Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De doloribus, libro vno, qui tertius totius est operis, agens ..

발행: 1609년

분량: 1058페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

501쪽

CORDIs DOLOR Ismus , Occasonem praebere potest : si succus vel humor ille calidus Se ardens, qui inde gigni. tur , Se veluti ebulliens , quod maximῆ dum

cone octio ciborum fit . accidit , eoque magis si per corporis commotionem vehementiorem eo tempore ventriculus conturbetur, eaque quae

continet inuicem confundantur . ἡ bullis disi ruptis halitum ardentem flammae instar disson dat. Qui dum per ructum erumpere nititur si. cuti in eructandi difficultate hoc quoque ostendimus ) in angustias stomachi orifici j sensiles

admodum perueniens , illud vehementer Urit, sed mox dissipato eo , iteram cessat , rursumsque noua eXpiratione redeunte veluti in ossa dum coquitur bulliente illud fieri videmus redit, idque tam diu , donec concoctione abis soluta cesset, aut assumptis humidis , alij, ue. ardor ille restinguatur . vel horum per mi ibos ne succi huius acrimonia contemperetur &c Omapescat Ur. A bilioso humore ae flavo . se viridi magis adabuc, Ac denique atro adhuc amplfus, ventriculus frequenter irritatur,& si pertinaciter illi adlis eat. vel cli eroditur 3e vritur, dolorque Rodens & Aradens obo itur. Quae bdis interdum in ipso ventriculo nasci. tur, ex assumptis. quae ob illorum prauum sucis cum quem in se continent in bilem degene, rant, vel ex cibis at js qui ex sua natura mulis tum bilis generant : Vel in illum per duodenum intestinum infusa , inarsones Se rosiones ventriculi . dum ieiunus praelertim est , quia tunc facilius af citur, in picrocholis consuetas

parit.

Quae si in ventriculi substantiam delata, eum bile imbuat . diuturnior tunc illius seque-

502쪽

tur a dor. Sicuti contingere potest quando ob contactum bilis vesiculae, ventriculi regio illi in cumbens & contigua inficitur, croceoque colore tingitur maculaturque, ad interiora illius macula crocea quandoque penetrante: quod seetione in illis sic se habere, quibus ardor ventriculi perpetuo ferὸ molestus erat, inuenimus. Quod &illis potest accidere, quibus fort8 copiosior in cysti fellis bilis colligitur, eaque diluta magis crans dat&vesiculam perfluit, vicinaque sicuti saepe spectauimus) intus forisque inficit. Eoque citius in illis quibus ventriculus raro vacuus, sed semper crapula distentus est. Vel qui dum scribendo

aliudue agendo, dum corpus inclinant, Ventri custum ad bilis vesiculam validius premunt, eamque veluti exprimunt: quo tempore & tunc maiores fiunt ardore S

Sicuti&ardentissimus sine dubio dolor erit Aepericulosas, si erysipelas ex sincera bile in substan tiarn illius infusa nascatur. Quod quoq; fieri posse,

morbumq; grauem &periculosum, cum vomitio. ne continuo infestantem, ventriculo perpetuo iraritato, nasci credibile est. Ab acutis casu deglutitis. Vt spina, acu, vitro fraucto, quod ebrij oesperati homines interdum denotibus scindentes & comminuentes studio deuor no similibusue .s ventriculus punctim sectimuevulneretur: no Iolum rodens sed & pungens lancinansq; dolor urget. Ab abjs malignis Se venenatis humoribus in corpore genitis, ventriculus offensus quoque in eius modi morbis, dolores patitur, una cum lipothy. inbs quae tunc superueniunt.

Imbecillior ventriculi constitutio . Imbecilli ras ventriculi appellata quam alij si ab intem. perie aliqua prodierit, non ea quae dolorem per

503쪽

caussa illuu se inducit, de qua dictum, sed duntaxat Iabelia, prout illa seerit, vel frigidam vel humi- omisia, 4. d m Vel siccam stomachi intemperiem quoque traeiali diei 3ppellant) uti segnius ipsius functio es peragendo , & imprimis difficilem & tardam conis coctione in Bradypepsiam dictam. & cruditatem

inde natam efficiendo, varia inde nata sympto nata producit, ut appetitum prostratum, Pausseam, ructus, cach ex iam sum liaque alijs locis quos modo hoc fiat explicata: ita de doloribus. Ob exscrementorum prouentum , a quibus postea ventriculus molestatur, occasio em praebet, quos consuetos Cardi leae nominatae speciem . Imbecillitatem quoque ventriculi vocatam , coialtis tuimus

Talth autem ventriculi imbecillitas a ea loria ipsius insiti seu nativi penuria ab ortu, ab aetate in senibus , quae M insita est & permanens, proficiscitur. Alias vero a morb s diuturnis

ventriculo saepe labefactato . ab euacuationi. bus nimiJs, Be venere, uti uniuerso corpore, sic βc ventriculo debilitato , prouenit. Vel a frigiditate de humiditate, unde ventriculus laxior. aut siccitate, unde astrictior. cibos recte amplesti nequit: quae intemperies a causis externi internisue, vel morbis , diu vel admodum venistriculi temperaturam in frigidiorem humidiorem vel sicciorem , imbecillitatemque ab his causis natam peruertontibus , proficiscuntur. Sed 8e organi alio vitio . haec ventriculi imbecillitas aliquamdiu vel semper durans, nasciis tur. Inter quae ipsius tenuitas, ob nimiam &saepe iteratam illius ex crapula distentionem, naista 3c permanens, occasionem huic imbecillitasti sepissime praebet, cum, quo crassior est veris triculus exemplo auium, quae quod crassissimos

habeant

504쪽

habeant ventriculos, durissima legumina confice. re possunt) eo rectius & citius res quoque concoquat&euincat. Calidior ventriculi quoq; constitutio, etsi natu raliter adhuc ab ortu progressa sit, vel postea continuo usu calidorum .vel quia citius quam par erat, iuuenes illis utuntur, contracta, vel quod talis post morbos calidos veluti empyreuma quoddam res licta sit, quamuis perses rectὸ gubernetur, mor. bosa nondum exiliat, tamε, quia ut facilὸ cibi cor rumpantur aliqui, & in bilem acresque succos ab eant occasionem dat, per accidens sic cardialgijs ijs quae ab humoribus illis, uti dictum, nascuntur. causam praebet. Quae dispositio ventriculi maxi-mὸ ex eo cognoscitur, quod sitibundi sint,acidis delectentur&iuuentur, dulcia auersentur illisque ostendantur, vix calidis cibis,acribus.aromati Zatis, falsisque:& potu vini meracioris potentiorisque; duros cibos cito concoquant,alios facilὸ cor

rumpant.

Neruorum quoq; causa,quibus stomachus circa introitum refertus & duobus neruoruin generibus iti textus est, accidi t,ut in omnibus serὸ mor bis dolorem intensum adferentibus, ventriculus Per consensum hunc neruorum quoq; aliquid partiatur. Vnde & in colicis, nephriticis alijsque intensis cruciatibus. etiam in procul dissitis locis eo uenientibus : uti & a vulneribus . contusionibus profectis, non solum, compatiente ventriculo, apo petitum prostratum adesse videmus, sed&conis dolere, adeo saepὸ,ut si ventriculo pleno existente

haec alcidant, colenta in eo nonnunqua evomant. Sed 3c eorundem neruorum causa accidit, ut

ventriculus sensu exquisitiore quam par erat praesditus . facilius in comoda etiam leuia alioquin persentiens,doleat. & a grauioribus assectus, grauiter

lestia esse di

505쪽

offendatur. adeo ut ad syncopen aegrum impellat. Dein Scob hunc consensum, in animi grauioribus a flectibus, cordis dolor ventriculi quoque offensi causa euenit, aliaeque ventriculi functionuin lae sones, imprimisque appetitus deiectus. sese manifestant.

Coli intestini dolores, illic ubi ventriculi fundo

sino, causa colon attenditur, atqi omenti intermedio proxi. DrM cor- illi connectitur. facti, ad cordis dolores Quoq; referuntur: cum ea in regione quae cordis esse dis P . citur, se quoque tunc manifestent. Quemadmodum si a flatibus aut excrementis illic subsistenti. a bus, colon ibi distendatur aut irritetur, accidit,Vt. ac sii in ventriculo ille esset dolor, vix tame diutius fixus sed vagus, qui ad hypochondria & in latera' deorsum usque excurrit, sentiatur Veluti Minalijs, cordis cruciatibus, eos quoque eo usque sursum porrigi,&circa ventriculi sedem etiam deprghenodi, experimur. Adeo ut coli intestini dolores ali qui, ventriculi esse censeantur. Hincque fit, ut manὸ decumbentibus in lecto diutius, nec dormientibus, quia eo tempore alui eXcrementa quae surgentes mox reddere solent, incoli superiore sede retenta, nec propter decubitu descendentia, colon illic vellicant, & per consenissum ventriculum simul irritant, &nausea&cardialgia qu dam aliquamdiu molesta interdum sit: quae tamen mox ἡ lecto surgentibus, descendentibus hisce tunc excrementis, praesertimque flatu aliquo erumpente per aluum, vel excrementis deiectis, cessant. Atq: inde etiam fit, quod medicamento catharatico assumpto, post horas aliquot cum operatio ilistius incipere debet, transeuntibus tunc eXcremenistis prauis per coli hanc superiorem viam, tamdiu

506쪽

terdum cadant, affligat vomitus urgeat, & cuin deiectiones redeunt, repetat. Quae omnia causa in rihomin colo intestino, non ventricul existere sa- Glis demo strant: tum si in ventriculo illa esset, mox Ab ab initio dum medicamentum sumptum in Uenistriculo adhuc haeret, utiquandoque fit, dolor ille. non tunc demum quando diu post ulterius cum exere mentis ad colon usq; progressum,versus eritum contendit, suboriretur. Septo transuerso a flecto , cum illud ventricu In pretiartum non solum posteriore tota sede tangat,sed &stomacho con nascatur penitus, dolores ea in sede a dia' ' quae cordis nominatur, interdum quoque se pro- vi ni

507쪽

i, dimet ia-

e in

Inflammatio ventriculi, cum rarius,&vix nisi a causa violenta accidat, eo ma us, cum sit in parte nobili summeque sensibili, adfert periculum . praesertims magna sit, cum tunc de dolor graui si unus conuuuioque interdum sequantur. curaturq; rectius si resoluat urinam si suppuretur. ii abscessiim. inde in ulcus versa, nouum inducit molbum aequὸ noxium, qui aegre sanatur, & quandoque post se duritiem callosam ventriculo quoque incommodantem, relinquit.

Scopus curandi est,ut, si in principio adhue exi. stit, augmentum illius impediamus, caloremque restinguamus, dolorem leniamus, sebris interim habita ratione, & animi desectus, quem facilὸ pastiuntur, & ut dein materiam fluxam resoluere stus deamus, quod si feri nequeat, maturemus, ulcus*sanemus. Quod sequentibus remedijs praestatur. - Sanguinis detractio pervenae sectionem in binis chio facta, in principio confert: etsi enim a venae portae ramis ventriculi venae deriventur, tamen avenae cauae ramis sanguinem extraxisse, quod tum ratione febris, si adsit, conserat,& hoc modo quoque alia fiat reuulsio, iuuabit. Iniecto elysinate reuellimus & refrigeramus,doloremq; lenimus: cum illud ad colon usque ascenis dens,vires suas ventriculo cui colon proximὸ subistensum est, communicet, Purgantia sortiora minimὸ exhibeda sunt, eum locum affectum, quo statim perueniunt irritando. dolorem uti & intemperiem calore suo augerent. Laxantia tamen tεperata in progressit morbi prae, sertim data, nocere minimὸ possunt. Vti Cassia. quae & dolorem simul lenit: pulpaque Prunorum&Tamarindorum, hisque affinia. Alterantia potentia adtuque frigida, quae ab initio dum materia fiuit, leuiter quoq; astringere deis bent.

508쪽

c v R A TZI o. 46 Ibent, postea humectare, permistis illis quae dolorem leniunt, varijs modis propinantur. In cibis usurpata varia condimenta, quae in calida ventriculi constitutione utilia esse mox expli, eabimus,& refrigerare, hic quoq; competunt. Brassica & imprimis capitata, Rapae, Fructusq;

alij,cocta asseruataque donec acescant, uti condi. re nostri solent, comesta, calorem admodum restinguunt.

Aqua fontis astu frigida loco potus usurpata, quam niue & glacie summὸ it frigida tam exhibere, uti aliqui docent, non satis tutum, cum subita ta ea haec repercussio non fiat strie periculo. Si aceato addito aciditatem aliquam adepta sit. ab initio conuenientior erit: 8c gratior si Saecharo quoque

addito in Zulapi j Armon prius coquatur. Lac se gidum potum taem facit, Se dolorem sis inui lenit. Lac seu emulso quatuor seminum frig. mai.dosiorem sedat, & calorem contemperat. Si semen Papaueris album illis addatur, dolorem magis mitiis gabit. Aquam lentis palustris comendat Diosc. Conisserunt & aquae Plantag. Rosarum & Acetosae ex hibitae Iulepi item Rosaru& Viol. per se vel diluti dati. Vel:-aquae Ros g. iij. aquae Plantag. g. ij. sucs ei Aceto se vel Vini granat. Id. g. Sacchari ros tab. g q. ebulliant parum, & colentur : Capiat ad ἔ. q.

pro vice.

Decoctu in Hordei frigidum bibitum proderit.

Cui si Violae, recentes praesertim addantur, efficas

cius erit.

Vel sie: lv. Hordei mundi p). vel ξ j. s. seminum

509쪽

462 CORDIs DOLOR Is Quod cordiale simul esse debet, se paratur: mrad Glycyr. I j co r. Citii 3 n. Cordi altrim an. p.j. n. Nympheae p. s. HLrdei pj seminum quatuor

frig. mai. an. 3. h. seminis Portulacae.&Papaueris albi an. 34. seminis Citri 5. s. fiat decoctio ad men suraim unam . dulcoretur Saccharo vel Syrupis mox dicendis. Syrupi per se exhibiti, vel eum aqua frigida aut alia uillaticia supradicta, sunt eo aenientes in prinscipio, qui refrigerant cum astrictio . e quadam, de Rosis rubris siccis, Cydoniorum, de Agre ita, de Riobes. Granatis acidis, de Berberis, vel Nob ho urn. In progressu qui refrigerant & hutnectant. Vt Vios Iarum,Ρortulacae. Nympheae. Et si hepar simul in caluerit .vti fer8 fit, 3c ratione febris, sy upus Endis uiae & Cichori) sinplices. Et quia facil8 animo ce-ficiunt, syrupus de utroque Bu glosib. Et gd doloris mitigationem syrupus de Papa u. Ex his talis componi tur in sympi Violar. Cydo. nior. an. g.j syr de Ribes vel Granat. de Endi uia an, g. b. de Papau 3 iij Detur per se. vel dilutus.

Conseruae&co diturae supra dictarum herbaarum 8e fructuum similiter co ueniun=: Uti&cars nium Citri, Cucurbitaram Sc Lactucae caulium. Ex quibus & tale conditum potest fieri, refri gerans 3ecordiale simul Hr. conseruae Ros I l. conis serv. Viol. cori. Citri conditi. t Ob de Ribe . a '. spe c. Diainarg. frigid. Se Diarrhodon, Coralli rub. an. 9.s. Sacchari ros tab. q. s fiati xtura. Ad resoluendum residuum inflammationis seu a postematis ventriculi ut vocant, circa fitae in sequentibus utimur.' A qua Chamo millae cu aqua Endi uiae primuinae pinatur, in OX sola adlvj. exhibetur, repetitor*. Vel Hr. aquae Chamo miliae Se Endi uiae an. g j. d.

Virii Maluatici g. g. vel spiritus Vini destillati 3.j.

510쪽

Detur. Si olei Vitreoli gutta una vel altera adda,

tur, efficacetis operabitur.

Vel detur tu lepus: N. 'rupi de Endiuia, de Ab. synthio an 3. j. aquae Meniae 3c Enulae an. g. i. s. misce, aromat. speciebus Tria santali g. g. Capiat

aliquotieS.

Terebinthina lota cum aqua Absynthij, si bis

terue detur, vel resoluit vel maturat ventriculi ais pos emata. Extrinsecus refrigerantia&anodyna ventricuisti regioni apponuntur, addendo semper quae venistriculo robur a d dant.

Vnguento hoc ventriculus illi natur Rr. olei Ro . iacet g. j. 6. Ol. Violacet, Aceti Ros succi Hieracitan. 3. j. coquantur parum ad succorum consum. ptionem. iniscendo Santali rub ue j. Ros rubig. d. Spica: Θj. Uamphorae B. J. Cerae albe q. s. misce, fiat

unguentiam.

Cataplasma hoc conuenit ab initio admotum, aestatis tempore sic paratum: R. l. Violariae, Hiesraiij, Vitis vini feraean. in J.st. Ros. Viol. Consolidae regali S an. p.j. cotundantur. addendo farinae Hor dei seu Polentae q. s fiat cataplasma. Cum dolor, qui admodum urget, sedandus florum Chamo mil. Me loti, Ros. Violarum an . m. j Absynthij m. g. coquantur in lacte, contundanatur, adde farmae Hordei I. j. seminis Coriandri. Santal. Omnium an . 3 ij. olei Chamo mel. Anethini an Τ j. misce fiat cataplasma. Fotus talis factus inflammationem compescit: N. aquae Rosarum, Plantag. an.I iij. aquae Absynt. 3. f. Aceti ros Τ j. Santali ruori g. j. fiat epithema. Epithema hoc in erysipelate ventriculi comis mendatum fr. a laad Ros. A cetosae. Solani, Cia

SEARCH

MENU NAVIGATION