장음표시 사용
51쪽
reciperent,quod artificio uicina sit fraudit lentia,sic existimantes oportere sermone honorum uirorum h pectore proficisci, noab arte. Quanquami, apud Romanos sero contigit honos Rhetoribus, diu* con trouersum fuit,utrum oradi facultas ab arate proficiscatur an a prudelia, ae Rhetora praecepta, quae post a Graecis tradita sunt, plus ne conducant ad bene dicendum, an officiant. Certe Ciceronis aetate no defue runt,quibus displicebat ea forma,qua per fecti oratoris uelut exemplar quodda pro posuerat.Sanh Bruto uiro singulari praedito integritate probata non est. Atm adcoin ipsa Athenarum urbe omnium curiosa rum artium uel parcte uel nutrice mire in uisum erat nome sophistaru, qui tum tem poris Rhetoricen profitebantur,sed magis ad ostentatione i ad res serias obcundas. Non haec eo tendunt ut damnem artem, quam no grauatus est de Aristoteles philosophus tantus ac tam serius accurate tradere: sed ut 'intelligamus c, sit omniu siensui molesta,futilis loquacitas, quu ars omnici fere pulcherrima, ob huius affinitate apud
plerosim male audierit. Sed ad Lacedaemo
52쪽
DER ERAS. Ro T. Q. ruos redeo, quibus adeo filii inuisa loqua citas ut Ctesiphontem,uirum alioqui racudum ac disertu,qui se praedicarat de re qua uis uel totu die posse dicere, apud se uiue re passi n6 sin quod boni oratoris esse di/cerent,habere sermonem rebus parem, ut
nec breuior sit in dicendo * res postulat, nec prolixioriSiquidem utrunm Theatris cum est,quod profitebantur quida loqua/ces uerius-eloquisesinc res amplissimas in arctu contrahere,& res minutimmas in immensum uerbis attollere. Quin etia iuxta rhetorum sententiam inter oratoris ui ita uix aliud nocetius,quam superflua uera horum congeries. Quid enim agas apud . . t. iudicem,uel audiendo defatigatum,uel ob turbam uerborum non tenentem quae di ixeris Proinde merito laudatur illud Cleo clamma. menis,apud que quu Samioru Orator, ora tione uerbosiore conatus esset psiuadere,ut aduersiis Polycrate bellu susciperet, huc in D.
modum respondit:Quae principio dixisti, inon memini,ebm nec media intellexi. Caeterum postrema mihi no placet. Nec huic dissimile est, quod ferunt de Cleomene, cleomenes quoda altero Cleombroti filio, apud que cleombrotuquum
53쪽
quum quidam haberet orationem aequo prolixiorem,ille offensus dicentem inter pellans,quorsum,inquit, mihi de rebus pasillis magna texis prooemia Decet em ut oratio congruat rebus,de quibus uerba facis.Nec infestiuiter huiusmodi morbu ta
Aristotcle . Muit Aristoteles,apud quem quum quida diu multum* loquutus subiecisset , velunexcusans stram loquacitatem apud Philo isephum:Nugatus sum, inquiens, apud te ' philosephe:Non per Iouem, respondit,a ipud me quidem.Nam ego ad nihil omnia quae dixisti aduerti animum. Nihil a philo..pho dici potuit grauius,nihil in loquuta Archelaus. letum acerbius. stiuum ae illud Archelai regis,a quo quii tons br impendio loquax,
circumponens lintea,subinde rogaret quo i: ' modo uellet radi,Silendo,inquit. Nel ue ro Lacedaemonijs tantum placuit brevilo quentia,quaquam ab his Laconismus no/ Iris M'. me inuenit,sed Phocion uir apud Athe: .nienses incorruptissimus, quum ambula tret in foro cogitabundo similis, ct exami/ὶ
eis quidam illi dixisset: Videris cogitabuti l
' dus o Phocion: Istuc uero recte coiectas, i. .. 1. linquit.Nam apud me perpedo,num qui ex his
54쪽
PER ARA s. Ro T. δ' ex his quae dic'urus sum apud Athenitae
resecare possis,aut praetermittere. re taxauit obster aliorum studium, qui magna sollicitudine meditantur ut quam copio/sissima sit oratio. Qui mihi uidentur non minus inepte lacere,quam q solliciti sunt. non ut lautum ita ut logum sit conuiui Eam curam uir prudens iuxta ac probus, ad sermonis compendium trastulit. Idem ii eosthenis oratione,qua conabatur mulatis magnificis 3 promissis populum Athonie .ad bellum concitare, dixit simile esse cupressis,quae cum pulchrae sint ac proce rae,fructum tamen nullum adserunt.Heracutem in primis colebant Lacedaemonii, nimirum potius exemplum bene geredaeret,quam bene dicendi. Itam quum rhetorquispiam encomtum Herculis,quod inge ii studio composuerat,recitare uellet apud Antalcidam Lacedaemoniorum duce,tan Antilatis. quam initurus amplissimam gratiam, ille non passus est: Quis,inquiens,illum uitu perat Adeo iudicabat omnem orationem esse udiandam,quae no fieret de rebus necessariis.Siquidem apud eos qui de praeclaris uiris male sentiunt, nonnunt opus
55쪽
est: oratione,Caeterum in eo laudado,que nemo uituperat,sermonem absumere, perinde est,ac si quis patrocinetur alicui, que nemo peragit reum. Quam uir hic non talisset rabulam linguae petulantia debacchatem in mores proborum,qui dei siti laudationem ideo non tulit,quia n6 putabat ne. cessariam Huc pertinent di illa, quae deheu. Agide Archidami filio prodita sunt. Hic Abderitarum legatum,post uix finitam to
quacissimam orationem rogante, quidis ciuibus esset renunciaturus, ita taxauit, Renuncia,inquit,illisae mihi tantum temporis patienter auditum fuisse, quatum tu
dicendo consumpsisti. Simili dicto percussit oratorem Perinthiorum qui quu usus
oratione prolixiore rogasset, quid respost relaturus esset ad sitos Perinthios,ad aliud inquit,quam te uix fecisse fine dicendi, me uero tacendi. bnne legationis huius seu ctum omnem intercepit linguae loquacio ris intemperantia Huius generis fere sunt orationes illae solenes,quibus hodie principes torquetur uerius Φ honorant,du suas . laudes n6nunt falsas uel cu rubore,uel in taedio comtur audire,ne pereat oratori suus
56쪽
PER ERAS. RO T. sius labor fortasse trimestris elaborandae orationi impensus.Agesilaus cuidam praedicanti isphistam quempiam, tanquam admirandum artificem, quod res minutas uobis amplificaret : lam in est, tae stridequvembori retri Haxerimi qui magna calfleemmittititore ex uti pedi. Vs. adeo cor datis ac prudentibus uiris graue tormen/tu est inanis linguae uolubilitas. Et in hoc uitium sese incidunt,qui diale sticorum ac rhetorum praeceptis,declamatorijs* palaestris.linguam potius armant uerbis,quam pectus honestis rationibus. Vnde non in
iuria celebratur a sapientibus illud Aga, clis diei um,apud quem quum quidam di/ceret se mirari, quod Philophane sephi ita non uteretur dicendi magistro. De . cet, inquit, me esse illorum discipulum. quorum sum re filius. Quid didicerat uix cordatissimus a suis maioribus c non epi/. cheremata, aut enthymemata, aut sthe mata, aut amplificandi rationes, sta exem pla fortiter integreque gerendi principa/tum. Queam credimus huic animo displi/ cuisse stultam ac muliebrem loquacitate,
qui dicedi rationem suapte natura frugis
57쪽
. 62 ' LIN G V Aia grauatus est ab artifice celebri discere cQuid si hic incidisset in talem rabula,qua Aoratiμ - te nobis depingit Flaccus in sermonibus, sic haerentem,ut excuti non posset, sic o strepentem,& quibussibet de rebus immodice garrientem,ut ferri non possiet: Qua sudor inquit,ad imos manaret talos, dum quidlibet ille garriret,uicos, urbem lauda reti Denim fatalem diem sibi iudicabat in stare,qui in hominem tam garrulum incodisset, cit Apollinis ope se seruatum existismabat, quod indem aduersarius forte ob/uius ad tribunalia distraxisset iugulatore. Iram quum sermo nobis potissimu in hoc datus sit a deo,ut homini cum homine c5 uictus sit iucundiorTarrulitas lacit, ut qd suapte natura suauissimum est, si quis sicut
oportet utatur,id summa adserat uitae molestiam. Videmus autem naturam in hoc maxime filisse sollicitam, ut omnia conclaitare quamlibet in specie pugnantia Huic conciliationi,velut escam adhibuit uola i Ptatem:Per hanc commendauit gignedae prolis amorem,per hanc fouendi educan
di. studium:per hac effecit, ut senex seni, puer puero,puer s*ni,senex puero sit ami/
58쪽
PER 'ER A 8. RO T. cus. inuiti re leonum luporum. catulos fovemus, quamdiu nobis uqluptati sunt. Hoc naturae lenocinium in re omnia optoma,perdit garriendi morbus. Itidem*uinum quod natura peculiariter indulsit ad discutiendam tristitiam, re exhilarandos mortaliu animos,uitio nostro uersum est in fontem rixarum ac caedium, nec aliudevius oritur molestiaru, quam ex eo, quod in molestiarum remedium datu est. Q uis autem non horret hominem phreneticu 'Nihilo iucundius arbitror adesse temulento.Nihil enim furiois similius quam ira co
motus,oe ebrius.Et utram res adeo cogna ta est insaniae,ut non raro furor perpetuus excipiat iram pariter atque temulentiam.
. Quanquam re alias philoisphi nihil inteξ esse putant inter iram insania, nisi quod 'ira furor breuis est.Nam bile deseruesten 'te, dit animi sanitas,6 uino coco 'O, re dit sobrietas.Nihil autem similius ebrieta ei quam garrulitas, adeo ut uulgus de hu/iusmodi taleat dicere Iste sibi cociliat ebrietatem loquedo. Atis hoc uidelicet turpior est nugacitas quam ebrietas, qst ultro no uitio sit accersita, quum ad bibendu
59쪽
saepenumero cogantur homines, quum s e. pius obrepat imprudentibus temulentia, uelut inexpertis:nonnunquam re uinu imponat, uioletius quam suspicabatur is qui hibitata adolescens ille Terentianus,que ritur sibi data uerba: Vici inquit, uinu qaehibi. At dum accumbebam,quam mihi uidebar pulchre Bbrius. Ideo. quae effuti tur inter pocula,sblent Bacchi uioletiarcu donari,& uino inscribi. Quemadmodum
' Pyrrhus Epirotarum rex petulatiae gratia fecit militibus,quoru unus respondit, Etiaoccidissemus te o rex,nisi lagena nos deis cisses.Nec in omnibus tamen ebrietas gla gnit linguae petulantiam,sunt quos mutos efficiat,& somni magis appetentes quam garriendi,ut iam non sit perpetuo uerum.
quod prouerbio dicitur,in ebriilingua na tare,quod latebat in corde s rh. At quisequis suopte uitio linguae temuletiam accersit,quid habet quod praetexat, aut quo titulo culpam deprecabitur Et tamen uinolotius garrit,homo sutilis Bbrius,Φ quisquaebrius qui suapte natura non sit obnoxius 'huic malo.Iam habet ebrietas quae uino cociliatur, commoda quaedam, ob quae laue
60쪽
PE R ER A S. RO T. sdari quoque meruit a Platone.Discutit pudorem stupidum, serenat ingenii tristitia,
excitat animi torporem, rumpit inutile si/ientium,aperit quaedam uitia,quae profue/'rat in hoc prodi,ut per hilaritate citra gra vem offensam Gluantur. Denique quem admodum inter Lapithas cit horum simi/les nonnunquam bellum nascitur ex poculis, ita inter multos ex compotatiunculis nata est firma beneuolentia, ex inepta lo/quacitate quid potest decerpi commodi camo si philos his credimus, uinoletia n5 est temulentia,nisi adsit linguae petulantia. Pronunciant enim definiendo, nihil aliud .
esse temulentiam,Φ nugacitate ex imm dico uini potu. Proinde non omnino re prehendunt uinolentiam,si adsit siletium,
.uerum accedens stulta loquacitas ex uino/lentia facit temulentiam. Quin uulgo qui uino facti sunt hilariores bene poti di .cuntur, ebrii non dicuntur,nisi lingua deliret. Atque haec nugacitas, hoc quoque nomine leuior est, quod simul cum uino de/feruescit, nec unquam molesta est nisi inflter pocula,quum nihil agitur seriae rei.Garrulus autem nullo non ιemp e,nullo n5