장음표시 사용
461쪽
deniq: eollecta circa interiora materia, prodeunt cum cor amplius tunc accendatur. febrem acu.
tam magis procreant, per quam sanguis in supes rioribus illis locis quoq; calefactus. ea rubore tria 'git, qui& in facie malisq; obseruatur. Quod pecuisliare huius affectus signum esse censetur, forte quein peripneumonia quam pleuritide magis obserauatur, quod cum senibus hic morbus familiaris sit, si illis malae rubeam, tanquam insolitum in ipsi a potius notetur. Pro varietate autem sanguinis, inflammationes hae pulmonum generis sunt diuersi. Nam si illo purus fuerit, qualem arteria venalis con tinei,sima plex erit phlegmone: in qua quod expuitur sanuguine syncero mixtum esse apparet. Si vero tesnuior feruidiorve sit . qualis in venali arteria eius stit, phlegmone e spelato des dicta nascetur: in qua febris vehementior: Vti&si syncera bile perifusus sanguis inflammationem pariat . accidit. sputumque tunc cruentum subflauum redditur. Quod cum frequenter eueniat, causam praebuit. ut peripnenmoniam ab erysipelate pulmonum prodire aliqui scripserint. Fit tamen quoq; ut si bilis atra fuerit, quae sanguini dum phlegmonem parit commiscetur. susca&subatra. sputo cruenis 'to quod excreant , commiXta esse videantur. Quemadmodum & extra hosce morbos , sputa eiusmodi etiam non cruenta, subflaua, subviriodia. sub atra excreta, ab iliosis humoribus sic coislorari cernuntur. Impurus quoque alius aliquomodo sanguis. vitiosis humoribus perfusus .ims ram phlegmone in parit. Sed & a crudo, sero o, pituitosoque sanguine si phlegmone fiat, codeisinatodes erit: initiora proferens accidentia, spuistumque tunc minus coloratum erit: sicuti incrussi ob id dicta peripneumonia euenit. Verum M.
462쪽
pro diuersitate hac sanguinis. si in succingente fiat inflammatio, illa mitiora grauioraue proseret sym
Ab alio humore a sanguine separato, cu phleg-mone nulla fiat, non possvinus vel pituitam,aut alium humorem defluxione in pulmones dela psum, aut per congestionem illic collectum, verae pleuritidis aut peripneumoniae causam , uti alia qui fecerunt, pituitosasque vocarunt, statuere: cum si in pulmonibus coaceruentur . alios illius morbos respirationi potius incommodantes. sis cuti in illius defectu ostensum, pariant: si in thois racis musculos aut sub succingentem ferantur, falsam nominatam pleurit idem. vii prius dictum, efficiant. Inὲ fluxus autem huius sar guinis. phlegmones hasce excitantis, causa plerumque febris est synoachus, quq a sangui ne in venis inflammato accensa. portionem illius in pulmonam subitantiam effunis dens, inflammationes hasce illorum, febre hae si
nocho, a qua ortum traxerunt, comitatas, parit. Et
proin eaedem cauta quae synochorum sunt febriu quas in febribus illis explicauimus etiam per
consequens harum fiunt inflammationum. Inter quas crapula & vinolentia, quia plenitudinem ae acersunt. sangui, em qi calidiorem reddunt, febria synochorum in adultis uti & in senibus, illis qui gentio indulgent, perfrequentes causae sunt, ideo&peripneu inoniae M pleuritidis causas praecipuas statuunt:& pro in ii vino, uti Se ab esu carnium De quenti δc pingui, praeserti piscium, ut anguillarum, mugilum, peripneumonias nasci docuerunt: eum& a pinguibus cibis sanguis pinguior reddi tus , eo facilius inflammetur: nisi & iam dictorum piscium caro, peculiarem vim. Ut lepus marinus Pulmones exulcerandi, sic etiam haec inflammanis
463쪽
4i6 PECTOR Is DOLORI sdi habeant. Vnde & verno tempore ac coeli consstitutione ea, qua synochi hae febres regnare so lent, inflammationes eiusmodi frequentius accidunt : in illis praesertim naturis. inter quas & senes comprehendimus, quae synochis ob causas dictas, non solum erisipelate externo comitatis , sed iahuic quae peripneumoniam profert sunt obnoxiet. Quae inflammationes in pulmonibus potiusquam alibi sunt,si causis illis quae synochos accendunt. adiuuans accedat dispositio pulmonum ad suscipiendum apta: Quae tum naturalis est, uti diis ctum, sanguinis in illis copia & caliditas, ipsorum isque substantiae raritas: tum aduentitia, imbecilliotas, a morbo ipsoru in contracta, praeserti uniue si propter ipsam, tussiendo multa passi sint.
Quo & referuntur aliae causae, languinem ut ad . pulmones copiosius feratur, vel δ vasis elabatur. concitantes. Quales sunt intemperies ipsorum calida : ab aere calidissimo attracto, ira, vel morbo calido , ut febre aliqua contracta. Frisgus quoque extrinsecus pectus . vel per inspiraatione in aeris frigidi . pulmones subito afficiens: unde venis constrictis quoque hic effluxus fieri potest. Motus item nimius, per validam exsuffla
tionein. Dolor circa pectoris regionem. Aut alia quae sanguinem ad pectus alliciunt: ut in ea mus iere, quae iam senescens cum concepisset, crescens tibus mammis, quae prius flaccidae erant, afflueriteq; eo ad sanguinis generationem sanguine. inpleuritidem incidit. Quae tamen causae, nisi febris, sicuti dictum, accedat synochus , quam & illae excitare possiant vixdum solae pulmonum inflammationem emiscient, sed hae inoptoicam potius passionem. Aut si
inflammationem aliquam in pectoris regione, Π interueniente prius febre synocho procreabunt, tinusculis
464쪽
C v R A T I Ο. ΑΙ musculis tantum &succingente assems, priuata hisce partibus, quemadmodum ostensum . nasceis tur pleuritis: Vel si pulmones tunc quoque simul ab eadem inflammentur. in utrisque, febrisquq in. de prodibit, non pri inaria illa quam synochum vocavimus, &quae in peripneumonia & pleuritide plerumque illarum,uti dictum, proxima causa ex iis stit, atque una mox cum hisce inflammationibus incipit, vel eas quoque praecedit, sed sympto mali. ea erit. Si euti in hisce febribus haec prolixius explicata sunt. curatio.t. VAriat curatio, prout morbus, qui diuersa haec genera doloris punctorij in pectore parit, est vel inflammatio pulmonum in pleuritide vera iaperis neumon ia : vel succingentis , in illius pleuoritide: vel distentio a flatu. humo reue, in salsae disar pleuritidis flatulentae 3e pituitosae duobus ge
Inflammatio pulino nu tam in pleuritide quatri Pro is peripneumonia periculosa est: in peripneumonia tamen, quia cordi magis est vicina. deterior. Vtra. que, alias subito die A. vel s. occidit: alias T. vel A.-8. primum, nonnunquam ad decimum quartum nia. vel vigesimum usque producta . tamen mortem adfert. Cum ad salutem tendit, luitur nunc pris ina sepi mana. nunc altera. interdum tertia,cesssantque primum punctiones, mox & febris, tandem & purulenta excretio: quae si supra dictu in tempus prorogetur, febrisque non cesset, sed len. ta fiat. in empyema vel phthisim morbum deisse. suspicio eae Caelem quo nam euasuri sint hi morbi, sequentia indicant: Per tussi in si statim aliquid a pulmo nibus inflammatis excreet, quod sputo permisce-
465쪽
is PECTOR Is DOLOR Istur, bonum est: praesertimq; si tussino adeo valida existente facila propellatur, ἡ contra vero malum. Hoc aute in si sanies sit.vel cruor, qualia a parte i nissam mala, pulmonibus scilicet prodire so Et, probatur. Si vero sanguis copiosior ab initio, maxis meque diebus aliquot continuis resjciatur. aut se. mel cessans rursum redeat, pulmonum grauiorem laesionem portendit. Quo citius autem sanio su in sputum purulentum, album coctumque euadit. Sequo facilius copiosiusq; tunc e Xpuitur, eo est mea. lius: nisi tanta copia rejciatur, ut sicuti aliquoties in perip ne uinonicis morituris accidere vidi, pel uim adimpleat, quod inflammationem maximam, fuisse, magnamq; suppurationem inde subsecutLee proin mortis imminentis signum est. Purulenista expuitio etsi Labflaua sit, nondum es nisi admodum flavescat, mala, quae virescit deterioresti eosque magis si atra sit: quae alba tenax & pellucida. morbum prolongat. Qi .ae a sangui e puro fit inis flaminatio, mitior eli; qui a bilioso vel impuro, de ..
terior&breuior; longior veso nec ita acuta, quae a pituitoso sanguine nascitur. Quae alios morbos sesquitur diuturnos Si . . catos, minus quoque cura. tur. Quae senibus f debilibus accidit, peripneu monia praecipue, lethalis ferὰ eX uit. Anhelitus difficulta, sumina, magnitudinem inis flammationis portendit, vel etiam puris magnam collectionem. Quo no nunquam subito&anaiati in in asperae arteriae i amo S irruente, amplius an aguntur, spiri tum que cum steriore ducunt, iam si
Extremorum frigus Facies collapsa Pulsus parisuus, mortem hic, ut in alijs morbis similibus anteis cedunt & praenuncian t.
Febris si intensa fuerit, calore. siti, vigilijs, periculum auget; mitior ininuit.
466쪽
C V R. A i I o. 4i 9 Delirium si accedat, quod Alioquin adesse hisce assectibus minimὸ, nec ratione febris illius comitis
superuenire consueuit, cum septo affecto hoc con . . tingere soleat, mortale est signum. Θ . . Haemorrhaaianarium tum ratione febris, tum
reuulsionis causa in principio morbi obesie non potest: sed circa finem plus debilitat quam iuuat,
Mictio copiosa,vii Sc sudores, febrem, si idoneo . . tempore superueniant, interdum soluunt: Et si purulenta sit mictio perea a pulmonibus materiam ' φ . . . suppurata in expurgari quoque posse autumas i, ac proin per hanc viain pleuritim & peripneumo. . . . 'niam solui. Quod si fit per veram cauana tamquam viam manifestatri, pus a pulmon buseὀde. ferri potius, quam per alias obscuras VenaS a Pe- Q. Ctore cum emulgent: bus continuas quas tanto studio quaerui, t. seque inuenisse g'Oria tur quod alij t morbis talis fieri posit tra situs, indicio . est: hoc tamen rarum admodum e st, cum etiam mextremὸ phtisicis de e ins yematicis tale quid vix sepraehendatur. Diarrhoea cum morituris frequenter superue. nire soleat, mortem prae fa git.' 'ixerim de morbi causa aliquid per hanc sedein, uti tamen aliqui cre diderunt, expurgari potest. Ab initio si ob alias .causas accidat, nec persistat, innoxia ei te potest, epraesertim si illuuiem aliquam quae febrem augere
Curandi autem methodus tam in pleuritide vera quam peripneumonia , in eo Versatur, Visanruinem fluentem ad partem hanc nobilem,
467쪽
4ro PECTOR Is DOLOR Issecessum hoc educere, nisi natura spo ite id faciat. consultum minim8iit. Dolorcin inter :n qui inpleuritide adesi punctorius. leniemus. Pectu, Queia virisque casibus dilatabimus. Viresque confersu abimus, Febris i ihiloininus scin per habita ratio, ne, sicuti in febribus dictum est: cuius causa a calis dioribus abstinebimus. ac temperatis & ad frigis ditatem aliquam inclinantib: s quibusdam potius utemur. Quae omnia sequentibus curandi modis perficiuPtiar. Per venae sectionem sanguinis ad locum asse Etum influxus potissmum auertitur, febrilisque
calor temperatur. Ob quam causa:n non temere esrit negligenda: Nec in iunioribus quidem, cuin ab ea, sicuti experientia compertum, uti nec ab alijs haemorrhag:js casu factis, non tam facil8. ut credistur, i dantur, sed contra potius in hoc morbo ma ognum ex ea emolumentum sentiant: cuius causa nec in grauidis nec in senibus quoque omittenda: ivti neq; etsi a sanguine impuro Be bilioso fiat, aut dolor ad hypochondria descendat: quorum omisnium tamen causa, moderate potius erit instituenda, quam omnino ii termittenda. Subito autem dum adhuc iti fluxu materia est, facienda, die mox primo: quacunque diei vel noctis hora: vel si ne glesta fuerit, die altero aut etiam tertio: vel una vice insignem quantitatem . vicibus singulis aduncias seg, si supra dicta non, uti dictum, eant tem Perent . educendo : vel partitis vicibus singulis ad uncias sex. bis eodem die, vel duobus diebus sanguinem mittendo vel etiam necessitate urgens te, tertio etiam die repetendo. Post quod tempus. . vel quartum diem ad summum, nisi nouo affluxu sanguinis concitato, morbi augmentum vel noua
recidiva timeatur quam ob causam etiam ponplures dies, si hoc nat & vires constent, repetita
468쪽
proderit) non temerὸ venae sectio vel incipienda
Vena in autem in brachio, iuxta cubiti interio,. rem sedem cum maiores illic sint venae locoq; an .fecto proximiores incidere opori et eamqse quae
vel in medio illic fertur: vel quod satius est) quae
magis turgida conspicuaque existit. Quacunque enim sem, siue hoc in dextro aut sinistro fiat la, tere, a Uena caua, cuius elatiori supra cor sede, brachij venae continuantur, sanguine derivato, per consequens etia In a cordis dextro sinu. in que in Uena caua antequam ascendit aperitur, & sic quoque ab arteria venali, per qua a dextro sinu in pulmones sanguis influit. consecutione hae, sanguis a pulmonibus inflammatis reuellitur. Nisi fort8. quia vena caua dextrum latus magis occupat deratroque cordis sinui sanguinem infundit . venam sque sine pari, dextro lateri tantum propagat, reo ι et itudine seu ἱξι hac vasorum obseruata, in dextro brachio venam tundere magis consultum esse censeatur: quod in peripneumonia fieri debere pleri que docuerunt, atque in pleuritide etiam aliqui hoc semper rectὸ fieri, scripserunt. In qua tamen. Pleuritide, quia latus dolet, a brachio eiusdem lateris sanguinem detrahere potius quam eXOppo sto uti vero Arabes ex aduerso latere primum
revulsionis, mox ex eodem derivationis causa sanguinem emittunt vxilius censebitur ι non tam reis Elitudinis vasorum occasione . quae tunc lateri Saf.fecti cati a magis obseruatur, cum in pleuriti de
pulmonibus quoq; uti dietum assectis, ut in peri- pneumonia similis venae sectio, competere possit: sed quod in pleuritide, ob dolorem dolentis lateris, venae magis quam sani lateris languine impleantur: quo nomine si in dextro latere dolor sit, tune hanc ob causam, tum ob priores, in dextro . D 3
469쪽
gar ΡΕCTORII DOLOR Isbrachio venam aperire multas vialitates adfert. si in siniitro , propter affluxum sanguinis a dolore concitatum, ab ea parte sanguinem reuelim re conuenientius erit. In manibus quoque. sicubiti vena vel non inueniatur, aut alionum secari commodὸ non possit. vena aperta in latere conis uenienti, uti dictum, vices alterius geret per quams sanguis admodum fluat, maior fiet revulsio, misnor si leni procedat. In pede quoque tuae ta malleolum vel circa digitos vel a incisa, praernissa piaeserti in languinis in cubito detractione, in mulierisbus maximὸ, quibus menses suppressi, plenitudini huic. 8 qua af ectus ni nascuntur,occatio .em praeis buerunt, proderit. Cucurbitulae. scapulis, emunctorijs. inguinibus appositae revellunt, eoq: validius, si scarificatio ac ceda i quae venae sectionis operationem adiuuanti 'vel qua ido ea uti licet, vices ipsius obeunt. Frictiones, & Ligaturae extremitatum diuert ut . etiam: Lotioque adhibita cum frictione manuum& pedum ex decocto aliquo, quod tamen corpias in mim 8 calefaciat. Sunt qui cauterio lateri adhibito, non satis tu - .lo, nec commodἡ illud efficere tentant. Vti re cucurbitulis pectori admotis , quod tamen aliqui utile esse censuerunt. Ini j ciuntur enemata ad aluuin leniendam ante venae sectionem: tum alias si astricta sit, laxa uti a Screfrigeratia, in febribus & alijs internis inflamma tionibus, uti Se in angina descripta hisque similia. Sed & alia circa finem, si pus a pectore ad secessum vergat siti fieri posse crediderunt ne intestina lae dat, illud clysteribus abstergi debere, nimis sollici,
tὸ docent. Exhibentur laxantia potius quam purgantia, eum in thoracis inflammationibus catharrica exis hiberea e
470쪽
laibere non coueniat: tra in quia per. aluum illorum ' malaria expurgari mirim 8 possit, tu quia corpus acce adunt Acuat rhoeam, quae alias facile superues ni re sincereq; solet pro in Ouent. Eliguntur autem
laxantu quae&pectori amica sunt: qualis imprimis est Manna, hic praecipuὸ commendata. 'Dein Scsyrupus Violaceus ad g. iij. vel Cassia aut . Dia prunis simplex g. b. pondere per se vel cum deis cocto pectorali exhib ta. . Vel sic: R. Prunorum dulc. Passul. enucl. an. g.i. . florum Viol. p.j. coquantur, in col. dissolue Calsae . g. g. Mannae I potio. Post septimum ad sortiora purgantia veteres transibant, praeparato prius humore: quae tamen , in fessa pleuriti de potius uti dicetur, locum habEt, I vel si iam cesserit vera pleuritis , propter alia accis
dentia. quae restant. vel si superuenerunt usurpata proderunt, alias magis nocent. . Propinantur per os expuitionem promouentia ' . . seu sputum facilitantia, Expectorantia dicta, cum per aliam x iam humor pulmonibus, no succingenisti tunicae imo actus, rectius euacuari nequeat. Hoc . autem perficitur illis quq vias leniunt:& materiam' ab initio incrassiando. vi sanguinis influgus aliquo. modo compescatur & si tenuis sit, ad excreatio onem aptior reddatur, divi vocant praeparetur, e L ficiunt: Postmodum vero ea exhibendo, quae eans . dem concoquant abstergant.& si tenax sit nonnis .r hil quoqi incidant, portionemque illius resoluant: .' in Vel si in pus couertatur, quae illius matura iiDnerum &excreationem promoueat, ne si diutius haereat, i ' pulmonum inde corruptio phtisisque sequatur: vel si natura per urinam & secesium illud evacuare testet sciuod rarum & forte imaginarium) quae hunc . ..