M. Tullii Ciceronis Epistolæ familiares cum auctoris vita a Paullo Manutio edita. ... Maiore, quam hactenus diligenter castigatæ

451쪽

hospIeII,& amicitiae ius ,omclumque praestaret. Huac utina aliqclaudo gratiam referre possimus; habebimus quide semisper. Brundisio profecti sumus ad V.Kal. M lias etper Maeedoniam Cyzicum petebamus. o me perditum,d me affli stumi

quid nunc rogem,te uenias, uulierem aegram ,& corpore ,

ει animo confectam Non rogemi sine te igitur sim ZOpInor. sic agam,si est spes nostrireditus,eam confirmes, & re adi ues: sin,ut ego metuo transactum est;quoquo modo potes,ad me fac uenias. Unu hoc scito; si te habebo, non m Ihi videbor plane periisse.Sed quid de Tulliola mea fiet; iam id nos uidere: mihi deest consilium; sed certe, quoquo modo res se habebit, illius misellae & matrimonio,& famae seruiedu est. Id Cicero meus,quid aget iste uero sit in sinu semper,& complexu meo.Noqueo iam plura scribere impedit maeror. Tu quid egeris nescio,utru ahquid teneaS:an,quod metuo, pi De si s spoliata. Pisonem, ut scribis, spero fore semper nostrum De familiaJiberata,nihil est quod te moueat. Primum tuis ita promissum est , te facturam esse, ut quisque esset meritus . Est aure in ossicio adhuc Orpheus praeterea magnopere neon Ο.Caeterorum seruorum ea caussa est,ut,si res a nobis abeia set, liberti nostri essent,si obtinere potuissent;ssa ad nos pertita reul:seruirent,praeterquam oppido pauci Sed haec minora funI. Tu quod Me hortaris, ut animo sim magno,& spem habeam recuperandae salutis;id velim sit eiusmodi, ut recte sperare possimus.Nunc miser quando tuas iam litteras accipia quis ad me perferetὶquas ego expectassem Brundisis, si esset licitum per nautas,qui tempestatem praetermittere nolueruli eliquum est,iustenta te mea Terentia,uz potes,honeoni ui me Maximus; floruimus; non vitici nostrsi, sed uirtus no-Mra nos affixit; peccatum est nullum ,nisi quod non una animam cum ornamentis amisimns.Sedsi hoc fuit liberis nostris gratius, nos uiueres caetera, quanquam ferenda non sunt , feramuS;atque ego,qui te confirmo, ipse me non possum.Clodium Philaeterum quod ualetudi ne ocntorum impediebatur hominem fidelem, remisisSallustius ossicio uincet ones spes. perbenevoltis nobis:quem semper i pero tui fore

obieruante. Sic a dixerat,se mecu fore :'d Brundisio discem

Dd cura

452쪽

S ipse hanc aliquot annis po*superieres.L.Paula,m assa -' Neuo ex Promusia Romam rediret. Signific ae de nauigatio sua,retitteris acoepto,de hareditate pratiana

SI to,dc Tullia,lux nostra, valetissem,& suauissimus Cicotronalemus Pridie Id.Oct Athenas uenimus,eia sanε aduersis uentis usi essemus,tardeo ue,dc incommode nauigasse: mu&De naue exesilibus nobisλcastus cst lItteris praeno fuit Ino de vjcesimo die,sane strenui .accepi tuas litteras: quibus intellexi,te vereri,ne superiores mihi triaditaem estet. Ut nessum redditae ediligentissi in uel te perscripta sunt omnia: idque m ilhi gratissimum fuit. Neque sum admiratus, hae epistola, qua Acastus attulit,breuem fuisset iam enitn me I sum ex pectas,sive nos ipsosequi quidem quamprimu ad volvenire cupimus:etsi,in quam Rempublica venlimus intelligo. Cognoui enim ex multorum amicoria litteris, quas attu lit Acastus ad arma rem spectare ut mihiscum venero, oissimulare non liceat, quidsentiam. Sed quando subeunda somtuna est,eti cit has dabimus operam,ut ueniamus,quo facilius de tota re deliberemus.Tu velim, quod commodo ualetudinis tuae fiat,quam longissime poteris,obuiam nobIs procleast De haereditate Praeliana,quae quidem mihi magno dotari est valde enim Illum amaui)hoc uelim cures: si auctio ante meisum aduentum fiet;ut Poponius,aur, si is minus poterit , millus nostrum negotium curet. Nos cum venerimus, res ι qua per nos agemus I in tu iam R oma profecta eris; tamen curabis,ut hoc ita fiat. Nos , si Dii adiuuabunt circiter. 1d. Nou.in Italia speramus fore. Vos,mea suauissima,& optaris. sima Terentia.& Tulliola. si nos amatis,curate ut valeatis .

453쪽

raeuot infrequentiam Litterarum e mandat ut e Gitoribuasatisfiat i gratias asas nescio i qua non miratur: pauisen,

Ec saepe est,cui litteras dem*nnec rem habemus vllam, IN quam seribere velimus . Ex tuis litteras, quas proxi- accepi,cognodi praedium nullum venire potuisse. Quareu edeatis velim, quo modo satisfiat ei, cui scitis me satisfieri veste .Quod nostra tibi gratias agit,id ego non mor te mereri,ut ea tibi merito tuo gratias agere possi . Pollicem , a 'ad huc non est prolaehus,quati primum stac extrudas.Cura ut valeas. Idib. sinα

Exponitiquas reis mustaram caussa , quo in modo russinis describit de sua ad pompeium namgatione.

O Mne, molestias,& sollici ucsines , quibus,3c te ni trilis mam habui,id quod mihi in testinimum', et u libra. que,qdae nobis nostra vita duleior est,deposui,& eieci Quid caussς autem, fuerit,postridie inintlexliquani iubbis dileessi. -ν ακμον , noctu eieci t statim ita sum leuatus , ut mihi Deus aliquis medietnam iecisse videatur.Cui quidε tu Deo, quemadmodum soles,piE'e castd satisfacias,idust Aeollini, di 'sculapio M uimspeto nos valde bonam habere; neam sinini atque conscendi,haecti ripsi. Deinde coscribam ad norispox familiares multas ri istolas quibus te , dc Tulliolano.

stram diligentissime e6 mendabo.Cohortarer vos, quo animo fortiore essetis ; nisi vos sortiores cognoicerem , quam quemqua uirum;de tamen eiusmodi speronuotia esse, ': dcvos Istic commodi ssimae sperem esse, & me aliquando cu sumilibus nostri Reni publ. 4efensurum.Tir erimum valetudiis nem tuam velim cures;deinde,tibi si videbitur,villis iis utare

quae longisvmdaberunt a militibus.pudo Arpinati bene misi P od a teris

454쪽

EPIST. LIB. XIV.

teos viI tam familia urbana,si annona carior fuerit .Claero hellissimus tibi salutem pluridiam dicit. Etiam atque etiam

Rogat uxorem ut valetudinem curet: Iaudat eius duigent..am:eaque ut deinceps utatur mandat. ' θ

CIC. S. D. TERENT. SV E. RSI vales, rie est; o quidem ualeo.Valetudinem tuam umlim cures diligentissime,nam mihi & scripte in nuci tum est,te in febrim subito Incidita . iod celeriter me fecini de Caesaris litteris eratiorem ; it hi gratum 4 Item posthac, si quae opus erit,si quid acciderit noui, facies ut imis arn.Cura ut ualeaAVale.Dau1m IV-Non.Iun. .. R et Signitiis dolorem suum ex Databella generisuri usolaque filia valetudini.

AD eaereras meas miserias accessit dolor e Dolabellae va, letudine , & Tuulae. omnlntide omnibus rebus nee quiri consilii capiam, e quae faciam,scio . Tu uelim tuam , re Tulliae ualetudinem cures. Vale.

Aundat, vi cum Attico est quatim litteras mittat , CIO S. D. TERENT. SVAE. I QVid fieri placeret,scripsi ad Pomponium, seriux , quam oportuit.Cum eo si locuta eris,intel liges, quid fieri Ursim Apertius scribi, quando adillum seripseram necesse nosuit.De ea re, & de caeteris rebus quamprimum uelim nobiS litteras mittas. Valetudinem tuam cura diligenter. Vale- VI i. Id. Quinct.

455쪽

. CICERO S. D. TERENT. SUAE: rr

SI vales,bene est:ego ualeo, pullia nostra uenit ad mePridi Iun.Cuius suma uirtute,& singulari humanitate ,grauiore etiam sum dolore affectus,nostra factum esse negligetIa,ut longe alia in fortuna esset,atque eius pietas,ac dignitaspostia. labat.Nobis erat in animo Ciceronem ad Caesarem mittere , de cv eo Cn Sallustiuai profectus erit, aci m te certiorem. Valetudinem tuam citra diligenter. Vale.XVII. Gl.Quin ε

Fere fluum consi lium reprehendis , quod . Mo Pharsalia Pompeio,in rit aliam redierit,done id reor em ne a Usurae C rQ S. D. TERENT: SUAE. . In QVod nos inItaliam saluos uenisse gaudes;perpetuo gauddeas uelimsed perturbati dolore animi, magnisque sam iis,metuo,ne id consiliI ceperimus. quod non facile exisplicare possimus Quare quantum potes,adiuua equid autem possis,mihi in menteni no uenit.In utam,quod de te des hoc tempore,nihil est:& longum est iter,& non tutum, dc nou video,quid prodesse possis, si ueneri. . vale. Datum Prid. Non. Nou.Brundisio. A R G V M E N T V M. Permistit uxori,ut de nuneis remittendo consiliam capiat m

. tempore.

CIC. S. D. TERENT. SVAE. . 13 QVod scripst ad te proximis litteris de nunclo remitte

do quae sit istius uis hoc tempore, de quae concitatiomuicitudinis ignoro.Si metuendus iratus est,quies tamen ab illo fortasse nascetur. Totum iudicabis quale sit; & quod in miserrimis rebus minIme miserum putabis, id facies. Vale. VIad Quinctia

ARGUMENTUM.

456쪽

TvLLIus s. n. TERENTIAE, ET PATER

Tulliolae,duabus animis His,de Cicero matri ioptimae suauissimae torori. SI nos ualetis,nos valemus vestium iam eonsifium est,nci solum mediti , ciuid sit nobis faciendum. Si ille Romam modesto uentur ea; rechtain praesentia domi esse potestis sn homo amens diripienda utia daturus est; vereor,ut -- abella ipse satis uobis prodesse possit Etiam illud metuo , ne iam Intercludativnsivi, cum velitis, exire non liceat. Relia quum est,quod ipsae optimὸ considerabitis, vestri ssmiles scriminae sint ne Romae.Si enim non lam;videndum est ,ut honestὰ vos esse possitis; quomodocumque nunc seres habet modo ut haee uobis loca tenere liceat,bellissime,vel mecum uel in nostris praediis esse poteritisItiam illua verendum est ne brevi tempore sames in vine sit His de rebus velim eum Pomponio cum Camillo ,cum quibus uobis usuehitur coeta derelinad sentimam .animo sorti sitis . Labienus rem molio. rem fecit diuuat etiam Piso,qubd ab urbe discedit, de semieriscondemnat generum suum Vos,mearearissimae animae quato saepissi ad me scribite , N vos , quid agatis, & quid istic agatur.Quinctus parer,& hlius,& Rufas uobi salutem idieunt. valete.YιILkal. Inctus Minturnis ARGUMENTUM. . dicit se mutasse consitium de mittendo ad Casarem me ins . mo. Hac autὸm epistola videtur scripta νοβ eam, AI

Si uales,beqe est ego ualeo.Constitueramus, ut ad te antea scripseram obuiam Ciceronem aesari mitteressed muta. uimus consilium , quia de illiuMduentu nihil audiebamus .. De caeteris rebus,etsi nihil erat noui,tamen, quid uelimu&, ιει quid hoc temporε putemus opus esse,ex Sicca poteris cognoscere.Τulliam adhuc mecum teneo Naletudine metiam

457쪽

TVLLIVS S. D. TERENTIAE SVAE. 16

SI uales,iane est; ego ualeo. Etsi eluimodi reuapora nostra 91nt,ut nihil habeam,quod aut a te litterarum expectem, aut ipse ad te scribamitamen nescio quomodo,de ipse uestras cxpecto, scribo aduo&cum habeo,qui serat. Voluminia de. buit in te inclosior esse,quam fuit: & idipsum, quod secit. potuit alligentius facere ι-cautius. Quanquam alia Ianta quae magis curemus.magisque doleamus , quae me ita conMciunt,utiluoluerunt, qui me de mea sententi deicularunc ..cura ut ualea riuile Nos LIan.

T ULL. S. D. TERENT. SVM et SI quid haberem,quod ad te scriberem , facerem Id de pluribus uerbis,& saepius.Nunc,quae sunt negotia,uides:ego autem quomodo sim affectus ex Lepta ,& Trebatio poteris cognoscere. Fac ut tuam,& Tulliae ualetudinem cures, valdi

ARGUME INITUM.

TVLLIVS β. D. TERENTIAE, ET PATER

suauissimae filiae.Cicero matri,dc lorori. . . . RConsiderandsi vobis etiam atque etIata animae meae, dIligenter puto, quid faciatIs. Romae ne sitis,an mecum in aliquo tuto loco: id non solum meum consillum est i sed etiam vestium. Mihi ven Iunt in meme haec: Ronite vosesse tuto posse per Dolabellam ; eamque rem posse nobis adiumen xo esse,si qua vis , aut si quae tapinae fierI cceperint- Sed rursus illud me inouet,quod video ,omnes bonos abere Ro-cO muliere si a secum habere Haec autesiare in in

458쪽

η 1 EPIST. LIB. XIV.

qua ego sum nostrorum est tum oppidorum:tum ellai prae diorum;vt dc multum esse mectiar.& cum abieritiswbmmois de,etiam in nostris praediis esse possitis . Mihi plan8 no satIs constat adhue,utrum sit melius. Vos uidete, quid aliae faciat isto Iseo foeming,& ne,cum uelitis,exire non licear;id ueliuidiligenter etiam atque etiam uobiscum,& cum amicis,coss. ideretis. Domus ut propugnacula,& praesidiu habeat, Philo- 'timo dicetis Et velim tabellarios instituatis certos, ut quotidie alIquas a uobis litteras accipiam . Maxime autem date opera ut ualeatis,si nos uultis ualere VIII.Kal. Febr Formiis .

Dolorem significat ex filia valetudine, cy ailccultatem, quamisus posit propias accedere. TvLL. S. Di TERENT SV IE. isIN maximis meisdoloribus excruciat me ualetu lo Tulliae nostrae De qua nihil est,quod ad te plura scrii am:tibi enimaeque magnae curae esse certo scio. Quod me propius uultis accedere , uideo ita esse faciendum ; etiam ante fecissem ;sed me multa impedierunt,quae ne nunc quidem expedita sunt. Α Pomponio expecto litteras , quas ad me Raam primum perferendas cures ue Iim. Da operam ut ualeas. ARGUMENT V f. . . Manstat ut in Tus Iano omnia sint parata ad hospites arei plenos. I iTVLL. S. D. TERENT SUAE. roIN Tusculanum nos uent os putamus.aut Nonis,aut po stridie.Ibi fasi ut sint omnia paxata:plυ res enim fortasse nobiscum erunt:& ut arbitror,diutius ibi commorabimur , Labium si in balneo non est,sae , ut sit; item caetera quae sunt ad uictum,&adual qtudinem neces*ria.Vale IV. Kal. Q h. de uenusino.

Scribit,ut qua tempμs postulabit , prouideat , ique absenti' ainins et, Aterasque mittar.

459쪽

AD TERENTIAM. 44FTVLL, L D. TERENT. SUAE. ar

SI uales ,bene est: ego ualeo. Da operam, ut conualescas: quod opus erit,ut res,tempusque postulat,prouideas ,at. que administres:&ad me de omnibus rebus , quam saepissume litteras mittas. Vale. . v

A R G V M E N τ V. M. L . Dicisse tabel arios expecta= e,ut consilium capere possit. T V L L. S. D. T E REN T. 'S V AE. et a

SI uales, ne est: ego ualeo . Nos quotidie tabellarIos ve-st ros expectamusiqua si uenerint, fartasse erimus e rtiores,quid nobis faciendum sit: faciemusque te statim cert Io. rem. Valetudinem tuam cura diligenter. Vale.kal.Septemb.

Nondum se neque de Caesaris aduentu , neque da eius litteris quiaquam Ieire dicit.

SI uale bene est: o ualeo. Nos neque de CaesarIs adue tu, neque de litteris , quas Philotimus habere dicitur , quidquam adhuc certi habsinus; si quid erit certi, factam te Datim certiorem. Valet inem tuam fac, ut cures. Vale. IV. Id.Sext.

Scribit de litteris . Cafari acceptis de eius aduentu, de obuia

am itione. Mi , TVLL. S. D. TERENT. SVAE a SI uales,bene est;ego ualeo . Redditae mihi iam tande supea Caesare litterae,satis liberales/Ipse opinIone eelerius uenturus esse dicitur.Cui utrum obuiam procedam , an hic eum expesstem,cum constituero ,faciam te certiorem . Tabellarios mihi uelim quam primum remittas. Valetudinem tuam cura diligenter.Vale.Pridie Idib. Sex ,

460쪽

Ad Senatumdi alio

Sy uos ne latis,bengustaem quidem realeo, Etsi non dubie mihi nunciabatur, Parrbos transisse Euphrate cuomnibus fer' suis. copiintamen,quod arbitrabar a B buloProco certiora an his rebus ad uos inibi palse statuebanimi non necesseesae puNice stribere ea , quae de alteriκι Prouincia nuntiarentur. Postea uero quam certissmis a ctoribus. legatis, natu: is, ilitterissum certiὀr laetus , uel quod tanta res at,vel quod nondum audieramus Bibulis' in Syriam venisse vel quin ad iusti alio huius belli mihi iambulo paene est communi s quae ad me Muta essent ut ibenis cla aduoaputaui.Regis Amiochi mageni legati primι -- hi nunciarusit Parthorum ma nas eopias Euphratem trLsire coepisse. o miticio allato gia essent nonnuis.qua et Re.gi murars in Ocrutatandam euiarent,statui expectandu e