장음표시 사용
131쪽
i 3 1 . taber Quintus Titulus 14
rifiei reserua .c.interide transi.epist. in aliis vero minoribus concedi. tur Episcopis dispensandi facultas. c. at si clerici .de iudie.Ideo quantuncumque eius in hoc grauis sit, & enormis excessus, euadere potest depositionis sententia, si cum ipso suus Episcopus duxerit misericordi ter dispensandum ; dummodo ex illo duello homicidium, vel membrorum diminutio, non fuerit subsecuta. ut in tex. & O miror. dissis o. &Conc.Trid. sessia cap.ε.&seCI cap. .
. Cap. a. Henricus, i . IRRE GVL ARIS .n clericuleo, flisse inescis perse, sed etiam si pugil ab eo datus indissarium occidit.
QV ΙΛ homicidium,tam facto, quam pr.cepto, siue eonsilio, at id eis tensione,non est dubium perpetrari.ut in tex.& c. sicut, ii I.de homi-eid. Et ouoniam quilibet homicida irregularitatem incurrit,nisi si furiosiis,vel infans, a ut dormiens, vel aliter ortem euitare non va-Iens,laum inuasorem occiderit.clem.vnie.de homic. ideo non solum ille,qui per se iriterseeit, sed etiam alius,pro quo ille in duello pi gnauit,& euius e silio intersecit, irregularis evadit;S'a,h id si sitelericus, ndebet in orὁinibus ministrare. ut in tex. dc d.c.si t. fin. & S.Thcm.a.
in I A talis 'eonsuetudo est praua, & reprobata. c. I. de purg. vulg. Et quoniam consuetudo irrationabilis nullius est roboris, sed debet extirpari.c. fin. de consueta deo eonsuetudo talem elerim , non excusat. ut n tex. &e. monomachiam. a. q. s.& Conc. Trid. sega . de resorm. cap. λ'. '
P OT ERIT tamen eum eo irea beneficium habendum di pensa L
V Ι A ex tempore, loco,persona , & causa, iuris rigor relaxatur. c. sciendum. dist. xy. Et per dispensationem factam ab eo, qui habet auctoritatem dispensandi, quod erat illicitum, fit licitum. e. dudum, it ibi glos de elect. Et moniam opprobrium est , ut elerici Cogantur mendicare. Ostudeat. dist. so. E detrahendum est aliqυ id seueritati, ut maioribus sanandis malis charitas sincera subueniat. c. inconstitueretur. d.dist. so. Ideo cum tali clerico circa habendum beneficium, poterit misericorditer de ensari. ut in te N e domino.d.dist. o. Quod intellige de gratia,S: si clericus sit corrigibilis. Host hic. nam aliis de rigore, estet deponendus, α ad λgend M P nitentiam in perpetuum monasterium detrudendus. Otuae.de poenis.
132쪽
233 Liber Quintus. Titulus XV.
contra Chrinianos. VIA huiusmodi ars mortifera, est odibilis , propter
homieidia, inde prouenientia,&animarum pericula. ut in tex. Et quoniam ad remouendum finem, sunt tollenda media , per quae deuenitur ad illum finem. I. I.sside mortuo infer. Ideo ars illa mortifera,& odibilis ba-- lissariorum, & sagittariorum aduersus Christianos, &erceri de caetero sub anathemate prohibetur. ut in tex.&ad id. c. I. de torneam. Et ex eo, quod talis ars prohibetur exerceri a uersui Christianos Catholicos I apparet, quod secus est aduersus haereticos, & infideles. Host. hic. Et intellige hic prohiberi pro bello iniusto. glochic. arg. c. sicut ii 3. de iureiur. nam si esset iustum, nulla distinctione armorum, licitum esset pugnare . c. dominus. 23. q. 1. N. S. Thom. a. a. .
In Decretal. Cap. I. Si seduxerit.& C. a. Peruenit.
sT V P RA N S Uirginem, tenetur eam dotare, o ducere in in rem ;e non vult cum ea conirabere, ultra AIem, corporalite eastigabisur. V In quis puniendus est in eo, in quo deliquit. e. literas . de temp. Ord. Et quoniam si ipsi raptores metu , vel Usipi in atrocitate poenae ab huiusmodi facinore se temperauerint, nulli mulieri, siue volenti, siue nolenti, peccandi locus relinquetur; quia hoc ipsum velle mulierum ab
133쪽
inducitur.Nisi etenim ea solicitauerit,nisi odiosis mbiis circuuenerit, non facit eam velle in tantum dedecus, prodere. l. vnic. i. a. C. de rapi. virg. Ideo si seduxerit quis virginem non dum de ninani, dormieritque cum ea ,sitabit eam, & hanebit uxorem. Si virginis dare noluerit; reddet pecuniam iuxta modum dotii, quam virgines accipere consueuerum.ut in tex.& citrN. 36.q. Δ Exossica'a 2. Et qua-uis de iure ciuili qus virginem stupro decepit, esset alia poena plectendus, scilicet, ut relegetur, vel si vilis perina iuerit, verberetur. instit.da pubi .iud.g. x. si autem per vim hoc secerit,capite plectetur. Institae .s. autem et ius tamen canonicum aliquatenus legis duritiem moniens, hoe modo disponit, ut eam,quam stuprat , uxorem habeati aut ii renuendum putauerit, corporaliter castigatus, excommunicatusq; in m nasterio; in quo agat poenitentiam, detrudatur , de quo nulla sit egrediendi sine praecepto licentia.ut in ten& cisi quis it a. 3 6.q. 2. dc S.I hom.
MARI TU S retinens adtiberam cometem, nonperactamnitem natarticeps est delicti.
QVI A talis maritus videtur quasi leno uxoris , & sacere causa
quaestus.c.apud. 3 3.PI.& Lcastitati.Cale adulti Et quoniam agentes, demasentientes , pari poena puniuntur. oquantae. de sentiexconLEt
eausa fornicationis licet dimittere uxore. Luca.cap.r6. Ideo si vir sciens ore suam deliquisse, quae no egerit poenitentiam, sed permanet in s ni catione,& vixerit cum illa, reus erit, & eius peccati particπs. ut ista
OV IA post satisfactionem poenitentis,eoniunx non meretur u ari ulteraa.si quis. 32 q. t. tam enim renuntiatur improbitati, flatim adiciscitur virtus; nam egressps malitiae virtutis operatur ingrensiim; eodemque studio, quo crimen excluditur, in centia copulatur. S. Ainbros lib. x. de Cain, di Abel cap. q. Et quoniam celsante causa , cecit eis s. c. euiti cessore. de appeti. Et Meile debet ni tus Un scere, quod videt i-nouisse Deum. S.At ust.ad Pollentium lib. 3. cap. s. ideo si mulier dimissa, eserit penitentiam, de voluerit ad virum situm reueret ,recipi debet. ut in tex. di c. admonere. 3 3.q. a. Et S.Thom in sent. dist. 33.q. . Quod in ilige dedebito honestatis, non necessitatis . tiochie. Cum etiam post Pqnitentiam,misit eam accusiare de adulterio.
N iamen debra ea epe reeipere. Qv 1 A facili s veniae est incentivum deturque i. civi clericorem.
134쪽
3 r. q. s. Et quoniam non est miserendum illius,qui impunitatesti delim magis eonsuetudini , quam emordationi imputauit. l. 3.C. de Episoaud. Ideo vir non debet saepe recipere uxorem de adulterio peccatricem. vela rex.& cide Benedicio. 32.q. I.& Ruthentased hodie. de adici.
OVI A probabilis,vel violenta praesumptio,sunt modi,per quos deuenitur in cognitionem fornicationis.c.dixit,& ibi glos.3 1.q.r. Et quoniam illae probationes sunt admittendae , quae sunt verisimiliores,d aptiores negotio, de quo agitur. l. l. ff. de testib. Ideo maritis, etiam exlii spicione, uxores aecusare Permitium est. vi in tex. di c. praeterea.de te .slib. Quod intellige de suspicione probabili, vel violenta. Oshic.secus
is viae a Masertur caeteris. OVi A quo magis quis suam prosequitur iniuriam,m magis in amcusatione praeteriun Lhi tamen. stade accusEt quoniam maritus laadulterio uxoris habre maius interesse, quam quilibet aliuaue. dixitias. q. i. Qui enim tenet adultoni, stultus, di impius est. Prouerbaap. In Ideo mariti plus caeteris ζα accusare possunt, α defendere. ut in tex. αια .fin.Ede adulti . .
A D. Iam mulieriae e laxem serenu commisisse adurum - cum sareerisu, non vim sacerdos misi. OVI A in aeriminalibus probationes debent esse luee meridiana,
elariores.l.sciant. C.de proba Et quoniam talis mulieris eo sis contra illum sacerdotem non plene probat; tum quia mulieri: rurudeveriasign. iii quia erae particeps criminis, & confitebatur delictu suum. e. a.de confess. turn quia sila.e.liot.de te . Ideo licet illa mulier probet eoatra se, non tamen Μciniter probat conm alium, ut per ei dictum talis debeat piniiti. uinte de civente ns de trilib.
OV IA curandum est, meranssimorum corda,mala fama sacerdotis percutiantur; & ne ,hnpeditur ministerium nostrum, neue securiores presbytiri existebres, licem in i meatum prelabantur. I. ad Corinth. p.8. α osi mala, q.I. Et quoniam per puta tionem canonicam,insanaia orta contra aliquEis remouetur;4. ero ille in tali pure
135쪽
sinon. Ideo tali sacerdoti, cum vicinis quinque presbyteris , quos ει nolle peierare, Episcopus, iuxta arbitrium suum , coFnoscat, purgatio est indicenda quem, si purgare se poterit, in ossicio suo ministrare , permittat; alioquin ipsum ab officio suo suspendere non postponativi
p. 6. Intelleximus. , , CONIV N X eoniugem de adulterio impetere non O ipse
adulterium commi Oe cohuincatur. . . . OV ΙΑ maritus, & uxor non iudicantur ad imparia circa matrimonium,quo ad mutuam seruitutem,& debitum carnis,& fidem seruandam. c.gaudemus. de diuort. & c. si quiS. 3 a. q. I. Et quoniam paria delicta mutua compensatione tolluntur.ut in tex.& I.si ambo. Edecompens. quod intellige, cum agitur ciuiliter, & delicta sunt conunita circa idem. Abb.hie.nam si agereturcriminaliter, vel delicta essent commissa circa diuersa,tunc delictum unius non tolleretur per peceatum alterius,sed quilibet esset de sua culpa puniendus;& qui'; pro sua iniuria, di damno agere posset. c.delicti. de except.& I. g. si publico. isde adult. Ideo cum matrimonii ius per adulterium utriusque coniueis paritet lρ sum consistat,unus non potest repellere alterum.ut in tendi infrioprox.
NON debelseparari matrimonium,quo adit ora meropter adulae. rium,quando ambo coniugesfuerunt adulterati. QV ΙΛ pariata'imina compensatione mutua ὸelentur. ut in tex. Et
quoniam adulterium est in vinxque conium erimen . c. pM- cepit. 3 a. q. s. I deo non potest maritus,vel uxor declinare propter aduruterium, consertium, vel cohabitationem alterius, si & alter eorum sit adulteratus.ut in texin supnop x.
incendiarijs, de violatoribus E
clesiarum , iIn Decretal. Cap. I. De illis.
136쪽
De Raptoribus, Incendiarijs,&c. 337
UIA in Bro contentiose imponimur poena , ut satis ciat reipublicae laeta, quam scandali Eauit delinquens. Laut taet 1. ff.de poenis. Et quoniam ubi quis committit rapinam, ibi maxime laeditur respublica, & scandalizantur habitatores. l. a. ff. de vi bona apta Ideo de illis, qui de loco ad locum iter faciunt, & ibi rapinas,& de praedationes peragunt; placuit, ut ab illius loci Prael
to ex ommunicentur, nec ante ex parochia illa exeant, quam digne,quae Perputrarunt, emendent, quorum excommunicatio proprio Episcopo signincanda est, ne eos recipiat, antequam illuc redeant, ubi rapinam is cerint, & omnia plenξ emendent. ut in tex. & c.postulasti.de λrae p. l
Cap. a. Super eo. MANIFESTVS raptor, vel Ere a violasor, F restituit,
vel de restituendo eauet, in visa, ct in morte ad enitentiam, Oa epuisuram admittitur. OVIA iste per restitutionem satisfecit proximo in damno, quod perpetrauerat. C. cum tu. de usur.& per poenitentiam satisfacit Deo in peccato, quod commiserat. . I .de poenit.diu. I .Et quoniam Ecclesia nunquam claudit gremium redeunti. c. I .a3. q. s. Ideo huiusmodi poenitenti non est deneganda ecclesiastica sepultura . ut in rex. & c finale sepult.
S I vero noluit cauere, cum po et, ct in morte non potes, clerici eius sepultura interesse non debent. Q VI A licet dimittatur peccatum, data contritione, si ablatum restitui non potest. d. c. m tu. Tamen quoniam raptores, qui nos restitueriint, & corum haeredes, ac alij, videntes, quod propter omis undistitutionem, quam alias facere potui sient, a Memnitate sepeliendi e cluduntur , facilius ad rc stitutionem inducuntur. Io. And. hic . Ideo tali non denegatur ecclesiastica sepultura, sed selemnitas sepeliendi cum prae- sotia clericorum, non conceditur. ut in tex.& c.sacris.de sepult.
ET elerici inter entes, vel iniun3entespaenitentiam contra banc di possionem, deponuntur ab suis,oboscio. ' OV IA quis puniendus est in eo, in quo deliquit. c.litteras.de temp.
ord. Et quoniam qui secit contra legem, committit in Iegem. I.non dubium.C.de legib.Ideo clerici,qui eontra hanc prohibitionem commis tunt, in officio,di beneficio puniuntur. ut in tem& c. 3 .de Usur. οῦ . '
O M M VN ICARI. debens, qui capiunt, vel Juliant 'deles, ex iussa causa nauigantes.
137쪽
138 Liber Quintus. Tinatu si .
QVI A Miusinodi piratae sunt fures, di latrones. l. ne quid. g. de i
cenda uin.naus r. Et quoniam publice linterest,ut fideles sine periculo talium latronum, nauigare possint. l. I .ff.d.tit. Ideo excommunicati ni subdantur, qui Romanos, aut alios Christianos pro negotiatione, vel alijs honestis causis , nauisio vectos, aut capere, aut rebus suis spoliar praesumunt. Vt inten&cai quis. 13.q.
E X c o M M V NI C AT I sunt ,Ioliantes naufragium patien
tes , nisi ablata restituant . . cOV I A non dimittitur peccatum, nisi restituatur ablatum. c. m tu. de vir. Et quoniam afflictio afflicto addi non debeta.diuus. ff. de offic. praesid. Et i niquum esset , ut quis lucraretur in aliena calamitate, scde re tam litinuosa compendium sectaretur. l. I. C.de naufrag.lib. I I Ideo illi, qui Christianos naufragium patientes quibus secundum resula fidei, auxilio esse tenentur 9 damnata cupiditate si oliant rebus tuis; nisi ab ata reddiderint, excommunicationi se nouerint subiacere. ut in tex.dcad id, Auth.naufragia. C.de furt. de huic cap. concordat processus Bullae in Coena Domini, quae singulis annis legitur.
E X Principis delegatione, possunι Praelati de raptu , O alys crimianibus iudieare; poenam Iame anguinis insigere non possunι. VI A licet laici non possint esse iudices super clericos, cum iritualis iuri dictionis sint incapaces. c.at si clerici .de iudic. clerici tamen, S Praelati Ecclesiastici possunt esse iudices super laicos, cum iurisdietionis illius sint capaces . c.nouit. d.tit. Scd quoniam clerici iudicium finguinis exercere non debent. c. clericis . ne cier. vel mon. Et ubi delegatus non potest expedire id, de quo agitur, est recurrendum a dele sato ad doleganta .qualiter,il I .de accusin c.fin.de re iud.Ideo possunt Praelati constitui delegati laicoriun, dummodo ad poenam sanguinis non
Procedant. ut in tex. di c.saepe. 23. q. 8. non tamen debent huiusmodi de- lcgationem acceptare , nisi concernat fluorem animarum. Abb.hic.ata. c.sed nec procurationes. ne cier. Vel mon. dcc. te quidem. II .R. I.
INCENDIARIVS Ecclesia in morae poenitens, O M lutus, in carmiterio pelietur. OVI A quibus communicamus vivis, communicandum est & destinis
ctis. c. ex parte . de sepult. Et quoniam Ecclesia nunquam claudit gremium redeunti.c. I.23. q.6.Et in articulo mortis potest presbyteritam parochus, quam alienus, ab luere a sententia excommunicationis, tam nominis, quam iuris, etiam si absolutio alias sit reseruata Papae. c. si quis suadente. ιγ. q. 3. dc Conc. Trid. sest. I de casuum reseruat.cap.7. Ideo
138쪽
De Raptoribus, Incendiarijs,&c. 139
suamuis ecclesiae incendiarius sit ipsis excommunicatus. c. Mu- m. de se .emo si poenitens iu morte, fuerit absolutus, corpus eius inis cceiniterio sepoliri potes . ut tu rex.& c.sin. de sepult.
E T haeredes compelluntur ad satisfacienaeum, iuxta faciaraus δε- functi .
OVI A haeredes, adeundo haereditatem , videntur ex quasi contra
se obligare ad ea, ad quae tenebatur defunctus. l.ex depositi. C. d aet. & Oblig. Et quouiam incendiarius tenetur resarcire damira r tale incetidium continissa. c. pessimam. 1 3. q.8. Ideo ex quo ipse non ratisfecit, debent iuxta facultates defuncti , satisracere haeredes. ut in te S cci no bis, it a .de sentiex m.
R A P T V S non dicitur,ibi volens pro matrimonio abducitur . QV IA raptus proprie dicitur committi, ubi mulier rapitur causa libidinis exercendae; secus ubi causa matrimonij contrahendi; denoc ubi prius praecessit tractatus de matrimonio. caaptus. 27. q.a. ac in hoc ius canonicum deuiat a iure ciuili, quod vult, ut possit committi raseptus etiam cum sponsa de futuro. l. v nic.C.de rapi.virg. Et quoniam matrimonium solo consensu contrahitur. c. i. de ista l. Ideo raptor dici non debet, qui habuit mulieris ast sum, de prius eam desponsavit,quam cognouerit, licet parentes reclamarent , a quibus eam dicitur rapuisse.ut
PT O R tamen cum rapta matrimonium contrahere potes. QVIA prior disscnsius potest postea transire in consensum.ino. .prox. . Et quoniam Qtus consensus contrahentium susticit ad contrahe
cum matrimonium. c.sufficiat. 27. q. a. Ideo raptor potest matrimonium contrahere cum rapta, ubi datur libera ficulos in contrahendo. vitex. de caria. 366.a. N Conc.Trid.sin a densor.matr. p.6.
E T pon consummationem matrimony, altersise consensu alterius, religionem ingredi non mus. OVIA 1'st matrimonium earnis commissione persectiun , uxor siti
corporis potestatem non habet, sed maritus, de e convcrsis. Apost. r. ad Corinth. cap. 7. Et quoniam in professione religionis c mittitur u . mn castitatis. e. uri ad monasterium..de flat. mon. Et nemo potest fac te oblationem Deo de alieno, sine illius voluntate . S.I hom. par. 3. q.ε .art. Ain addit.Ideosi essisse minimonium consummatum,vel ex probationibus viri, vel ex mullaris confessione claruerit, postmodum sine asi sensu viri non potest ipsa monasterium ingredi., aut a liter continentiam a ronteri. Non em pro eo, quod post matrimo'iuni consummatum , ' rapta Diuilired by Cooste
139쪽
rapta per Vim in monasterio fuerit, viri poterit con tium declinareo; maxime si probari nequeat, virum, ut mulier profiteretur continentiam, assensisse . ut in tex.& c.cum sistae convcrsconivg.
P TA poten matrimonium contrahere cum raptore, ubi iam libera saeuisas in contrahendo.QVI A per iubsequentem conmsum, tollitur vitium praecedens. e.
ad id, quod.de sponsal. & I.a. C. quod met. caus. Et quoniam mat monium isto consensit contrahitur .c. I .de sponsIdeo rapta puella legitime contrahet cum raptore, si prior dissensio transeat postmodum in consensiim; & quod ante displicuit, tandem incipiat complacere; dummodo ad contrahendum legitimae sint personae. Vt intex. &sup. c. prora Vnde licet secundum antiquos canones, di secundum leges, non poterat raptor contrahere cum rapta. 3 6Al.a. .de puellis. & c. si autem. & l. vnie. C.de raptavirg.hodie secus est. Vt in tex. & c.denique. 3 6. q.2. Ιus autem posterius derogat priori. c. I .de constit. in o. Et in matrimonio, & in eius a corijs, standum est iuri canonico.c.pentat. & fin. de se M. nupt. Et nouissime ad haec vide Conc.Trid. .2 de res or. mau.cap. 6.
Liber Quintiis. Τitulus XVIII.
In Decretal. Cap. r. Qui furatur.
furatur homini m,stvendiderit, conuictus morte moriatur. JIA cum inter nos cognationem quandam natura con-st ituerit, consequens est hominem homini insidiari, nefas esse. l. ut vim.ffide iust. & iur. Et quoniam graui crimini,grauis poena debctur. .disciplina.dist. 3 .Ideo qui furatur homincm, di vendiderit, Convictus morte moriatur. ut in tex. S l. lege Nauta. g. ad leg. Flau. de plag. Sed dices, ex quo de iure canonico non imponitur m na inguinas. ut in c.in Archiepiscopatu. mp.tit prox, quomodo hic imponi
turpiaena mortis p Respond. quod ista non cst institutio Canonica, sed lex antiqua Exodi, cap.a I . t patet in suprascriptione; sed compilator eam , posuit hic, ut sciretur, quomodo acriter iuranteS homines liberos, sunt puniendi , quasi innuat, quod sccundum legcm antiquam sent puniendi morte, & debent per iudicem ecclesiasticum, citra mortem acriter puniri . Abb. hie. Secundo potest dici, quod ideo interfuerit hic hane decre
140쪽
talem, quia per mortem hodie de iure canonico intelligitur exeommuni- catio. ut in c.per venerabilem. qui-legit.
OV IAE tales in mortiali peccato existunt. Ex .cap. 2Ο. & RHO.2.1.lq.66.ar.6.Et quoniam exitantes in mortali peccato, tanquam indigni, ab ecelesiasticis saera mei tis excluduntur. c. placuit. a 3. q. s. Ideo f res , & latrones, si in furando, Vel depraedando , occiduntur , pro eis none i orandum. vi in rex. & c.pro ObeuntibuS. I 3 .q.2.
SEC U s γε in morte eos poenituit. OVIA eum renunciatur improbitati, statim adsciscitur virtus; egresΘsus enim malitiae , virtutiS operatur inpressum; eoq. midi quo crimcn excinditur, innocentia copulatur. C.cum renunciatur. 32.q. I. Et qu niam Ecclesia non claudit gremium redeunti. c. super eo. de haret. in ε. Ideos tales comprehensi, aut vulnerati , presbytero, vel diacono consessi fuerint, communio, & sepultura eis non nmantur. Vt in tex. di c. a. de menit.dist.7. Et in quantum dicit, posse colafiteri diacono, intelligitur in Cassi necessitatis, in quo quis potest etiam non presbytero confiteri, licet ab illo non possit ab lui, cum non habeat potestatem clauium, sed propter contritionem Deus dimittit si hi peccatum. c. quem poenitet. de pα-nit.dist. a. per hoc euidens signum poeniteritiae, & contritionis, Ecclesia non denegat sibi sepulturam. Host.hic.
c O M MI TT EN S furtum ex necessitate, non multum urgen V se,Necat, ed non grauiter; unde imponenda eri ei leuis poeniteria,OVIA in neressitate omnia sinat communia. cisi didissis.&c.disi iapulos.de consecr. dist. s. unde propter necessitatem, iurans excus tur quandoque a toto, quandoque a parte, semindum quod maior, usi minor est fanies. Raym in summa.desuri.& Abb.hic.Et quoniam pcena debet esse commensurabilis deIicto. c.disciplina. dist. 43. Ideo si propter necessse ratem famis, aut nuditatis, quis iratus fuerit cibaria, vestem, vel 1 ecus,m niteat hebdomadas tres, & si reddiderit, non cogatur ieiunam. vii
N 'indieansfurem propter tacrum,quod ab eo consequitur,reu peccatis iOV IA pessimum genus in receptatorum, sine quibus latere nemo diu potest. l. I . inde receptat. Et quoniam rates sivit criminis partici- possDiuitigod by Corale