D. Matthaei Curtii ... In Mundini Anatomen explicatio

81쪽

Imamentirm eorrum est durpicto scissicee commune,& proprium. Commuhe est dimplexscilicet principale,& secudarium.Principale est,ut constituentes substantiam ipsisus myrach membra intrinseca tueantur a nocumentis extrinsecis,oc caliditas eorum seuerberetur ad intra. Secundarium tuu mentum est ut adiuuent ad expulsionem eorum quae a superioribus expellurituri oc vead expulsionem metus,et secia cum myram etiam adiuuent:ut dicit Galen.m eodem.ό- Iuuamentum speciale est quia musculi l5R tudinales sunt facti ad attrahendum priocipaliter. Secundario ad expellendum. ecquia haec operatio in intestinis maxime re quiritur:ideo isti musculifuerunt magni: ex Pulsionem autem operantur per contra monem villorum suorum,quibus Quactis c Primunt membra quae continent:oc per consequens expellunt Q in eis continetur. Item hoc faciut gratia diaphragmatis, cu quo cotinuantur,quod descendens ad partem p

steriorem dorsi causa sit, quare intestina,ec membra quae continentur sint quasi inter duas manus:&ideo,quando isti musculi cotrahuntur,coprimitur diaphragma sic Q illa membra exprimunt v in eis continetur, si

e cut

82쪽

. CVRTII. . Ο

aeut aliqua res contenta inter duas manus ex Pellitur per compressionem manuum adinis Dicem:quod latius infra declarabitur in ana tomia diaphragmatis. δε

Musculi vero latitudinales sunt si sit aciae ellendum principaliter: propicr hoc maxime, di immediatius approximantur intestinis:& quia expulsionem faciunt per c

Phessione partis,a qua debet fieri expulsio. Et expulsio debet fieri a superioribus ad in seriora: nc est Q isti musculi magis Herutpositi superius, . inserius. Transuersales vero fuerunt positi de ad

retinendum. Retentio autem fit per villostrasversales: ut apparet tertio de virtutibus naturalibus: oc quia retentionem naturam Oportebat facere,ne superfluitates transcenderent superius ad locum superiorem unde veniunt:&ne cito descederent sed contine' retur, ut tota iuuatiuum exsugeretur:ideo non fuerunt tantum duo trainersales suo periores, sed oc inferiores duo. Sed quia magis requiritur retetione ne regrediantur superius,quam quod descendant: inferiust ideo maiores fuerunt transuersales superiores, quam inferiores. Et etiam ad hoc tacitdi phragma ut postea dicetur.

83쪽

His sic dictis videamus quem nobis praebeant nsum sed pritis n5 ab re fuerit exponere,cur octo

tantiam musculos inventre natura insilituit, Gale nus lib.quinto De usu pari.cap.r . probat natura,

si plures secisset,non recte lacere. Si enim inquit secundiim villorum positionem omnorum actio nes fiunt, quatuor vero sunt in uniuersum omnia villorum positiones recta, transuersa, de obliqua duplex,manifeshim est primo numero ex quatuor, constante, Ommm villorum positionem compre- hedi. Cum vero corpus nostrum geminum sis,deretris. sis sinistris,do aequale exactre, positis in singulas partes quatuor,Vniuersi octo sunt squales iacicitudine,magnitudine,villorum positione,adeb venihil abudet aut desit.Quod autem pauciores emenon potuerint hinc etiam declaratur: hoc posito. quod musculorum munus fit ut se contrahant auexpellenda sinerssua,quae in intestinis sunt. Cum

tur ex aliqua re concaua aliquid erit exprimeridum, necessarium fuerit eκ omni parte aequaliter exprimere, alioqui non recte exprimeret . si ergo essent tantum musculi anteriores,clim se contra rent, reces ad ilia eiicerentuta vero obliqui tantu,

lces ad anteriora compellerentucquare ut aeqtialiter exprimantur excrementa,natura instituit hos octo musculos. Nunc redeamus ad Mudiniim quo in loco proponit utilitates horum musculorum,dicitque communem utilitatem esse,quod partes interiores contineant:Alia praeterea est quam refert. Vsu partica.33 .qtiod facti sunt ad V, vocem Drmandam, P ad respirationem, hemen, ri enim aerem impellunt motu,nvitus autem munio I culorum

84쪽

Iorumcomprimi disphragma.Est alius usus, quod a st compressa intestina faeces cogunt emitter . conseruntquoquead Berum emutedum j, . rAdmonet nos Galen.naturam,quando quippiam. ad aliquam utilitatem instruit,prouidere ne quid L 'iincontinodi sequatur: quoniam igitur compressa , a musculis intestina emitterent lane excrementa

ex stiperiori parte: idcirco natura instituit diaphra ma,qubd incipit ab ore stomachi tenditque deor stim oblique, quod si diaphlagma cederet non em Ili possent kces: ut igiturn5 cedat, instituti sunt

musculi pectoris,quibus pectus prer tur,atque ea causa est,qua coguntur anhelitum retinere qui sese sunt ces volunt ex mere,alioqui non possent, quoni1 oporter,ut aer diaphragma tensum retineat, clau

datur que epiglottidis ori fletum arct e, resistatque compressioni musculorum,pectoris,& ventris.Ta a fmetsi princeps operario diphragmatis fit propter res rationem, de vocem,atque hi quidem sent G1 i. g munes Vssis:Proprii autem, inquit Mundinus, sune

quod attrahant. E expellanuat transuersi quidem expellunt,obliqui vero retinent,quare etiam natura utitur villis rectis ad attrahendum unde gula habet villos rectos transuersis ad expelIedum obliquis ad retinendum: admonui autem superius ne confundas nomina , nam quos Mundinus musculos longos seu longitudinales vocat, Galeno dicutur recti:latos,transueribs nominat, de qui ab ipta dicuntur transuersales Galenus apmllat obliquos. , Mundinus errat in suo potissimo fundamento,quia omnes ii musculi,qui supra uentrem sunr,ad,expeliendum sunt instituti,quod ex ratione superius as

85쪽

ANATOMIA.

G diuidit in bra nutricionis intres partes,duriam ιμ enim sunt quae suscipum intra se nutrimentum, ira Iud que digerunt,ut istomachus,inpa venae:nonnullae ad excernendassem luitates instituta Cincii vi milicesius sellis trahit hilim, Splen nisanct illiam Renes urinam.Alia prohibe'tne nisi intem: Pore exeant excrementa: aut clim tempta adesti seciunt ut enutiantur. Superioris generis est muGl eaeus quidam in ano,qui intestinum astringit, evicit que ne seces nisi tempestiue emittantur.similiter in vesics orificio est musculus,qui cur t ne Urina intempestiue exeat: huius autem generis eo a sum scilicet quς faciunt ne superflua exitum moretur,cum adest tempus sunt octo iIli musculivere C titillilhrioris. Vult igitur Galen. quod omnes mus culi sint ad retinendum, non ad apprehendendum: eaequς sunt in intestinis non retinenturnia aut per reuolutionem intesrinorum,aut per muscis i praeterea clarius ostendi potest,nam . . si natura instituisset villos,ut intestina attraherent.

V., coim ditis id fieret i villi in intestinis essentc

edi Gal.anto De usa 'arzea.H. intestina de 'ν ι /in t tu expellere, dc io villos liabent transuerses. 'Stomachus aut omnia villoru gna habet, ad eκ- pelledii attrahedu, Sc retine tu Intestinis vero non inint hς virtutes,spteres neqr possctum' imagiari istos musculos facere ad retinedu,quonia secundia

uillos operans.Nam si transuersus ille musculus debeat

86쪽

si coprimar,no pol in retinere,aa eX Psione ill claudie ori fictu cu claudae se musculti recti uestini Quare satis c5stat hos oes musculos ed ad expel le du.sut ea deca varia,ut s*icereXpelles possinta . .

De anatomiasiphata 3 ELeuatis autem oc abscissis musculis istis apparet siphac: ei melius evtiri Vna par. i te reseruetur isti musculi, a pler illud quod post ea oportet videre: de extraetione aquae .

ab hydropico. Istud sphac est panniculu ς subtilissimus di valde durius, ec iste-fampi

ctus, ut prohiberet ne musculi comprimerent mebra naturalia,& ea contineret: pter hoc suit neruosus ec durus vi pqssit dis

subtilis ne ea aggravaret: ec fuit durus ne faciliter ruperetur. na ex eius si Rura accidit passio quae dicitur ruptura seu crepatura:intumescit.n. hoc myrach cu rupit hic siphac. Sunt etiam esus aIta duo iuvamenta quae Auic.ponit in libro de ani mes.cap. de anam tomia stomachi. .ut per contra Rione eius versus dorsum cum quo alligatur expellatii , iiud,Q in stomacho,&in intestinis &in matrice cotinetur:& hoc facit simili in diaphragmate, cu quo cotinuat ut postea patebit. Aliud iuvametum est,ut alliget intestina dorib

87쪽

ANATO MI dorse 8c ut ab ipso uniuersaliter otiant urpaniculi omnium aliorum membrorum meo contentorum.

Alia utilitas secundum Galen.quinto de iuvamen. men. p. a. in q, prohibet intestina a ruptura,quando inflatur a ventositate.

i. ex his apparet qus sit substantia i ueses hac,& coplexio eius:apparet quae sit eiunxi positio, quantitas, oc numerus partiun , ap

is ,- Paret quae sint iuvamenta ipsius. CVRTIL . Rmonii sequitur anatomiarest autem peritons

c u ri ι utra panniculus tenuissurius,qui statim sub musca . . . in totis reperitur,cui musculustrasversus itingitur. Huc vocant Arabes siphae, nos membranam dicimum.

Graeci 'r eiτe,iομi .circum tensum, nam περὶ significat circum, ταιυω extendo, quia circunteditur membris ventris imit et dicitur a περὶ Sc τονορο,

firmo, Sc roboro significat,eo quod firmet mebrarLatini vero panniculum sub musculis dicunt qui propriam non habent appellationem. Huius ui santiam posterius dicemus,nnnc utilitates rece stamus nam Mundinus,cum eas c5numerat , duas . . Non intellexit,Sunt igitur secundum Galenum hau Habe ius panniculi usus quinque,quorum unum rurium duas partes diuidentes sex erunt in uniuersum peritonii usius: Primus est,qubd intestina obtegat, sed hunc parui momenti esse ducit Gale satis enim sunt a musulis operta, Alter quod intestina a murculis diuidit, ne illa ab his premantur: hunc vero usum

88쪽

CVRTIL

usum non bene intellexit Mundinuaenon enim hoe verum est 'quidem Galenus inquit,quod diuiden intestina a musculis iacit ne ea recipiamur in ter musculos,aim ita doleant,ac patiantur, quonianoridese inter se musculi lucti sunt vino aliquid possit inter ipsos penetrare, ut iis contingit quibus peritonium est vulneratum:atque hse est viilitas. non illa,quod conferat ne musculi premant intestiria,nam cum sit tenuis substantiae illud non posse ηα, perstrae.Tertia utilitas,quae a Galeno & Avice. refertur est,quod hic panniculus cum diaphragma te concurrit ad excemenda superflua qus sunt in intestinis,Alia autem,quod tuetur membra a dis ruptione,& flatuletia, inquit enim Mudinus quod prohibet intestina a ruptura quando inflantur a ventositate. Verum hoc contradicit dictis supcri iis ab ipso, cum dicebat natum ideo ventrem imit

sine ossis fecisse, ut recipere posset in hydrope dc

aquosum humorem dc fiatulentiam, neque recte

Galen. intellexit qui dicit quod intestina & machum a flat*entia tuetur de dolore, panniculusm. qui intestina de stomachu ambit prohibet ne eleuentur in natum.Quare si quando stomachus ciba habeat flatu umῖt que lanis repellit flatum inse Hus,quia unitur magis et , quod fit huius pania culi causa,qui declinat ad comprimendum, quare

Patet non ea de causa, quam refert Mundinus a natura tactum filisse hunc panniculum. Ex hac re di .ci posset praecincturam conserre ad due stionem

quis tame non assuetus vellet se praecingere nimi vim detrimentu caperetr& si optimum fit ut quis

me se praecingat. Nam Galem duodecimo libro iMethodi

89쪽

ε, ANATOMIA.

Methodi ined. assere exemplum de riistico, qui indoli doloribus se ipsum prςcingebat alta que et pae , si vescebatur,tatim* conualescebat, nullam interim operam remittens. Alius est vis, quod alligat tanquam estis membra omnia ventris infe extoris.Illa tame prscipua est utilitas,quod alligat, astringitet omnia membra ad meliorem facienda digestionem.Nunc e Xplicemus substantiam lituus' panniculi Mundinus ait essedum,ut resis erepos sitsubtilem ne grauis sit.haec est Aristo. sententia;

temo libro De in animal.cap.M. Membrana,in quit,ralis suapte natura e R densa est,ut arcere possit:carne vacar,ut vaporem nec trahat,nec habe,

tu:tenuis serpenditur,ut leuis sit, dc nihil ponderis asserat.Atque haec dicta sint de usu, substaritia, de

quantitate peritonii. numerus vero paritum videridus est, extenditur enim circum membra ventris' imi:quς igitur pars stomachum,d vesicam ambit est erassior,quoniam oportuit ut illa eXssideretur, quae vero est circum Hepasidc renes,quoma haee non extenduntur,e st tenuior. ΜUNDINI.

Restat autem videre de passionibus eius: , Potest autem venter pati omne genus aegris tudinis silicet malam complexionem, malam compositionem, & sblutionem cotinuitatis: de cura malae complexionis nihil dica; quia non habet proprium in sua curaumq. . quod ex anatomia dependeat. Mala autem compositio,quae est tumor

praeter naturam,in ipso est duplex:quaedam

90쪽

est apostemans,& quaedam non. ma noliubet aliquod praecipuum,nisi i in eruptione eius,si ad intra Zc extra,hec est peior, quam si rumpatur ad unum latus tantiim: oc causa patet, quia natura non habet supra quod se fiuidet in eos lidado vulnus. Mala autem compositio quae non est apossema est inflatib ipsius ventris, quae accidit in hydropisi scite vel cimpanite. Nam in υventris inter intestinasi

ascite aquositas continetur in concauitate A

dere cum his quae ponunt auctores. η-.

. ----,sicut in tim,

vaniterintqsit Ascotinebar ti: tiescere m cs In curatione eius debes proce pri

Modus autem qui maxime dependet anatomia est extractio aquositatis per incises Ssionem. Modus autem est ut partem myν τ

eata nisi Lodo incidisti,reducas iuper in Ps testina ita quod stet sicut in uiuo: dc postea 'η hydropico siluato supino debes cutem tra

here silperius ec postea rarum imbere c

ec perforare usque ad lipnacata datur etianisphaci & tunc statim debes h here canulam& ponere in foramine taetrahere de aquositate quantum sustinet pa --. is ciens: semper tamen sis memor quod melis