장음표시 사용
4쪽
Is quibus diluens instituitur di lutatio de certa in perpetua Ecclesiae Dei tum succe ne, tum gubernatione monarcbica, ab is mundi initio usque ad finem. DLi Nox etiam ciuitatis diaboli persepe interrupta gressio proponitur,siectaeque
omnes O haeresis confutantur,quae unquam contra Neram prim emersierunt.
D E N i ny E de Antichristo ipso ω membris eius; deque vera Dei gy adulterina diabolὶ Eccl a , copiose trahatur.
. Si quid praeterea dissicile & scopulosum vel in Pontificum Romanorum historia, vel in conciliorum generalium ratione accidit: idipsium ex proposito discutitur & examinatur. Cum IN D 1 C E rerum Oper aram si pluripi Auctore 2 pr Co LAO SANDER o, sacra The
logia Professore. Singulorum librorum argumenta sequenspagina indicabiti
Apud Michaelem Sonnium via Iacobaea, sub Basiliens. LXXX.
5쪽
Primus demonstrat. Ecelesiae gubernationem non esse popularem. Secundus, Ecclesiae gubernationem non esse penes optimates. Tertius probat, monarchiam esse praestantissimum optimumq; gubernationis genus,ari ideo optime visibili quoque huic Dei ciuitati conuenire. Quartus ostendit, monarchiam Ecclesiae ab initio mundi usque ad Christum, praefiguracam de pnedictam fuisse. Quintus,eandem a Christo de Apostolis esse institutam. Sextus, visibilem hanc Ecclesiae monarchiam uni Petro delatam esse. Septimus compleistitur , &vnum Pastorem primum semper Ecclesiae Dei ad Christum usque praefuisse,& eum a Christo de D. Petro Romanum Pontificem re elud& fuisse, Mad finem usque mundi sore. In quo etiam&ciuitatis Dei, simulque diaboli descii
ptio quaedam dilucida ob oculos proponitur, haereticique omnes ordine recensentur, quorum peruersa dogmata ab Ecclesiae doctoribus, tanquam a&rtissimis diuinae ciuita tis murorum custodibus,obseruata temporii ratione,passim repelluntur ac confutantur. Octauus M vltimus, Antichristi nomen a summo Ecclesiae Dei Pastore, in quem ab haer licis iamdiu calumniosissime impositum est, in ipsbs auctores retorqueti acquis sit v rus Antichristus, Ac qui sint vera eius membra, ex sacrae scripturae Lanctorumque Patrum testimoniis sigillatim inquirit, concluditque.
6쪽
I N T O, PONTIFICI MAXIMO.UM D v A E sint res, Pie quinte Ponti ex maxime, quae in qua labet Epistola dedicatoria breuiter altem attingi, ac interdum etiam plenius aliquanto leat uberiusique tractari, una,cur tale opustulum, hoc tempore, ab hoc aus iure con criptum sit, altera, cur id sub illius potissimum nomine, cui offertur, tu lucem prodeat emittaturm uo sane tot tantisque causis ad cribendum hos De visibiu monarchia libros adductus sum, ut plerasique earum in alium opportuniorem locum differendas putauerim, nepraeter modum haec Epigoti cresceret. Idam vero quae prima forte omnium ad hanc rem seu secipiendam me commouit,ne hoc quidem in loco praetermittendam esse arbitrabar. Cum ergo animaduerterem, quam horroris ignorantiae tenebris ces Anglia patria mea uniuersa paene Germania ossunderetur, nec ignorare possem. quam male isti duo
populi de Romanu Ecclesia , quae ictis incisi logenuerat, meriti essent: quo G se mei erat mihi facturus videbar: si, cum peccata populi mei, Danielis prophetae exemplo prius confessu esem, operam postea darem, ut inter tot mi ia haereticorum, qui idem Apogolicam iniusti imὸ oppugnant, extaret mea pro ei dem sed is honore qua cunque testificatio C defensio : vi, clamarent in caelum contra duplicem quodammodo hanc patrium meam Angli enim eae Germania oriundisiuno Luiberanorum in Caluini larum in Egis gentibus chi pati voces, non deesset etiam Angli cuiusdam Cathol ca vox, omnium sanctorum testimoni is instructa Ο corroborata, quae utriquegenti ac populo miserico diam Dei humillime peteret, constauri sit meque imploraret. Negare nec Angli,nec Gemmani possunt. eper Leritos ab Ecclesia Romana iam olim missos, abiectas idolas, quibus ante eruiebant, Grilium Dei virtutem O . De apientiam accepi te. Aulis Mugustinus, Germanis Tonifacias, Ῥterque aut eis a Pontifice 'mano missus, hunc lati Mimum Terbi vitae nuntium attulit. Ab ido fonte sedes tam Archiepiscopaei quam paleim utraque natione profluxerunt. Inde Academiarum auctoritas petita, inde Colliriorum
Incietas instituta, inde militum rui pro fide Chrissiana purvarunt, potestas derivata: po- preM Imperium ijsum, quod tot sicut is in Occidente Aoruit, a Graecis ad Francos, a Francisaa Germanos Apogolicae potissimumst is mini Jerio transtitum uis, ibi ueseptem Elae uribus constitutis , Dum ad hunc usique diem l stabili tum perseuerat. uam igitur gratiam pro his tantis benefici is Angli Germanique si Icae rependunt quam vicem reddunt ' Dissimularem sane, si res apertior non es', quam vidissimul rip it. matrem, quae illos in Chri is enuit, quae multis praetere eculis nu
trivit educavit; matrem aetate tam paene conjectam, a Turcis 2 Saracen is vexatam
a domestiis t rannis persaepe oppressam, ob easque causis ope filiorum nunc in primis
egentem, honore aliquo non a ciunt. Parum est hoc. Honore nullo afficiendum esse coutendunt. Ostia quoa nec matrem quidem omnino eam volunt agrescereὶ I sedem Principis Apostolorum, sedem cum qua omnes Catholici Patres omni aetate nec ario comm
ni cingum e se docuerunt, quae iam inde a temporibus promulati primum Euan elij, tot gentibus verbum salutis tanto cum seructu praedicauit, quae semper omnibus haeretu um
jectis conssantissime se opposivit erim Antichristii esse, tum sibi, sis stulti sit me persuade
rum aliis impunnti si me praedicant. Hoc illud populorum Angliae Germaniaequepeccatum H quod caeteras eorum iniquitates longo interuallo seperat, easque m et num quasit a cumulum
7쪽
EpIsTOLA DED ICATORIA enmulum tollictas numeris omnibus implet et consummat. uid enim potest in filiis ratiae Deo luminibusque madis inuisium aut ingratum esse, quam ingratus immemor accepti benefic animus Hoc peccatum et si commune sit Germanis cum Anglis, atque abietis ad hos primum transii se videatur: tamen cograt ira Anglorumgentem premit, quo in knim Ioannes Episcopus Rossensis, Thomas Morus Anglie Caucessarius, contionator inflenis Regiualdiu monachus aerigittensis , Carthusiani octodecim, sedis Tomanae i-matum nou verbiis 1 R. criptis longe docti imiis, verum etiamsanguinis sivi essis sione notum omnibus edi testatum reddi .runt: cuiusnodi testimonia Germanis domi μὰ data ess, nunquam intel xi. Quae cum ita es per icerem, graularique Angloru vulneri e caciorem a bibendam
es medicinam considerarem, haud quaquam satis mihi visum est, ut in Ut dei Carbolicae conse lane, quam aduersu tam immanem barbaram haereticorum A bae opinionem hoc tempore cribendam edendamque si epi, pauca quaedam vel ripturarum, vel sanctorum Patrum testimonia extarent : ne forte plus operae in mendacio dis naudo haeretici posuissent, quam nos in veritate asserenda poveremus. eminera enim, Mathiam F iccum Icbricum ante abruot annos edidi se bbrum, quem inscripsit Catalogum testium veritatis, quo in libro nusium non mouet lapidem, ut ostendat, sedem Romanam quiduis sipotius, quam sicuti vere est cathedram Petri thronum sese Christi. uolibentius Ieci, ut omnium aetatum ea quae mihi occurrisient, vel verba, volsa Za, ordinere orum obsieruato, in unum cumulum aggregarem, quibus Ecci fasticiprimatus auctorita arta tecta costeruari posset. duae autem huius generis in his libris A iut quae satior esse permulta possunt ab adiris, qui huic rei vacandum esie putauerint, inpiam clas atque aetatem positac reponi, donec plenius quoddam tegi movioru omniis generis corpur ectum fuerit, quod lectorem non ducere mago si V instruere,sed oblectare etiam posit, laetitiis omnibus perfundere. Atque haec quidem de causa quae me adscribendum -- punt ,sint dicta. uo vero ad alteram illam orationis meae partem attinet, in qua dicendum est, cur tuae sanctitat Pie quinte hos De visibit, Ecclesii ae monarchra libros dedicarim, no est opus,
. ut eius rei valde accuratam rationem reddam. ulto sanὶ magiis instituti mei ratio tune
reddendusui siet, si tua Sanctitate praterita b alterius cuiustiam patrocinio eosdem 5 bros prodire volui siem. Cui enim potius, quae Ovi bili primatu Ecclesiaescriptasiunt, dedicari oportuit, quam totius Ecclesiae primo in terris Pagori,in maxim. visibili pri- matri uod si neque rei quam explicana sit 'pi, natura nec Mari yiratus Ecclesi iaci,quem Pius V. iure optimo ad inserat, dignitas C r magnitudo, qualecunque hoc munusculum si deferri gularet . certὰ beneficia, quae vel in mepriuatim, vel communiter in patriam mea contulit,id o ficii genus a me nec ariὸ extorquerent. Nam ut de beneficio pecuniario, quod tua beatitudo per I ustrissimi Cardinatas H operum nuper miti con-ttat, nihil dicam: si quid in haeresibus aut colhgendis,aut con ut in f, EG ia Dei pro fuit hoc omne tuae Sanctitati accepto ferendum est, cuius primum benignitat acultas mihi sectarii, tam habendi quam legendi haereticorum libros. Aliorum si plures nactus essem,non dubito, quin per Dei gratiam plus aliquanto fidei Catholicae causuri ad uuissem. Vix enim credipotest,quantopere omnes illi non modo cum scripturis S. si antiquis Patribus , bed etiam cum se auus A is , atque adeo singuli cum ipsis pravent. Iam v
ro communiis illa tua in Q los beneficentia tum ex ea eleemo Ina elucet, quam μα- ei is anniis in religiosorum ordines atque alias aeterea in alios Catholicos confers, tum ex illa Iobcitu me Pastorali, qua non multis albinc annis ad Aulos domi commorantes
mi si si camiltar, quanto studio cuperes, Anguam iterum adgremium Cathosicae E cle a
8쪽
EPIsTOLA DEDICATORIA.clesiae reuocari, on inemq-; curam tua 6, industriam a eam rem estro deserens mittens. Cuius Leationis qui ructus uerit, tam Nobiles quam plebei , qui relicio sibi mare ad Ecclesiam quotidie redeunt, fidem in ius pleniorem faciunt. Nec parua yye ducor, propediem fore, vi suus etiam locus Catholicis Angliae Pastoribus pateat, in quo verbum tae libere praedicent, in sacramenta christi rite administrent.
O in re procuranda e ciendaque, Ni tua beatitudo curam , studium cogitationeque omnem impendat, per eum Pa lorum principem,qui pro ovibus sivis animam ponens, principem Apostolorum seipsumsiqui praecipue iugit, iterum atque iterum rogo. ui enim ne vitae quirim Pastoriis parvendum duxit, visaluti gregis consiliretur: quoto muris v luit, nultam vel pecuniae, vel famae conberuandae rationem hac in causa haberi Verum vehaec scriberem, ficii potius consuetudinis ratione adductassem, ne patriae meae causam Nidear neglexi se: quam quod cuiquam in mentem Venire queat, tuam Sanctitatem hac /re a mouitore aliquo rudissere. Gran autem hae tot ac tantae causae mihi nece Iitatem quodammodo imposierint, ut hos
libros tuae beatitudinis nomini de camem: mentiar tamen, ut i aliam praeterea causam attulero, quae vi hocscerem, fortius a buc atque efficacius me commouit. Cui enim viro
munus donum , praesertim quod qui que optimum maximumque habet, dare mittereve solet, nisi ei, qu 'non modo serpso , verum etiam caeteris hominibus paene omni sp flantiorem esse,vere sipersuaserit Nam cum muvera in prim is D Eo immortala, tau
quam omnium bonorum largitori, lebeantur: eadem certe deinceps ita cuique maxime offeri solent,uti, ad Deum proxime accesserit. Diuinum νero quiddam est, prae se multas. Tu, Pie quinte, praees non modo multis populis, Nerum etiam iis ipsis priucipibus viris, qui plurimis runiis D prouinciis praesisvt. Diuinum qui tutam est,tenefacere multas etiam priuatis. Tu, Pie quinte , praeterquam quod e priuatis hominibus paene in mitis optime
praeclari imeque meritus es,etiam florent imum Galliae re num contra impetum H o-mHarum auxiliaribus copi is tuis ita defendi Ita,ut quicqviis Catholicae religionis in Gallia
reliquum est, tuo in primis praesidioIuilentatum sit, patrocinioque in hodiernum diem con lat. 9mnis potestas a Deo est qui olus omnium eorum quaesunt, usa prima origo ca existit. tua Nero potestas, Pie quinte, a Filio Dei Ieu Christo sic in litura est,
non soli m a Deo ipsepromanauerat, verum etiam ad Deum i os perducat, qui recte atqueor ne ei os ei subiecerint. Multa iratur maximaque dona tibi Deus contulit, beati ime Pater, ob quae maximum quoque munus iure optimo tuae Sanctitati osserendum esse videretur. risin habes alia in te maiora, in diuinitatipropius comun D, dei, timoris Domini, castitatu, fer humilitatis dona. Habes donum prudentiae, qua summa in rebus eterendis uteris: donumfortitudinis, usque ad contemptum siculi totius, cui pe multis ablane annis renuncia B: habes donum iustitiae,qua viros sidoneos Ere ' Ῥ ε rpraeficiis, indignos autem repectas: donum clementiae, qua etiam holium Ecclesiia animos tibi devinxissi, cum eos diuinitus in manus tuas traditos humani fime dimitteres . Denique habes donum charitatu erga Deum ues homines, quaperfectiois vinculum
s , di toti vi te: s plenitudo.
Haec animi tui bona , Pie quinte, et ciunt, ut non modo cum D. Petro antecessore tuo
in altum ducas luitantem nauam istam in qua prae multitudine pistium rete,quod Petrus laxaverat, fra tam fuisse legitur tale enim est militantis iam Ecclesiae verriculum, quod quia rammatos quam bonos pisces comprehendit, interdum finditur rumpitur verum etiam ut postquam eadem nauis ad terram, hoc eβ, ad cub Onem appulerit, cum eodem D. Petropost re turrectionem Domini astendas , c, trahas rete in terram plenum
magnis pisti bui centum quinquaginta tribo: cum tanti essent, neu spissum rete.
9쪽
EPIs Tot A DEDICATORIA. Omnes quidem Pontifices Tomam laxant retia tu capturam, omnes etium trahunt pistes ad terram, licet interim rete ipserum nonnunquam rumpatur: sidnon orenes per donassurituaba eo usque asiccndunt, Vt rete i ta a cibus immortalitatis refertum, quodam-ρbus non rumpitur neque inditur, ad terram caelestem attrabant. Ecati sies illi , quos
rete illad non amplius rumpendum continebit. 'Teatus, qui hoc rete ad Ierra viueutium pertraxerit.
Porro, quia non lembus iudiciis deprehendi, te, ne quinte Pontifex maxime, inter huius retis ductores per D E i gratiam numerandum esse: ἡon, opinor, temeresec ut quod ex iis quae mihi Deus hactenus contunsset, maximi pretii habero videbar, id tuo in primis nomini consecratum sub tua potissimum tutela exiret in lucem. Licet enim multa sint alia quae speciem quandam honoris conficiantur; tamen hia Virtus atque integritas in amorem rerum escit, cre verum honorem promeretur. Nunc autem ab aeterno Pastore Iesu Christo, in cuius verbo rete omnium Epistoparum, in praesertim Romanae Ecclusiae, laxari hiet, humi ime precor,ut in piscium multitudinem copiosam, ex magno mari huius Mundi eductam, intra tuum hoc unitatis rete concludas , eo dem ad terram iliam perducas , quae fuit lacte humanitatis,'mella Humitatis Iesu Chri', qui tuim Surictitatem pro nobiis orantem in aeternum tueatur
conseruet. Datum Duani j , in ipso die siem M. Apostolorum Petri O Paul , anno
Domini M. D. LXXI. Tuae sanctitatis obseruantissimus
filius, & humillimus seruus, Nicolaus Sanderi , Presbur.
10쪽
RE VERENDISS IMIS ET ILLUSTRISSIMI s
ct Ioanni Francisco Commendono, Episcopo Zacynthi, Patronis suis omni obseruantia colendis, Nicolaus Sanderussu in mam felicitatem exoptat.
A NT A E set. Illustrissimi Cardinales Mobseruandissimi Domini, habendae gratiae atque etiam quoad fieri potes inferendae Obligatio; ut non tam lio sipectandum sit, luanta cum opportunitate memorem se aliquis accepti beneficiis ostendat, quam illud cauendum, ne ulla occasio, qua huic officio vel mediocriter satisfieri queat, praetermissa esse videatur. O autem me omnibus vobis tot nominibus Obstrictum esse fateor, ut etiamsi referre gratiam non possitia, quia peregrinus M inops; habere tamen de possim, de debeam , quia nec immemor sium accepti beneficio, nec ingratus. Ac nimirum, si sper caulas in mea priore Dedicatoria epistola commemoratas ullo modo fas mihi fuisset, summum Pontificem Pium quintum praeterire; vestro potissimum splendori ac amplitudini, huius operis primitiae debebantur. Nam ut a te incipiam, Illustriis me Cardinat .s Morone x satis constat, Anglos quidem omnes plurimum semper tuae R. ' 'dominationi devinctos fuisse. vel ob hoc in primis, quod iptarum causas iam olim a S. memoris Cardinale Polo,dum adhuc viveret,commendatas, in tuam fidem ac tutelam benignissime suscepisses, fidemquς quam vivo dederas,
etiam mortuo si tamen moritur Polus insigna pietate de rebgione exolucres. Iam vero praeter commune illud gentis Anglicanae patiocinium, iis me priuatim beneficiis prosecutus es, ut de peregrinum adhuc in urbe Roma, hospitio apud Anglos, quibus tu praeeras, excipiendum; d Tliomam Butlerum reuis utrius e Doctorem quem virum ego non modo meum, sed id alterum me semper iudicam in Ordinem corum iudicum, qui cognoscendis administrandisque territor ij Ecclesiastici causis praesunt. cooptandum curares. Ob quae iudici, tui non leuiatum in nos,tum in omnes nostros testimonia committere nolui, quin omnium nomine, quoquo modo possem, gratam animi nostri erga te significationem quam plurimis testatam em rem . .
De tua vero amplitudine Cardinalis Hosi.quid dicam ' Cui quicquid habeo, quicquid sum,semperasci ibendum esse, ultro prae me seram.Tua me fama be dignitas Roma Tridei tum deduxit. Tuus amor de gratia Tridento in Pru ssam attraxit. Tua beneficentia & liberalitas non sbium fouit me atq; aluit domi suae, dum in armiensi agro degerem; verum etiam ad Belgas properantem comitata id apud Belgas agentem prosecuta est usque in hodiernum diem. Abs te accepi multa, quae corrotis: vitae neces statibus seruierunt: apud te cognoui plura, quae animum ad scientiam dc virtutem informarunt. Clim tamen a teipso discesserim, nihil aut maius abs te accepi. aut libentius apud te cognoui, quam Reuerendissimum Cardinalem Commendonum, qui eo tempore chim apudierentissimum Poloniae Regem sedis Apostolicae nuntium ageret, te visendi ac salutandi causa in Prussiam diuertens a me antea quidem visius, sed tunc primum plene cognitus est, α intime dilectus. Nam quid eo viro ad imitationem praeclarius ad fructum consuetudinis iucundius, ad omnem ingeni j dc doctrinae laudem admirabilius t Qui praeterquam quod magno sumptu suo me Augustam Vindelicorum , ubi ad Imperialia comitia legatione pro sede Apostolica tunc fungebatur, humanissime accersivit, ibique omni beneficentia per menses fere quatuor sustentauit, ac demum liberalissimc auctum, x maxiniis donis cumulatum dimisit, ob easque res a me summa obseruantia coli semper Scsus ici debet: etiam huius operis mei praecipuam quandam partem proprio quodam iure sibi merito vindicatio fit. Iam inde enim ab illo die quo apud tuam illustrissimam dominatione Cardinalis Hoti, una in armia fuimus, ego de illustrissimus Coin mendontis; iam inde recordor, cum per agros tuos oblectationis suae causa inequitaret, Commendonum certa mihi argumenta nona inasse ac proposuisse, quae si plene copioseque tractarentur, caetera non ditsculter vel ad . illa necessario reduci postent, vel certe sita sponte sequerentur.' In iis argumentis quae ad summum quatuor fuisse memoria teneo: primas omnino tulit
controuersia illa de unius Pastoris primatu inec iniuria. Si cnim certum est, unum aliquem
Pastorem a Christo sic praepositum esse ovium at me agnorum toti grcgi, ut Christus ipso Pro fide eius ne deficeret, orauerit; nec minus ei adhaerere tum omnes, tum singul; Clari-