장음표시 사용
201쪽
persu mare. ceo: aquis item Rosarum, Angelicae, addendo aliquid Camphorae: vel flogulorum, qua in aquam NO Uocant. In aures imi Ditiit olea destillata argoratorum Drout S.
Vestes vapore vel suffitu odorato vel aquis irrorare iam dictis. aut alijs additis ocrem conc liare, prodest. Vel si cheirothecas pilamatas, vi ve cant, odoratas induant, Ae geste
aut sacculo, in sinu ferant. Qui ex pulveribus Cyapri. Violarum, appellatis, aliisque perinultis simi, libus para Ur. Vel hoc moJo Ι t. rad. Angelicae g. g. rad. Ireolodi 5. ij. seminis Coriandri,ligni Iuniperini a n. g.j. BenZoini, Styracis an . 3 ij. fiat puluis, ad dedo Moschum vel Ambram, si velint. Corpora autem ne facise hac lue inficiantus. praeseruabimus praecipud , si ne accendantur a domo dum, aut humores in ijs vehementer commoueantur, caueamus. Et repletio,& impuritas in il
lis vitetur & emendetur. Si prophylacticis, quae
pesti aduersantur, ipsa muniamus. Ne corpora itaq; incalescant nimium, eo tentis dum pestis viget, sibi homines cauere deis bent: cum supercalefacta facilius, uti febrem, sic Moualitatem hanc in alignam hauriant. Aerem igitur calidiorem, arte calefactum, ut in pocaustis, qui nimium incaluit, vitent. Et in pris illum, qui in balneis siccis illos inflammai: unis plerosq; tempore pestifero, si tunc ijs ut autus,lle correptos obseruaui. Motus quoque nimius corporis, qui cursu, salis&in choraris praecipu8 obitur vel animi, per iaram, gaudium, vehemens commotio, eo quoque nomine obest. ti & assumptorum calidiorum,ut aromatum,
202쪽
te potus, inprimis vini meracioris, immodicus Mitequens usus: Quae proin tunc temporis, acidis frigidisq; corrigi, corpusque eiusmodi potius alterari debet. Agitatio humorum, quia facilius illis commotis corpus ab externis causis afficitur . nocet. Vnde 3c metus, ut citius qui pestem metuunt, iiii risqui animo quieto sunt, ea corripiantur, facit. Imaginatione tamen hic quoque quae ut vulgo fertur, facit casum) plurimum opitulante. Sed M Veneris usus eo nomine improbatur. Atque intem. pestiuὸ,vel nimiuin sanguinem detrahere, vel pura
Repletio tamen omnis fle vitanda,& si adsit. cor rigenda erit; nam licet qu libet corpora pestem suscipere posit t. facilius tamen plethorici &ca
cochymici insciuntur. Ob quam eausam corpora pura seruare, M si immunda sint, euacuanti b. munda reddere oportet: hoc modo. venae sectio, etsi non temer8, ne humores iurbentur, praesertim in iunioribus, qui magis pesti sunt obnoxii. facienda sit: si tamen corpus plethoricum sit, in adultis, &praesertim, si huic assueti sint, iuvabit. Clyster, si prauis abundent humoribus, alternis diebus iniectus, probatur. Purgatio in cacochymicis, si modδ no nim uineorpus exagitet. conuenit. Tuna ea, quae in consuetis, veris & autumni tempore, praeparatis prius humoribus redundantibus, biliosis, vel pituito-ss, vel melancholicis, posteaque expurgatis, instituitur. Tum ea, qua succe lis tuis ut corpus purum seruetur, saep8 purgamus, ex leuioribus tamen parata. Quibus si ea, quae pestiferaequalitati resistunt, putredinem arcent, addamus: praestanintiora erunt.
203쪽
Inter quae pitularu forina, cum amara, ut aloen, quae optima est, recipere possit, primas tenet, eoq nomine pitulae destilentiales, vel Communes, alias de Tribus, vel Rufi ab authore appellatae, tans topere commendatur. Quorum vetus haec est descriptio: lit. Aloes, Ammoniaci, Myrrhae, aequale singui pondus cum Vino fragranti formentur. Neoterici sic eas parant; N. Aloes g4. Myrrhae, Croci ana 5. g. cum Vino odorato: vel, in calidioribus naturis, cum succo Limonum vel Cirri fiant
pilulae. Quibus prophylactica varia permisceri posbant. Efficaciores ad purgandum , addito Rhabarb.
vel Agar. hoc modo fiunt: N. Aloes g. ij. Rhabarb. Myrrhaean. 5.j. Zedoariae, Croci an . B.j. cum succo a cetos Citri vel Limonum fiat in assula. Vel: N. Aloes I. iij. Rhabarb. pulueriZati, aspersi aqua Cinam. 3 3. g. Agar. troch. g. j. Myrrhae ei. guini Ammoniaci dissoluti in Aceto an. 5. ij. Croci g. g. Camphorie P. j. Olei rad. Imperat. gutt. q. cum Aceto subigantur. Quibus hisce leuioribus, frequenter, Ut nebdomadatim se Inel vel bis uti possunt, ac g. 5 vel 9 j. vel pil. himan 8, vesperi alteram sumere: quae 3e infanti bus, si illas deglutire possent, esse: t Utiles. Hisce paulo fortiores in magis cacochymicis, sed rarius turi c usurpari possunt: Vt, y t. priorem Massam cum rhabar b. & agarico, addendo pilat. Aggregat. 34. Diagii dij 9.j. cum syr. Ros. l. fiant pilulae. Εκ Terebinthina, loco pilui. Rufi, veteres pistulas exhibuerunt: cuius loco si illa desit, nos reis sinam lariceam aeque utilem, cum egregiὸ purget. hoc modo substituere possumus: Rr. I erebinthia
narresinae, vel Lariceae coctae, ut pulueri Zari ponui. Rhabarb. optimi irrorari aqua Cinam. an. 5. q. Turbi th
204쪽
C v R AIT i o. 179Υurbith g. l. ZingibB. R. cum puluere Liquirit. fiat masta. De qua 5j. vel plus, si eas purgare volumus, dabimuri Dilutum ex Terebinthinae vel Lariceae 3. l. cum vitello ovi, Sc aqua Cardui bened. factum, loco pi-lularum datum, egregi8 purgat. Potionet variae in huc usum parari postunt hoc modo IV. Tripherae Persicae quam plurimum Me-sucs laudat)ab I. gad. 3 vj. aquae Aceto se, Scabiosae, Cardui ben. q. smisce: Capiat lingulis quinqued ebus talem potionem. Infantibus, Manna in iusculo dissoluta dari potest, vel rhrbarba quin hoc modo: Id. extraEtiam Rhabarbari, misceatur cum succo Ros & cum Sac charo, dissoluatur in aqua Acetosae, reducatur in
tabulas. Conditum Rhabarbari pro pueris Droertus parat.
Antidota multa prophylactica, atque inter illa
optata quoque . quibus Rha barbarum praesertim. nonnu quam &Tryphera admixta, descripta sunt Quae tamen, cum non laquam purgantia, sed qua tenus antidota, composita sint, eo potius referen
Fortissime purgantia in sumin Θ cacochymicis probantur, & pro expertis habetur: qualia eκ dia grydio, colocynthide, rad. cucum. af terra Armernia, stibio, quod de magnis compostionibus aliqui
miscuerunt, dis milibus, parantur.
ci 9 j. radi c. Serpent. Pimpineti , anis . . fiat puluis Capiat I. g. cum aqua aliqua conuenienti. Vel electuarium hoc: Hr. rad. Cucum. agr. Aph, Coriandri, Sein peruiui foliorum, terantur si nihil: adde Mellis q. s. & Piperis parum, fiat electuarium, initar auellanae usurpandum. Quod miris laudi
205쪽
18o FE I viribus,& ad praecautionem, & curationem pesti ab
Honorat. Castellano extollebatur.
Prophylactica, quibus corpus, ne facilὸ inficia,tur, praeparatur, multa sunt, experientia potius, quam ratione inuenta: cum antidota vera, quae huic veneno resistant, minim8, uti neque huius qualitatis pestiferae vera natura, cognoscantur. Idcirco cum certa, quae huic pestifero veneno ad uersentur. ignorentur: quae in genere venenis reis
sistunt, hic quoque usurpantur. Quor ulti praecispua tantum & a multis diu probata proponemus: Atque quatenus ea vel sumuntur, vel saltem in ore tenentur, vel extrinsecus pulsui, cordis regioni, adhibentur, vel alioquin pro amuletis habentur, primum distinguemus. Quae assumuntur antidota, cum praeter proprietatem illam, qua venenis resistun t, alia insupersint vehementer calida, alia minus, alia frigida potius quilin tempera ta, habita ratione aetatis & constitutionis, haec illaue potius eligenda, nec te mero quaevis, calidissima illa praeserti in ut euphorbium.& aqua vitae, quas sinistrὸ usurpatas aquas mortis nonnunquam faciunt, iunioribus potissimum exhibenda. E quibus quaedam in forma liquida danatur, quae cum diu asseruari nequeant, cum magna urget necessitas, 3c aliae quae ad usum paratur, non
suri t ad manum, illis praeserti in , qui in aedibus iri,fectorum habitant, vel illos accedunt, propinantur. Qualia sequentia sunt. Decoctum hoc:-rad. Tormentillae, Pimpi, ne laean. g.j. radi c. Valerianae gi rad. Enulae, An gelicae an. g. q. fol. Galegae, Sangui sorbete an a m d.
decoquantur in Vino 3e aqua , addito pauco Acesto Croe . Vel vini infusum, quod magis ingrata & amara ferre potest: Ις. rad. Tormentit. Dictamni, Succisa
206쪽
C v R A T I o. 18 Isae, Pimpinei .an.3j. g. rad. Valerians Imperatoriae. Angelicae an. g. j. rad. Serpent. Gentianae ana ἔδεfol. Cardui bened. sC0riandri an.5.j. Cinam. 3. iij. incidantur se infundantur in Vino albo & pauco Aceto, vel Vino acido Bibax saepe manἡ. Laco uillum ieiunὸ bibitu in , inir8a quibusdam ad praeseruationem commendatur. Succi nonnunquam in condimentis, &praesertim acetarijs, acidi exhibentur: veluti Acetum iis P sum: vel succus ex potnis Citranguli, succus Ribes, Crespini. Vuae crispae, Punicorum, Ceraso
Item Caryophyllorum hortensium florum lac cus, seu potius acetum, ut parant Germani, Galegae succus cum Theriaca datus a Matthiolo, Verohenae succus cum Vino vel brodio, Carparum item succus,varijs modis exhibitus. Quae asseruari diutius queunt prophylactica, cum pesti , ubi semel regionem invadit, diu soleat subsistere, M pro in semper ad usum praesid esse debeant, varijs formis hoc modo idonea fiunt. Sue ei inspissati, quos Rob Arabes, nostri Extra Eta vocant, ad hanc rem ex efficacioribus, ut Cata duo benedicto, Verbena, alijsue, utiliter usurpantur. Iunipori extractum valde consuetum est& tile, quod & infantes, cum ingratum minimὸ sit.
Syriapi quoque, addito Saccharo, ut gratiores sint, praesertim infantibus, sic parari possunt: Verbenae, Scabiosae, Galegae an. m.j.gran. Iuni perip.j. decoquantur in Aqua & pauco Aceto, addito Saccharo, fiat syrupUS. Vel succi Granat. succi Limonum, an a M
eeti Ros 3. q. aquae Ros g. iij. Sacchari q. s. fiat syr
Conseruata, per se nonnunquam siccata, aliis
207쪽
saccharo, melle, aceto, sale, abi sue permixta, aut aliter condita, praecautionis cauSa manduntur.
Vt Zedoaria incisa, mane comesta: vel cum Vino bibita. Vel Caryophylli, in Aceto prius macerati. Citriorum, Arantiorum genera, per se, vel priu*eondita, mansa. Verbena, man ἡ comesta. Tormentillae radix, cum rasura Cornu cerui,& Aceto suinpta, vel Saccharo condita. Vti Se Pimpinella. Acetosa, Bu glosse in , Borrago,& radix Tapsi
barbati, eodem tmodo praeparata. Radix item Pelastidis, in Aceto macerata, Mrad. Myrrhidis. Baccae Iuniperi in Aceto maceratae. Vel permixta hoc modo: N. fol. Rutae, Saluiae, Plantag. baccas Lauri, contunde cum Aceto, mi iste: Comedant manὸ cochl. via um: cui Belus interdum additur. Remedium eX nucibus usitatum, de quo man8 toti familiae datur, hoc modo paratur: sit. Nucum nucleos, folia Rutar Sc grana Iuniperi, contusa,M cum Aceto permixta.
Aliud ex iisdem Apollonij, vel Mithridatis. ut
volunt a multis laudatum praesidium: H . nucleo rum Nucum iiij. Caricarum ping. .iii. sol. Rutae sic c. g. ij. subige cum Aceto & Sale, vel Melle, si magis dulcibus delectantur. Compositum magis sic fieri potest. Si supradictae compos addatur rad. Tormen tillae, Pimpinei. an. g. g. BOli prae p. g. q. Croci B. I. Acum Aceto. MSale, & Melle subigatur. Ex se suentibus pulueribus aliqui huic compositioni quoq; addi possunt. Et Myrrha a quibusdam additur. Confectiones variae prophylacticae ex pulueribus.
208쪽
C V R A T I O. Issrlbus,&ali somnibus simul mixtis, in sorin atra gematum, vel tabularum, vel electuariorum, fiunt. Quae primum quatenu S temperata,& gratiora, Ο, doratioraqι, vel ingrata, aut narcotica simul sunt, distinguuntur. Temperatiores confectiones, minusque altes ranteS, nec adeo ingratae. pro infantibus, grauidis&delicatioribus, non nimium corpora exagitantes, aut continuo usu laedentes, eX Varijs praepa,
E quibus usualia multa in hosce usus antidota& cordialia sequentia parata inueniuntur: Dia- margariton frig. Cordiale electuarium: De Nuci, bus de Angelica, quorundam compositio. De Hyascintho confectio Falconis ad pestem maximὸ acj commodata. Pulveres item vari) Beaoartici &Prophylactici appellati.
Ex illis quae de nouo parantur, eonfectio talis erit accommoda, quae 3e si vermium sit suspicio, ut in iunioribus saepὸ euenit, eo quoque nomine proderit: Fe Boli Arm. praepar. cum succo Limonum 3. q. ras cornu Cerui 3. f. s. Citri medullae Θ. i. rad.Tormentit. 54. spe c. Di amarg. g. g. Sacchari dic soluti in aqua Acetos & Portulacae, fiant tabulae: vel cum 'Laut Melle electuarium.
Alia compositio efficacior adhuc ex pluribus additis sic fit: Rr. seminum Citri, Acetosae an. 3j. focimi 94. rad.Tormentillae 5j. g. radi c. Angelicae II. Boli praepar. 3. ij. Coralli 3 Margarit. hJ. ras Eboris B j. lap. Smaragd. Hyacinthi an. 9. g. Cinam OlD. 34. Santal. omnium g. g. Sacchari g. q. fiat puluis, vel Saccharo dissoluto in aquis conuenientibus, tabulae vel electuarium. Magis operosus ex collectis inuicem praecipuis ad hunc usum pertinentibus, sic a me An. 9; .pe
209쪽
Myrrhidis. an. 3j. rad. Aristol. rol. Zed Oariae, corta
Limonum, Caryophyll. ana 3. Cinamom. 3. b. LAcetosae 5 j. s Cardui ben. Angelicae, Ocimi, Coriandri an . I. g. s Citri medullae 9 j. Croci P. g. Rosrub. f l. Verbenae, Rutae, Scord ij, Cardui bened.an. 5.5. Galegae 5 .sp. iam arg. frig. loco multorum cordialium) s. j. fiat puluis. Cuius S. j. cum Sas, chari 34. in formam pulueris, vel tabularum. saeis charo ia aquis Acetosae, vel Angelicae, vel Rose, rum, vel Cardui beaed. di luto: vel electuari j, redigi potest. Si Cain phorae 9.j vel 3. g. vel 3.j.
addatur pulveribus iam enarratis. vis ipsorum erit efficacior: tunc autem pueris 3c grauidis minus
Ambra & Moschum si illis addantur. praetersquam quod cordiales magis fiunt, odor suauis illis
In infantibus simpliciores hi troebisci sc parantur: lit. rad. Angelicae 5 g. Boli praepar. cum succuLimonum I . g. Moschi grana aliq. Sacchari q. scumii, fui. gummi Traga c. fiant trochisci. Compositus eκ multis puluis, moscho addito sic fit: N. rad. Angelicae, Myrrhidis, Imperatoriae an. 5 ij. rad. Tormentit. Pimpinei. Dictamni, Scor-ZOnerae, Vince toxici, Cruciatae, Morsus diaboli, rad Erulae,Zedoariae, Galangae an. Id. rad. Aristol. Gentianae, Aronis, vel Serpentariae an. 5. g. Sanistat. omnium 5.j. Cinam. 5. q. ligni Aloes g. g. herb. Cardui ben. scordij. Melissae. Saluiae, an . 34. Ruintae 3. g. herb. Scabiota, Verbenae . Acetosae, Lysi machiae, florum Cord. an. g. j. seminum Acet Oissae, Coriandri, Foeniculi, Cardui ben. an. gJ.s Cistri, ocimi, an. 3. g. baccarum Lauri, Iuniperi, ata I. ih.
210쪽
, C v R. A T I o. I 8s . it. Nucis musch. Maceris an. g. 5. Succini g. iij. ras Eboris, cornu Cerui an. 5 j. Vinicornu 9 j. lap. Praeciosorum 3.j. BeZoartici in magnatibus pauxum, Margarit. 9.j. Boli praepar. 5. Coralli I. g. Moschi, Ambrae an. g. Camphorae sed moschi odorem retundit) 94. pulueri Zetur omnia , Et ex s. i. huius pulueris addita Sacchari g. . fiunt vel trochisci, vel tabulae, vel cuin Melle, ut illic dice.
Ingrati ex myrrha, aloe &castoreo, qui valde efficaces sunt, parantur. Quae tamen in forma platularum, minori nausea, exhibentur.
Pulvis sequens H sp nigrum regis secretum esse dicitur: N. Myrrhi selectae, Mastichar, Boli Arm. Terrae sigillatae, ligni Aloes, Caryophyll. Maceris, Croci, an . aequales partes, sat pulvis: Capiat sinagulis matutinis. Alius ex aloeia myrrha sic fit: N. seminum Aacetosae 5. ij. L Citri mundit j. rad. Tormeat illae 3.j.5. Boli praepar. 5. iij. Aloes lotae, Myrrhae, Coralli
rub. an. 3.j cori. Citri sicci, Caryophyll. Cinam. an s. g. Croci Θ. g. 0. Di amarg. frig.&Tria sani. an. g. g. fiat pulvis. Castoreum non unquam his permiscetur, quod tamen ob foetorem non nisi magnis compositio, nibus &parua quantitate, ut in theriaca fieri videmus, a d dendum erit.
Opiata antidota in usu praecipua sunt, quae ta-anen si nimium sumantur, propter optum tandem laedere possunt.
E quibus usitata sunt, Theriaca, Mithridatu. 3e
inprimis antidotus illa magna Matthioli. Electuarium de ovo valde probatur. Quod re Elius, ne aduratur, sic parabitur: fr.vitellum unius Oui.coctum ad duritiem, cui adde Croci coi triti