장음표시 사용
151쪽
in animali mortuo muItum locatur sube stis, quia non est sic, cu sit sub diaphragmate 8c diaphragma extremis costarum Giungitur.sed hoc euenit qina membra spiritualia multum evanuerunt: & ideo vacuitate eorum replet hepar comprimedo diaphransna:& ideo debes trahere inserius oc animal siue corpus eleuare. Et considera secundo quantitatem eius maxima in homine, cum sit animal calidii. Tertio respicias partes eius, quarum qus dam sunt intrinsecaeintegralas:qusdam vexaro extrinsecat magis: intrinsecae integrales
sunt quin pennulae eius: licet in homine, non semper sint abinuicem separatandi quslibet illarum pennularum est composita eα venis diuisis di dispersis per eas in modum
retis, cuius retis vacuitates repletae 'sunt
came,quy est proprie substatia hepatis,qus
est sanguis coagulatus. ec in his venis contiisnet chylus, qui diuisus est ad minima,& se dum minima alteratur, & cotangitur ab hepataedi ideo si t ut quasi totu hepar contarigat totum chyIum: hoc ordinauit naturavi melior fieret*persectior conuersio chyliis sanguinem:quia alteratio quae fit secundum minima melior siue persectior est. Sed
152쪽
CVRTII. x sSed tu dices quare natura non sic ordinet in stomacho: sed in stomacho pq suit concauitatem una. Dico Q hoc secit quia in st macho no debet fieri persecta digesso sicut in hepate . Ite quia in stomacho assumμtur cibaria gwssae substantiae quae non pqssent per strictisimas vias penetrare sed ad eparsubstantia tantum liquida dicitur peruenim re di penetrarς. Et ista decolictio fiat in toisto hepate:magis xame fit in parte superiora. Et propterea pars illa solidior est Θc magis
Partes cius extrinsecae sunt ptes eius quihus mediantibus habet cum aliis colligam tram. nam cum corde habe colligantiam Per vena chylis,quae oritur a gibbosa parte hepatis,ct p er arter as,ut videbis in anat mia cordis, venae chylis. habet colligantiam ad diaphragma cui suspenditur: di ad spondyles siue dorsum, cui alligatur per P
Paniculus autem eius est duplex: scilicet cooperies ves circvuoluens, oc suspendens. Primus est substantiam suam velans. Seca dus est suspendes ipsum ad diaphragma suo perius. Ex primo patitur dolore extensiuuia Per secundum patitur dolorem aggravatis
153쪽
Quaedam vero sunt partes quae simi oristae ab eo: Scistae sunt duplices:scilicet venae, ec cannalis chystis fellis: de cannali hoc potanea videbitur. Venae autem sunt duplices scilicet chyIis quae oritur a gibbositate hepatis, oc c5caua siue porta, quae Oritur a cocauo hepatis. λanatomia chylis pol ira videbitur. Portae autem sunt quimque rami intrantes
hepar sicut stat quinque pennule iam dicis
hepatiS. Egredientes vero extra hepar sunt octo: duae paruae, in quibus no labores a d disceo nedu: quia sitficit tibi si sequetes discernes. Sex autem aliarum .Prima vadit ad de reum stomachi ad nutriendum tunicam e teriorem eius: & specialiter parte inserisin. Secunda vero vadit ad splene, cuius anatomiam iam vidisti in anatomia splenis:&ala est satis magna, bene discemibilis. Tertia tendit ad latus sinistrum,&vadit ad intestinum rectum ad exigendum humiditatem a cibo si quid remansit iuuatiui. Quarta vadit ad superiorem partem dextram stomachi ad nutriedum ipsum in opposito eius, quae veniebat a splene ad latus
154쪽
Lunata pars dimiditur: quia una vadit ad dextram partem Tirbi ad nutrienduraris Blim:in opposito illius quae veniebat a spleone,que veniebat ad nutriendum sinistru Σirhi. Alia vero pars Vadit ad colon ad sugenis dum quicquid est in ipso,eic ad nutriendum apsum: oc ypterea in parte dextra m ime. continuatur Tirbus cum colon. Sexta vero pars vadit ad ieiunum:&reliquum eius vadit per intestina gracilia: stiliscet ilion usque ad caecum,& in isto sunt pluxes venae meseratcs quam in aliquo alio: θc Propterea iste ramus erit tibi m*sestus valis Ee:& hoc de tertio videndum circa , epar, inuartum quod debes videre est forma eius, oc figura. na figura est lunaris,quia Gouitate habet oc gibbositate:propter quod
.postema factum in gibbo eius debet esse fi
gurae lunaris Q uinto apparet substantia eiust quia in eo est caro propria, quae est sicut sanguis
Et ideo eius coplexio calida 5c humidas. Iuuametum di operatio eius patet: quia eius operatio est chylusanguificare Et quia hydrops est proprium nocumetum sanguis
155쪽
vis A NATOMIA.ficationis manifestum est Q hydrops est se pria passio hepatis . Q uomodo aute aquo
sitas vel ventositas huius perueniat ad totu: ut in hyppsarca satis patet:quia per Venas. Quomodo autem perueniat ad concauitatem ventris, ut in ascite,& timpanite deci ratum est supra in anatomia myrach.
C V R T II. Avicena decimaquarta Tςrtii eap. xanquit maius esse hominis iecur q0 in aliorum animalium, quorum corpus magnitudiniem hominis non excedat,Praeterea gulo ,dc timidos maius habere iecur quam reliquos homines:prioris sententiae haec powst ratio, quod in homit e magna sopia sanguinis resbluitiir,qt Oniam caliciae,& hqmidae est temperaturae,ctilemqtie habet rario*, dc mul imςπercetur: propterea Vr sanguis regemretur
ampliori iecore opus fuit:quod maius est ςdacibus de timidis, quom1 illi quidςm maximς appetum, ec ideo maxima fit resolutio et timidis, Vςro quia eor habent frigidi is, magn fit resblutio,hsς aure fit ab iecore ,hinc ieei r illis e st m gnum. Quod ad partes hepatis interiores, quis dicit esse,quini piramulas.Galenus sexto De anatom. aggre v. capi . . inquit, in animalibus magnis una cum Vmis,
meatus qui siqnt conceptacula choleres A arterias Mus conseruare poteris penes isci risi Vero parua fuerit nimal non usque quaque ad finem cuius Pimul ae coseruare poteris i ria genera vaim. Igie in parte concaua iecoris omnes venae ad unam reducuntur,quae eunt ad intestina cinia in quinque
156쪽
ramulcillos diuiduntur secundis aquario pinnul am,dc ab illis rursus ramis plures disseminane. Eodem modo a vena caiia,quae est in gibba parte oriuntur quinque alii tanquam surculi, secundu'uinque pinnulas hepatis. Eue omnessae scilicet
quae a porra, & quae a caua vena egrediuntur, utrum inter se iungantur mox dicetur. Nunc eYponamus quare natura non secit eo auitatem incore ad ianguinem generandu ed venas potius in Hepare instituit.Mundinus duas affert causas, mari altera,eum inquit,initia in stomacho perbe
cta concoctio non debet fieri sicut in hemic: Disa est. Quia in stomacho fit persecta conmmo,quod
ad chylum attinet. tametsi non ea fit quae in fariis suinem commucat. At longe melior ratio est qua calen .ad sucit quarto De usu pari. cap.1 3.inquit enim,si in Iecore magnum ventrem veluti lagena quandam natura secisset, deinde in ipsum vetrem per unam quidem venam intromitteret singuine. Per aliam vero inde extraheret,ne breuissimo quidem tempore in hepate maneret. Dicet rursus quispiam.inuare in Iecore non fecit ventrem queas
modum stomaehus,qui se astringeret,& dilataret: Resse, eo non potuisse hoe fieri, quoniam in Ie core villi esse non potuerunt,est enim sanguis e cretus ad generandum sarguinem:& propterea tactae sunt venae quas capillares vocant. Quod au-
tem dicit Mundinus meliorem in gibbo hepatis. qua in concavo fieri concoctione Alsum e st,n surimi vens cauς sint in gibbo iecoris,ueng aut aertae in cGeauo,& cystis sellis infra in concavo,dicatque Galaune ideo esse infra,vi sanguis purior evat stat
157쪽
seat ad gibbsi qui antea in cocauo digestus est. signum est non deteriorem fieri digestionem in cocatio, quam in conuexo fiat. inuae vero Iecoris potissimum pars generet sanguinem quaeri let. Pro qua re meminisse oportet regulae superius a nobis tradit armam venae,arieriae panniculi sunt in Iecore sunt etiam in aliis partibus in quibus minime generatur sanguis.quare apparer eκ illis sanguinem non gigni. Restat ergo ut stis fenisatae caro propria Iecoris sanguinem generena vertanhoe non facit cystis fellis nullum enim ipsa sat fguinem producit Relinquitur ergo substantia propria hepatis,qus agens generet sanguinem.iesaque,cum fit sanguis concretus, conatur similem sibi chylum est cere, quare rubicundum esticit,atin in sanguinem vertit, qui postea a venis rapituris Colligationes autem hepatis cum atqs membris exactissime Galenus tractat.libro quarto De usa parr.eap. 4. dicisque prster eas quas adducit Mundinus,qubd eosti etiam mendosis iungituriquinto tamen De locis affect . capi . ait non in omnibus iecur iungi cum costis nothis. Praete rea inquit Galen.quod copulatur hepar phrenibus, de per ipsas
Plirenas corru etiam coniungitur. Vulnerataquς
eius loci vena aut diuulsa mors sequitur acutissima.ordinem autem,quem seruat, Mundinus accepit ab Aule .primo can. atque a Galeno, in libro De anatom. venari Hepatis figura ex una Parre, ut dictum est,coneaua est, ex altera est gibba,nδoportuit sub diaphragmate esse concauum, quoniam stomactu amplectitur. Hac autem in re Mundinus deficit: longe plura ex Galces libro quarto
158쪽
mae ad cysim filiis, quod arteriae sint in concavo, quod rami cauae Uenae sint in gibbo, quo i venae Hepatis subtiliores sint,quam alibi, tunicaque ea xum tenuior sit. quod ideo factum e st, quoniam, cum laepar chylum in sanguinem couertar, ad hac
m es aptiores sunt,quae tenuiores:neque crim timendum erat ne frangerentur, cum eas Iccoris cam tueatur. arteriae autem non sunt in gibbo hepa iis,quoniam ea pars satis motu diaphragmatis verilatur.eae autem arteriae paruae sunt,quia non eas
cor ad iecur ideo transmisit,ut inde sanguinem sumat, quoniam non e st purgatus:non ut sanguine arteriam Iecur nutriatur,quia nutritur crasso sanguine: non quod calore per arterias delato egeat: cum enim sit inter membra prima , calorem eπse habet sed sollim ad euentiladum Iecoris calore. Tuod autem natura Iecori neruum parmum de es , derit causam restri Gale.quarto De usu par.ca 33. Ne scilicet omnino insensibile remaneret. nemo
rum enim Vsiis est propter sensum. qus igitur pars plurimo eget sensu Clures ei dati sunt neres,qus Me f ro non sunt sentitat organa neruos quidem haber, sed quibus ea sentiant,quae tristia possunt csse.Rursiisque ex his ea malarem habent sensum,quae magis ientire, de pati possent. ut intestinis maior e st 'huiusmodi sensus,qitonia cholera quae per ea tranis facile ea posset excoriare,si non sentirent,atque ςxpellerent: idem est de vestea. Cysiis aut Kllis. Splen. Renes,tantum non habent sensum, quoniam a cholera non laedunuari inpar autem nullo i , απια
159쪽
eget misin eius enim ossicium hoc sellim ea ut nu trimentum paret: quare sanguis purus tantlim re stat in iecore:Cystis enim trahit choleram,is melancholiam. Neruos igitur ei dedit natura, vepassiones sentire posset. na cur inat Gal. st nequeptilemonis,aut stippurarissis, aut alicuius alteri' passionis habere sensum deberet hepar,nulla in redii erret a planta . terea nullo alio sensu egesta nihil .n. in ipso re stat praeter puru sanguine i Iiatu cholera,mel cholia, Sc aquosa seperfluitate.
Ex dietis autε,qubd ad cocaua parte hepae veniat atteris, ad gi bba no ite:Soluit illa qussito, ni a dari possit naturalis etia spiritus, cu der,& vitalis.
de animalis. Cu.n.dicimus ad Iecur uenire paruas arterias illud statur. nsi esse naturale spiritu distinctum.nam si in laepare naturalis spiritus generaretur,opus suisset multis arierias,ut in eis vitalis spiaritus in naturale trasmutaretur, multos.ri. portuir set diffindi vitales spiritus,u se misi cors innatu rates mutaretur quar naturales spiris a ustalib'disiicti nodatur . Nisi sene ses neget naturale in iecoregenerari ex vitali. Quia oes,qui asserui naturalem sqiritum distin mim, ponunt tanquam rumdamentum.Dubitatur deinceps.quoniam Aristo. primo De hist. animal.capi. 18. Et tertio De parta ianimal.cap. .videtur dicere, ab aorta non veni re arcerias ad iecur,aut splene. quod tamen talium esse ex anatomia sensis ipf,percipitur.Quidam fa cile Gluunt hane que stionem, dicentes has arterseas Aristoteli cognitas minime fuisse, quoniam,ve dictum est,eius tempestate persecta non erat an i tomia.quemadmodum neque cognouit neruos disum
160쪽
stingui a ligamenus. Sed nobis Drte satisneere
potuisset haec selutio,side iecore tantum locutus fuimet Aristoteles: nunc vero eum de splene idem dicat,non temere de tanto viro huiusinodi iudiciu serendum eme censeo.quamobrem propius de diligetius rem intueri oportet,vi de veritas cognostatur,& nihil lato uiro indignu Oleramus.Dicere igitur ego,quod arteriae', qug naicentes ab aorta ad alia membra tendum sint gemins, una dextra,altera igua illς vero q procedunt ad splenem dc hepar non sunt gemins: na ab aorta procedit ramus, a quo fit arteria iecoris & lienis,eaque,quae ad intestina tendit. A rteris autem,qus ad renes, sc alia me ra eunt,no a ramo aortae sed ab aorta ipsa statim descendunt. Hoc igitur modo rutarer Ari stotelem,ut dicamus arterias hepatis,& splenis innasci ab aorta immediate, arteriae Vero reliquoin rum membrorum immediate ab ipsa oriuntur. Nunc propositam paulo ante qugssionem exdicemus,in qua quaerebatur,an venae, quae egredium tur a porta ungamur cum iis,quae a caua vena Pcedunt.Nam eta porta oriuntur quinque tanquam
surculi ut dictum est qui eunt ad eoncauum Iecoris.eodem modo vena caua in gibba parte diuiditur in quinque ramos ex quibus plurims capillares venae oriuntur.Hςc igirur est dubitatio, in quidliae capillares venae iungantur inter se,ira,vs quod in una est ad aliam transeat.Sane illud ma nifestum est,qubd nutrimentum quod per portam attrahitur, diffunditur in capillares venas, ae pereas transit in caua Hoc autem duobus modis fieri,possumus animo concipςre,aut quod venae ca-