장음표시 사용
21쪽
Bel de Betrachiuno disse phra8eologiae a ahnlichen Stellen namentiae de letaleren, chelat mi die Annahme eine Genetis der genses t os tu eawungen noch mehr triti die sinate Bedeutuno de Casus est Tacitus ervor Hanc structuram iis adnumerandam esse censeo, quae
luculentius Thucydideam originem demonstrant. Neque enime ullo ali scriptore Graecorum lacilius eam petere quam X e poterat, qui et primus hoc genere dicendi usus esse videtur et multo requentius 1, 4. 1, 23, 5. 2, 4, 2 2, 22, 1. 2, 75, 1.
8, 4, 1. 8, 9 4 et alibi quam alii, quamvis concedendum
sit genetivum gerundivi Latinorum non laue reSpondere structurae brevissimae illi et eleganti Graecorum Iam Oppo adnotavit I, 1, p. 184LSallustium amare persecta quorundam deponentium induere lassiva significatione.
Quod maxime fit in Rarii erit in s persecti es Cat. 7, 3 had ei trilibertate ' Iug. 101 9. 17, 7 31, Permulta huius usus exempla non modo ad persectum sed ad omnia tempora pertinentia congessit adstuebnerus p. 46 Quae eum Oppo ad imitationem hucydidis reseri, valde errare mihi vir doctissimus videtur Iantum enim omni dici potest, ambobus hunc
morem sommunem esse, cum ex aetate ViXerint, ubi multa
Deponentia nondum satis a Passivis distincta erant. Praeterea tenendum est, hucydidem pauca tantum exempla huius usus exhibere. De Sallustiano autem usu recte observavit Dietschius ad Cat. 7, 3 his obsoletis formis usos esse scriptores Latinos
in eis tantum locutionibus, quae vulgo multum usurpatae Onsuetudine e antiquitate traditae essent. Hactenus Xploravimus, quomodo Crispus in singulis rebus grammaticis ad Graecum auctorem se applicaverit. Iam videamus quo iure omnis indoles Sallustianae orationis, id quod Poppo iudicat, eadem esse existimetur, quae apud Thucydidem. Qua quidem in re vereor ne vir doctissimus, ut omni fecit, multa, quae potius Sallustii propria videntur, ad Graecum rettulerit. Probatur autem mihi iudicium eius, quatenus pertinet ad rationem variatam. Ab hac incipiamus. Orationem autem variatam dicimus in iis enuntiatis inesse,
ubi eriptor non in una structura perseverat sed variat singula enuntiati membra, sive hoc in numeris, sive in casibus, sive in temporibus verbi, sive in modis sit. Quod dicendi genus Sallustii tam peculiare est, ut e omnibus Latinis scriptoribus praeter Tacitum vi quemquam invenias, apud quem sit hoc frequentius, itaque iure eum hac in re cum Thucydide comparare possis, qui prae ceteris Graecis huius structurae est amans. Ceterum ambos scriptores hae eonsuetudine eum studio brevitatis coniuncta aliquotiens obscuros seri haud ignotum est, sed fit etiam, ut oratio eorum hae variatione mirum in modum sit viva magisque alliciat eum, qui legit, ad altius penetrandum in sensum eorum, quae Scriptor Xprimere voluit. Atque primum quidem numeri variantur. Sed cum talia iam invenerimus, ubi de constructione κατὰ συvecst disserebamus, venia nobis est petenda, si quaedam, quae supra attigimus, repetere cogimur. Xempla autem insignia haec sunt Cat. 7, 4: iam primum inventus, simulac belli patiens erat, in castris
militiam discebat magisque - lubidinem habebant Cat. 23, 6:
pleraque nobilitas aestuabat et credebant, HSperabat. Iug. 17 7 ut interpretatum nobis est dicam 97, 3: Bochus Iugurtham accedit. Ita, invadunt. Haec supra exemplis ex hucydide petitis illustravimus. Saepissime etiam numeri substantivorum variantur Cat. 16, 2.33, 1 fidem, fortunas 20, 8 pericula, egestatem Iug. 57: glande aut lapidibus ibid iacula tormentis aut manu emissa Iug. 25 aut vi aut dolis. Iug. voluntarius aut e sociis.
Thucydide congessit Oppo I, 1, p. 267.
Sequitur variatio casuum, qua tam libere utitur Sallustius, ut in eodem enuntiato diversos casus ad idem substantivum vel adiectivum relatos legamus, ut Cat. 33, 1 plerique patriae, sed omnes fama atque fortunis Xpertes Sumus Iug. 74, 3 Romani armorum aliquant numero hostium paue O-rum potiti sunt Iug. 84 2 plerosque militiae, paucos sama cognitos accire Cat. 25, 2: litteris Graecis atque Latinis docta, psallere et altare elegantius, multa alia, quae in-
22쪽
strumenta luguriae sunt memorabile sane Xemplum, quippe in quo triplicem rationis Variationem videamus, cum ad adiectivum doeta primum reseratur ablativus, tum infinitivus, denique accusatiVus. Iug. 82 ipsi pares ceterum opibus disparibus sat 37 homines egentes malim moribus Iug. 25 homines nobiles, amplis honoribus Iug. 88 gloriosa neque belli patrandi 89 rem non eadem asperitate, ceterum haud secus difficilem Cat. 28: in consulenoStro multae bonaeque artes animi et corporis erant patiens laborum, acri ingenio' etc., ubi non modo casus sed etiam tota struetur variatur Aliud insigne Xemplum et numeri et casus variati, quod ad constructionem κατὰ ovectu pertinens iam supra attigimus, exstat Iug. 102, D Ad hoc populo Romano iam a principio melius visum amicos quam servo quaerere, tutius rati volentibus quam coactis imperitare . mane lectionem exhibent Cortio teste Guellarbytanus 7 et duo alii codices, item omiserunt 'opulam isque Basiliensis et Parisiensis I teste Dietsellio, tum omnes libri secundi ordinis, denique unus tertii ordinis. iectionem autem tutiusque rati plane perspicuam et silucidam exhibent auricensim tantum et Guellarbytanus Gud. 177. amen eam recepit Ariigius monens, saepissime
enuntiationes, quibus antecedentium ratio reddatur, per copulam prioribus annecti Quod quamqam apud Sallustium requens est, tamen hunc in locum minus quadrare puto. quia verbum sunt acile omittere scriptor non poterat. Itaque et variationis et brevitatis studio eriptoris egregie aptam esse nostram lectionem quisque concedet. Qui autem Thucydideum genus dicendi accuratius cognoverit, tales strueturas Crispum apud illum saepius quam apud alium Graecorum invenire Otuisse non ignorabit. GL 3, 36 ἔδοξε αλοις - ἐπtκαλου/ες , N:
parem vim habeat atque ἐβουλεθσα-ο notum est Quare Sallustium 'o usu dicendi commotum pari mode voces Visum est usum esse veri non dissimile est Ceterum huius casuum
opir Thucydidem exempla inveneris, ut 6, 35. 7, 13 4, 87.
MN G, 2 isi PS ab nullo repetere, magis id laborare, ut aliquam plurimi deberent ubi pro hilli pronomen si xspectamus Quem usum oppi si I, p. 373 et Gorlaohius
in Graecismi numerant, ex quibus alter contendit vim Graecipi'Onominis αὐτό a Sallustio esse expressam. Sod recto haeo Κri inius refellit, docens saepe apud Latinos seri ut pro re- nexiv pronomine demonstrativum ponatur, cum haud inusitata neglegentia scriptor in incepta cogitatione non pergat sed ex eius, quem Ogitantem induXerat, mente in suam ipsius Dersonam tranSeat, s. umpi. g. 550. Ceterum satis liberumh0' genus dicendi est, quo saepius Sallustius videtur usus esse I egi ur enim hist. 5, D Lucullus pecuniam Quintio dedit, ne illi uecederetur. aec verba, quae apud scholiastam Hi noviunum ud sic pro 'ege AEan. I0. 48 inveniuntur,
Sallustii suisse Dietschius negavit, contendens scriptorem certe non illi scripturum suisse sed, ut latini sermonis loges postularent, sibi Sed cum lecti priore loco satis firmata sit codicum auctoritate, eadem licentia etiam hic scriptorem usum
Notandum est etiam genera verbi Crispum mirum in modum variare, quo si, ut etiam subiecta mutontur ut Cat. 1 40 circumVenire innocentes, alia huiuseo modi ori obpore' kio plerique codices et Cortius, quamquam alii lectionem receperunt circumveniri Iug. 7, 4 priusquam exorcitus aut instrui aut sarcinas colligere quivit Cat. 53, 3: sciebam saepenumero populum Rom. - contendisse, cognoveram parvis copiis bella gesta ad hoc saepe sortunae violentiam toler
23쪽
- 34 Etiam huius rei auctor et Thucydides exstitisse videtur, qui saepissime orationem variat transeundo in aliud genus verbi mutandoque subiecto L 1, 51. 3, 5 4, 108. Poppon I, p. 182-183. In modis autem variandis miram Sallustii artem esse omnessere, qui de genere eius dicendi scripserunt, animadverterunt. Atque ut de infinitivis dieam, maxime illa ars cernitur iis locis, ubi infinitivus, quem dicunt historicum, Xeipit verbum finitum. Sed cum huiusmodi usus plane Latinorum proprius sit neque
ad nostram quaestionem pertineat, omittamus de eo plura addere. agis autem Graecorum esse videtur e nominativo c. in f transire in accusativum c. ins, quod aliquotiens apud Sallustium fieri videmus, ut Cat. 15 2: Postremo captus amore Aureliae Orestillae, pro certo creditur necato silio vacuam domum scelestis nuptiis fecisse riualem structuram recte Κriigius in anaeoluthis numerat dicitque eam ita admisisse Sallustium, hut, cum orationem talem ordiretur, quae nominativo c. in constaret, deinde propter interposita subiecti oblitus in accusativum c. in s. transiret ex Creditur verbo impersonaliterposito pendentem . Nam mullo pacto die aut construi posse: isCatilina captus pro certo reditur secisse . Similis anacoluthia est Iug. 85, 2: Sed mihi contra ea videtur; nam quo pluris est univorsa res Publica quam consulatus aut praetura, eo maiore cura illam administrari quam haec peti debere q. s. locum Thucydideum memorabilem 1 3:
καλεισθα 'Ελληυας. Si aeeuratius ambo comparantur loei, non ΡΟ-test sugere, quam similes sint structurae. Etenim cum verbum rividetur et δοκε οέμο aut oratio recta aut infinitivus sequi debeat, utrumque genus dicendi scriptores confundunt. Cuius licentiae exempla equidem haud scio an apud nullum Sallustianae aetatis alium scriptorem inveniantur itaque pro certo affirmaverim, hoc loco Sallustium orationem suam conformasse ad Graecum Xemplum.
Eodem varietatis studio ductus transit a participio in verbum finitum cum coniunctione copulatum vel vice versa, ut ivg. 30 I res gestas quoque modo aetae orent fama divolgacit. Iug. 46, 1 nubi aecepit - simul ertior aetus . Iransit etiam in enuntiatis secundariis saepissime a coniunctivo in indicativum lug. 54, 1. 63, 1), de quo usu supra
Sed haec omnia non ita Latinis inusitata sunt, ut ex imitatione Attici scriptoris certo derivare possimus, quamquam apud eum simillima inveniuntur vid. oppon. I, 1, 3 270-274 In temporibus autem componendis non minorem artificem se praebet Sallustius quam hucydides Nam quamvis pedi saepe mutet et variet tempora, nihil tamen o libidine auit recteque sertaehius offirmat III, p. 320): eo ceteris scriptoribus differt, quod accuratius siligula temporis momenta distinguit. Id quod multum consor ad varietatem et evidentiam augendam Quamquam igitur paucis locis a communi Latinorum usu hac in re recedit, ut supra diximus, fame eius et Attici 'criptori consuetudinem similem esse non negaveris Exempla quaedam, quae cum hucydideis compares, proferre
Coniungitur praesens in istoricum cum tersecto historico Sive oristo: Cat. 20, 1 Catilina secedit Thuc 2 68 - ρούσt 'Aρτο καί atque - rationem habuit. Iug. 26, 3 Iugurtha - neent,
deinde inter eo it sic Optimi libri).
Iug. 35, 4 postquam Massiva agitare os es ii neque 444.
24쪽
Iug. 49, 1 Bomilcarem praefecit eumque edocet. Iug. 64 3 postquam dixit neque, flectitur. Imperfectum cum perfecto: Cat. 12, 1 postquam, Oe-pere et Sequebatur. Cat. 10, 1 Carthago interiit, cuncta patebant Hist. 3 81,1 si parum existumaretis disserendum suit.
In enuntiatis secundariis saepe apud Salliustium praesentia excipiunt imperfecta, ubi hucydides non modo tempora sed etiam modo variat. Thuc. 7, 17: αύς ο Κορ&θtot
Cat. 32, 2: mandat, quibus rebus possent, opes saetionis confirment.
Cat. 34, 1 respondit, si quid Senatu vellent, ab amis discedant Cat. 34, 2: litteras mittit quoniam resistere nequii e fia
Saepe AEtiam Sallustius consecutionem nemporum, quae Vocatur, negligit, ut: Cat. 1, 5: praecepit ut simulent. Iug. 28, 1 praeeepit - aggrediantur. Iug. 13, 6 praecepit ut Xpleant. Talia apud alios inveniri notum est quamquam frequentius apud scriptores argenteae demum Latinitatis sed mihi Sallustius fines licentiae transgressus esse videtur ita, ut liberiorem Graecorum Sum putem aliquantum attulisse ad hanc rationem dicendi.
Iug. 23, 1 dolis, per vim. Iug. 7, 4 labore, parendo. Iug. 7, 1 per vim insidias. Iug. 22, 2 obeasdem urti non penuria. Cat. 56, 1 voluntarius aut X sociis.
Iug. 89. χ: civibus adversus lamen, non libidini. His t. 1, 48, 10 non pro Iustaut quorum simulat imperio, sed libertatis subvortundae. Omnia haec variatae rationis Xempla, quorum numerus lacile augeri potest, quamquam in singulis verbis nullam produnt similitudinem. tamen In strueturi quantopere consentiant, vides: Itaque in universum dici posse censeo. si non exemplis Ipsis at tamen frequentia AEXemplorum comprobari quantum ad hoc genus dicendi consuetudo Thucydide attulerit. Sallustii brevitatem multi iam veterum laudibus extulerunt Senec. Controv. i. p. 249, Bursy Senec. Ep. 19. 5. 17. Quintil. 4, 2 45. 0, I, 2. Gellius 3 1, 6 Macrob. Sat. 5, 1, 7. Statius Silv. 4, Sidon. Apoll. Paneg. Anth. 2, 190. Apulei. apol. 5. - Sed hoc brevitatis studium ex Thucydidis imitatione natum esse, ut Poppo censuit 1, 1, p. 37M iis exemplis, quam ipse attulit. plane mou comprobatur Recte quidem demonstravit, brevitatem hanc saepe male intellectam esse, cumscriptor meque verbositatem sugeret neque illipses cuius figurae Templis ortius ilim multas paginas implevity alias admitteret, quam quae apud plurimos Scriptores reperiuntur. Qua deinde autem asser ad confirmandam sententiam suam, lacile refutari possunt Dicit enim quaerenda igitur illa Sallustii brevitas partim in sententiis nervosis vigoreque eXcellenti-
25쪽
bus, partim in ratione historica interdum simpliciter quid non
quomodo actum Sit enarrante, partim etiam in priodorum earumque membrorum conneXione Saepe levi ob omissas copulas, unde Asyndeton propriam Crrispo guram appellat orto. Quicunque autem brevitati studet, sententiis nervoSis ligoreque excellentibus uti debet neque propterea Thucydidis imitator vocandus est, idem iudicandum est de arte historica, quod autem tertio loco assert, Crispum saepe enuntiata missis copulis iuxta ponere, hoc potius cum multis viris doctis Ger-lachio, aWsio, Delturio, ruenitertio ad imitationem antiqui Sermonis reseram, siquidem X imitatione hoc natum esse neque ex Sallustii indole existumamus. Denique Asyndeta, quae angustior Sensu vocantur, minime ex Thucydide scriptorem haurire potuisse, immo valde disserre hac in re ambos infra, ubi de figuris dicemus, demonstrabimus. Ceterum eo facilius Poppo ad hanc sententiam perduci poterat, quod Quintilianus etiam celebratam brevitatem ad Thucydidis imitationem rettulisse videtur loco supra laudato: Attici praecisis conclu8ionibus obscuri Sallustium atque hucydidem superant. Quandam, quae ad brevitatem Sallustiatiam pertinent, conabimur demonstrare ad hanc imitationem reserri posse sed longe alia atque oppo censuit. lnveniemus autem haee, Si exploraverimus quibus in rebus insit brevitas Graeci scriptoris. Atque quattuor quidem causas enumerat Poppo 1 I, p. 28 l):1 sequod saepius et durius quam apud alios scriptores
Verba, quae X ante cedentibus repeti possunt, mittantur, quam Structuram ἀπι-οtvου appellant Graeci).2 quod integrae breviores sententiae ad conectendum Sermonem nece8sariae et media quaedam periodorum membra desint et particulis tantum innuantur.3 quod subinde abruptior sit oratio et per ineis atque
4 quod notionum ipsarum arguta esse soleat densitas et
sententiae complures paucis verbis Xprimantur.
Quid η' Oratione abrupta sentiam, ex iis, quae supra diximus, apparet, sed liceat mihi hac de re accuratius paulo
infra disserere. Iam transeamus ad reliqua. Morem supplendi Substantivum ex antecedente verbo apud Thucydidem requentiS8imum secutus esse videtur scriptor loco memorabili, quem multi vexaverunt interpretes. Legitur Cat. 18, 2: sed antea item coniuravere pauci contra rem publicam, in quibus Catilina fuit; de qua, quam verissime potero, dicam ubi
pronomen Qua refertur ad substantivum e verbo oconiuravere supplendum. Quam structuram duram et sine Xemplo esse omnes On-
Sentiunt interpretes, ut ritZius, qui nunc Scribit de qua re , et Dietschius, quamquam omnium suorum codicum auctoritate
Diomedisque testimonio cogitur illud qua cietinere. Poppoetiam hoc dicendi genus ex Thucydide usu illustrat sed salso mea quidem sententia laudat ea. quae Hegentur 6 80 quaeque atthiae etiam in libro Iuogrammatico assert S. 435):
ib*eλosine neque pronomen ad verbum sed ad substantivum resertur diversi numeri et generis Neque Gerlachius debuit laudare verba Euripidea, quae exstant Iph. Aul. 1418 -ὁ
θεομαχει τὰ ἀπολinosi ὁ θεῖο, σου ρπιεῖ - Inveniuntur enim apud Atticum scriptorem aliae eaeque simillimae structurae, ut 1, 22:η μέλλου τε πολεμησet ' Dissi et ius i. e. πολ la stri veteς. Omutuo amat substantiva tali modo Supplere e verbis. Ita ex eiu elicit notionem eῖχος 1 90. 1), ex osci substantivum βοηθεια. 5, 47), X ρυλασσet verbo τη φυλακὴ, 7, 28). Quae si reputaverimus, iam apparebit, Sallustium imitatorem cum in multis aliis syneseos generibus tum in usu pronominis relativi Attici scriptoris etiam nostro loco adhibuisse structu- am illam et brevitati et immortali velocitati cogitandi utriusque aptiSSimam, eadem ratione atque alterum Scripturum suisse sine dubio putamus: ξυvωμοσα ὀλετο - περὶ - ἐρῶ. Brevitati porro Striu Sque proprium St, mittere saepe casum quendam ita ut X alio casu Supplendus sit, quam ellipsin Sallustius multo requentius usurpat quam ut talia e neglegentia quadam aut fortuito nata esse existimare possimus Lang. 54, 1 uni-
26쪽
versos in contione laudat atque agit gratias u g. 51, 38:, mitari quam invidere bovis malebant. Ita saepissime demonstrativa omittuntur Cat. 13, 2. 48 6 37, 3 17 6. 55 5. hist. 1, 48, 13. Tales omissiones Thucydides simillimo adhibet atque requentius Ortasse quam quosquam alius Graecorum cs. 1, 20. I, 144. I, 2. χ, 86. I, 1. 6, 7. I, 5. χ, 87. Neque minus ambo amant e verbo aliud supplere similis significationis. Duriora sunt, quae Sallustius Iug. 17, 3 audet: isIn divisione orbis terrae plerique in partem tertiam Africamposuere pauci tantummodo Asiam et Europam esse ubi ex verbo posuere repetenda est notio iudicandi, eum alii scriptores tantum in verbis sentiendi vel declarandi talea
audeant. His structuris saepe tam libere usus est scriptor ut multis locis voces dicebat vel dicunt ex interpolatione aecesserint Xplicaudae sententiae causa s. riigium ad
Cat. 21, 2 et Iug. 14, 20 38, 2. 57, 1. 2, 3. 88, 5. 26, 1.
Cat. 40, 3. 31, 7 49, 1. 47, 1. 3, 3. Liberius etiam Graecus supplet verbum simplex e composito 4, 6), ex ἐυδέχεται notionem et 1, 141), X ἀριέυα verbum βουλομαι 2, 13 cf. 1, 70.2, 37. I, 53. I, 3 ex ομίξω 7, 42het ουμ α 2, 42 notionem χρη. Huc pertinet Zeugma, quo ambo valde delectantur. Apud Sallustium quindecies inveni Cat. 17 2. ug. 3, 1. 14 4. 14, 23 17 3 28 7 42 4. 46 8. 54, 3. 55, 1. 63, 6.85, 28 92, 2. 105, 3. 111, 1. Qua re quantopere brevitas scriptoris illustretur, e comporatione Caesaris generis dicendi cognosci potest. Qui cum brevitatis minime contemptor Oeandus sit, tamen in libro eius de bello Gallico bis tantum haecsgura invenitur Apud Thucydidem frequentissima est. Sequitur ut de nuntiatis omissis, quae particulis tantum indicantur, dicam. Particulam ταρ tali modo a Graecis usurpari notum est, quare Sufficiat numerare, quibus locis hoc ellipseos genus apud Thucydidem inveniatur, ut, quam frequenter hac structura utatur, illustretur 1, 14. 1, 17. 1, 69.1, 77. 1, 120. 2, 2. 4, 10 5 95. 4, 126 1, 102 4 54.
deinde Cicero requentissime. Sed notandum est hoc tantum in formulis practuritionis vel occupationis seri, cum Sallustius non modo in his sormulis sed etiam multis aliis locis ad sententiam quandam Supolendam articula Nam A utatur os Cat.
52, 34. 58 20. Iug. 19, 2. 28, 5. 31, 2 63, 6 82, 2. 88, 5. I02, 11 hist. 4, I, 10. Similis sed insolentior paulo in utraque lingua est usus
particularum Tamen et μως. Apud Romanum eriptorem
septies Cat. 19, 2. 39, 5. 24, 2. 26, 2. 41, 7. 57, 4. Iug. 20, 6), apud Graecum duodecies inveni 3, 49. 3, 28. 3 80 4 96. 5, 1. 6, 70. 7 l. 7, 48. 7, 57. 7, 77. 8, 29 8, 973.
Ceterum haec dicendi ratio quantopere respondeat vel O- citati illi immortali cogitandi, qua, quae lacile cogitavi pOSSunt, omittuntur, ViX OpuS S admonere. Confitendum autem est figuras illas 4m Oivo et Zeugma et omissiones omnium seriptorum Proprius esse, qui brevitati student. Qua propter dissicile est diiudicare, utrum talia ad imitationem reserenda Sint necne. Quod supra diximus, Sallustium artis ei Sis periodis neglectis Saepe nuntiata sine copulatione iuXta collocare, multi iam viri docti animadverterunt. Quod genus dicendi cum praecipuo apud Catonem inveniatur cf. Deitur. p. 26-323, qui ita brevitate excellit, ut Sallustius propterea eum laudet hist. 1, 23,
multi rectissime existimaverunt, Catonis exemplum hae in re eum Secutum SSe. Ita LaWsius: Sallustius in oratione sor- manda ad eXemplum antiquorum Scriptorum regressu et horum dicendi genus est Secutus ruennert. . 58-49.
Quamquam similia apud Thucydidem exstant, cuius brevia incisa librarii saepe in periodum redigere frusta conati Sunt os. Oppon. . 29 I), tamen in his brevibus enuntiatis Ormandis valde disserre ambos scriptores puto. Thucydide enim non arte aut dedita opera abstinet artificiosis periodis, sed quia e sermone vulgari genus dicendi ad historiam narrandam aptum formare cogebatur omninoque multa ei advorSa erant in duro adhuc et inhabili Atticorum sermone podestri. Quare
Cicero Orat. q. 234 dicere poterat: MI Thucydide orbem
27쪽
orationis desidero. Quod igitur apud eum e natura et condieione linguae, id apud Sallustium X arte prosectum esse iudicare debemus, quem simplicis rationis amantem Ciceronis periodos consulto negleXisse perspicuum est. - Cui simplicitati etiam hoc convenire puto, quod scriptor ad enuntiata conectenda aut nullis partieulis utitur, ut supra diXimus, aut perpaucis atque iisdem sere semper, maxime Igitur et Sed. Hac particula utitur etiam atque etiam in transeundo ad alia, de quo usu recte ergogius mea quidem sententia
Cat. 1, 2): Be Sallust hemecten D einen Dei chen Gebrauchison Sed Der er/te nil gewohnlicte da, o Sed ala particula continuativa oder transeundi fabar dem rischiacten δὲ ru veryleichen, dotantes gana Dic ist. Sallust schelat einem Fuhre Thucydides aua gonderbarem Figensin auch in dieae Melaigheu gefolgi eu eis Quae sententia confirmatur maXime locorum numero, ubi particula hoc sensu ponitur. Nam in libro de coniurat Cat. plus quam tricies inveni 20, 5. 23, 1. 25, 1. 25, 3. 25, 4. 31, 7 32, 1. 36, 1. 39, 1. 41, 1. 3, 2. 44, 1. 48, 5. 49, 1. 50, 3. I, 10 52, 5. 9. 24. 53, 2. 5. 6. 56, 3. 4. 57, 1. 5. 58, 3. 60 1. 61, 1. Ceterum assentiendum est eidem viro doctissimo, qui ad
linguae aptissimas ad continuandas sententias apud Latinos orationem simplicem et exilem efficere quis non videt ΤBrevitas amborum cernitur etiam in generibus loquendi duobus contrahendis. Quod inprimis pertinet ad praepositionum usum, maXime di et In Legitur in ratione lanebri, quam accuratissime Sallustium legisse et animo ambibisse ex multis indiciis conicere possumus, 2, 37, 1 Ουομα id δt ethos ηἐς ὀλέτου ἀλλ' la πλε Ουας οἰκεῖ δημακρατ α κέκληetαt, ubi planius Scripsisset: διὰ et μη ἐς ὀλθους - κet, quod complures libri exhibentil
καὶ 5etua οἰκεῖ hoc sensu res publica libera vocatur quod non
ad paucos sed ad plures pertinet itaque administratur, vel ut Mollinantius intellegit seres publica sic administratur, ut non ad paucos omnia commoda reserantur sed omnium utilitatibus inserviatur. Similem contractioneis inesso videmus clii Sallustiana dictione hist. I, 5): Etruria omni suspeeta in tumultum erat, quae ritgius explicat Etruria suspecta erat proclivis esse ad tumultum excitandum similem in vocibus hin maius celebrare Iug. 73, 5hisin maius audire hist. 2, 703isi maius componere hist. 3, 60h in delevius componere fragm. in c. 78) Patit enim haec contracta esse X verbis in
maius augendo celebrare in maius aucta audire iste , cum
notio sugendi in 'is locutionibus lateat, quas hucydideas
esse iam Poppo animadvertit, qui comparat ira et paeo κοσμησαt,
Huc pertinet 'ocus sane insignis his t. q. 13 L homnium partium decus in mercedem conruptum erat ubi Arusianus X-plicat: in illam rem pro causa illitus rei. Sed haec plane consuetudine 'atina recederes intellegendaque esse ex usu Thucydide puto. Nam ut dixit: πολtetetae ὀλίτους οἰκet, quae tali fere modo explicanda esse vidimus p. ita administratur ut penes paucos potentia sit cita legimus , 38 et' metue πόλεως
κατ λα κτὶ ἐς λίτο κατεχομέvης sub P Scholiasta, ἀυα α ομ. v ὶς ὀλt-7 ρχetzθαt i. e. secum reliqua urbs impelleretur ut paucis imperium traderet et 8, 53 et 11 ὶ ἐς μου μαλλο τὰς ἀρχὰς tota σομεvi. e. nisi magiStratus ita constituimus, ut in paucorum manibus sint L Goelier in hunc locum ad talem consuetudinem creviter loquendi Sallustium se applicuisse etiam nostro loco perspicuum est itaque hanc vim in illis verbis inesse cum Gerlachi puto: partium decus corrupit ut suis mercedem Solveret, ita ut voce in mercedem non causam sed finem Otius significari existimem. Quo brevitatis exemplo haud scio an nullum apud Sallustium Xstet insignius.
Latissime haec 'reviloquentia inpud ahucrdidem intel
28쪽
es. 5 72 Bρε να ουδὲ ἐς χεῖρας πομείvolvete i. e. non manentes dum ad manus res veniret 3, 64 uat ἐβοθλαο, ἐξηλέrχθη ἐς τὸ ἀληθὲς i. e. ita comperta ut Vera voluntatis OStrae rati appareret 6, 34 α Πελοllud ἐπ et πλειο i. e. ita nuntietur de nobis, ut maiores nostrae copiae dicantur et putentur cf. Sallust.
Cat. 50, 2 hexercitatos in audaciam Q. e. Xercitatos ad id, ut audacia facinora suscipere ne cunctarentur Kriigius)Iug. 92, 2: omnia in virtutem trahebantur Q. e. omnia ita interpretari, ut virtuti tribuerentur cf. Iug. 85, 26. Ceterum quod oppo de Attico scriptore dixit, si lone breviloquentiam illustrare vellet, longas partes orationum sibi transcribendas esse, idem de Sallustio dicendum est. Cuius
brevitatis exempla Si omnia persequi vellemus, ne tempus nec locus sufficeret. Ostrum autem est, ea tantum afferre, in quibus ambos scriptores consentire appareat.
Dicendum etiam est de figuris Sallustianis. Quae quam frequentes sint in orationibus apud Crispum, nemo, qui eum perlegerit et reputaverit, quanto in honore illa aetate sermosguratus fuerit rhetorumque scholae floruerint, ignorabit. Sed si quem hac in re scriptor imitatus est, Demosthenem potius et Isocratem ex quibus haud paucas sententias eum tranStulisse Dolega et Molimannus p. 16-18 demonstraverunt auctores ei exstitisse, quos in figurarum HS aemularetur, credimuS, quam Thucydidem Παρομοt ret enim et Παρουονιασίαt, quibus hic, Gorgiae aequalis, maxime indulget in orationibus Dionys. p. 792), raro apud illum inveniuntur Asyndeton autem rhetoricum, qua gura maXime Xcellunt orationes Sallustianae, apud Thucydidem est rarissimum. Reliqua est una figura, cuius in usu eos consentire Oppo contendit, accurata illa membrorum aequalitas coniuncta cum Antithesi. Sed monendum est, Graecum hoc in usu minime Xtra modum prodiisse
Apud Sallustium autem appo3itionem hanc membrorum nimis assectatam esse inprimis in libro de bello Cat. quis
non videt Quae sententia si cui durior videatur, legeat rO-oomium bulli Catilinarii et digressionem do moribus Romanorum e 1-14, quae capita his antithetis reserta sunt. Cui studio per opposita monibrorum loquendi interdum errores debere Sallustium recte oppo I, 1, p. 379 observavit, ut
Cat. 11 3: avaritia neque copia neque inopia minuitur. Ita ad insolentiorem rationem dicendi ductus est Iug. 77, 1:isin Summo perieul Suam Salutem, illorum socios oro ubi prononien Illorum Xcusari non potest nisi oppositionis studio. Hunc etiam morem Delturius p. 26 ad priscorum scriptorum imitatio item rettulit. Non recte autem solius Catonis eum proprium fuisse contendit, ut ruennertius demonstravit P. 49. Equidem num ruet omnino Delturius indicarit, in medio relinquam ulto rectius autem haec consuetudo dicendi ex nulla imitatione sed e ingeni et natura scriptoris explicanda esse videtur. Restat ut de singulis quibusdam constructionibus ad Thucydidis exemplum conformatis pauca dicam. Verbis quae Xstant Iug. 34, 1: quae ira fieri amat et 41, 3: ea, quae res secundae amant f expressas esse Thucydideas dictiones: οῖο ειλε γίνεσθαι 3 81, 4 et ερ ρtλε Φιλος Totela
2 65, 2 comprobatur et construction verbi Amare et aliis indiciis imitationis Absoluto nim o verbum Surpari nullo scriptore probae Latinitatis praeter Sallustium videmus cs. riigium ad Iug. 34, 1 Ed. I et loco Iug. 34, 1 descriptionem seditionum civilium, quae exstat apud Thucydidem 3,81 84, animo Romani scriptoris obversatam esse admonet Ollmannus. Idem vir doctissimus observavit, perperam a Dolega locutiones
sepugnam lacere Iug. 56, 4 et bellum sacere Cat. 26, 3
relatas esse ad imitationem dictionum μάχ94 et πυλεμου totεῖσθαt.
29쪽
Dictione bellum sumere Iug. 20, 5. 62, 9 83,1, iist. I, 48,2.
suerunt Oppo I, 1, p. 374 et alchius ad Agricol. 16ὶ demonstravit Kriigius ad Iug. 20, 5. Nimis longe sententia opponis p. 374 petita mihi esse
videtur, qua censet, particulas Tum demum, Tum vero, qui bus apodosis post coniunctiones Posteaquam, Cum, Si maiore vi effertur, scriptorem arripuisse ex Thucydide usu vocumetoet δ h. ι αὐθα η, υτως δή, post ne similesque particulas LΚriigium ad Cat. 51, 40. 61. I. ug. 106. Similitudinem quandam sed nullam imitationem in his inesse contenderim. Ad particularem autem usum pertinet locus plane ad Graecorum morem consorinatus Iu 107, 4: Igitur simul consul ex multis de hostium adventu cognovit, et ipsi hostes aderant. Usus autem apodosin per particulam Et incipiendi quantopere Graecam Originem prodat, ViX Opus est admonere, si reputamus, quotiens apud illos struetura ἄμα - καὶ adhibita
sit s. riigium ad . l. hucydidi autem hanc particulam initio apodos eos usurpare est usitatissimum 2 93, 4. A 8 9. 5, 27, 1. I, 60, 3. 75, 1. 8, 1, 4. 8, 4. Ut paucis quae invenimus complectamur, hoc ori dicendum: Facile est apud Sallustium Graecismos invenire, diss-cillimum autem comprobare, num dedita opera a scriptore Thucydidis aliquod dicendi genus imitatione expressum Sit. Etiam apud nos saepe fieri videmus ut, si quem scriptorem diu et diligenter legerimus, eius dicendi consuetudo ita nobis
in sucum et sanguinem transeat, ut paene nescii eius verbis, eius sententiis, eius more loquendi utamur. Ita multis locis, ubi similitudinem quandam inter ambos scriptores Observavimus, minime contendere Voluimus semper exemplum huius animo illius obversatum esse. In universum autem ex iis, quae collegimus, hoc conicere possumus imitatio magis cernitur in singulis rebus grammaticis constructionibusque quam in tota indole Sallustii orationis si exeipis orationem variatam . Etenim
strueturae ἀπὸ Oivo multo latius apud Thucydidem patent, notiones praegnanti vi positae multo requentiores, figurae in orationibus parva ex parte similes sunt ubique Sallustius enuntiata sine copulis ponit, numquam caret Thucydides articulis minutis illis quidem sed ad sensum exprimendum maximi
Quare recte olega monet, ne nimium critici sperent de emendatione Sallustiana ex perquirenda imitatione Graecorum Prosectura. Quamquam non desunt pauci loci, ubi comparatio Thucydideae rationis ad emendandas aut servandas lectiones
aliquid asserre videtur, ut Cat. 20, 3. Hug. 02 6.
30쪽
Natus sum Sedini a. d. ΙΙΙ. Cal. Apriles anni 1856 patre Herrmanno Robotishy, qui tunc praeceptor orat in schola Friederica-Guillelma, matre Antonia e gente ROetigera. Ostquam parentes Berotinum migrarunt, deductus sum a patro in gymnasium Sophiae, ut litterum elementis instituerer. Postea transii in gumnasium Friederi eum-Guillelmum, quod tune florebat ordinando anhio rectore. Ibi cum examine dignus inventus essem, qui ad Studia acade inica tranSirem, receptus sum exeunt anno 1874 inter cives Universitatis Bero linensis rectore Momnisen. Atque cum inprimis philologiae, deinde historiae operam dare vellem, adii Scholas philologicas Huebneri, ireh-hosi, alitenti, historicas Migchii, Droysenii, religehkil. Philosophiae etiam studui, Zellerum, Harinsium, Paulsentim, Althaustum audienS. Quibus omnibus viris doctissimis debitam gratiam habeo. Studiis meis absolutis examen quod dicunt publicum pro saeultato docendi subii. Deinde militiae nomen dedi perque nitum arma gessi in legione praetoriana, quae landatorum vocatur Garde-Fusilier-Regimento. Quibus depositis exeunte anno 1880 iussus sum a collegio scholis publicis provinciae Marchiae praeposito docere probandi causa in schola regia Berotinensimi nisi Reatichul a BerlinP.