Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De doloribus, libro vno, qui tertius totius est operis, agens ..

발행: 1609년

분량: 1058페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

491쪽

dens cordis Glori

ens cor

strum latus Sc dorsum usque protensus. In quo loco prae omnibus aliis dolores frequenter oboriun tur Ac molestiae. Qui primum variant: quod vel noconsueti, vel cotisueti existunt. Non consueti do lores sunt, qui de nouo superueniunt: ob causam aliquam nouam exorti: vel in morbo alioui, cuius sunt symptomata Quorum genera manifesta, prois ut sensum diuertimo id mouent,sic statuuntur. Comprimeris dolor vel distendens, quem Uulis gus Germanorum, Compressionem cordis. Dert ruresn vocat. Pe od ma quorundam, ille est, in quo indicta cordis fouea pressio quaedam vel di, stentio sentitur: Nunc leuius molestans, nunc grauius angens, cum appetitu fer8 prostrato, non una quam& nausea, superuenientibus insuper ructis bus interdum, aliquando Bevomitu, nonnuquam& diarrhoea; quibus etiam leuantur.

Hoc genus per se frequenter oritur a causa aliis qua recenti, & vel aliquamdiu permanet. vel post cibum sumptum primum subori iur, eoq; digesto remittit. Alias multorum morborum sympto inaest. Adeo ut nullus ferὸ sit, qui non vel dum alio

morbo teneretur, aut etiam extra morbum, eum

is pius senserit. Rodens dolor, Cardiogmos , Cordis rosio&α- Gor μμ morsus vocatur. In quo ero sonis &mordicati O-2. - nis sensus cum punctionibus interdum quibus.' dam in cordis dieta regione sentitur , accedente nonnunquam compressionis , alias etiam ardoris sensu.

Psimcboli. Quod ut in multis morbis, ita & in sanis alioquin quibusdam& praesertim dum ieiuni sunt, saepe euenit: alijs ante prandium si illud diutius disterat. qui Picrocholi vocantur, quibus eiusmodi rosio-- nes familiares sunt. Cum oris amaritudine,alijsq;.apitis 3c visionis impedimentis se plerumque ot-

serentes

492쪽

GENER A. Msterentes: sicuti illic quoque ostensum fuit. Alijs ante coena potissi inum hoc accidit, si seri.

bendo inclinantes huic sedi, seu ut vocant,ventrisculo incubant, tunc elusin Odi incoinoda sentiunt. appetitumq; omne coenandi amittunt. Qui &hoemetuentes, Itantes ante pulp: tum altius erecti te, gendo vel scribendo, hoc vitium Draecauent. Sed & summo mane antequam e lecto surgunt.

hoe quibusdam cotingit, si vigiles diutius iaceant

quod tamen postquam surrexerunt aluiamq; redadiderunt aut flatus, mox ite ita: emittit. In alijs ero hoc primum postquam surrexerunt subito ac, cidit. & ster uratione ilico facta, iteru evanescit. Nec solum ieiunis. sed &post cibum, illius ima moderati & praui usus causa, rosio haec cum compressione saepenumero accidit. Cuius priuatana quandam lpeciem Bairus statuit: si post cibum cum compressionis sensa & summa anhelitus dis, ficultate, frigore corripiantur, pulsusque debilis

sit; atque ratione causae, Conversionem cibi in phlegma, hunc casu in vocat : cuius & Galenus meminit.

Sed & omni tempore,aliis etiam de causis, sicu ti in illis explicabitur, cardialgia, qualis ante vomitionem ventriculum affligere L perturbare solet, inolesta interdum est. Vti & alia, quae ab externis iniurijs, frigoreque imprimis, uti dicetur. proua nit. Vel quae ab assia mptis ventriculum grauites laedentibus cum punctione si in ut euenit. Caetersi cardiaca. huic doloris generi, si animi defectus aliquis acee dat, uti saepe fit, tunc M priuati in, ut in animi de se ctu dictum, Cardiaca dicitur. Ardens dolor, qui calore vehementi ac veluti eον urendo molestat, etiam sanis alioquin saepe mole. Rusia frequens ei Te solet, tum cibo sumpto, tu in ieiunis accidens.

Corale

493쪽

Germis

sis CORDII DOLOR Is Inter quos frequens ille est. in quo cum eructara

volunt, vehementem ardorem sentiunt, intercluso veluti aere flammeo in gula nec erumpere vale nate, idque post cibum sumptum praesertim. corpos reque validius per equitatione aut cursum aliumue motum validiorem tunc commoto' quem asses μῶν venis et uin Germ. Sori vel Sut i quod ebullitionem smeisii ebria significat, vocat: nosq: Ardorem ventriculi ebulis Sopi lientem vocale possumus: cuius etia mentionem

n eructandi diui cultate secimus. Multorum morborum ardens dolor quoq; est symptoma: Imprimis di priuatus qui/am 3esumsmus dolor ac veluti inflammari si morbo ventri culi graui uti dicetur. occurrit. Punetens, distendεa Se pullans, qui conti fluit ius loci Se pres ione exascerbatur, & in dorsum usq; pro tensus, ac si eing Io corpus illic stringeretur arctat, scapulasq; de oris sum trahere videtur. In quo degluritio Meructatio non sine labore doloreque fieri possunt: Dispnoea adest: Respiratio cita & parua ducitur.Febrisque interdum illi comes co tinua: cuius causa pulsus citus urinaeq; tinctae sunt: Cruentumq; nonnunis uam aliquid aut pus euomitur. Qui .ssectus Inoammatio vel phlegmone ventriculi, a morbo Una de prodit.uti dicetur, appellatur: & Aposte ina vε triculi a multis vocatur, licet si in abscesium abeat. rectius tunc sic dicatur. Alter quoq; ardentissimus dolor. eunt vomitu alijsq. accidentibus periculosis simul tunc inse- stantibus.accidere potest: ex morbo alio ventricu li.e spelate scilicet, sicuti in causis dicetur, oboristus 3c Erysipelas quoq; ob eam causam appellatur.

Consuetus dolor seu molestia in cordis regios ne dicta . saepe&leuem ob causam recurrens, Cars

dilaea ad disserentiam caldi algiae sicuti capitis dolores hoc pacto quoqi distinguuntur dici potessi

494쪽

test sun tq: duae illius species, pro diuersitate natu

rarum, quibus hae accidere & consuetae esse solent

distinctae,& ex eo potissimu cognitae, quod in alijs appetitus est languidior, in alijs vero vehemEtior. . lLanguidiore appetitu constantes naturae, aliis. Imbaei que accidentibus quae a concoctionis imbecillita. te prodeunt . ventriculi doloribus consuetis ob . dicta in noxiae sunt, qui comprimendo & disten d Edo. grais uiusq; i iterdum quoque ut rodendo molestant.&leui assumptorum peccato a'iarumve externarrum, ut frigoris praesertim occursu, contra quod 'ventrieulum perpetud munire coguntur . excita. 'tur. Qui dolores cum a causa quae est Imbecillitas ventriculi oria tur, sub eo quoq; describuntur, 'eodemq; nomine appellantur. Vehementioris appetitus naturae, auidiusq; ob .

idcibos appete tes, eoqι se implentes, ventriculi dolores eos facil8 patiuntur, cuiusmodi a causis ρ δε- eum vellicantibus & irritantibus rodentes Mif. ' 'UM dentes, ut in causis explicabitur, contingere solet. Qui ut in illis a vehementiore lai tu excessu fiunt. se ijsdsm et am ob leue commissum, acrisq; alicuis Ius cibi aut salsivsum contingui familiaresq; sunt. Qui dolores pro ratione causae itidem, sub Calidaeonstitutione describuntur, nec dum aliter nomianantur. Germ. 8e sympto ma 3e causam exprimen te a veithiim; eris eo S vocant. Caus. .

ocus seu pars quae in sede dicta quam cordis

A reg Oce Vulgo appellant, afficitur &dolet, i dest cor cuin neq; huic subia, neq; cum insensile sit. vital aso steti dimus, dolere pol sit. Sed vel ventruculus, qui eam sede occupat: vel coli Se septi transiuersi portiones eo usq; pertinentes.

Ventriculi potissimum eausa hane sedem ad si. In vimm

495쪽

euh. causa nistrum latus usq; occupantis . cum sit ad modunico ductio- sensilis, illiusq; maximὸ introitus superior, que in stomachum vocant, propter insignes neruos quos recipit exquisitissime sentiat, hi dolores eo in loco prodeunt illiusq; maxilne orific j causa quod car dian cor appellabi, idq; quia cordi vicinu est. cum proxime lub cor te descendat, illic q: statim septupermean S, Uentriculo continuetur, illius dolores ac si in corde fierent. sentiuntur cordiq; veluti cor municatitur, cum si graues sint, syncope, ut in catadiaca dictum, inducant. Dolores hi proin,& quis evnq: in hac sede fiunt, cord s dolores seu Cardialg te vocantur. Facit 8 itaqi propter eximi uin hunc illius sensum, cum ventriculus afficiatur illudque frequenter fiat, propter iniurias, quibus cum in euvaria assumantur seranturq; quiaque foris promisnet, expositus est. dolores qui vetriculo accidunt varij & multi existunt. Qui vel primario &per se ventriculo affecto contingui, a causa hos efficie n. te. morbo scilicet: qui est intemperies calida, frigi da, distetio, Scaggravatio, vellicatio, irritatio. Idq:i maximὸ accedente causa adiuuante: dispositione nimirum ventriculi, quae facilὸ patitur, qualis est imbecillior aut calidior illius constitutio. Vel per eonsensu in hi dolores ventriculo, neruorum ipsi. insertorum causa accidui. De quibus singulis hoe ordine quo id faciunt, agemus. calida tisidia Calida intemperies sola sine materia vix dolo. perier ven- rem efficit, cum calidis notius gaudeat 3e iuuetur triculi, -- ventriculus, vel si admodum incalescat a basi uino se cordis O pti,&in morbis calidis,ut in febribus, hepatis castore alijsue, nisi aliud accedat, sitis potius, quam dolor affligat: nis ex accidenti, alia interueniente

causa, ut in constitutione calida ventriculi ostendemus, hoc fiat. Inflammatur nonnunqua ventriculus ita accensus, Ut

In anatio

496쪽

. C A v s R. 4 9sus, ut 8 venis quibus abundat, sanguis in substan

.mtiam illius est undatur, sequiturq; tunc ardens ille dolor, quem Inflammationem quoq; vocavi inus. Quae nunc pura est: alias vero erysipelatodes, si sanguis qui influit tenuior calidiorq; fuerit, tuncq; maior quoque ardor erit. Rarius tamen in ventri, culo inflammatio, cum noxas suas praesentiens, , statim sursum deorsumque propellat, & vixdum nisi a causa violenta, suboritur. Qualis contusio ventriculi, dum prie sertim cibo turgeat, facta, una esse potet . Vel si calidissima actu potentitue, ut eantharides, sublimatum, sumpta, eum subi id inὰ flaminent. Potest tamen&ob feruorem sangui, nis in venis me sera icis. in febribus alijsue motabis in eum effus, hoc sine causa exterr a accidere. . Quae inflammatio &in abscessum nonnunquam conuertitur, tuncque dolor augetur, eoque rupto pus vomitur.

Frigida intemperies simplex, siue humida, siue seca simul suerit etsi hoc aliqui negent) ut nerueis partibus, sic & ventriculo aduersa, dolorem in eo non infrequenter eum parit, qui cum rosionis sensu, accedente veluti animi defectu, sese offert. Quod ab externo aere frigido, si nudam ventri culi regione subito refrigeret, saepe accidit: in m - cilentis praesertim, cum hanc sedem non bene integunt, vel dum calent &sudant, aperto thorace pectus subito denudant, aeriq; frigido exponunt:. unde grauiter ipsos de cordis dolore,ut aiunt, conqueri, animoq; interdum deficere saepe obseruaui. . Quod &ab alijs frigidis actu subito admotis, ut: aqua,integuinentis alijsue potest accidere.

A potu frigidissimo, aquae praeseitim quae fer8 . congelata erat, vel vini, quod glacie impolita ma gnates suintn8 frigidum reddunt: vel alijs ut lacte, idem contingere poteth: idque praecipuis si

497쪽

grauatio, compressio

4so C o R D I s DOLO Osdum corpus admodum calet, uti serὰ illis consumtum, hoc iaciant: unde postea etiam grauiora ses cquuntur accidentia. -- .

Ab humore frigido subito & affatim in ventrisculum a capite defluente, idem potest: euenire, Vns de nausea & compressio quoq; cum caeteris moles stat: vel si vitrea pituita acidaue in eum subito ita rumpat. Nam quae sensim in eo generatur, humes . Etando eumq; sic relaxando potius imbecilliorem ad functiones edendas, quam quod dolorem adserat, reddit,nisi copia sua quoq; grauet de repleat: sicuti in eo dolore causa explicabitur. Distentio ventriculi illiusve aggravatio, vel elisiam compressio intus fori sue fati a compressi uuin dolorem illius, vel simplicem vel rodentem quoq; nor nihil parit. Quae avarijs causis sequentibus ita.

li euenire possunt.

Assumpta, cibus magis quam potus cum citius pertranseat, & ut inquit Hippoc. facilius sit impleari potu quam cibo copiosius i gesta ventriculum grauant disteduntque quod noctia praesertim cinisna liberaliore praegressa quibusdam familiare est,

huic q; sentcntiae vulgo receptae occasionem praeis buit ut sit nox leuis sit tibicinna breuis. Qui H ad amodum se ingurgitauerint. septi trasuersi liberum motum impediendo , dis noeam aliquam simul patiuntur: adeo ut Min suffocationis periculum nonnunquam veniant. Quo aliquem futue periclitatum, qui panes plures praemio posito. de uos rarat, aliamque quandam Virginem quae castaneis se impleuerat idem pastam fuisse, vidi: mulierem, que se meo quae in die paschatis adeo carne & ouisse ipsam effarserat extincta, obseruaui. Idem quo- 'que, si aliud quid duri quod verriculus concoquero Se eum cere nequeat, ut sunt lapides cerasorum a Lfatim dc glutiantur, euenit. Vel alia dura corpora

498쪽

o A V

Ingerantur. sicuti ille circulator lucri causa, silices deuorare solebae. Flatus ventriculum implens. distendentem ita In iis ventius dolorem parit, quem Inflationem ventriculi Vicuo u. ob flatum vocant. Qui vel in ventriculo ex cibo otuue, crudis, aqueis, flatu lentis existentibus, uinorsiue tali, vel a ventriculi cruditate, aut di. minuta vi concoquendi nascitur, in eoque colli. gitur, ventriculumque distendit, Sc si copias muladsit excrementith humoris. Vnde Or inem trahit. simul grauat. Ab intestinis si in eum irrui at, quod tam eri r rrius fieri, ex eo cum ructus qui tunc eduntur non excretventosum sed acidum aut ni dorosum odorem lpirent, colligitur, idem quoque accidere potest. Aer per gulam eo delatus ac deglutitus, quod nonnui quam auidὸ bibendo aurem q: si in ut hau .riendo fit, si copiosus esset, illicq. subsisteret, idem faceret, sed quia mox iterum cibo ab oesophago inventriculum delapso, per eadem viam liberam denuo per ructum erumpit, rarius illud accidit. Si ta inen cibo hinc inde confusus, subsistat, uti in farciis minibus, cum carne dum illa in truditur, commisceri videmus, tunc hisce concurrentib. citius grasuatur vel uriculus Se distenditur. Humor excrementitius, crudus, pituitosuς, inventriculo ex cruditate congeltias, vel a cerebro defluκns , non solum si frigidus sit, intemptrie sua. sed ia si copiosus sit, eum grauando compressonis hunc sensain praebet, de si in flatus conuer. latur, admodum angit. Quae cruditas ab imbecile litate ventriculi, vel cibi indigestione proficisci tur . A qua si phlegma crudum tale quale destri bunt gignatur, tunc priuatim species illa a quibus dam an notata, quam conuersionem cibi in phleg, ina vocant, prodit.

499쪽

' . .

4sa CORDIS DOLORIS Tumor praeter naturam durus, magnus, si in ventriculo generetur. Ut callus, post laesione mil. - . . lius remanens qualem insignem in porci ventri. - - culo bacillo perforato, & in vesica vaccae contusa H ex casu, vidij vel alias scirrhus illic natus, aut durioties quaedam exorta, eum grauando quoque sine dubio, magisq; cibo sumpto, molestat. Adiacentium vncerum causa ventriculus quoisque sic afficitur, si ab illis nim uim impletis, obstrua Ais. tumentibus, induratis prematur aut etiam inflammatis simul accendatur, unde coinpressi is aliusve illius occurrit dolor. Qualem in hepatis illi incumbentis, Sc lienis eidem succumbentis. e.

iusmodi viiijs,8c renibus quoque non procul disistis, aut sep to adiacente, linam malis.& colo venis , triculo substrato 3c ad nato distento admodum, - ventriculus persentit. Quinetiam frequenter ac-eidit, ut introrsum flexo olle xipho ei di sicque sub . .. sistente & confirmato, ventriculus cibo plenus &distentus, in illud impingens ab eoq; pressus, mo, Iestiam tamdiu sentiat, donec cibi digestione facta . ille rursum subsideat, vel de cubitu in dorsum. ab eo retrocedat. Sicuti hoc vitium multis vidi cono' tingere.' Ab externis ventrἱculo incumbentibus duris' . aut grauibus idem potest fieri. Sicuti non tam muniendi ventriculum, quam corporis gracilis. . quod elegans esse existimant, fingendi gratia, pe- Aoralia admodum suffarcinata & spissa gerentes. ς hoc incommodum post qua in praesertim se cibo implerunt sentientes, illud, ut superbiae locudent,

patieriter ferunt. Viaueatio υδ Vellicatio vel etiam titillatio sola ventes euli. Wιcuti, ca eo natum ad vomendum vomitumq; ipsum con- ἡ- . citando ventriculumque ut vocant, subuerten-

ώνια do. dolorem illum qui haec praecedere solet pro-

500쪽

C A V s M. , φereant: grauiorein diutiusque in illis perseueran tem . qui aegrὸ vomere vel minimὸ possunt, leuioa , rem in alijs. Sicuti ab omnibus illis quae nausea in

vomitumq; excitare possunt, & in omnibus moria . --ἀbis in quibus eiusmodi ventriculi subuersiones adesse solent, tales cardialgiae ventriculi gignuntur. Lumbrici quoque in Uentiri culum irrepentes. eum motu suo potius quam lactione, praesertim circa orificium ipsius sensile .sii eo ascendant, sic molestant. Irritatio grauior eundem magis adhuc subuer. Irritariatii, offendit que . Quae a vomit orijs exhibitis di .g - venisctis, vehementioribus, Ac quae vel vi acri, vel adu ς οι aurente, vel erodente, eum stimulant, ut hellebo. .

rus, stibium, praecipitatum, similiaque , procer A enim dit. Aut alias a veneno aliquo sumpto, quod vel cordia da nenata sua vi & ventriculo & cordi insidiatur,at. que cardialgia in & cardiacam mox passionem si mul procreat. Vel a cibo ex sua natura acri, veluti caepis. porris , allijs . caseo putri : vel adurente . nasturtio . sio crateuae similibusque : post quorum e sum . qui calidioribus praesertim sunt venistriculis , singultiunt , ructant. rosionem ardoremque sentiunt. Quod 3e a cibo licet per se non tali, sed corruptione primum acrimoniam adipiscente in ventriculis , qui cibos facilὸ corrumpunt . euenit: ut a dulcibus , pinguibus. rancidis praesertim . humidisque , veluti ovis, lacte . cucumeribus . similibusque fructibus horarijs , qui corrupti non in frigidam. vii existi.

matur, sed acrem Sc biliosam materiam degenerantes . ijsdem tunc accidentibus ventricus .lum molestant. Quae de ciborum prauitas aut corruptio in calidioribus praesertim ventriculis,

huic priuato ardori quem Ebullientem voca.

SEARCH

MENU NAVIGATION