eo, quod promissum est, quid si non haee modo subtrahantur, sed etiam vis vitae adseratur 1 lusus es perpetuus in vocabulo superior. Est omnino princeps ti magistratus quivis superior populo, si latine loquimur 1 sed uecaput superius est membris, non ut injustumat que affigens orius incumbit presso ac Mficienti ,& quidem ut caput morale vel artificiale, quod si praegravet, salvo e potis starii potest demit non ut naturale, quod auferri nequit, quin corpus pereat. syllogismus ita formandus erati Quieonstituit aliquem suprasel: omnem ei dat in se potestatem, cum pacto regendi juxta leges ac d sen denis conservantaque omnium & sngui rum salutis , is eum nostem & persecutorem suum factum jus habet tollendi & puniendi: a qui populus &e. ergo. Adversus minorem excipitur rursum, quosdam Principes non constitui a populis, exemplo acceptantium advenas sub obediendi lege, & qui bello sibi alios subjecerunt. Respondeo. Immo & hi constituuntur. Iurin cons norunt contractas de quasi contractust Phialosophi voluntarios & invitos: & ex utrisque perinde uatim homines obligari 1 8e in contractibus principes privatorum loecinaberi. Est consensus advenarum istorem & gentium , non quidem ualde spontaneus, eonsensus tamen r poterant enim & non accipere legem , S uicti non se vite sertiret moriendo, ot ille Lacon apud Senecam ep. 77. sed dum mori durius omnes putant . quamvis duriores vivendi leges paciscunturi Et his facile eoncedimus plura toleranda di sed cum ne hie quidem relin uitur quod promissum est, tuto vivere, in duris licet 1e tenuibus rebus, jus naturae illis integrum est Argumentum secundum ita formandum fue

rata

SEARCH

MENU NAVIGATION