De morbis malignis et pestilentibus, causis, praesagijs, & medendi methodo de remedijs insuper praeseruatiuis, tractatus. Autore Nicolao Bocaangelino, ... Ad ... virum D.D. Franciscum Borgiam, ..

발행: 1600년

분량: 344페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

311쪽

&pestilentibus . . a 6

gnitudinem nactie sunt, quaeque sacile exeunt sine magna aegri angustia, aut febre, securissimae . sunt censendae: oppositum, cum tarde erumput, . & cum angustia, syncope,&tactu i durς sui, aut - eXiguae,&contiguae: nam materiae crassitiem &prauitatem ostendunt. Idem iudicium est, cum ita continuae sunt, ut in unius variolae ventre alia promineat: nam arguit virtutem aequaliter non posse excrementa culaneis partibus

transmittere. Valde lethale est,si dilescunt: nam or materia adoritur,& syncope pereunt. Simi Ariuia iter cum respiratio laeditur, & vox impeditur: nam sicut dum haec bene se habentsignu est longe a partibus spiritalibus variolaru materia conia tineri .contrariu crededu est, cu afficiutur. Vio laceae, aut nigrae variolae, nisi iudicio naturae expulsio fuerit facta optima die, lethales valde sui. Solet tame euenire in hoc morbo, ut eo declinate moriatur aegri fluxu vetris: sicut illo incipie f.m2.s. te ob copia synanches. Sed quomodo declinate ratione pueriorbo,Vbi naturavictrix remanere deberet 3Re 'Τ pq ira,

spodem id no fieri ratione morbi,sed aut ob ex z. iternaScausas,aut quia pauco humore ibi delabete, si prauus sit,intestina abradit, & praua ulcera inducit,quae nullis cedunt auxilijs:& cum virtus ex praegresta morbo debilis remanserit, nequit nouo assectui ingruenti obsistere. De

312쪽

a 6 De morbis malignis,

De curatione variolarum. Cap. vltim.

CV M variolarum curationem aggredi

mur, Videndum primo est an plenitudinis adsint signa in venis: nam tunc temoporis nullo alio remedio praestantius mederi possumus, quam liberalius florentibus ςtate sanguinem mittendo: pueris tamen partita euacuatione ad plenitudinem , magnitudinem, dc reliqua quae illam expetunt animaduertendo. Neque ea impedire possunt variolae, si exire coeperat: tum quia tam profusam & largam vacuationem non praecipimus, ut naturae appetitus ad trahendu: citeritu quia facultas expulsioni in cubitpoti' eo tepore,a qua non desistet a sercina libera Quod cum per maiores venas, aut scarificationes educi non potest sanguis,multivsi fuerunt cucurbitulis scarificatis, quibus allicitur foras materia &sanguis cum minori virtutis dispendio extrahitur . Idem iuuamentum praestant hirudines scapulis, aut natibus applicatae. Avicennas laudat sanguinem ex naribus mittere. An vero ultra. 4. sit sanguis mittendus in variolisὶdicimus, quod si eo tempore cum aegri tolerantia appareant, secanda vena non est: sin minus,& necessitas eam suadeat,facienda; quan uis

Penitus erupissent hoc aut alio die: ut si ad guttis

313쪽

itis musculos irrueret sanguis, aut alterius partisi intern ς inflammationis signa essent, sanguinis missio facienda Venit. --Si tamen contingat ex sanguine bilioso &summe calido variolas prouenire, & cum signis malignitatis, quemadmodum in constitutionibus pestiteritibus fieri contingit,tunc refrigera tibua medicamentis,& quae malignitati obviare

possint,Utemur.

Cibus refrigerans & modice adstringens sit, ut & temperandi febrem,& compescendi ebullitionem sanguinis vim obtineat. Eadem qualitate serapia praedita sint nisi alicuius humoris crassi permixtio aliud expostulauerit quae nimis dulcia sunt vitando, licut in colliquantis febris

curatione diximus. Conceditur illis sirupus granatoria,acetosae,borraginis. Alij totum malu granatum contundunt, succumq; illius exprimul.& cum exigua admodum croci portione &srupo de agresta interdiu propinant , praesertim eum variolς incipiunt erupere, ut teperata & roborata facultas commodius expellat peccantem humore. Cum vero plures apparuerint, &febris no est intensa, conceduntur serapia, quae habeant minorem vim temperandi,maiorem tamen reddedi corpus purius ab obstructionibus& excremetis,& quae limul muniat internas partes,ne patiatur, ut qd reliquum remanet expelle

314쪽

a 2 De morbis malignis,

dum,a natura melius educatur. Ad omnes i stoxusus praestat sirupus ab Avicenna commenda tus , qui recipit caricarum dra g. 7. lentium ex corticatarum drag. 3. laccae drag. 3. dragaganthi, seminis taniculi an . drag. 1. decoquantur in lib. s.aquae,donec remaneat ex ea tertia parS, &coletur. Potest,cum exibetur, permisceri cu alia aqua,quq febrem,aut affectam partem respiciat.

nabium de Sed variolis declinatibus;expediet ne uti pur' II., g)ti Πζ- Avicenna curare iubet ventris fluxum tibise uario eo tempore factum a natura: signum ergo est,iliaram. lum fieri symptomatice morbo declinate: quod confirmat Serapio, quando ait: Huius aegritudinis mos est agebat de variolis in sine eius accedat solutio ventris: O' facit accedere garrhaeam, aut intelinorum ρψμυ ' excoriationem,propter acuitatem siuam. Dicimus itaq- ratione morbi semper esse interdicendam pumgationem,tam variolis incipietibus,quam deci nantibus.Nam cum tanta adsit permixtio mat riae facietis variolas cum reliquis humoribus f cundum minimas partes cum seritore,&, ut barbari di cutiebullitione ut prius dixi, certe mzdicam eta quςcunq; , essent infestissima naturata Permixtione enim o stendunt comis,& turbatς urinae, quae solent apparere adhuc anteearu eruptione;ex quibus potius variolas, quam altu mae

Iignu morbu futurum coiectamur. Et ide quod depurgatione dicimus,censendu est de his me

315쪽

&pestilentibus. a st

dicamelis,quae calore,& partiu tenuitate, sudores proliciunt; ut non ulli temere ad faciliore va- Demmis riolaru exitu comendarunt: illis enim meatibus I oras uinternis apertis,humoribusq; ibi delapsis,&calo re tractis, multorum ac grauium symptomatu . ita m ateriam praeberi, non est dubium. Vertitamen si coligerit,declinate febre, & ve u h. nis ex praegressis evacuationibus exinanitis, cru A Wῖ ut 'ldis repleri excremetis ex multa copia alimento- 'ru prodeutibus: sicut videmus saepenumerdeue- ri vinii rarini re pueris,qui morbo declinate,famelici relicti fuerui, in quibus appetitus maior est, quam caloris naturalis concoquetis robur: tuc pra Cautio- nis gratia c5 ueniet leuitervent remouere aliquo medicamelo,quod internas partes roborado,deponat quantitate excrementoru, quae in postera

febre noua poterat suscitare. Quod sita exigua qualitas sit,ut in stituta optima vict' norma, possit beneficiu naturet suscipere,ab ea abstinebim'. Ad ide etia faciendu cogimur, cui die, aut1p. febris remissione videbatur habere,&denuo ire uertitur:quod etsi diuersis causis fieri possit,nouo morbo videlicet a priori distincto inuadete, aut alia causa externa,sed praecipue euenit, cumi ex euacuatione a natura facta corpus non bisset Q mnino a prauis humoribus expurgatum mea: pars intus relicta latitans,nisi educatur , periculuest,ne sebre denuo inualesceie,tegru,nisi leuiter

316쪽

aso De morbis malignas,

rara εψ, cd purgem', interimat. Solet etia vehemes dolor inuniter μ' ex tumefactis Vari olis pueros molestarc , n5 tan- a. ό, ά' in facie&pe re, sed frequentissime in suriq=a,te era - ipsiS.Multi huic symptomati subueni it fotibus, riscarn aut evaporationib quae moderate calfaciat, an o,bia ibr din q, Vi costent: qualia fiut ex decocto malu ,altamen, re tha ze,lini,&foenu graeci semin. Alij appon ut linia , , . te in Eoru decocto madefacta; aut linimentum

bis, Vis ha- ex oleo amygdal.&medula cruris vaccae. tur nomen - Pus deinde in variolis contentu, aurea acu e X. V. . . -Vlcera quae remanet, aqua sale permix- maxime ab ta exiccant: qua parant ex libra una aquς rosaru, inguine νρ α capitum illarum,& salis uncia.

q.. hia, HiIn foraminib' Vero pulueres ex fabaru farina, dicimus. amylo, S thuris & lupinoru,ex quibus & alijs st- milibus ad reliqum variola'ς, quae iri corpore sui, exiccadas, culcitra non ulli laudat: quς omnia sa- . piunt barbaroru praxim, quoru munus est,no tamorbo iacauis qua accide tib occurrere. Si erit natura tr sini sit pravos humores qui ini corpore . praedia adcultim, qui ad supputation Eperuens tui; de remedia nerui opportune facta,quorsum morbo declinate,tata auxilia 3 Meli' certe esset, plenitudine deposita partes quassolet affici, tue- ri,vi tores, guttur, pectus,& intestina. A potionimitanigidis abstinemus,si iustis, aut aliud symptorina pectori officit:aeris temperiem considerado:

na sicut frigidus nocet costipando,sic calidus in

317쪽

ternu calore augedo, ob id prςcipiendu est,ut pa 'nis debite cotegatur, & aere modice frigidia respiret: ouod utinam possemus persuadere sceminis nostri teporis, quae praeterqui pueros in calido cubili, Sc clausis semper fenestris,habent,iuaeta ipsas carnes lintea inuoluunt,ut mirum sit his omnibus suffocari. A rebus insuper astringetibus extrinsecuSapplicatis cordi, hepati, aut alijs partibus,abstinemus,& ab inuetionibus,& sotibus: quia semper tentandu est,ut detur liber aditus humoribus &excremetis, nisi adsit aliquod peculiare symptoma,quod id expostulare videatur: naab Hippod.& Galeno nou prohibentur omnino iniunctio- di videm. nes & fomen in cutaneis affectibus. Haec sunt quae circa morbos malignos 3e peta si ''' stilentes animaduersione digna visa sunt: de reliqui Nero qu, corporibus eueniunt, dicemus in

mus: pnhsettim si libet hic ab studiosis

benigno, prout spero, animo

318쪽

INDEX CAPITUM

huius libri,

di τRaditur definitio maligni morbi signa in communi

ius morbi videmici, cum primo pestiferi tumores apparuerunt. p. I I. I. Traduntis cause huius morbi videmici cap. III. II. Nunquid in hac consitutione aer fuerit praua qualitate assectus CaC, puri IIIa a. Ei praefigiendum sit circa huiui morbi urationem. cap. V. 6O. Cur constitutio haec epode casaeuius hesc anno I 99. molesauerit. p. V I.62. ' psit morbus pestilens est febrem interficere. Cap. V I L s. De natura malignae re enense quatitatis duae in pestiletibus mor' . bis reperitur cap.U III s O. corpora, iuuenis eiures sim obn id magis silentibus mor et bis, examinatur. p. i , s. l. ΠΟ,

uduntur si Da, quibus deprehendere ρsumus, in quam corpo' partem nar*ram Derum tumorem sit transinissura. O. . I9. M sint aliqua signa pathgnomonica morbι pestilentis. cap. X I. Ponuntur signas brium ephemerarumWputridarum pestilentium, O circa,cticaspestilentes indicatur Galenus a calum icta put. XI I. 68. . P I I UIDignitatessignorum ad Ἐitae ct mortis praesagium in morbis pest

lentibus examiuantur. p. x III. 7 μ seruationes nonnusiae huius constitutionis videmice perpenta tur. Cap. XI III 82. Amtum

319쪽

Agitur de remedias praespuat uis. Co X V. 8s

De his q-1pectant ad magistratus, oe reipubliae rubernationem. Cap. x VII. Ios. De recta Dictus institutionein mo=bis malanis oe pestiletibus, c aflia molestant. Cap. XVIII. IIO. Quid medicus agere debeat circa hecticurum σephemerarum pestilentium curationem. Cap. XVIII. Hs. Indicati es iure les febrium putridarum pestilennium explicautur. Cayx I x. II 6. An licea aramnem mittere in morbispesilaetibus. Cap. . II 8. An liceat ante una uinis misionem litere Mi. Cap x I. Iannebeat ne purgari pestilenti morbo oppres ducitur. Cap. IL

si infebribus malignis pestilentibus finia quae ρctus sit m

hs Aepurgationis, cum medicamenti acgo frustraturi caput. III. 138. Traduntin mescamenta concoquentia'alterantia, quibus pestistibus morbis ccurrimus. Cap. IIII. IHI. Uudorem prouocare liceat in pesιlentium morborum curatione. p. x m. I 66. Pon tur remedia asiquae mosiis pessientibus probatae his quae intus sumuntur: γ circa ea quae extrinsecus applicatur,pocasuta jciuntur. Cap. x VI. I sq. De cariauculo, siue anthrace pestilenti signis, praesa j'Qω rione. cap. x VII. Is8. Glandulum natura oe Uus in corporibus noritris exponitur: deis de de pestifero babone agitur. cap. XXVIII. I 68. si tu curationetumom euglandula pestilentium caute i. actuale tutum sit remedium. cap. IX. II 6. 'quid γscantia medicamentainpesilentium tum um cura

320쪽

risne sint tuta, examincrur. cap. A. I79. Neriacae , sin pestilentium tumoris curatione an conueniat, explicatur. cap. XXXI. I9s. Alexipharmaca medicamenta rumoribus pestilentibus applicata, nunquid qualitatu primaru interuentu operentur,disseritur: quid sit a totasub tantia operari explicatur: ac nonnulla de γenenoris actione notantur. cap x XII.I99. De febribus eoiliquantibus, junis, raefigijs, oe curatione. caput. A III. 2O8.

Punmeularis febris ea e , disserentis Rna in praefigiή. ωρ.

XXXIIII 2Is. Punsticularisse is curatio tradituri. rimo circa iuersalia praesidia dubia quae emergunt explicantur: deinde pecularia remedia huius morbi ascribuntur. cap. XAXV.22 I. De variolis,earumque materiaiunirer praesagio. cv.XXAVI.

SEARCH

MENU NAVIGATION