장음표시 사용
141쪽
xi ANATOMIA Et ex his potes videre quod potest paci
aegritudines Omnium genem a quibus pos sunt compati alia membra omnia principalia:Ut hepar,cor,cerebrum:& ex consequenti totum corpus. Curatio tamen earum proprie ex anatomia huitI3 non dependet plus qu*in aliorum. Et haec de stomacho.
Post uniuersales accedit ad partici lares, eas. rursum in superiorem & inseriorem partem diui dit:illa angustior est.hsc magis ampla. atq; hoc iri hominetnam in aliis animal i bus,ut Galen.ait lib. quarto De Usu pari. cap. . pars anterior,quia Prona ins edunt, Iatior est. Deinde sunt duo orificia, quae conuenit ni quia sunt a lateribus . tomachunam superius orificium ad sini strum latus vergit. inserius autem ad dextrum. Sed quantum ad superius ori ficium,cum stomachus plenus e st undique tenditur, at'ue ideo hanc rationem non affere Bat Gal. quod Matere sic, ut facilitis claudas. Alligatur autem os stomachi inter duodecimum, S decimumtertium si Mndylum, quo in loco finit extrema costa. Ex hoc dicit Mundinus in passionibus oris stomachi inungendam esse partem posteriorem, dorsum scilicet,quo loco,os stomachi alligari dictum est. atque id ex Galeni sententia, qui decimotertio lib.Methodi med.ait, laborante gu-Ia,aut quando os ventris phlegmone urgetur cataplasinata super spinam dorsi imponimus.Disse runt autem ea duo orificia, quoniam inserius est strictius, superius autem magis amplu. atque hoc
142쪽
optinia ratione,inquit Galentis, sectum est , quo niam per superius duriores res transelint, inferius autem ideo angustius esse debuit,ut cibum contineat, quoad digeratur. atqui non modo angustum esse satis e st,vertim etiam in quibusdam animantihus posuit natura carnem glandulosam,qua orificium clauderetur inferius . Praeterea quoniam digestus cibus per hoc transit. Hoc Galeni dictum notandum e si ,quod omisit Mundinus. Si aduertas is inquit videbis gulam stomachi esse partem quadam,quae,cum ad stomachum venit paulatim di atatur. Si vero inspicias Duodenum intestinum, cognosces,qubd non est e lantatio stomachi saeeadem habet latitudinem, quam orificium a quo oritur. Praeterea eadem sunt, tunica somachi, ct gulς Intestina autem ut diximus Ed si duas haheant tunicas unum tamen sollim genus villorii habent. Stomachi substantiam Mundinus ait esse nexuosam. Sed dixerim ego quod si cum pannicu
Iis Jc membranis conferatur substantia eius ma nis carnulenta dicetur,quam neruosa: co parata vero cum membro molliore dici poterit neruosa.
Tempera metum eius innatum frigidum est & siccum. de quo plenius alibi tractabimus. Vsus est,
ut appetat, S digerat. Hoc loco superpondia vicς
addamus, inuo nam modo nutriatur stomachus, eum dictum iam fit venas meseraicas per mescnterium transeuntes chγrum ab intestinis ad Iceur deferre. ergo nihil relinquitur pro stomachi nutrimeto. Dico ego, de Galeni sententia, quatuor modis nutriri stomachum, ac prim im eX vcnis iis nutri tu quae veniunt a vena caua,ierminantiirque stoli a ma
143쪽
ANATOMIA.x et g macho.Deinde ex venis,quae per mesenterIum, vomentum terminantur,stomachόque &ipsae ter minantur. Praeterea nutritur estylo, quem pro sui nutrimento retinet, quem admodym faciut etiam sntestina. Demum nutritur ab Hepare, a quo per easdem venas reuoeat nutrimentum, cum aliunde
non habet.ut asserit Galepus hemo libro de naturalibus itisulc. scap. 3.
SPlenis Anatomia perseste videri non po
test nisi abscindas costas aliqvra mend fas ex t tere sinistro: quas non persecte et ues:sed ut sufficit operi tuo.quibus abscissis locus i plenis tibi apparet: qa parieti sinistro stomachi adhaeret quantum ad cpncauum eius:quantum vero ad convexum alligatur dorso oc siphac mediantibus panniculis subtilissimis ortis a siphac. Apparet secudo Q locus eius no est ita in alto, sicut los hepatis. Figura eius est quadrangularis: quia in homine est quasi ad modum quadrangulis pler figuram stomachi: cuius concauitatem circunstantem in parte sinistra habet splenreplere. Tertio vide quantitatem eius quia in homine fatis proportionabilis est in quantita te respectu aliorum membrorum. Colligantia vero eius est: quia colligatis
144쪽
stomachv. Colligantiam vero habet ad omnia ista membra,praeter cor per Venam qus venit a porta hepatis ad splene,quae colligalia apparet:nam si excarnando procedas vedebis i a vena cocaua hepatis peruenit vena magna ad splenem,a qua descendit unus . . di aramus in medio trasitus eius inserius ad me
senterium ad ipsum nutriendum, S portat;
sanguinem aquosiqfem ec humidiorem:postea quando ista vena approximatur spleni iteru Unus ramus ramincatur ab ea: qui vais,
dit ad nutriendum partem sinistram inferior
rem stomachi: postea vero peruenit ad spleis: nem& concauitatem eis. Et ramificatur in concauitatem ipsius in duos ramos: scilicet inferiorem θc superiorem: ec descendit inserior inserius ad nutriendum Tirhum,qua tum ad partem sinisti am: sed superior tram siens per concauitatem splanis ramificatur in duos: quorum unus peruenit ad partem superiorem sinistram stomachias nutrie dum sirperiora: alter vero circa orificiu per renit stomachi ad portandum melancholisam,quae mulgendo profluit ad os stomachivi incitet appetitum. Quod vero remanet in splene ipsum nutrit. Et ex hoc apparet ii
145쪽
hi clim quibiis mebris alligantia habet sple
Colligantiam autem habet cum corde per arterias, que ad ipsum veniunt ab arte ria adhorti,quar in dorso est infra diaphradima:a quibus arterijs stomachus multum calest in latere sinistro: vel a splene ratie istarem arteriarum: oc haec fuit una causa qua re arteriae multar-magnae veniunt ad splen .sicut alia causa fuit,ut calore arteriaras anguis grossus,qui est nutriturus splenem subtilietur & digeratur quia sple habet stitistantiam raram in quam debet recipere humorem grossum melancholicum. iEt ex his apparet tibi quintum quod dembra videre desplene scilicet,quae sit eius substantia quae est rara re spongiosa. Propter quod apparet sextum:scilicet cuius complexionis sit: quia in comparatione ad cutim calidae & lividae, licet essentialiter sit frigidae & siccae,propter nutrimentum. Iuvamentu patet:& ex his tibi apparet in recipiat et cotineat humore melacholicu, grossu hieptu evacuatioi Q freqnt repleta oppilat Sc aposteat: oc resoluetia sertia tunc multu re tuae substatia ei' si sint fortia: dato Q me humoru copetu. Et hec de splene.
146쪽
situm es, splenis in sinistra Iatere inserius consar. Cuius figurae ratio haec est. Splen, quoniam macho,qui rotudus est,adhrret: ideo ex ea parce qua contingit stomachum concauam habet fi puram sX opposito vero gihbam:uniuersiis quadrangularis est, sed oblongus, quod fit propter venas quas per eum transire serunt. Huius quantitatem inquit Munditatis esse ad proportionem aliorum membrorum. De qua notatu dignu est quod dicit Gale. quinto De usu pari.cap.6.vbi squabilitarent naturae admiratur, in instituendis Splene, folliculo fellis,et renibus:unde tres sunt in nobis superfluitates quae separari a sanguine dicuntur, melancholia,cholera,vrina: pauci ima est superflui ras melacholica, piosior cholerica ,Vtraque abudantior aquosae crassissima melancholita, mediocris cholera subtilissima aquosa. Paucae.&crassigsuperfluitati, dc perlongam viam ducendae malit naum,& rarissimum organum supposuit,quod colIocauit finistris partibus Uentris elaolerae paruum dedit. Galenus igitur dicit melancholiam paucam
emessamen,quoniam oportebat per longam viam deduci, ipsa Vero rebellis est,neque patiens trantinaturam instituisse maiorem splenem, ut pote
tior esset. Verum cy stis fellis, quia magis propinqua est quo deducitur,dc quia facilius trahitur, ideo fuit minor.Colligationem splenis declaras mdinus ait colligari cu corde per arteriaS: cum atris autem per Venas.Dictum est phires venas venire ad stomachum dc intestiria per mesentertu. Galeis in lib. De anatomia venarum. Iri stomaclic ,ait, Si Intestinis quasdam esse tanqtiam radices,quinae nis
147쪽
trimentum pro toto eo γre accipiant. Et De Hla Part.cap. vltimo it . Qiam plurima quiclamaa unum clitosque intestinum orificia venarum,ue lut arboris alicuius radicum extremi, subtiles
termini finiebatur. Colligit autem natura, sicut in arboribus sibillesillas radices ad crassiores sta iri animalibus vasa minora, ad maiora & hse rursus ad alia maiora, idque sema facit Usque ad hepar, donec omnia ad una vena reduxit, ea quae porta dicitur: quod Pipsa m nutrimetn in animal immittatur. Haec autem in octo quasi surculos diuiditur: quorum adeo parui sunt, ut vix sensia percipiantur,pri6- ad Duodenum tendit,a Iter ad Ianitorem.Quoia autem ad Ianitorem attinet,diximus
fundum stomachi inserius maris esse, quam superior sit pars.si autem perspiceret aliquis stomacho
extractum atque inflatum, videret inferiore par
rem i n acutum desinere:sed non exi stimandum e se partem illam acutam fundum esse stomachi: est
enim Ianitor, ad quem secundus ilIe ramus inruenit.Tertius est ad nutriendam cauam partem, si machi. inuarius ad splenem accedit: atque is est, quem Muninus ait dimittere venas quasdam mi Mimas in corpus,quod alcharas vocant,Galeno vi citur παγκρεαι est enim glandulosum cori 'quos vasa mesenterii divaricata fulcit,ea, quae ad intestina trasmitti opponet. Cum vero vena ista proepe splenem accedit nam in Auici dice Gyrrupte legit Cum iugitur spleni) reuertitur unus ramus ad stomaehum: rursus ingredittis concauum splenis in medio,ati ita pars una ascendit, altera des Cendit.Quam rem declarans Galenus ait,hoe sim Per
148쪽
per eodem modo non reperiri: communis autem modus in quo reperitur hie e st. Cum vena ingre clitur splin ira pars una ingreditur si nem,altera descendiua que haud ita multum supra ingressum ira splenem egreditur stirculus unus qui ad stomachum te Mit, alius infra splanem oritur,qui omen tum petit.velle autem videtur Mundimron ranas venae,eum spicnem ingressa est interiri duas venas, nam, qux ad stomachum, alteram, quae Hos domaehi ascendat.Verum Galen. ah hoe raro contingere,ut sint duo rami,utrique ad stomachatendentes. Ego quoque hoc rarissim. vidi. Sed duas quidem venas vidi,vnam ad stomaestum eun- rem alteram ad omentum. Illud tamen fateor, ve Dam eam Rus venit ad stomachum periingere voque ad os stomachi .Quod vero inquit Mundinus Menam eam, quae ad stomachum tendat, portare melancholicum humorem,ad incitandam Bmem. Docui alias id esse falsum. Galen. quinto De Usu Parr.ca Φ.Naturam,ast,prouidisse, ut plilegma ta ab intestinis expurgentur,per choleram,qus adi a transmittituri uod si in stomacho generaretur Nilemaa, non in stituisset choleram in ipsum demitti,quia vomitum excitasset frequenterrena medici volunt vomitum fieri qui lim, sed his si gulis mentibus: ut pingetur stomachus. vero vomere non possunt comedant salsameta aliqua, quae possint ad expellendiim. At melancholia ad stomachum transmittitiir,non ut appetuum eπci tet,sed ut cotinendi virtutem adiuiter. intus estramus, qui ad intestinum rectum descendit visi
quid cbiIi superest attrahat. Sextus ad dextra stoi h s iliachi
149쪽
machi is omenti tendit, eiusque idem milaus quod vens,quae ad splenem pergit. Septima ad coIon,Postrema ad gracilia venit intestina .Q uoniam autem quis Drtasse quaeret,quid sit qubd narara venam quae ad stomachum tendit transmiserit prius ad splenem: Dicimus aut quod facta ideo fievi humorem melancholicum in stomachum deferat,vi contentricem adiuuetraut quoniam metaricholico sanguine stomachu nutriri oportuit. quo Pacto etiam Vena quae venit ad omentum: a sple Me melanchotieum sanguinem trahit pro omenta nutritione. Si qua vero ad stomachum peruenit. prius quam siplanem ne attingat qindem, id sit ut iecur a stomacho,rursimque stomachus a iecore si opus sit alimentum trahit. Ossicium splenis ea ut trahat melancholicumsanguinem a quo mitri aituriquare facts sunt arteriae quibus sanguis ille depuretur. Alias etiam causas restri Galen. quario De usu pari. cap.is. quare pIures arteriae veniant ad splenem, praecipueque ut sanguis per arterias subtilio reficiatur.Deinde utarieriarum sangui.
ne natriatur splen: nam hepar rubro sanguino, dacrata nutritur,s en nigro subtilioria ulmo,stauoede spiriti B atque hic sanguis in corde digeritur. hepar nutritur sanguine a se digesto,splen autem, quoniam humor quem attrahit crassiis est, ipsen, autem subtiliori sanguine nutriri oportet,ideo na tura institist arterias abus crassus illa laumor ela boreturiac niger quide restat Sed laborat' fit sub tilior, atque ita alit splene .prsterea arter is in splene opus fruit ad fuliginosas superfluitares expellem das,quae sunt in melancholico timore. His austis, ' super
150쪽
CvRTII. . superest utiIstates splanis exponere.Dictum est autem splenem ab Hepate melancholicum hi orem trahere , eumque depurare . Voliuit etiam
nonulli *Iene , stomaclio chylum attrahere,eumque di erere:habentque.Galeni sententiam in lib. cle usu Inhelitus.quo in loco miratur plero dicere nullum esse splenis Vsum,eumque,qui sit,si uAristotelem nouisse. Sane Aristoteles tertio De par ib. animal.capi. .Iecur & lienem altiancoctionem iuuare propterea quos calidant 'heant naturam.Hoc tamen 'anifestium est,sipui ab secore non attrahere quod digerat, sed sanguinem sollim melancholicum: nam,teste A me in Daraphrasi de animalib. Lien sanginnem ex se no ignit:cuius rei signum illud est,quod una vena allomacho ad splenem protenditur,qua stomichusa melancholia expurgatur: non chylus trahitur. iod ex Galeni auctoritate ob acitur nihil tacit.
niam satis constat librum illum non
Aristotelis autem verba ita exponit Alberim. splenem iuuare.ad concoctionem, facit stomachum,non fame adhaereat. Dicere autem posset quispiam Galanu tertio in tacultatib.nanira lib.cap.13.asserere splenem attrahere ex tecore: Ego autem cerem hoc posse fieri cum maxime egeret nutrimento, non
ita semper trahat ut sanguinem digerat. De anatomia epatis.
HEPar manifeste vides esse locassi in dextro latere ample flens stoma imis perius eleuatum valde, ec non decipiat te ψ