Claudii Galeni Pergameni De differentiis febrium libri duo, Laurentio Laurentiano interprete, accuratè per Simonem Thomam recogniti, & ex fide Graeci esemplaris penè alij facti

81쪽

rigoris,perfrictionisq; existit, e quibus alterutra tertianae,alterum quotidianae cotinuae

inest. Incrementum vero post initium pro . pter tertiana facile suscipit caliditatem, a que ad c5sistendi vigorem festinat:propter pituitosam autem tardum, quatum in ea est efficientem incremetum, inhibetur atq; i terrupitur. Atque est veluti quaeda' pugna Θmpto- symptomatu,interdum incalescente aegrq,

matu tu- quoties tertianae calor vehemetius ages ad ena. cutem humores effert,detinente aute inter-6 dum ac retrahente intro huius motu pituia Pituita ta,quae otiosa ac stigida est ex natura, ac diroiiosa mouetur,& tarde transmeat. At vero in tali pugna,exuperate frigido humore c&A-ρ tractio emcitur,& horror ac frigus partium cc p'φη & eutis:ita ut altera accestio rurr incipere videatur. Quod si calidior

ς υρ' exuperet uniuersim calefiut,& prope ad Via Incremen peruenisse videtur. Dein paulo pὁst μm semi' exuperante pituitoso, aegri rursub cotris unt tiοπα. tur,refrigerantur & horrent.Idque minim)Vigor β- desinit usque ad consistendi vigorem, qui mitertia. maturius quam pro pituitoso humore, in M. dius quam pro bilioso existit: quoniam platuitosus detinet biliosi celeritate, biliosus tamen tarditate ac segnitiem pituitosi acta celerat. Atque huiusmodi quide exquisita semitertiana est, ex aequali temperamento

82쪽

duarum febrium,& duorum humorum essecta. Ea vero quae minime exquisita est, ves . humorem biliosum,vel pituitosum obtinet ampliorem. itertianam esse febrem emtinuam, me unquam deduci ad interritate ed errasse Aga- tbinum,uocatenis itertianam omnem febrem

AT vero secunda implexio ae mixtio Tertia est dilatum febrium tertianae & quo- quotitidianae, subfimilem efficiens accessionem dianae impraedictae:sed differentem eis quod haec de- Ferios ducatur ad integritatem, δέ quod secunda eundis. die, vel cum horrore vel rigore quotidiana sola effecta, incipiat. ocirca tali se semitis- bris non insuper semitertiana erit:siquidelia Ar

semitertianaestinua censetur.Si vero inal

tero genere febrium eam annumeremuS,no solum talis , sed etiam aliae quaedam febres nominabuntur semitertianae. Ob eam rem mihi videtur Agathinus omnes productas tertianas,appei lare semitertianas.Sed enim cum de nominibus potius quam de rebus tales quaestiones sint, immorandum in eis minime ceseo. Nam alio libro seorsum devor cabulis medicinalibus die si iam est:in quos id ostkditur ac definitur in plenum,quaenam

83쪽

semIter ia sint de rebus,&quamam de nominibus eonii a fe- trouersiae ocirca rursus ad res ipsas re bri, quae di deamia semitertiana ab Hippocrate nomirendast. natam horrificam & continuam, quam teria Morrifiea quotidianae continuae permixta com mittit:intermittenti autem,minime efficit: ' propterea quδd febris ex utraque coposita, liece po& ipsa intermittens existit.Neq; verd ex duabus continuis biliosa scilicet aepituitosa, fieri potest semitertiana, neque R Aa mixtio horrifica facitfebre neq; inuti risubj xa ingeminationes habεtem. m enim

Duara re omnis cotinua febris suapte ratione, quum exquisita est,neque habeat horrorem, neq; riniUmm . neque etia febris ex eis coposita, ' Iorris erit. Oportet ergo si eade sutura tertiW- horrifica simul ac continua, generatione Morripω habere ea ex duabus febribus: altera quidesebris, intermittente altera autem continua.Et ob eam rem tertiana permixta quotidianae c5tinuae,committit semitertianam: neque amTertianae bar intermittentes, neque ambae continuae cotinuae et possint comittere talε febrem. Restat igi- quotidia-itur una mixtio quae ex quotidiana intermitne inter- tente, ae biliosa continua constans, potest mittentis cotinuam simul atque horrificam eomiti

implexio re febrem. Sed haec contra quam prima,h quarta. i bebit eontinuit.tem fidem ex biliosa hor1 . roremautem ex pituitose, ariust ingeminatio

84쪽

tiones ex pti a mu tua, maximeq; quoties humores ipu fuerint aequales. Vincentis vetara eorum alterutrim ex symptomatis agniatio in prima mistione dMarata est. Haec 'mnia de quatuor mistionibus biliosae se bris ac pituitosae, magis propria sunt libro qui est de typis:sed hic neces iis diisti sunt

propter semitertiana: cuius generationem Archigenes ad tertianam quotidianamque retulit.mequaquam videns se intermittente efficere febrem. Agathinus vero perspicua Gsessus est eiusdem generis esse cutertiam semitertianam,dissidententiaistiimodo. ' magnitudine accessionis.Si igitu r omnes se brium differentias accurate persequuti lapsi nominibus essentisisset id serendu . sed cu 'neque simpliciti,neque copositarum omne scripserint differentias, & ad haec quasdam alias superuacuas adiecerint, nihil neque in presennonem, neq; in curatione juvant elinos conati sumus pro viribus diligeter excolere omnem typum,longo tepore,exvla simul ac ratione,utiles in eo differentia er- uestigates.simplice ergo ad praesente attinent libria:implexae au te ex his, attinent ad Menebo. librii de typis,cuiuspenitus ignarusno eris, si Mim- ubi hunc diligenter euolueris. Ex iis enim plexutiquae diximus de febre pituitosa ac biliosa . inuice permixtis, licebit haec ad atra bilem

85쪽

oAM , E DIFFEL. FEB. transferentes, de implexu cu utraq; earuae Implexiu teperamento coniicere:implexu nominan

quid. tes, ubi diuersis horis incipiat:temperamentum,ubi initium eodem tepore sit. Nec se cus tres febres implicare ac temperare quis mentum ipse poterit sumpta ratione de praedi- euid. G S. Horum enim omnium initium, sons & elementum est,diligenter internoscere eu-Febris o. iusque simplicium febrium speciem. Neque' enim magnus numerus earii est: sed omnes tres existiit,biliola,melancholica, ac pituitosa,quaru cuiusque duplex disserentia est. intermittA& cotinua, ita ut omnα simplices differentiae febriu ex humoribus putridis cosistentium sex numero sint. Quod sinua alia illis accesserit, in his particulatimi cifferetia ex copia insioris,qualitate et qualitate putredinis,necno modo motus,et parte in qua putrescit, generationem habebit. Quppacto erret Agathinus,appellans febre omnem semitertianam, ius accestoplurimum

Producatur. C A P. X I.

husia hoc sit quod iam proponatur

ex iis febribus intermittetibus qua tertit quoque die infestant, cui quidem &ς MI aceessionis tempus breue est,& initium cum rigore,& solutio cum sudoi e ac vomitu bilis,vel etiam inferna allio deiiciente bilio sa:

86쪽

L I B a R Ir. 87stilatile nomen inditum est exquisita tertia Tertunam: i verbaliquid horum deest, non ain. non exquiplius exquisita sed simpliciter tertiana vo-- fita. catur. Dd si & intermissionem minore Tertiana habuerit producta scilicet accessione,tertia producta. nam hanc nominant productam: tametsi haec maioris minorisque ratione differentiam ma am obtineat. Ac licet hanc quidem absoluto sermone appellare produicta, quae clim quatuor & viginti horas acces io Tertiananis occupauerit,reliquas sine febre obtinet: hanc vero admodam productam, cum circiter triginta horas sebris producitur: &praeterea magis productam, elim ad sex &'t triginta procedit: di hane aliam plurimum ζ . ctam ad quadraginta & eo amplius 'produci V mtur.Sed haee omnia definire certis terminis non licet objacerualem dubitationε. Neque vero necesse est talem nominum subtilitatem quaerere,cum liceat nobis etiam ρsine ea indicare iis qui adsunt diligenter de Ci η t iVnoquoque aegro,& recte curare ,ac memtum morbi, praesentire. Subiiciamus enim tur occes

quempia quindecim horis febricitare, esse βοηη πautem sine febre tribus & triginta,atque id intermis

deinceps ei accidere ex proportione. sane funis temcibandi tempus eerta scientia sumere lice- pore. bit itim ex accessionis, tum intermissionis

x pore,ct quicquid ex eo sumi utile potest

87쪽

praefensionem& curationem, id quoque

Doctrina abunde suppetet,etiam si non quaeratur terueraterfr timamne absoluto sermone oporteat noma quae in minare talem febrem,an cum quadani alia

rebin i,fita adiectione definiente ipsam disserenitam. Ibi evij. Quin & volens indicare alia ratione febre siue natu- 'quaenam sit,diligentius indicabit, ae rapropria ' intermissionis dicens longituta defuit: ta v exm nomen quodpόrspi δε-ispat definite indicate idem queat. Ha ecue negle ' ρπῖtio,atque doctrina est. ἔα natu paulo ante dixi,

e quiuiam quandam tertianam nominant, aliam vero simpliciter tertianam, nioec nomini H liani pauidin productam,deinde aliam ad- ω ουι- modum, aliam autem magis, postremo h. aliam. Sed ex omnibus obseu sopbistice rissimaaepessima est qive prima est pro- est quae ne dita: ob quam recentiores medici quot glectis reta die inter se certant, atque contendunt, ne hinis ηο- id quidem cognoscentes se de nomine con-m bino tendere. sed de aliis quis fortasse minus Mnes reii mirabitur: de Agathino uod magis mira trauesa dum : siquidem productam quandam nocinouet. quotidianam & quartanam, in te tiana minimὸ seruauit proportionem: sed cuius ampliusproducta suerit accestio hane

nominat semitertianam. Sed de nominumi ratione hactenus,nam ct ipseplus quam par

88쪽

. est temporisin ipsis contero, proinde tempus est,ut ad considerationem aliarunt ita

rim redeamus. ι

atram. c A P. XI 1.

C Equens est ut agitetur eonlideratio nL eo bilis inutilior,virum quemadmodii ob utranque bilem ae pituitam sunt genera quaedam febrium,ita & ob sanguinem putrescentem euelliat. pebris enim diaria, . . tantummodo calefacto ut diximus)haud Dbeinera quaquam putrefacto consistit .perro putrefactionem necesse est enim inter ne calefa- dum sanguinem putrefieri quaerendum se cto. brium i arum genus. Id autem inuentum iri par est,si pri4s inuenerimus quonam mo trest. do sanguis putrescit. Constat enim Aristo- Putrediis telem recte dixisse, fieri putrefactionem ab nis eause. aliena caliditate, intelligit autem alienam, Caliditis

externam,non natiuam, nec Vnicuique rei HiEna. propria. HF enim concoquere:aliena vero calidita corrupere solet, quod est putrefacere Ex-- aliis trinsectis autem caliditas Riperuenit sangui . sni per aestum ac pestilentem constitutione,& ut summatim d: cam,per omnes sebres ex quacuque causa in generatione deducatur.

89쪽

Interitie. Quinetiam ubi in quapiam animalis parte Putrefa- sanguis copiosior collectus,supra vires eius eis, uincorrumpitur:maximeq; quoties inser . Ehus est ob crassitie in paruis vasis*ut imp ctus ob copia.Quemadmodu accidit inb bone de phymatis,& ut in summa dicam,int. - . omni inflamatione.Na in tali dispositione

Wr ' duplici ex causa corrumpitur: tum . quia minime dimatur,tiim quia a natura mi. μr t m .incitur. Quhdaute quae minime dissonisi i flantur.putrescere soleant, in cuctis exteris ple*rmis corporibus intueri licet, fiuctibus, seminiquid indi- bus atque etiam vestibus: atque persuadere cet. id quod dicimus, maxime potest pleuritis. Febris ex Expulit enim per ea alii spumosam alii pausanguine lida,alii rubram saniem,quae nihil aliud est

est caeteris quis, humoris in inflammatione vincentissmplicior pars quae no cotinetur,sed prae tenuitate so-Febris ex ras resudat. Interdu etiam talis sanies nigra faustuine apparet,ac neq; statim ab initio,sed proces cireuitio. tepori ,praecedete magna ex parte palli sau diuini, sputo,quod erat indiciu flauae bilis exuta perantis:quemadmodum spumosum pitu

inutatio in Quocirca rationen

si ρΤ interdum putrescere sanguine ipsum more inflammatione assectis, febremque ex eo simpliciore esse quam ex aliis humoribus. Proportionem autem accessionum

tertianae circuitionis potissimum sviiiit ita enim

90쪽

'assatur,mutatur penitus. Pars mini tenuisu

ma simul ac pinguis in pallidam bilem aera . sior autem in atram vertitur, quemadmodum accidit in carbunculis. Etenim in his carbineusanguis vehementer feruefactus mutatur in ii. humorem melancholicum. Ad hunc verbmodum inaudire oportet humorem melan minormecholicum,tanquam nodum effectus sit atra Ianoboli hilis:sed in confinio quodam collocatus.Febres igitur consistent pro specie humoris,inouem sanguis mutatur, tantummod5 dissidetes malignitate & clementia. simplicio- Lah-uine res enim sent ex mutatione san inis iiim uilibr. caetera:tdm caloris lenitate. Etsi enim qua maxime multus manus occursu depraehenda btur,prorsus tamen mitis est: quemadmodu

is qui post balnea accidit. Copia enim calo p ris febrilis in ipsa effluuii copia semper posita estnilolestia vero, si admoueas extrinse cus manum, in ipsa caliditatis acrimonia, Huiuor coidque erit tibi inditium maximum humoris mittens Ie committentis febrem: intelligo aute ipsius bre ex ca- caloris qualitate. Qui enim vaporosior est Ioris quali atque minys molestus,sanguis est:qui mole late δε- stus,erodensque & mordax, ex bile coni praebendistit. Vbi vero in primo occursu vaporosus potiti quis mordax sentitur,diutius autem