장음표시 사용
21쪽
quibusdam in illa republica vestra dissidiis et quae respublica unquatricaruit 7 hilosophi adeo disputant osse utilia), ortis igitur dissidiis , iisque
propterea dimiliori biis , quia partium otios agi videbatur, vos ea aetate, eo iii geniorum servore adolescentes, Oricordiam ita rostitui Atis, ut iacuit sere ultra triclitum fuerit iratus in qua re Prierosam ad unum olim es ostendistis indolem, milliquo ea benevolentiae et amoris docuitietita dedistis, quae inenti inscripta nulla unquam dios obliterabit. Tanti su ro brevia illa dissidia Nain, ut omittam novas lego , quas ab ordinibus vestri corporis latas, unanimi prope modiim come in accellistis , probati ostis. Domuistis animos vestros, o exemplo lon pulcherritrio, quod i ii iiiiiiiiii atri peribit,
vos ipsi vicistis. Ergo natali Academiae die, tu ne primaria Musarum
Moriandartim sede et oi uicilio, coralia in lectis, liuoru in ii iii in uiri , quos videtis, corona, ego Obis gratias ago iam ingentos ita in luceras. Glorior illa vestra litetate et saviare, tuerii perti honestisque urtibu ct Semper comparare studui, et conservare semper iudebo. Neque vestram, clarissimi Prossessores, Drga uri voliaritate in silebo. Si Academiae et nunc et antea non fuerim pudori, vestro et iniri tribui toto exemplo.
Cuius autem exemplum me proli ius angeret quom tuum I. o axi Non hic declarabo, quas res et ego et alii in to semitor id mirali suo riuilis DPiliae, Attua Dat fretur inodestia, necesse est satis iii in Aulierque ex scriptis tuis apyaret, brevique , ut speram iterum ex Cicerone tuo apparebit. Sedini iod in libris a te editis non adeo monstrare potuisti, inusitata os dis in Ob eundo muliere, ligio cuius ego, qua uidiu te cognovi, testis sui quotidiamis. Neque in Do me ibi et invenisti vel secisi ita dissimilem. Quare et propter caeloraui animoiuii in his studiis et negotiis consensionem . discipulis quoquo nostris concordiae xem plum vivere potuimus. Tu porro, vosque, collegae conii inclissi iiii, laudibus vestris florete nec Cl. an reda , qui Musea Tu Floriana et societate ni tuendis doctrinis IIario melisem olim Academia mutavit, huius consilii iocriticat. Quos domestico vulnere vidimus laceratos, hi qua lati lucellere, Perierant constantia, ea quam sola sanctissima religioliis praecepta ad leniendum doloreti ni inistrant. Non hoc loquor flentationis vel consiletudinis causa, sed ipse inulorum haud ignarus, coquo magis etiam ,ersentiscens, quid antini Parentibus sucrit quorum silii, Academiae aluinni, vitii in tua matura morte colu mutavere neque
itis horrore luctum et ui rorem cogito , quibus Perculsa titue abiecta luit
22쪽
domus Wilewala , quum uxor maritum . liberi patrem delectissimum viderent morientem. Sed isto dolor non intra parietes stetit pertinuit ad multos alios,
ad Academiam ad Neerlandiam 4ublicus sere suit, postquam vulgo intelligi
coeptum est quantum in eo foret amissum. Attingam tantummodo summas. Gerardus Wite valus, a. nc Lxxv antiquo et honorato genere natus, Puer ardens cupiditato maria tentandi, eam matris causa oppressit. In cademia multarum disciplinarum initia animo complexus, Iuris prudentiam et Oecon miam Politicam, non exiles illas et ieiunas sed ornatu historico excultas et nitidas, egregie retinuit. Cuicunque officio praefuit si v curando aggeri L cano, sive rei rusticae in regione Ultraleetina, si vo iuri in urbe dicundo, cum collegis modo do diligentia, peritia et integritate certabat lialisbaturque in bonis optimus Patriae et libertatis amantissimus, quum in tyrannidem Napoleonteam liciebamur, se procul a republica habens, rure , in agris colendis literarumque studiis, ab adspectu saltem dirae servitutis remotus, indignationem concoque-hat. Deletis in Russia Francorum exercitibus, C acci reliquias vexando Perseeuti in Neerlandiam irruunt, et vaccas morbo correptas secum trahentes, qui pestein improborum hominum ex agro Ultraiectino proterruerant, pestem
innocentium animaliuin inserunt. Ingens erat, qui periculum intelligebant, terror, ne latius serperet, multique memoria repetebant pristini temporis miserias , quo exitiosa contagio quadraginta annos per omnem sere Neerlandiam grassata, agricolas ad extremam paupertatem rodegerat, ut adeo landos vili pretio abiicerent. In illo metu et trepidatione, apparuit unum hominein interdum esse pluris, quam totam civitatem Wite aliis, quamquam recentem liberata patriae laetitiam , nondum constitutam imperii sormam, aerarium exhaustum, aliaque haberet adversa , plurimique nil nisi de rebus publicis loquerentur, o suis cogitarent, videns mature opus esse facto, agiquo oportere ac vigilari, celsus et erectus dissicultatibus obviam ivit. Qua singulae hominem
non inertem regissent, has ille universas superavit dimicando ad eum finem quoad unius opera formidolosatestis averteretur. Sed animus si curis ac laboribus, diesque et noctes saeva hyeme tolerandis sufficeret, eorpus non suffecit. Dolores acerrimi omnes artus occupavere, quibus deinde nunquam lane suit immunis. Quae res, Praeter alias eum movisse videtur , ut oblatum hic docendae Oeconomiae munus acciperet.
23쪽
Qualem habuerimus collegam et amicum, sine fraude et invidia, simplicem, pium , qui nemini se praeponeret, vultumque non modo prae se serret honum
sed etiam gereret animum , semper in memoria ha hebimus. Studens veritati, moribus severus, non ut a sacetiis abhorreret, sermonem, si Posset, eo res rebat , unde iucunditas cum utilitate redundaret. Sententiiim , licet a communi opinione discrepantem neque in vulgus probatam, non celabat, oratque ut ius ex paucis Hollandis, qui non omnia veteris rei publicae instituta ut 'aret. Nutiquam tamen de Rege loquebatur, quin et ab Do hunc patrem patriae iudicari appareret. Caeterum Academiae suae lite disciplinae prospexit tantum, quantum a viro illius ingonii et doctrinae exspectari potuit. Doctrina, non exiguis sinibus contetita, minime scripta Graecomitia Roman Druinque cxCludebat. Erant et , quod sunt cuivis non inepto hoinini, legantiae sint ut et sapientiae adiumenta quas qui inde addiscere vellet, ei linguam liquanto, quam sit, accurati iis esse teliendam , pulchre videbat Magna ingurita, in alto nempe locata, hoc quasi tenuius despiciunt. Sed dum elogiiii lia in o sapientia uisimulatit, o pro vetusta Probare Stud ni illo in stici lint, quod histriones Franci ante Voltarium, iii ornatu illo aulae Parisinae Heetorem et Achillem agentes Homericum. Quo magis dolui per negotia uasta fieri noti potuisse ut, quod in saepe rogavit, Catonem, Varrone iri et Columellain una logurimus. A me fortasse aliquid , ab eo discere potuissem multa. Nam ni ulta sciebat, eoqii serebat ii iiiiquius, quilin diceret, ex diuilici hominu in geriere . itero scribentium , discentium altero se esse discentium Nescio otii iii, i ille fuit messe putaret legendo discere, quatia multorum esset, scribendo docere. Hunc talem virum tantis virtutibus ornatu in desideramus. Praesentes eas pauci animadvertebant, sublatas ex oculis quaerunt omnes. Nulla scilicet in eo conspiciebatur , quod fieri nitiat, ubi ho in ines Plus sunt , quam videntur. Qua inquaui alterni gressus, quos, baculo nixus, incedendo tentabat, henelicium Neerlandiae redditum testarentur, nemo ex isto ore causam debilitatis
audivit Plura de Wilevato dixi, quam initio proposui. Nam liber lior-.beckii est in omnium manibus , multa scriptus elogantia. I in ago autem et consuetudo sic expressastini, iit filii secum in soliti id in legentes . putre tu etiam vivum ante oculos sedentem se ipsi adspicere utarent. Neque miror. Nam
in eo libro et ipse, ite alum agnovi, qui unus sui ex amicis, quos, morbo
24쪽
23 oppressus, quum mentis compos et praesens moreretur, extremum saIutariniandavit. Tu quoque , bona et pia anima a nobis ave atque ale. Sequemur te, quo ordine Deo erit vim m. Interea magna perseverantia contendemus ne, sicuti tu non frustra vixisti et nos olim non frustra vixisse dicamur. Huius animi, vos, optimi adolescentes, et ii eritis testes, deinde ipsi docuiuenta, quum praeceptorum vitaeque in Academia transactae memoriam grato seri nono usurpabitis. Qui testes estis, manete iidem adiutores, et quod fecistis, facere, cessate Primum ac praecipuum fuit, ut, cuius disciplinae causa quisque venit, huius addiscendae viam et rationem impiger et laboriosus sequeretur. Qui praeterea satis animi et probitatis habuerunt, ut 'spreto ambitu , aliquid eximium praestarent ipsi, hos ego arbitror esse laudandos, si gloriae cupiditatem sine rerum graviorum damno explere Potuerint,
felices. Tales, puto, ad me venient duo iuvenes, ut singularis industriae mercedem.
his solum legibus non parvi pendendam, accipiant. Quare et quibus modis
hoc consecuti esse dicantur, auditote scribam Senatus Academici acultatum iudicia recitantem ἔ
Ego primum vobis, Gerarde de Uries, Abrahami cari mihi nominis, fili,
et Samuel Sarphati Academiae nostraeaIumni, quantum meremini, quod non exiguum est, tantum gratulor. Ioannes quidem Ludovicus Solimmer, Medicinae apud nos studiosus , sortem habuit infelicem, et solatio eget. Facultas Medica librum illius aureo num dignum censuit, antequam auctorem cognoverat. Cognito, etiam si voluisset, numum decernore non potuit quia legitimum tempus in cademia non transegit. Si me audit, animum propterea non demittet, sed res suas, ut incepit, ita peraget. Deinde honoris causa nomino Andream Cornelium an eusde Hermarinum enricum eminu,
Ultraiectinos, et Ioannem Goldschini Nanninga, Groninganum, qui, quod viribus deesset, voluntate suppleverint. Denique, quod precatus sum a Deo optimo Maximo, illo die, quo Magistratum suscepi, ea res ne mihi Academiaeque male atque infeliciter eveniret,
25쪽
sed dignitatem tueri, salvoque et incolumi sine Iabo et dedecore successori sat niuit impetravi, ut animi adversus divinam bonitatem vere grati causas haheam iustissimas. Itaque munus Rectoris Magnifici depono laetus ideo antristis Ante annum nunquam foro putabam, ut dubitare possem. Nunc non satis scio, nisi iucundam rerum multarum recordationein illud mihi tempus reliquit. Sed quidquid depono , meum Academiae amorem , Curatorum existimationem, Collegarum amicitiain, horum denique adolescentium caritatem nunquam deponam. tradere contingeret hoc an totum impetraverim, dicere non ausim. Tamen
26쪽
Cum tirpe Guillelmi. Quamquam villelmiis III non reliquerit prolem, Ioannes tamen Guillelinus Fris recte Guillelmum I in maioribus suis numerare poterat. Illis, qui ho sive non intelligebant, sive intelligere nolebant, ostendorunt etiam Mersedera mari t79 r. auder Aa, Moen a Prim IViuem U D. I. p. s. et Cl. De Crane, orat de Ioanne Mauritis,e-nomine Ameri no Annal. Acad. Croning. a. 8r6. Calumniarum. In his unus ante alio caput extulit, homo Germanus, quem nominare me pudet, licet eum, mendacis de historiam clandiea libri auctorem, in Iollandiam venire, et, quasi re praeclare gesta , erudito viros salutare non puduerit. Sive ea sit malevolentia, uis ignorantia, give studium laudis a novitate captandae, eontemtu dignus est. Deberi a sola nobis videtur, ut ne de Francia dicam, Cerinani res Neerlandicas perverse plerumque tradant et corrumpant. Nemo sere unquam erroribi sui immunis , quos ne pueri quidein tostri ad inittunt. Exempla exstant , tam ni ulta, quam satua . . Il. temere uti libello Germani eo
de mendia Gmeeis, iis, qui Prodiit allae 79a, scripsit . Severa illa literarum olenda-Him rati s Grammatica et Elymolog qua Pulcherrimum illud vinculum, vel , ut Euripidos dixit, Πιστα συζυγει Musarum et Charitum, erat dissolutum, hodie scholas Philoloemrum deseruit , neque fortasse erraVerim, si exercitus Germanicos a. 787 in eam quoque regionem ubi ista severitas maxime vigebat, Patriam scilicet I urmannorum et alckenarei rum, plus elegantiae et humanitatis intuli Me di erim. . temererum propterea iure repro hendit interpres ollati tua, qui libellum edidit a. 799 et Cl. I. Bosseha in annot adorationem suam de Bat Dorum ingeniis l. R. 38. . , O Vocat insolentem , ouamia ridiculam, T. u. p. 3o8 qui, postquam dixerat, in nulla populi paullo humanioris historia invenit exemplum tanta crudelitatis, quanta fuit Triumviorum constitvendae reipublieae Romanae , subiecit i inu icti dies febreth, mare nocti nicti die schreeLlielion Aius mei- sunge einiger negimenter et IIo menbusch am 5 - Nov. - . lii stor Porteseuillo t78: Lehanni. . I o Ioanne Mulier , illo, qui laudes Corneli Taciti assectabat, et a nonnullis, satis imperite, Taeitu Helvetius appellatur, nihil dicam. Sufficiat verba Latine apponere ea Iliat. Univ. Lib. I. cap. 7. Ad orientem Ponti urini iacebat resto Collaborum, parva
27쪽
et Paludos . in quam crebrae gravesque pluviae decidohant. As:ri plani, in multas fossas secti, domus in litores, Pleraeque Palis fili Persari etae. Homines obesi corpore haud ita proceri Linipa dura, sine elegantia. Erant ollandi veterum. Quin etiam inceps fluvius 'liasis, sicuti hetius, arenis absorptus , tandem non amplius appam it. . Di talem a terris luuid alios praeterea memorabo, ubi licerentus, vir ille probus , diligens et ocius, inridio II istoriae recentioris, ad annum iri scribere potuerit, factionein Arausiaram ir, ideo , quod Guillelmus IV titulum riseipis Arretitiae haereditate a Guillelmo In
P. . muttitis. Exstant ab ipso Guillelmo edita. Liberalitas Praecipue apparet, si eum institutia aliarum Λeadem iam ni comparentur. In nostris Cernitur ingenium reipublicae, in peregrinis. regni Conser. Oratio Cl. Adr Calli iliati de Liberalitate maiorum nostrorum, quae eademι itinstituendis Myendisque unita est, Ultrai. a. 836. a liberalitas apparet in multis albus etiam in sorma imperii. Non Conrellarium aliquem , dicit Ilollius, Praeposuerunt, Pontificiandominationis opus, in mullis Ileformati nominis Universitatibus retentum, sed curatur se redibat, quod relatum est in Resolui. Curat Leid. M. Voll. I. an. 5, octorem e Senatum a. so ab ordinibus Hollandiae viavisse petere, ut nobilis aliqua persona ii cel- quid tale eo
P. M. moenia labefactata hic illi ruinam minabantur. Sed cuius in Hollandia oppidi tale depositum tuerentur brtius, quam quibus re rena defensa obsidio tantos dabat animos aut quinam hoc sibi per vim eripi ferrent iniquius, quod suo sanguine, quod toleranda fame .
Midae tune invidere tam vehementer audebat nulla. Undecim quidem annis post a factione Leleestriana agitatum sui de sede Ultraiectum transscrenda, sed ea improbitas delusa est: maieolum eiconiae pii et simplices maiores frustra acceperiint. Narravit P. Cunaeus in orat Pag. 8. Traditum literarum monumentis ab iis fuit, quibus annotare singula eurae erat , hoc ira , die, nimirum octavo huius mensis, interea dum studiorem honores primitiaequo in hane urbem inserebantur, ingenti omnium admiratione diu ante consuetum tempus, advectam cic niam Me quae profecto avis et olim et hodie, consentientibus mortalium iudieiis sacere auspicium . ac rerum esse optimarum nuntia credita est . . Est et earmen , Augurium in Novam Academiam, de hac ciconia quae volavit Nutilia laetitiae, circum praetoria pennis Concita remigibus, Quando coronatos studiorum invexit honores
28쪽
I empore. Nostri homines, exemplo R. Agricolae, . Gamlartii, rami,
moti , intelligere incoeperant, quit fieri oment. Sensus libertatis , qui tota sere uropa vigebat, ubi in singulis homi uihus exsori non poterat, in corporibus et Collegiis ostenil tiatur, et apri nos, nondum servituti Miletos, iacilius in Academia explicabatur. Vel ipsa Academiae opinio et nomen habebatur documentum libertatis et iuris. Hollandis praeterea accedebat animus, quia Guillelmus adeo de re summa non despei ahat, ut in mediis belli erroribit ho auderet, Ilispani autem fiebam tardiores, qui tantam constantiam animad- P. s. oleritisse. Guillelmus iam diu ante arbitror, hoe beneficium tollandiae destinavit, o lasse iam tum, quum Brabantinorum querelas adiuvabat, qui Granvellanum a. 56 Aea demiam Duae condidisse aegre foretant. Nun con ilium, die a Decembris mensis a. 1574. aptum die quarto Ianuarii set per ordines effecit, iamque die 8 Februarii eademiarrat Agebatur enim de rinus inter Hispanum regem et IIollandos componendis Academia i ante rea compositas esset, eo foedere excipi poterat. dictum ordinum anno is Ni notatumost, quia anni initium a Paschate sumebant. Idque brevi post mutatum est, sicut Ptiam
Per Guillelmum et ordines, accepimus Gregorianum Milum, quem tamen in libellis publicis appellari Gregorianum Curia IIollandia noluit , idquoiulit. Dabo epistolam ex Actis Academicis t
mynifiei metucimi iri. Exhibuit nobis Doetor Albertu de re Amstelodamus literas. quas ab inclita vestra Academia in doctrinae suae testimonium obtinuit, ii inque ex arvindem tenore ad praxinae transferre ae de more Curia nostrae Advoeatorum albo inscribi petet et lectis in Senatu literis incidimus in hare postrema verba, quae ita habent a Datum Lugduni Batavorum Mino cinc Lxxx die vero Iunii sexto, stilo Greyctriano. . Admirati novam stili Gregoriatiit, tandem a Grecorio Pontifice qui et hon Compani: dis tu suit eam manasse nn itaque nos non ex Ponti scis cuius iam merito iugum excussimus sed nloriosa memoriae Principis Aurangiae ac Reipub Ilollandiae ordinum iussu novo iam hoe Milo utimur, indignum putavimus tantum etiamnum in hae reformata et libera opublica Pontifici honori tribui. Quam ob causam Graphio nostro , ut vobis Ampliis. Viri, iudiearet
mandavimus, nosque communi Consensu statuisse, neminem insiliare in Mocatorum a Mu--pturos , Monum estimoniales iterae Greyoriani stili mentionem faciant. Supradicti igitui
metoria Alberii de re litem remittimus, ut ab Academiae vestrae a se et is veris
29쪽
bitu illiu ultimum emendetur ae in posterum mittatur. Ilis Ampli M. doctissimique viri valete , ousque Opt. Max vos servet incoluities. Datum Hachis anno Domini cruraxxxxxv die varo mensis Septembria xum.
Bonav. Vulcauius respondit, Senatum Academicum ita ine iacturum , sed ani su in scribae suis, citi pam , illoque rogoriairi stili noti,ine ei ire t tu odo iii publicis litoris sum. idque seri se Oxemplo I. caligori, euius studi se rrasse, non Pontificis ita enda sitiit ad ea , quae l. de Crane disputavit in duobu, libelli de ullo ditis a. 8a 6
orationem Pro ros: Francisci, ill ad Pium tu ita finivit i . umine habuimus. Beati iii, Pater quae tibi Francisci I Chri,ti alii simi negis Domine ex Ponereinus. Nunc clim deni Semitae reicitum obliticat, una ipso cum Maria uxore, a qua illud dotis Omine accepit, uti tibi eius et opes et copias deserunt, seque omnibus in robus alictoritati tria lilaetitissi in ol te ira Perat tiro , omnemque tibi, quae a filiis debetur, obedieritiam praestituros Ullieolitur . Disciplina ovaniensis et Duae ensis intest igitur ex historia et exitu utriusque Academiae veterea alitem Brabantini non minus alacres quam l Iollandi in tuenda libertate videbantur idque in Λcademia ovaniensi a. 568 sistiis voravit. Naira quum A. Detrio orationem c liniadus disti Agiani habebat eam auditores tam intuitis animis accepere, ii prae trepitu
rediimque uti et sibilis discedere oreretur.
30쪽
Conciliuin Tridentinum, lit,ertatit Ons tatio Historio Iur ica de Iuribus Vmyraphorum et Bibliopolarum in il I. T. Bode Nyentinis I.eidae a Sis. Ex hac dissertatione, doctrinam et iudicium iotimi , nonnulla excerpsit libelloque suo De Libertate in Nereiand iis impuraphica adiecit is, qui opuwula Miscellano Kopiaenii ex lingua Germanica in ornaculam transtulit Arnhemiae a. m. nottiae licique olim sub Domitiati in libros saevitum est. In sorouivbatitur. Sod illo ligne, ut dicit Tacitus in Vitis Ayrieoiae cap. a vox Populi Romani ciliberis Siliatiis ot conwientia Icncris humani non abolebatur. Xoria aetas. Non metus quidem erat ne cum Hispania ita coalaiceremus , ut unum eduabus nationibus me icirpus. Nimia morum di imilitudo obsistat, libertati illa potenti sim in parvis populis rotiservatrix. Vere Bodinus in egregio libro De Republica . . . Quod liuit:.io ab ilispatiorii in imperio des mini, hane potissimum desectionis causam suisse constat , piod iliapanorum morem uia dissimillimos serre non possent. . gregius est locus I Groitio Anniat pag. 4. Ilaictilia in annot ad Geusios sucis illustre huius odii exemplum asser , dicens, Iispanas cohortes, quae gloria virtutis innos omnium aiionum exercitus superabant, linquam tim laene gessisse , ubi Neerlando Imperatori parebant. Consuetudo tamen cum Hispania quotidiana, exempla Principum certandorum, crescena linguae Peregrinae bilis, alia , Periculum minabantur, quod prudentiore non latuit. Aiademia multam perieuli partem avertero poterat. Viser ra Pana ct alienas cadentias , quod quotidie in ieeens mota discendi cupiditate iobat, sicuti utile emine poterat adolescentibiis civitatis iambonsirenatae, ita noxium erat adolescentibus civitatis eois similaiidae Peregrinandi studium iam rat ipsum abet dulcedinis et quid , si oti ta literarum causa accedat uuam commune illud peregrinandi studii im , vel ex carminibus I. Ousae apparet, qui orbo in itinere extra patriam contracto amisit. mobilitas, ac cociuit Funebr. I. a
lt, aut iuveni, Patria mutare relicta, Flagrantes alio idere suasit agrosa In coelinii tollens externa , domestica da
Omnia. Muid intrum ira Tanta illiniciun huius moris erat vis , ut nemo a quidem restiterit, et clausa nobis sit in Franciam, ex Scylla in Charybdin. Quod Catoni in lingua Graeca hocae in Francie accidit. Ἀ. 598 Franciscus musa ἱvebat Parisiis in via diuenda et D non Πιm uitam, ut ipse scripsit Lipsio, in Soeli Burm T. I. p. 33. Lipsius I