Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De doloribus, libro vno, qui tertius totius est operis, agens ..

271쪽

r 44 FEBR. CVRATIO. LM is se Cum phthisi aut cach exta quae se offert febriemeristia Lenta stinii tomatica, sit ira Hecticam symptomati

febrinm, cam conuertatiar, Ut ii ἰ plithis plerutique fit, non

γε hisim alia ratione, quam ut hectica solitaria tractari deis. με - beti quae tam on in curabilis, cum & alid impressari. .is . '' morbus qui eam excitat. non delinat, evistit. Quod si vero in principio, & antequam in hecti

eam conuertantur, hae febres adsint, cum luet taesiit.&proin calor in illis exiguus, illiusqι acciden - tia leuia, illorum causa priuatim vix quid tentatur. sed tota cura morbo comiti, cuius sympto mala Senoxae magis urgent, uti in hisce morbis alibi expli. cabitur. accommodatur, ita tamen ut febris in te. rim habeatur ratio. Cuius tamen causa, si sanguis morbi ea chexia in producentis nomine detrahendus est, nec plus. nec minus educitur. Purgantia vero si in cachecticis necessariasiunt, febris oceasone ne nimium corpus accendat, miis . tiora &leuiora exhibentur. Alterantia quoque, si calidio a fottὸ morbi cs, i ' mitis causa requirerentur, minus calida propter febrem, ne ea augeatur, eligimus, Et in phthis ea. dem quae in hectica humectando potius qua in veheme: ter refrigerando, febris causa usurpantur, Ut illic dicetur, hic quoque etiam antequam hectica perfecta sit, competunt. ε Lent, um Cum reliquis accidentibus retentarum secun ofψ-G-m dinarum: foetus mortui: sanguinis concreti, febriss iaris. . Mundi sit, Lenta quoq; 'mptomatica: nec in ea

rui' dinis. aliter, quam iam dictum, procedendum erit: Nisi ruinis eon- inflammatio quaedam iungatur: tunc enim sica creti reteis uti ia febribus cum inflammatione cura insti.

turi

copulatis tui

272쪽

Genera.

A r i τ i s dolores interni, qui contactu sicuti externi h de quibus suo loco) nisi

ad exteriora ijdem quoque pertingant,ncn acuuntur, alii sunt insoliti, alij consueti: alij scilitarij, alia comitati: unde praecipua is

psorum eXurgunt gen pra. Insolitos vocamus eos qui recetes di no Ui sunt, C hauia hoc est, de nouo a causa aliqua recenti prodeunt, g a, Dianec aegro prius consueti erant: quod gerrus Ce

phalalgiam pro orio vocant, Arabes Sodam In qua caput vel indiscincta hinc iade, vel distinctὸ certo utiquo in loco dolet. Indistinctὸ totum caput in cephalalgia aliquando, non certa aliqua tantum in sede dolore afficiatur.Vago, hac illave in parte magis urgente: Nunc distendente ac si caput estet diuulsurus, quem caput premendo ligandove mitigari nonnihil se n. tiunt: Nunc pulsante δc feriente in teporibus praeis sertim: Nunc pungente in auribus potissim uin: GVauedo Nunc graui & ponderis sensum praebenIe, qui 3c capiιM,Ce-Peculiari nomine Grauedo capitis dicitur. piat et Alias vero distineta dolorem in anteriore capi.tis sede, circa tempora sentiunt, latere dextro vel sinistro, vel utroque, & in fronte atque oculorum radicibus, hoc est in oculorum orbitis, ac si oculi prolapsuri essent, sensum praebens: oculis tunc fe-r8 rubentibus. te inporibusque pulsantibus; cosmitantibus in auribus quandoq; punctionibus : quae frequentius in cephalalgi s eueniunt. Noli: unis

273쪽

quam vero posteriore loco circa occiput, dolus ponderis se nsu in praebens. tapius in mulieribus, in viris rarius se offert. Interdum superiore loco circa verticem dolor residet.. Consueti capitis dolores sunt, qui vel leui de

causa commoti redeunt: vel alioquin inueterati sunt. Et nunc utra inque, alias vero alterutram capitis duntaxat sedem occupant. Orphalea. Vtramque seu maiorem capitis partem cum a se ficiunt, priuatim hoc genus Cephalea dicitur.' In qua dolor vel continuus est,qui diu perseuerat, nec omnino cessat, cum etsi interdum ala quomodo . mitior sit, mox tamen rursum exacerbetur. Alias vero in ea intermittit penitus dolor. & per in erualla veluti per paro xylinos redit: Qui vel sunt oris dinati, certis diebus septima nisue, vel mane, Vel . . sub nocte in redeuntes: Vel inordinati, tunc ple runq; cum a causa aliqua externa vel leuissima exis

citantur, remeantes.

Remicra. Alterutram partem, dextram vel sinistram duri- taxat. excivis id, ac si caput per medium diuisuinesset, si infestet dolor, Hemicrania vocatur: Quae a temporum pulsatione fere incipit, & ad suturam sagittalem, caput per medium longitudinis diui - . dentem, protenditur,&per circuitus tertianos vel -- quartanos, quod tertio vel quarto die redire sole - ant dictos, ferὸ aegrum eXercet.

Solitarij capitis dolores sunt, qui per se incipiis uni nullo praegresso morbo, a caufis uti dicetur externis internisue cephalalgiae: Quarum illa quaa a vino oritur, peculiariter Ebrietas dicitur, incipitque serὸ postquam mentis alienatio & stupor a

Comitati capitis dolores sunt, qui alios moru- . bos comites habent, quos N plerumque sequuntur, illorumque existunt symptomata. Sicuti febres. qua S

274쪽

quasti continuas & intermittentes, cephalalgia ferὸ semper comitatur, praecipuumque interdum in illis, quod affligit, est sympto in a. Vel aliae ce phalalgiae & cephalere, quae morbos alios capitis, ut melancholiam epilepsiam comitantur. Vel quae

in coryZa, aliisque catarrhis occurrunt grauedines capitis circa frontem aut posteriora. Aut quae in morbis partium naturalium eueniunt, quos di uersa alia accidetia, ut cach exta, mensium supprec sio, & caetera eiusmodi comitantur. Vel quando in lue Venerea, cephalea tantopere molesta est. noctu plerumq; non tantum circa interiora, sed iacirca exteriora, affligens.

Intra caluariam eausam doloris residere, vel in Parimen in gibus cerebri, vel cerebro ipso, cum nihil a liud illic occurrat, necesse est. In me ningibus autem cercbri dolorem hunc fieri posse, quod sensu tactus praeditae sunt, docuis mento est. Quae cum geminae sint, crassa nimirum& tenuis, illaeque arct8 inter se coniunctae, vasisq; cohaerentes, dolorem, ab utralibet primum inciis piat, fer8 communicant: ita ut aegr8, quae nam ex illis potissimum afficiatur, liceat discernere, nisi ex eo coniecturam aliquam capiamus, quod, cum affectus in exteriore crassa membrana potissimum residet, ad exteriora capitis dolor quoq; , propter pericranium illi connexum , aliquomodo pertineat: si vero interior tenuis tunica magis afficiatur, profundior tunc,cerebroque veluti immersus si esse videatur. In utraque tamen affecta, dolor ad oculoru radices, cum oculi globus a cerebri membranis tunicas accipiat, potest pertingere. Sed de cum ambae tunicae in duas veluti partes una cum cerebro per longiturigiem mediae caluariae eXa-

275쪽

quam vero posteriore loco circa occiput, do tur ponderis sensum praebens. saepitis in mulieribus, in viris rarius se offert. interdum superiore loco circa verticem dolor residet.. Consueti capitis dolores sunt, qui vel leui de causa commoti redeunt: vel alioquin inueterati

sunt. Et nunc utramque, alias vero alterutram capitis duntaxat sedem occupant. halea. Vtramque seu maiorem capitis partem cum a se ficiunt. priuatim hoc genus Cephalea dicitur.' In qua dolor vel continuus est, qui diu perseuerat,et ec omnino cessat, cum etsi interdum aliquo modomitior sit, mox tamen rursum exacerbetur. Alias vero in ea intermittit penitus dolor. & per 'terualla veluti per paro xylmos redit: Qui vel sunt or, dinati, certis diebus septima nisue, vel mane, Vel sub nocte in redeuntes: Vel inordinati, tunc ple runq; cuin a causa aliqua externa vel leuissimaeκ-

citantur, remeantes.

Remlara. Alterutram partem, dextram vel sinistra indvnta Xat. exquisith, ac si caput per medium diuisum esset, si infestet dolor, Hemicrania vocatur: Quae a temporum pulsatione fere incipit, & ad suturam sagittalem, caput per medium longitudinas diuidentem, protenditur, M per circuitus tertianos vel' quartanos, quod tertio vel quarto die redire soleo ant dictos, ferὸ aegrum eXercet.

Solitarij capitis dolores sunt, qui per se incipiaunt nullo praegresso morbo, ac aufis uti dicetur externis internisue cephalalgiae: Quarum illa quae a vino oritur, peculiariter Ebrietas dicitur, incipitque ferὸ postquam mentis alienatio & stupor a

vino cessar mi. Comitati capitis dolores sunt, qui alios mors - - bos comites habent, quos & plerumque sequuntur, illorumque existunt symptomata. Sicuti febres, quas

276쪽

, C A v s α. a quas& eontinuas & intermittentes, cephalalgia fere semper comitatur, praecipuumque interdum in illis, quod affligit, est sympto in a. Vel aliae ce phalalgiae & cephalere, quae morbos alios capitis, ut melancholiam epilepsiam comitantur. Vel quae

in coryZa, aliisque catarrhis Occurrunt grauedines capitis circa frontem aut posteriora. Aut quae in morbis partium naturalium eueniunt, quos di uersa alia accidetia, ut cach exta, mensium suppre L so, & caetera eius modi comitantur. Vel quando in lue venerea, cephalea tantopere molesta est. noctu plerumq; non tantum circa interiora, sed iacirca exteriora, affligeris.

Intra caluariam eausam doloris residere, Vel in Pari u , meningibus cerebri, vel cerebro ipso, cum nihil a. AELI iud illic occurrat,necesse est. In me ningibus autem cercbri dolorem hunc seri posse, quod sensu tactus praeditae sunt, docuis mento est. Quae cum geminae sint, crassa nimirum di te nuis, illae que areta inter se coniunctae, vasisq; cohaerentes, dolorem, ab utralibet primum incis . . piat, fer8 communicant: ita Ut aegr8, quae nam eX illis potissimum afficiatur, liceat discernere, nisi eX eo coniecturam aliquam capiamus, quod, cum affectus in exteriore crassa membrana potissimum residet, ad exteriora capitis dolor quoq; , propter operi cranium illi connexum , aliquomodo pertineat: si vero interior tenuis tunica magis afficiatur, profundior tunc, cerebroque veluti immersus esse videatur. In utraque tamen affecta, dolor ad oculoru radice saum oculi globus a cerebri mem- branis tunicas accipiat, potest pertingere. Sed Secum ambae tunicae in duas veluti partes una cuin cerebro per longitudisem mediae caluariae eXa-

277쪽

quam vero posteriore loco circa occiput, dolus ponderis sensum praebens. pius in mulieribus, in viris rarius se offert. Interdum superiore loco circa verticem dolor res det.. Consueti capitis dolores sunt, qui vel leui de

causa commoti redeunt: vel alioquin inueterἀti sunt. Et nunc utra inque, alias vero alterutram capitis duntaxat sedem occupant. ophiaea. Vtramque seu maiorem capitis partem cum astficiunt, priuatim hoc genus Cephalea dicitur.' In qua dolor vel continuus est,qui diu perseuerat,et ec omnino cessat, cum etsi interdum aliquo modomitior sit, mox tamen rursum exacerbetur. Alias vero in ea intermittit penitus dolor. 3c per nyerualla veluti per paro xylmos red it: Qui vel sunt oris dinati, certis diebus septima nisue, vel mane, Vel sub noctem redeuntes: Vel inordinati, tunc ple runq; cum a causa aliqua externa vel leui sui ina exis

citantur, remeantes.

Remi a. Alterutram partem, dextram vel sinistra indvn- ω ta Xat, exquisith, ac si caput per mediu in diuisam esset, si infestet dolor, Hemicrania vocatur: Quae a temporum pulsatione fere incipit, & ad suturam sagittalem, caput per medium longitudinis diuidentem, protenditur,&per circuitus tertianos vel ' quartanos, quod tertio vel quarto die redire soleo ant dictos, ferὸ aegrum eXercet.

Solitarij capitis dolores sunt, qui per se incipi

unt nullo praegresso morbo, a caufis uti dicetur externis internisue cephalalgiae: Quarum illa quae a vino oritur, peculiariter Ebrietas dicitur, incipitque serὸ postquam mentis alienatio & stupor a vino cessa rami. Comitati capitis dolores sunt, qui alios mordi. bos comites habent, quos N plerumque sequuntur, illorumque existunt symptomata. Sicuti febres, quas

278쪽

ferῆ semper comitatur, praecipuumque interdum in illis, quod affligit, est sympto in a. Vel aliae ce phalalgiae & cephaleae, quae morbos alios capitis, ut melancholiam epilepsiam comitantur. Vel quae

in coryZa, aliisque catarrhis occurrunt grauediis uersa alia accidetia, ut cach exta, mensium suppres- ,sio, & caetera eiu sinodi comitantur. Vel quando in lue venerea, cephalea tantopere molesta est. noctu plerumq; non tantum circa interiora, sed Se circa exteriora, affligeris.

Intra caluariam eausam doloris residere, Vel in Pari an, meningibus cerebri, vel cerebro ipso, cum nihil a liud illic occurrat, necesse est. In me ningibus autem cercbri dolorem hunc seri posse, quod sensu tactus praeditae sunt, docuis' mento est. Quae cum geminae sint, crassa nimirum& te nuis, illae que arctὰ inter se coniunctae, vasisq;

cohaerentes, dolorem, ab utralibet primum incis . . piat, fer8 communicant: ita ut aegr8, quae nam ex .

illis potitanum afficiatur, liceat discernere, nisi

ex eo coniecturam aliquam capiamus, quod, cum affectus in exteriore crassa membrana potissimum residet, ad exteriora capitis dolor quoq; , propter operi cranium illi connexum , aliquomodo pertineat: si vero interior tenuis tunica magis afficiatur, profundior tunc,cerebroque veluti immersus esse videatur. In utraque tamen affecta, dolor ad oculoru radices, cum oculi globus a cerebri mem- ψbranis tunicas accipiat, potest pertingere. Sed de 'cum ambae tunicae in duas veluti partes una cum cerebro per longituruiem mediae caluariae eXanes capitis circa frontem aut posteriora. Aut quae . in morbis partium naturalium eueniunt, quos di-

279쪽

quam vero posteriore loco circa occiput, dolor ponderis sensu in praebens. saepitis in mulieribus, in viris rarius se offert. Interdum superiore loco circa verticem dolor res det.. Consueti capitis dolores sunt, qui vel leui de

causa commoti redeunt: vel alioquin inueterati sunt. Et nunc utramque, alias vero alterutram capitis duntaxat sedem occupant. Ophca. Vtramque seu maiorem capitis partem cum a ficiunt. priuatim hoc genus Cephalea dicitur.' In qua dolor vel continuus est, qui diu perseuerat, nec omnino cessat, cum etsi interdum aliquo modomitior sit, mox tamen rursum eXacerbetur. Alias vero in ea intermittit penitus dolor.&per inter- ualla veluti per paro xylmos redit: Qui vel sunt orsdinati, certis diebus septimanisve, vel mane, vel sub noctem redeuntes: Vel inordinati, tunc plerunq; cum a causa aliqua externa vel leuissima ex

citantur,remeantes.

rumiera. Alterutram partem, dextram vel sinistram durita Xat. exquisit/, ac si caput per medium diuisuinesset, si infestet dolor, Hemicrania vocatur: Quae a temporum pulsatione ferὰ incipit, & ad suturam sagittalem, caput per medium longitudinis diuidentem, protenditur,&per circuitus tertianos vel quartanos, quod tertio vel quarto die redire soleant dictos, ferὸ aegrum eXercet.

Solitarij capitis dolores sunt, qui per se incipi

unt nullo praegresso morbo, ac aufis uti dicetur externis internisue cephalalgiae: Quarum illa quae a vino oritur, peculiariter Ebrietas dicitur, incipitque ferὸ postquam mentis alienatio Ae stupor a vino cessirlint. Comitati capitis dolores sunt, qui alio mordi. - bos comites habent, quos N plerumque sequuntur,' illorumque existunt symptomata. Sicuti febres, quas

280쪽

, C A v s α. 247quas& eontinuas & intermittentes, cephalalgia ferὰ semper comitatur, praecipuumque interdum in illis, quod affligit, est sympto in a. Vel aliae ce phalalgiae & cephalere, quae morbos alios capitis, ut melancholiam epilepsiam comitantur. Vel quae

in coryZa, aliisque catarrhis occurrunt grauedines capitis circa frontem aut posteriora. Aut quae in morbis partium naturalium eueniunt, quos diauersa alia accidetia, Ut cach exta, mensium suppreL so, 8ccaetera eiusmodi comitantur. Vel quando in lue venerea, cephalea tantopere molesta est. noctu plerumq: non tantum circa interiora, sed&circa exteriora,affligens.

Intra caluariam eausam doloris residere, Vel in Pari an, meningibus cerebri, vel cerebro ipso, cum nihil a. eia. liud illic occurrat, necesse est. In me ningibus autem cercbri dolorem hunc

fieri posse, quod sensu tactus praeditae sunt, docuis

mento est. Quae cum geminae sint, crassa nimirum& tenuis, illaeque arct8 inter se coniunctae, vasisq; cohaerentes, dolorem, ab Utralibet primum incis . . piat, fer8 communicant: ita ut aegr8, quae nam eX

illis potissimum afficiatur, liceat discernere, nisi

ex eo coniecturam aliquam capiamus, quod, cum affectus in exteriore crassa membrana potissimum residet, ad exteriora capitis dolor quoque, propter operi cranium illi connexum , aliquomodo pertineat: si vero interior tenuis tunica magis afficiatur, profundior tunc, cerebroque veluti immersus si esse videatur. In utraque tamen affecta, dolor ad

oculoru radices, cum oculi globus a cerebri membranis tunicas accipiat, potest pertingere. Sed Mcum ambae tunicae in duas veluti partes una cum cerebro per longitudisem mediae caluariae eXa-