장음표시 사용
31쪽
aut quo sensti praediti sunt, qui perhibent, nos mercede nostram praestolari no debere, aut
probiicere in autorem es cir conskmmatorem Iesum, atque ad illius exemplum proposito no bis aeternae vitae gaudio sustinere crucem,contione contempta,& cum Apostolo Paulo criterisque iustis non modo currere, ut bravium incorruptae coronae toto nisu sicquamur, verum etiam sic currere, ut comprehendamus3Duo iam mihi sit Iersi int cxplicanda. Prius est, quae sacra sint praeccpta in Ciuitate Dei: alterum, qui Magistratus, de quae totius Reipub. sorma sit constituta. De Sacris omnibus sigillatim non asam, quia infiniti laboris id esset. Quid enim potest in ciuitate Sanctorum esse,quod sacrosanctu non iit' Agam igitur tantum de summo genere Sacrorum, hoc est,des acrificio publico , dc de Sacerdotibus qui ad caro rem constituti sunt. Nec iam persequar illa quae vel Isaias de Ieremias de externis Sacerdotibus, vel Salomon dc Malachias de niu- do& incruento Sacrifici; nostri genere,tot seculis ante aduentu Christi praedixerunt. Non repetam iam inde a iusto Abele,aut a Melchisedec Sacerdote Dei Altis uini, quomodo aut ille prius iaciendo sacrum de agnis suis, ac deinde patiendo mortem in carne sua,cx dciplici genere Sacrifici j,tam Sacrificium Coenae Dominicae, quam Sacrificium Crucis Christi, significatissime repraesentisit: aut etiam quomodo Melchisedec a vino Sc pane, antiqua Sacerdotio sui materia quam ipse protulerat, subito transiuit ad benediccndu Abraham, de ad offerendum illum Deo in gratiarum actionem pro victoria ipsius. Nec denique immorabor mea re explicanda quod Eucharistia est nouum Phasi nouae Legis, id est, Sacrificium trans rus Domini, id quidem tanto nobilius vetere Israclitarum Paschali Agno, quanto maior est Christus Moyse,& veritas figura. Atque haec sane omnia in statu noui Testamenti apertico .. i. videmus per Eucharistiae celebrationem impleri. Illud tantum dicam hoc tempore.
Deum mirabiliter sicut olim Abraha prophetice dicebat ad filium situ Isaac prouitaui esti disse sibi de victima, ut ipsi Protestantes, qui nihil aliud agunt, quam ut Sacrificium publicum de Ecclesia tollant, aliud in Eucharistia celebranda agere non possint, quam ut Sacri
ficium publicum in Ecclesia stabiliant. i Illud primum constat inter omnes Sacrificiu quod Christus in Cruce peregit, fuisse pu
blicum dc externum opus, in quo stipsum obtulit Deo, facti propitiatio pro peccaru Iotius mussi. Extra portam enimpaspus est incospectu omnium: δcdum in Cruce pendcret, pro crucifixoribus suis, qui nescirent quid facerent, palam orauit, ac demum magna voce cxclamans, dixit: Pater,in manus tuas commendo spiritum meum: quod opus expirationis suae fuit ipsa perfectio de consummatio totius Sacrificio propitiatori). Quo autem unumquodque aliud externum & publicum opus ad illud Sacrificium propitiatorium,quod Christus in Cruce per-Cgita, propius accedit: eo verius cum vera publici oc propitiatori, Sacri sch natura necessario communicat. Per illud enim quod primum est in quoque genere,caetera ciusdem gen ris metiri debemus. Sacrificia vero omnia quae in vera relisione Deo fiebant, imaginem aliqua propitiatoris Sacrificij, quod Christus in Cruce obtulit, siem per gesserunt. Ex quo factum est ut aliqua illorum d iceretv r pro peccasu or pro delictas oferri: no certc quod ipia possent expiationem peccatorum ex se operari,sed qu6d eius rei signum erant. Eucharilita propius accedit ad repraesentandam mortem Domini per opus publicum quod in ipsa fit, quam ulla veterum Levitarum sacrificia. Nam cum illa per Moulen data fuissent haec instituta est per Christu. Illa figurabant morte Domini potius in praedestinatione Dei,dc iustorum fide, quam ex ulla satis aperta ratione quae in celebratione ipsoru contestata suit. Verum Euch ristia palam vocatur Corpus quod pro nobis ZIur, cir saneuis pro nobis fusius in remi sione peccatorum. illa igitur futuram veritatem obscure obumbrabant: laaec praeterita, imo de praesentem Veritatem peri am rerum ιmaginem exprimit. Illa pertiracbant ad vetus I cstanactum, quod
in sanguine animalium erat stabilitum: Eucharistia pertinet ad nouum Testamctum, quod Sanguine Cbristi csi firmatur.Vnde Calix Eucharistiae appellatursanguis noui Testamenii,vel etiam nouum Testamentum iri Sanguine Chrinii, ut Lucas de Paulus loquuntur. Eucharistia igitur ut iam loquar secundum errore Zuinglianoru) salte cst imago Sacrificii vero propitiatori J. Idq; propter necessaria relationem,quam ex sorma verboru Domini ais sacrificiu in
Cruce per adiu habet. Quid enim aliud significant i c verba, Hoc est Corpus meu quod pro vo bis datur, quam, hoc esse Orpus Christi, aut hoc significate Corpus Christi, non modo qua ratione Corpus Christi est,uerum qua ratione pro nobis datu de sacrificatu fuit Eucharistia igitur propriissime sacrificati Corporis Christi signu est lignum, inqua, a Christo Sacertauesummo oub hora Sacrifici, vespertini a caena Paschalis Agni. in pane se vino Melchisedec Jace
dotis Dei Alt imi, n e in ipse mortis Domini agone, ad eande morte annuntianda flergratiaruma Done se bene Iione institutum. Et sisma tale,a tali Sacerdote in tali materia,sub tali hora, post tale Coena,in tali articulo instantis mortis sub tali forma vcrborti,ad finem tale, id est,
ad morte Domini tali modo,id est,opere publico,per ministerim Esa publicum annuntian-
32쪽
dam aded sollemniter institutum. non erit tamen publicum Sacri licium t Quid ergo erire
Sacramentum inquiunt. Equidem fateor, Eucharistiani Sacramentia sic quia omne Sacrificium e stetia Sacramentum id est, signum rei sacrae, nimirum Dominicae mortis. Quod ergo veritatis aut honoris Sacramentaria tribuunt Eucharistie dum illa credunt Sacramentum ei se, idem ipsum tribuimus Se nos. Verum nos praeterea huic Sacramento honorc Sacrifici; publici tribuimus. quod non faciut illi. Sacramentu autem in eo dii sert a Sacrificio, quod Sacrament hi nobis tantum diuinitus datur: Sacrificium vero de nobis datur, Sc etiam pro nobis. Sacramentit,quod nihil nisi Sacramentum est, in usii tantum sacro consiliit : nec prius aut diutius est Sacramentia, tuam dum accipienti administratur. Baptismus enim tunc λ iu idemia est Bapti simus, quando inuocatur nonae Patris, de Filis, S Spiritus sancti supereti qui 'inde tepore aqua tingitur. Pr erea quod tantum est Sacramentu,nsi potest cuiqua a se ipso ministrari: sed ab altero qui personam Christi gerit, accipiendum cst, ut admoneatur is, qui Sacramentum accipit, se consequi salutem sua non a se, vertam aliunde, hoc est, a Christo Iesu. Et ideo publici Ministri de m steriorum Christi dispensatores conflauti sunt. Iam ii demonstrauero Eucharistiam etiam secundum Sacramentariorum Opinionem pransi, offerri debere,& significare morte Domini antequam co Sacramentari j utatur, ScPraeterea participari, non ab alterius lingua de manu, sed ab ipso Ministro Sacramentarioruper suam ipsius manum &administrationem sibi ipsi factam monne adhuc multo sortius ex ipsorum Protestantium principiis factis ii publicis evicero, Eucharistia Sacrificium publi- esset endamus primi ina, quod Eucharistia pro nobis offertur,&non tantum nobis datur. Eucharistia ob id potissimum instituta est, ut esset signit Sacrificij vere propitiatori3. hoc est,ut significaret Corpus Christi pro nobis datum esse usque ad mori c. Nam Sc forma verboru Christi, perquam mysteriit m operatus est, & finis totius operis huc tendunt. Hoc semis. est, inquit, corpus meum, quo pro vobis datur: Et, me est sineuis meus noui THZamenti, qui pro
multis e nitur in remi Fon peccatorum. Et demum subiunxit, hoc ite in meam comme-
morationem. Clim igitur Eucharistia ex principali proposito Saluatoris, gerat imaginem dc similitudine Corporis dati pro nobis, & Sanguinis fuit pro nobis: utiq; ipsa Eucharistia proca similitudine quam ab illa Saluatoris morte accepit, etia pro nobis aliqua ratione datur. Si enim nullo pacto daretur pro nobis, nec signit quide omnino esset Corporis dati pro noipsi Protestantes falcntur, Eucharistiam significare Corpus datum pronus . 5e anguinFfusi pro nobis. Ipsa igitur Eucharistia gerit aliquam Corporis dati similitudinem, ecudum quam etiam ipsa non quidem in tota rei veritate, sed in aliqua eius similitudine datur atqi offertur Pro nobis. Namsietutulus olimpropeccato Aaronis immolari dicebatur, M tamen non ob aliud 'id fiebat, quam, quod is vitulus figura esset futurae mortis Christi,in qua vere fictet immolatio pro peccatis nostris:quato magis Eucharistia qu eiusde Christi mortis multo praestatior figura est, offerri etiam pro nobis Se potest, de debet' me utique motuur sinquit Augustimul qui interrogatus re ponderit, Christum qui siemel immolatus e i in stet ol omni dis populis in 'Sacramento immolari. Hoc aute de nulla re alia, quae tantum cst Sacramentia veru dici posset.
Nec enim Christus pro nobis in Baptismo immolari ulla ratione dici potest. Licet enim Baptismus figuram quanda Dominicae mortis gerat, dia is qui moritur prioribus Peccatis,con- .sepelitur cum Christo ut postea resurgens cuin illo per nouitate vitet ambulet: tamen neque
illud significatur per verba, quibus in baptizando uti Christus iussit, neq: ille praecipuus est finis Baptismi, ut mors Domini eue resurrectio significetur, sed potius ut per Spiritu sanctum intus renovetur is qui foris abluitur aqua, ideoq: Baptismus no a Christi morte, sed a nostra
exteriore tinctione.& interiore naudatione regenerationis se renouationis atque adeo Bapti -
sint, seu lotionis nomen accepit. Neq; vero circueisio unqua habita est Sacrificium .etiasi Aeacduilla celebraretur,sanguis eius qui circucisiis erat fundebatur. Cum ergo Eucharistia l6s stiperet alia Sacra meta in propinquitate qua habet ad morte Christi, adeo ut oblationis ix ta Sacrifieis nomen iam inde ab Apostolom teporibus ei tributu siit, cuino; per ea verba primi ini instituta sit quae Corpus Domini o nobis duru enunciant,& multo signi ficatius Crucε Domini reprςsent et,quam omnia vel naturae vel Iosaicς legis Sacrificia: fieri no potest, ut similitudine atq; imagine Sacrificia Crucis ex eo solo quod Sacramentia est, implere possit. Nam si Levitica munera quae in rei veritate minus similia erat Christi sacrificio. tame publici Sacrificu, ac non solium Sacramenti nomen honoremque participarunt:quatam magis . iEucharistia Se Sacrificium publicum vere erit,& pro nobis dari atque olferri dicetur Deinde cum Sacramenti ratio postulet,ut neq; prius neq; diutius sacrae rei ii ii sit, quam ,
dum celebraturiostende 'Mam Eucharisti propriu esse,ut significet mortem Christi, an- .
33쪽
Aduritiis Namo. li 4 Dei ii quirilitan . .
tequam ab ullo mortalium participetur. Christus enim de pane, quem Apostoli nodum ac
ceperant, dixit, Hoc est corpus meum quod pro vota dasur. Ponamus nunc eum voluisse dicere, Hic panis significat corpus meum pro vobis datum. Tamen cum hoc non interim, dum panis comeditur quae comestio est hii ius Sacramenti usus, ut lotio est usus Baptismi sed antea dicatur:certe fatendum est, non solum Sacramenti, vcriim ctiam Sacrificia ratio. nem in Eucharistia obseruatam esse. Nam Eucharistia significat mortem Christi ,antequam percipiatur a fidelibus. Huc etiam spectat gratiarum actio, quam Dominus statim post a ceptum panem percgit,ut ostenderet se no sorum Deo potissimum id quod ageret dedic re,sed etiam sie dedicare illi rem exicrnam per opus oc benedictionem externam. Tum autem sequitur patrio panis benedicti , quae etiam ipsa repraesentat Dominicae carnis fractione per flagella suscepta. Est igitur in ipsi pane,& non tantum in nobis qui pane illum postea comedimus, annunciatio mortis Domini. Nam & prius frangitur caelestis ille panis, quam m ducetur,&prius morte Domini significat, quam frangatur. P. a questant min inquit Pa lus n)nne communicatu Corporis Domini est Praeterea cum Paulus Domini Cali in nomi-nὸt Calicem bened Iunis. quid aliud quam docet nos per ipsum calicem Deum laudare ei a gratias agere , prius etiam quam ullus de Calice bibat Nec tantum dicit , Calicem Domini Calicem benedionis esse.verum etiam addit, cui benedicimus: utique ostendens, quod Christus Calici hoc est, liquori quem calix continebat benedixit, dum adhuc in Calice esset liquor. Imo idem Paulus de Lucas verba,quibus calix benedicebatur, ita enuntiant: Hic C lix nouum Testamentum est in meo sanauine. verba nunc, ut libet, accipite: Id interim ei fi citur, ut Calix, id est, liquor in calice contentus, vel sit, vel significci nouum Testamentum in Christi sanguine, dum adhuc in Calice est. Iam praecipuus rei cuiusque usus ille est, quem primum accipit, dum verba Domini squae utique J ratus es et ita sunt elementis
applicantur. Acin caeteris omnibus Sacramentis verba Claristi ad homines pertinent. Ego te bapties sinquit minister Christiὶ ego te absoluo, te ungo, aut confirmo. Occipe tu pote tem serenae: vel te accipio ras uxorem, viri et e meum. In stila Eucharistia, Domini verba non referuntur ad hominem, sed ad elementa ipsa. Nam illud verbum, Hoc est corpus meum, ad panem resertur: mce sanetus meus, ad Calicem resertur. Praecipuus ergo Se primus huius panis id calicis usus est, ut significet Domini mortem de sanguinem in sie, antequam ab hominibus sumatur.
Quemadmodum igitur alia Sacramentorum verba operantur in hominem,qui baptiz tur , vel cui manus imponuntur: sic verba Eucharistiae operantur in res propostas, id est, in panem dc vinum. Et quid tandem operarentur in has creaturas verba Christi, nisi quod significanti Verba enim nullo alio modoclum per significationem suam operari possunt. Si gniticant autem verba Christi, hoc,quod prius erat panis iam per ipsius benedictionem esse Corpus suum: nec id tantum, sed Corpus suum pro nobis datum: id est, ea ratione suum com esse, qua id Sacrificium est. velut dixisset, suum Corpus hoc esse in quodam typico derati immolationis modo. Hinc merito credimus, substantiam panis&vini conuerti in tantia Corporis Se Sanguinis Christi,tum quia sic nobis tradideriit Patres antiqui, quos hoc ab Apostolis accepi illa no dubitamus: tum quia haec verba Christi, uoces corpus meu, d
Hices sanems meus, cum operatoria lint.& in elementa proposita operetur mo aliter utique nunc operantur,quam ignis in altari Levitarum accensus in vetera Lacrificia olim operaba tur. Ignisum enim est eloquium Domini. Ignis autem proprium est, conuertere id ad qu cedit,in suam naturam.Vnde D. Chrysostomus de mysteriis ait: Num panem vides' Num i-num Num sicut reliqui tibi insicessum vaciunt x Absit. Nesiccostes. Iuemadmodum enim si e rauni ad bua En imitatur, nihil substantia remanet, superfuit: sic se his Dia m Ieria consumi Corporis sub Vantia. Plaeterea sit hoc,quod demonstratura Christo est corpus eius,
ut ipse dicit; mox consequetur, ut nec sit lapis, nec agnus, nec vitis, nec panis, nec vinum,
nec aliquid aliud a corpore Christi separatum, sed tantum Christi Corpus, de Christi San
guis. Ex quo inferri potest, panis de vini substantiam non secus abiisse in carnem Sc sanguianem Christi, quam aqua in Cana Galilominum facta est licet species panis de vini maneant, ut inde ostendatur, hoc Sacrificium pertinere ad religionem & cultum illius qui est Sacerdos
in aeternum ieeundum ordinem inelchisedec. Iam vero etiam illa verba, Hoc facite in meam commemorationem, cum sint statim adiecta post horum verborum ennnciationem thoc GP corpus meum prosccto prius docent Corpus Domini faciendum esse quam comedendum , ad mortis Dominicae commemorationem. Atque ideo in illis verbis merito dicimus, principaliter praecipi corporis Domini consecti nem: ut per corporis quod moriebatur praesentia, mors ipsa quam lignificati Tune repr sentetur. Hinc illud I renaei: uando mixtus Calix Cr si a ius panis percipit verbum Derit Eucharistia Corporis or Saurinis Christi. Hinc Tertullianus dicit: Acceptum panem O aestributum
34쪽
.ECcLESIAE cvBERNAT. NON EssE POPVL. Is Dissipatu Corpus suum um fecit, dicens Hoc scorpis meu, idest Sura corpori mei re Am--u brosius: sacramentum istud quod icipes, Cor sistermone eo citur. Et iterum, me quo consi-cimus, cor sex Virgine est.. lit inquit Hieronymus) ut de tu quicquam sinis rum loquar, qui Mimis. Apostoli gratu Iuccedentes, Christi corpus ocro ore con sciunt. Et Chrysbilomus: Nox moest Pi Corpus Christi facit c ' Sanguiue, si in qui crucis in spro nobis Chri s. cerdotis ore
verba roseruntur, or Dei virtute consicinintur cir gratia. Hoc ed enim aut corpi meum .hoc verbo - - -
oposita consecrantur. Deni Ihe Augusti mis ait. Panu nossere o Calis certa eo secrationem stum et : ex 'finias,non nasi Iur. Hi Omnes dicunt, confici Eucharistiam, non sumptione rem, scd pro C. in M'. nunciatione verborum. Dicunt, P a m tempere rae Urabum Domini, panem feri
m, consiti corpus Christi, se res propositas consecrara, ct carpus Christi ore Saceratis cosita, π ρο- e feri mysticu nobis. Primus ergo de praecipuus Eucliartitiae usus est in cofectione ipsius mystcrii antequam a nobis percipiatur. Quod profecto non eueniret, nisi quia Euchari ilia Sacrificium etiam est, Sc non modo Sacramentum. Ex eo enim quod Sacrificium cst. cosectio eius prius ad Dei cultum de honorem resertur,quam ad nostia sanctificationem ut implea tur verbum Domini quo per Malachia praedixit In omni loto munda oblationem offerenda esse nomini sevo,quia magna est nomen eius in Genetibus. Et egit co in loco Malachias de publicis S crificiis tam ludaeor in quam Gentium ut ex ipsa verborum lectione cuiuis coitare potest. Iam vero cum omne Sacrificium paci ficu debuerit etiam ab aliis participari: secudarius Eucharisbae usus est,ut participetur a fidelibus Christianis. Et quia non est nudia SaciaiIactum, sed praeterea Sacrificium, uod Christiani participant:hinc Apostolus dixit, I uotiescumque
manducabitu panem hunc, luem Domini biberu, mortem Domini annἄctabitu donec veniat.
Annuntiatio mortis Domini per comestionem, est tale Sacrifici ii, quale tota multitudo filioru in Israel offerebat,dum comederet Agnum Pasichale antea immolatu. ut enim com- 'edunt hostii participes fiunt Altaris.&. quia non comeditur victima vel sacrum quodcumque epulum donec oblatio peracta sit, necesse autem sit, ut illa caro quae velut sacrificata comeditur prius fuerit immolata per mortem: hinc Apostolus ait, eos qui comedunt no quemlibet, sied hune stanem,qui prius est factus Domini corpus, annunciare Domini mortem. Nam ipsa comes i. rei usque ad mortem consecratae an nunciat mortem ex necessitate prςctacnterii. Videmus igitur ante sacramentalem Eucharistiae comellionem multa praecedere, quae
de monit, at Sacrificiu esse quod agitur. Praeterea tam Zuingliani quam Lutherani hoc more utuntur,ut eoru mini liri, quos ad Eucharistiam dispensandam constituunt, sibi ipsis ministrent panem & poculu. Caeterum s Eucharistia nihil nisi Sacrametum esset, nemini lic rei sibi ipsi hoc ministrare,sicut nemo se unquam iure cir cidit,nemo se baptizauit, nemo se unxit, ne ino sibi naanuς ina posuit. At in eo Sacra meto participado, quod pKterea Sacrificium sit. sectis se res habet, propterea quod cum Sacrificium Deo prius dedicatum atque musi illo ea elli de praecipuo periectum Scabsolutum fuerit: qui iam deinceps illius parte tulerit, non id sumit,quod tunc perficiendum aut cosecrandum in se restet,veriam quod prius consecratum M perfectum erat in ip tb diuini Sacrifiei, usu. Est aute omne Sacrihciu etiam Sacramentum, quia tam hoc quam illud rei sacrae signum est. Sed non omne Sacram ctum est continud Sacrificium. Qui ergo sumit partem Sacrificii alicuius, utiq; Sacramentu vero sumit: sed tale Sacramentum,quod simul sit Sacrificium. Et quia dipnior est ratio Sacrifici), quam Sacramenti: propterea non tam consideratur tale Sacramentu sub Sacramenti,quam Lib Sacrificii ratione. Unde Sacerdos, qui prius Deo secudum eius legis ritum cui seruit, socrum facit, licite postea ipse non ab alio seq per ieipsum sumit tale Sacramentu: vclut quod non iam incipiat Sacramentum esse, quando ab ipso sumitur, venim quod tunc factum sit
Sacramentum, quando ad honorem Dei consecratum erat.
Hinc etiam lustinus Martyr, qui tam propinquus fuit Apostolicis temporibus, testatur leti' ' antiqui istinae Eccletiae ultim hunc fuisse, ut postquam panis Sc vinum per Pontifice suissent
cum gratiarum actione consecrata,S ab iis qui aderant, participata cadem ad alios qui ab rant, per Diaconos portarentur: cum tamen ex Nicaeno concilio certum sit. Diaconos, i habui Teius consecrandi seu offerendi. Vt plane videas, semper Eucharistia velut Sacrificium .re non velut merum Sacramentum habitum esse, hodieque ex necessitate rei, licet non ex opinionis assensu eodem modo apud Protestantes haberi. Nam quod idem Prot stantes clam itant, nos derogare unico Crucis Christi Sacrificio, qui aliud aliquod propiti torium Sacrificium constituimus: respondemus annuntiatione mortis Christi, quocunsuem sario esse. Nam qui recolens D demptorem comistis, ac simul petie
, dc propitium sibi Deum intus facit.
quia scriptu est, Sacrificiu Deo ratus contribulatus, cor contritum se humitiatum Dein non de .
Qui vero mini charitatem in morte ipsius erga nos exhibitam publice laudat,eiq;
35쪽
et o DE VISIB. MONARCH. ECCLES. LIB. I.
gratias agit, vel etiam inde commouetur, ut proximo suo eleemosynam vel corporalem,
vel spiritalem det: is etia in offert Deo hostias laudu se beneficentia, quibus Deum conciliaris promereri Apostolus dicit. Cum ergo id opus externu Sc publicum quod Christus instituit . quod a. nomen de imaginem gerit Corporis dati pro nobis ac Sanguinis fusi pro nobis,non pollit minoris prctu es ic,quam id quod nos auctoritate priuata vel in corde nostro domi,vel in opere foris peragimusmon temere opinor dicimus, Euchari illam ex vi eius quod fit, Sacrificium est. in suo genere propitiatorum , id est, eiusmodi, per quod Deus conciliari seu propitius nobis fieri
queat,non velut in causa praecipue meritoria, vel in ea quae consummauerit Sc promeruerit
Hebi. io. redemptionem nostra hoc in Cruce tantum semel factum est sed velut in cauta in lirume- tali,exequente dc applicante nobis redemptionis factae beneficium dc fructum. Na si Christus in Cruce pro omnibus dc uiuentibus,dc defunctis,qui unquam crederct dc obedirent sibi, seipsum obtulit, in Eucharistia vero sit comemoratio eorum omnium quae in Crucet fi bant: profecto etiam in Eucharistia ex ipsius rei natura δί institutione Christi, fit come moratio tam viventium quam defunctorum, qui credunt Sc obediut Christo. Quicquid enim agebatur semel in Cruce , commemoratur quotidie in Eucharistia. In cruce ita pro nobis offerebatur Christus,ut a nobis in ea forma nec offerri posset nec corstyraliter accipi,dc mata
ducari. In Eucharistia vero sic offerebatur Christus a selysio, ut semper debeat eodem modo Se a ministris Ecclesiae offerri, de ore alicuius participari. Illic erat proprium solius Christi Sacrificium i hic est commune Christi de Ecclesiae Sacrificium. Ibi Chri itus erat velutaῖnus Paschalis ad cuius Sanguinem in liminibus aediu conspectum Angelus Doniim tram siliit de Israelitis pepercit hic autem est velut Agnus Paschalis,qui quotannis postea immo.
labatur ab Uraelitis ad gratias ob priorem liberatione agendas. Itaq: Agnus idcm dc in Cruce, Sc in Eucharistia offertur, sed non penitus ad cundem finem. Ibi, ut liberaret nos hic au- te, ut nos haberemus unde grati animi significatione Deo redderemus. Quid multis)Semper in qualibet gente,in qualibet lege in qualibet religione, Deus exicrno aliquo ritu col batur; qui ritus dicebatur Sacrificiu ab eo sacro quod publice fiebat, de consecrabatur Deo. res. . Hac erat semper,& in aeternum est proprius Dei cultus, que Abel, Noe, Abraham, Umnes ai Patriarchae Deo exhibuerunt. De hoc genere cultus diuini Dominus iussit Moysen ad tris . a. i. Pharaonem dicere: Dimitte strum meum Vrael, ut seruiat mihi. Et iterum: Dimitte populum
meu vi sacrificet mihi. Quis,obsecro,est populus Dei,aut quis Dei filius, si non Christiam,
quibus datum est, ut dicerent, Pater no Per qui es in caelis, sanctificetur nomen tuum' Hic ergo Dei filius, hic inqua, populus Dei cum in bcietate sanctissima vivat, ac publicos ministros habeatmon tantum debet priuatim Deum colere, sed etiam publice. Alioqui quod in qua- uis sicietate praecipuum est,id in Christiana deesset:Sacrum videlicet publicum,quod Deo vero Sc vivo totius gentis nomine per ministrum publicum fieret. Quaecum ita sint, facile apparet, nec Sacrificium publicum δί cxternum deesse Ecclesiae Dei, nec etiam Sacerdotes de Ministros, ut publice id Oilerant. Nam si merito habebantur Dei sacerdotes,qui Levitica tantum sacrificia ministrabant: quanto magis illi vcrc crunt sa- ι .cM. ι, cerdotes Christi,qui ut D. Paulus docet vitam, iustitiam, or Spiritum administranir Quid enim Vtrum nomen Sacerdotum honoris est, an dedecoris si honoris, cur Ministris noui Testamenti negatur8 Si dedecoris est, cur dicitur Graifus Sateris,' Imode id est, Sacerdotά Princeps velut qui Sacerdotes alios sub se habeat. Et certe cum Sacerdos sic Amordinem Aaron dici noluerit: verius est, ut non tam aliorum, quam eorum Sacerdotii Princeps censeatur, qui Sacerdotio illius, quod est secundum oraenem 'eti sedec, subscruiunt. Sunt igitur Sc hi no modo sacerdotes multo vernis quam Levitici illi, verum etia Leviticis sacerdotibus antiquiores. Vnde sorsan Presburi hoc est, Seniores Olim nona inabamur,non quod Sacerdotes no essent, sed quod tam noui ac recentes n5 cssent, quam Levitici fueriat, sed essent veri sacerdotes, Leviticis illis multo antiquiores: utpote quoru mini Ilerium iam
inde a Melchisedec petitur , clim dc Christus voluerit secudum illius ordipem Sacerdos diei de Presbyteri sint ministri Christi, hoc est, ministri eius qui fuit Sacerdos verus 5c sternus secundum ordinem Melchisedec. Maioris autem dignitatis est, vel Hypodiaconum, hoc est, infimum ministrum Ecclesiae Christi esse quam vel Principe Synagori veteris extitille.
i. t...de Qua igitur fronte nomen Sacerdotum mini bis Christi, o di pensatori s m Heriorum e negatur quod iis tribuitur,qui mortis Sc codem nationis Occationem Iudaeis ministrabant' Miror si Protestantes non animad riunt eiusmodi costiationes. qur sic eleuant de depimmunt Euangel0 dignitatem dc minuiqui Christi no niti a maligno spiritu manare potuisse. Quibus ita constitutis: facile euinciri, r. non unum dumtaxat sed plures hominum ordines in Ciuitate Dei existere.Sunt enim Sacerdotes publici, de aures oneri a Christi, quibus gratia datur pre imposit nem manuum Pr byte vi sinat Sacerdo espriuati, qui non benedicunt
36쪽
nedicunt aut gratias publice agunt, sed tantum respondent, qui est locus idiotam, id
est, eoru qui nullo munere publico in Ecclcita fungutur. Atq; ex iis ne permittitur quidem aliquibus utpote feminis in Ecclesia cu authoritate loqui, sed lubentur domi viros sitios inter- iis vidi. rogare, siquid volunt discere. Alia vero nec omnino in Ecclesii a misterioria tempore manere sinu tur, quia rudes dc Catechumeni adhuc sunt, nec ad Eucharistiae vel soli1 aspectu admitti possunt, priusquam per Baptismu in membra Christi transeant. Porro ut olim Levitae Sa- Mum l. cerdotibus ex ordine Aaron, sic hodie Sacerdotibus Christi subscrui ut Draconi,quo verbo
teri quoq; minores Ordines coprehenduntur. Nam fit apud Ignatium mentio Subdiaco norum, Lec orum, Exorcissaru, CT Ofiariorum, atque etiam Laicorum. Ia inde ab initio igitur sui, - ,
alij metiat Clerici quos Hieron mus definit esse ruiseruiunt Ecclesiae Christi alij vero Laici, hoc est de populo qui non vocabantur, Aaron,ia publicii aliquod Ecclesiς ministe-tiui Sunt qui mediu quendam ordinem ex Monachis costituunt,utpote qui dc Laicis per- vitio .fectiores iudicantur propterea quod licito carum rerum usui renunciarunt, quae Laicis in- , laudi terdictae no iis nil de iidem Clericis minus perfecti quo ad ordine habentur:propterea quod s. ω u. Clericis etiam alios erudiendi de perficiendi cura committitur. Ac de ordinibus fidelium scio longe accuratiorem disputationem institui posse: verum nos ad alia festinamus.
Vltimum ergo ex his quae ad Dei ciuitatem spectant, quodque ad propositum nostrum
maxime omnium spectat, illud est,ut doceamus, quae sit secundum Catholicam fide communis Ecclesiae gubernatio oc visibile resina n. Crcdimus quide omnes δί cofitemur orans sanctum Catholicam Eccvram. Ac tametsi Ecclesia ob plures causas Catholica dici potest, vel quod per uniuersum orbem propagata sit, Omnesq: Gentes in situm itum velut comunis omnium mater colligat, vel quod nihil corii quae credenda fiunt, omittit, sed totii in corde complectitur, dc cu opus est ore profitetur: tamen non dubito,Ecclesiam ob id potissimum Catholica dici, quod per omnia saecula sine ullius icporis interimitione ab initio naudi usq;
ad finem una semper eademq; perseueret. Nam caeterae societates hominii, omnes Omnino ad tempus aliquod cessarunt,nec ulla prorsus carum,pr er unam Dei ciuitatem,Catholica fuit,aut per omnia tempora perdurauit. Primum autem Ecclesiae fundamentum in Angelis inchoatum est, quando aura matutina Deumsimul laudauerunt, Cr iubilarunt omnes ly Dei. Deus autem Angelos omnes creauit bonos, quia vidis cuncIa quae fecit, or erant valde bona.
Nec statim ab initio clare viderunt Dei faciem salioqui numquam potuissent summum illud bonum semel euidenter cognitum desipexisse in verum per fidem charitate consummatam qui salte ex Angelis boni erant ad tempus aliquod ambulantes, eam Ecclesiae specient'
inchoarunt in caelis, quae postea est per homines continuata in terris. Atque ut daemones, quin steterunt in veratare, mox post primorum hominum creationem eorum felicitati inuiderunt: sic Angeli boni eandem omni ratione procurarunt. Sum enim adminitIratorν Spiritus in miniae rium migi opter eos qui haeressitatem capient salutis. Fundamenta igitur Ecclesiae in montibus sanctis, id est, in Angelis Dei. Et quae ciuitas patri a alia tam antiqua' Nam daemonum dc malorum hominu coitiones Sc conspirationes multo recentiores fuerunt. Deinde nulla homiliu s cietas a lapsu primorum parentum usque ad hanc diem cotinuata est. Nam dc primi parentes poenitentia de peccato suo egisse,ac sanctae Ecclesiae Dei perfecta me bra extitille merito creduntur, iam quod sicriptum sit, Sapientiam eduxisseisium a diacto siue, qui formatus ini Deo pater orbis terraria: tum quod Euam in partu
filia sui Seth prophetasse videmus, dum diceret, Posui mihi Dein semen a udpro Abel, quem
occidit Cain. Videtur enim praecognouisse,quod Seth futurus erat vir fidelis Sc iustus, qualis fuerat Abel. Quapropter usque ad egre sonem Cain i facie Domini, sola Dei ciuitas in terris si fuit. Illo autem egresta, coepit ca malorum cictas iniri,quae per ciuitatem ab ipso aedificatam lea filii eius nomine appellatam non obsicure significata est. Verum de illa ioc tetas per aea. diluuiu Noe penitus deleta cst,solis octo peribi is in Arca Noe conseruatis, 'uae Omnes illo tempore in familia praeconis iustitiae, atque in Ecclesia Dei censiebantur. Post diluuium au- y tem quam qua maloru hominu societas numquam tota simul dissoluta dc perdita est: tamen nulla prorsus Respub. praeter Dei ciuitatem nominari potest.quae ab illo diluuio 'sq: ad hizetempora semper cundem politiς statum tenuerit,aut stabilem in ea ic regiminis sorma luccesssionem milita sit.Oportuit quippe impleri prophetiam Isaiae dicentis: Gens es Regnum, lais α.
quod non si ierat tibi ρeribit. Itaque in omnibus Rebus pub. totius mundi, tot ac tantae mutationes tactae sunt,ut cum nullii gubernationis genus tam diuturnum fuisse videatur,quam Regna de Monarchiae: tamen Monarchia nulla commemorari queat, quae bis mille annos absq. vlla eius leni status permutatione impleuerit. Sola interim Dei ciuitas ut eadem semper in Deum fidem ac spem .stodiuit. 9 in uno h ritu potata est: sic eunde publicae guber. nationis modum, eande inquepolitiae formam ab initio mundi usque ad hanc die obseruauit. Neque vero, ut rivi st. Sacranactorum ritus aliquando fuisse mutatos,sic etiam demonstrari
37쪽
de viaictu. manet eadem. do tire specie
24 DE VIs II. MONARCH. ECCLES . LI B. Imonstrari potest, forma externae gubernationis mutatam fuisse. Nec iniuria. Cum enim sa cramenta rerum sacrarum signa lint, res autem sacra: non omnibus codem modo, sed aliis aliter significari debuerint: merito comparatum est, ut Christus aliter venturus praediceretur,aliter praesens demonstraretur,& aliter in caelo regnans commemoraretur.Sed cum Ecclesia semper fuerit una& eadem ciuitas, semper sarusta, semper Catholica: oportuit aliquid externum dc visibile semper in Ecclesita extam,quod ecrpctuam 5 semper sui limitem Ecclesiae formam esse ae permansisse, cotestaretur. Nam li Ecclesia modo fui stet a Monaria
chis mod5 autem Ob Optimatibus, ac tandem a toto populo gubernata; merrto dubitare Posses,an illa interim perpetuosuisset una δί eadem ciuitas. Ac sine quonia homines sumus, nec aliter nobiscum Deus, quam cum hominibus agit: multo veri limillimum est, Deum hac in parte nihil praeter communes Iuris gentiu lexes ac mores ordinalse. Ius autem Gentium ita rem accepisse videtur, ut mutata comuni ciuitatis gubernatione tota Resipub.censeatur mutata,& non iam eadem esse,quae ante fuit. Aut
quid aliud sentiunt,qui dicunt Iuliu C sarem perdidisse Romanam Rempub. nisi eum permutasse formam eius,ac popularem statum in Regnum & Monarchiam conuertisse3Nam quod anima est corpori, quodci: mens Sc ratio legi: hoc idem alicui hona inu l ictati commune ipsius regimen esse putant. Itaque ut anima semel e corpore hominis egress i, iam is non est amplius homo: sic mutata Reipublicae politia,non amplius est cade ciuitas quae fuit, sed prorsiis alia. Itaq: omnes qui unqua de Republica simplerunt, in eo tu niinc consent nisi quod modus is quo Resipublica regitur,sorma ipsius&est,& dicitur. Forma vero cit via iussi cuiusq; rei intima ratio.Si ergo ex regno fit status optinnatu, iam forma Reipub. mutata est. Codentit: modo fit, si ex optimatum statu fiat popularis dominatio. Quid multis Audiamus hac in cauca prudentissimi Philosophi sententiam: Sermo inquit Aristoteles proprie ad hanc quaestionem pertinet, qua tandem ratione iturius viem, aut non e.idem, sita diuersa esse dui debeat. Cum ii significasset, siue homines diataxat, leuetia locus mutetur, ciuitatem tamen manere eadem:eo tande accedit, ut dicat: Cum ciuitassis secietas quaeda , societas autem cIuta utique si Respublica alterasiatorere, cum siu Ressublica diuersa, nece farium esse videri potet , HM-ια- quoIue non esse eandem e ut Chorus, qui mori Comicus ent, do Traticus, licet si eisdem hominibus constet, diuersus tamen e se dic tur. Rodem' modo quamlibet aliam societatem es compositionem diuersam e se dicimus, si omes compositionis sit druersia: τι concentum Orundem vocum diuersum esse dicerem usinne Doricus esset, alias Phogius. diuo sitia est, satu intelligitur. Ei-tatem, ad Reipublicae formam oectantibus .esse dicendum quae tum diuersa, tum eiacm dicipotest,siae ab eisdem hominibus siue a prosus diuersis incolatur. Haec ille. N ulla igitur alia eorum qui in eadem societate vivunt,mutatio facit ciuitatem alia atque aliam esse, praeterquam si forma Reipub. id est, commune gubernationis genus conata tetur. Ac multi quidem linit, qui ciues fieri cupiunt in ea societate quae a populo administratur,ri iidem bub Regibus aut Optimatibus nollent degere. Nec desunt qui mallent agere sub .egibus,aut Optimatibus, quam sub populi dominatu. Tam diu igitur quaeq; ciuitas, quae communi plurium foedere inchoatur,eadem esse putari debet, quantiliu ea forma seruatur, in qua ab initio consensium est. Quς forma ii mutatur, iam alia ciuitas inchoata esse intelligitur. nec ea recte stabiliri potest,mii nouis populi pactis de foederibus initis,quae in comune omnes obligent. Hinc videmus tot ciuium migrationes&voluntaria quaeda exilia suscipi, ut ne compellantur sub alia Reipubl. forma vivere,quam quae illis antea probata erat. Hoc in diebus nostris Florentiae usu venit, unde aliquot millia ciuium partim Romam , partim Vcnetias, partim in alia loca se contulerunt habitatum, ut ne in patria sua unius principatui subessent. Porro ne hoc de ciuitatis inu latione iudicium , unius Aristotelis, aut etiam Graeciae lius existimetur esse: prodibit etiam Latinus testis, eandem veritate confirmans. Proponebatur inquit Alphenus in ex hu Iudicibus aui in eundem rem dati essent, nonnullas causa audira excusatos esse , ins eorum locum alios es e siumptos: ct quaerebatur, si singulorum Iudicum mutatio eandem rem, an aliud iud cium feesset: Respondi, non modo si et tu aut alter, sedet somnes Iudices mutati essent, tamen o rem eandem, se iudicium idem, quodame fuissit, permanere: neque In hocsotam euerire, ut partibus commutatu, eadem res ese existimar tur, sed se in multis caeteris rebus. Nam cse legionem eandem haleri, ex qua multi discessissent. quorum in loco Aj μιόiecZi essent: se populum eundem hoc tempore putari, qui abhine centum a naffuisset, cum ex His nemo nunc vivereto Itemque nauem, si adeo saepe refecta esset, ut nusia tabula eadem permaneret , quae non nouafuisset, nihilominus eandem esse exi Amari. Iuod siquisputaret,partibus commutaris, aliam rem feri: foret ut eius ratione nos ipsi non iidem e semus, qui abhinc anno fuissemus: propterea quod, ut Philosiophi dicerent, ex quibus particulis minimis consi Ieremus, hae quotidie ex nostro corpore decederent, aliari extrinsecus in earum locu accederent. rauapropter cuius rei octies eadem consisteret , rem quorue eandem esse eo rimari. Haec Alphenus.
38쪽
r CC I rs r X et VI ORNAT. NON Essr Popvt. 2 Mutata igitur specie rei, nec Al senus quidem putat eandem esse rem . Species autem seu sorma Ciuitatis est, non hominum mult:tudo, sed genus administratiotiis Reipublicae. Nunc si ad rem nostram haec volumus accommodare: primit in intelligimus, nullius loci aut hominum vicissitudinem ac mutationem estocisse, ut Ecclesia Dei alia&aha imissu
putari debeat. Sive enim 'ixit in Mesbpotamia, seu in AEgypto, seu in Siria, seu dii sus acii in omnes terras .dcliue ex una gente M lingua, seu ex pluribus atque adeo ex omnibus constitit,aut non constitit: tamen hae mutationes non impediuerunt, quo minus una Sc ca-
dem Civitas Dei semper fuerit. Quod lonse secus habendum esset, si mutata fuisset forma Ecclesiasticae gubernationis. Nam ii nobiscu Deus tamquam cum hominibus agit,si populo suo neque ius Naturae, neque Gentium violare unquam permis imo si nulla hominum societas in inundo vi vim vixit quae iuris Gentium leges de pacta comunia tam diligenter obseruauit,quam solus Dei populus: quid aliud sentiendum cst, qnam Ut Ecclesiam semper ab initio mundi vici; ad finem viro Id eodem regiminis modo gubernatam esse, vol non semper unam eatidemque societatem extitisse' Credi mus autem omnes, et mi perfuisse ira Ciuitatem. v lims Ecclesiam Mec unquam dici eam potuisse aliam atque aliam. I nae I inquit sponsius) columbi mea, persecta mea, et naeum irrisivae, 'electa genitrici suae. Habuit igitur eadesti Ecclesia unam semper adminis irationis formam , de semper in hoc mundo cundem communem gubernationis modum.
Quibus ita constitutis, id imae ligandum restat, quaenam suerit haec perpetua & semper sui similis Ecclesiae gubernandae sorma. Et sine cum secundum rationem iam propositam eadem siem per fuerit Ecclesiastici regiminis conditio, quia videlicet una semper Se cadem fuit, at ii adhuc est Christi Ecclesia: ti manifeste ollendeto . quod tota militans Ecclesia per
unum visibilem Pallorem, vel uno dumtaxat anno ita gubernata fuit, ut id negari a nemine
pollic: mox euicero, Ecclesiam , quae semper cadem permanet, semper ab uno visibili Pastore primo de gubernatam fuisse,& adhuc gubernari debere. Quis ergo negabit, Christum Iesum, quo tempore in terris apparuit, legem impleuit turbas docuit, Discipulos col- , iri lcgit, ad euangelizandum nil sit. Sacra inciria instituit, 'piritum sanctum dedit, pro iis qui crederent,aut pollea credituri es lent, orauit, ac denique semetipsum usque ad mortem pro nobis obtulit: quis, inquam, negabit, illum eo tempore totius Ecclesiae primum visibilcm i MisisPastorem , dc unicum summumque Caput extitisse' Qualis ergo Ecclesia militans fuit sub Chrulo lesu, tali; de ante fuit, & in aeternum permanebit, quia non nisi una esse potest: Ellent autem Ecclesiae plures, si forma Ecclesiae administrandae alia atque alia extitisset. Acine solis diebus illis considere videar, quibus in terra Giristus fuit: audi porro quid dicam, idque suo postea loco planum uti spero) faciam.
Vnus Adam , unus Seth , unus Noe, unus Sem , unus Abraham, unus Isaac, unus Iacob, quisque pro sua vice illi multitudini praefuit,quae ipsius aetate in terris Ecclesiae Dei nomen seruauit. Iam ab initio Synagogae usque ad Christum semper extitit unus Pontifex o Levitici generis, penes qucm summa rerum sacrarum potestas esset. Christus dum viveret, praefuit solus. idem a terra discessurus reliquit Petrum plus aliis amantem sivi ersa nos amoris vicarium , id est, Pallorem primum totius gregis sibi. Et Petro Pontifices Roma. i . i. Di tam usque in finem seculi succedent , quam iam per annos mille quingentos Sc am- i iis , ' plius ordine successerunt. Quod si tempus ullum suit, in quo non postit nominari, quis unus illi, aut illi fidelium, coetui si cris in causis praesuit: audacter dixerim , multo minus nominari posse, qui Optimates absque uno Pastore primo rebus sacris praecedente, aut quς popularis multitudo cum numma potestate eidem coetui eodem tempore praefuerit. Verbi gratia: Si quaeras quis unus praefuerit sacris rebus in AEgypto post mortem Patri minae Iacobi, dico unum Levi filium eiusdem Iacobi illis rebus praesuisse. Aut si hoc noli istum tibitam clare ostendere,quam tu pollulabis: multo minus tu poteris milai offendere, quod plures Optimates, aut quod totus populus eodem tempore sacris rebus praemerit. Ego ex iis temporibus,quae si ab Iacob praecesserunt,quaeq: sub Moysic SI Aarone consecuta sulit, non temere,opi nor, coniiciam, codem modo per interiectos illos seruitutis annos suis sie populum Dei sacris in causis gubernatum , quo de paulo antΘ, de paulo post gubernatus luit.Tu Vcro pro tua populari, aut opi i matum gubernatione, quam asseres coniecturam' Et quidem de Monarchia Eccletiae Dei seodem adspirante Deoi plenissime posthac agetur. AC tametsi nihil probabilius vel dici, vel cogitari potest,quam uniuersistem Ecclcsiam, ut semper ab uno im sibili spiritu Cliri isti, S semel per vili bilem praesentiam ipsius, sic semper ab aliquo visibili eius Vicario summa potellate reliquo gregi praesidente ad nilnistratam fuisse: tamen vii ' quae tin' 'tissima, distinguantur ab aliis, quae licet certa videantur, tamen ae certa, ac pzriose nota non sinat: quocumque modo ante Christi aduentution carnem, i plius Eccles itabernata est nec enim de cuiuslibet particula eius gubernatione
39쪽
natione aded certi sumus , uin dubitare aliquousque liceat in certe post aduentum Christi certissimum est, unius principatum in Ecclesia sume ab ipsis institutum, de semper poli
Nec vero ad id quod nunc agitur, explendii,alterius rei probatio nobis necessario imponenda cit. Meminisse enim lectore oportet, no sic ab initio inito fuisse cum Protestati laus militutam is i spia lationem,ut de totius Ecclesiae politia iam inde ab orbe codico quireretur, sed tantum ut de illo tempore quaereretur,quod post Christi aduentu in mundu viq: ad nos dc fluxit. In hac aute re nihil dubitauerim affirmare, commune totius Ecclesiae gubernationc ab ipso Christo initituta,& ab eius ascensione in caelu ad nostra usq; tepora cotinuatam, non aliam fuisse, quam via ius primi Palloris ut visibile, ita suavem, fraternam, Jcesemetem praefectura: Cui necesse fuerit alios Pastores tamqua fratres oc cooperatores in partem solicitudinis adiungi tuorum etiam consilium, iudicium,3c sentcntiam in eo numero, modo, de genere, quod boni viri arbitratu Ecclesiae Dei necessarium videretur, ingrauissimis quibusque negotiis ita adhibere primus ille Pastor debuerit: ut interim nec infimum quidC ex fideli populo contemnere, illius consilium, admonitionem ci: fraternam reiicere, aut etiam
cundem iii tamen idoneus esset j a siuscipiendo magi stratu , ad quem rite eligeretur, reni tus reiicere unquam licuerit. Eo quippe modo temperata est Ecclesia: Monarchia, ut quae in quoquo gubernationis genere optima sunt, in eam simul aggrcgentur. In optimatum statu nihil eil melius, quam plurium consiliorum collatio. In populari autem statu nihil est dignius, quam ut aditus ad gerendos Magistratus cuiuis bono de prudenti viro ex aequo pateat. Vt autem vulgus ipsum per se dominetur, hoc neque ipsi quidem vulgo est utile, Propterea quod maior plebeiorum pars rudis est atque ignara tum diuinae legis, tum earum literarum in quibus ea lex vel primit in scripta, vel postea interpretata & explic ita est. Nihil ergo maius a plebe secundum rectam rationem optari potest, quam ut si quis in ea est qui supra caeteros dona sapientia: Sc scientia diuinitus accepit, is segregetur ab ea, nec ob id reiici queat, quod vel idiotae sit filius, vel non ex tribu Sacerdotali natus, vel ob quampiam
eiusmodi minus liberalem causam. Itaque cum unus ita prςscitur aliis omnibus,ut neque in eos tyrannice dominari permitaratur, de praeterea Sapientium consilia neccssario audire,& quando id aequum est, sequi debeat , itemque ut neminem idoneum ex plebeiis a summo etiam Magistratu gercdo repellere queat: hinc obtinetur illa persecta Reipublice forma, quam veteres Philosophi optare fortasse poterant, siperare vero numquam audebant propterea quod ignorabant, sanientiam Dei tantum bonum hominibus ei socollaturam. Per huc vero gubernationis modum anto omnia Gentium tyrannides ab Ecclesia remouentur: utpote in qua non proprie dominorum S sieruorum,non Regum Sc subditorum,sed patrum, fratrum, se pliorum nomen audias. Patres enim appellantur, qui praesunt: Fibj vero ij quibus praesunt: Fratres vero dicuntur partim omnes fideles inter sie,cum Dei communis omniti patris ratio habeturi partim qui sunt eiusdem gradus de ordinis, quando hominum distinctae classes, ac variae ipsorum vocationes ac dignitates considerantur. Neque primus Pastor, qui omnibus Christi membris in erra praeponitur, quique tam Reges, quam Imperatores in ovili suo numerat, quos etiam , cum utilitas Ecclesiae postulat, vel deponit a priore dignitate, vel euchit ad maiorem, sedemque Imperij transfieri, ac terminos rerum,non pro arbitrio suo, verum ad Ecclesiae aedificationem mutat: tamen neque ille ins blentius nomen sibi sumit, quam ut
Sermim seruorum Dei se Papamque, hoc est, Patrem ab altis appellari se velit. Hinc videas, quam barbarico fastu nonnulli Principes viri post exortum schisma Lutheranu quo nunc implicanturin Pontificis Romani literas ideo reiecerint, quod in eis tamquam filia salutarenti ita Dicebaut enim, sic spurios non esse, nec Papam se pro patre suo agnoscere. An spurii erant omnes Episcopi Orientis. ad quos in secuda Synodo congregatos cium Danaasus Papa scriberet, eos appellauit Filus honorati mos Imban D. Marcus Euangelistan 'n L spurius fuit, quoniam D. Petrus Apostolorii Princeps eum appEllau
t Filium , dum iii fine colli Za, o Marcus Filius prioris Epistolae suae scriberet: Salutat vos Ecclesia quae est in Babmeus3 Eodem etiam modo Paulus Timotheum de Titum appellat dilectos filios secundum communem fidem. Oportuit quidem illos qui siccudum Euangeli; regulam se credere profitebatur filiorum appellationem benigne amplecti, nec dedignari cum agnoscere Patrem, trus suum Successorem S Christus non dedignina su utra. e Vicarium. quem Petrus situm Caeterum quid his hominibus agas, qui δί merito clanclesia Dei,ut in Gentium dominationibus euenit . de tamόi oportere in Ecbile Filiorum no-
40쪽
ECCLESIAE GUBERNAT. NON ESSE POPVL.
men a Pontifice Romano audiunt, id quoque odiose interpretatur, velut si Presbyterorum
fili).aut spuri3 vocarentur. Quemadmodum vero dulcissima illorum nominum consuetudo Pastores admonet, ut omnes Christianos velut fratres ac filios suos de ament de colant: sic inter inultos Coepiscopos unius praesidentia ciscit, ut optimatum studia & variae sciatutiae in factiones detinere non possint. Simulac cnim ab illius communione, qui primus v de ρυ- omnium eis, quisquam defecerit, mox a caeteris Schismaticus M Ecclesiallicae pacis viola- me: μtor habetur,veluti qui Cathedram adulterinam contra unicam aesingularem Petra Cathedra- ψ--- erigat. Ita nec desunt consilia varia, quibus Ecclesia uiuetur, nec timentur factiones optimatum,quibus Respub. discerpatur. Imo vero Christus promisit fore, ut quoties duo diei ires h re remur in nomine i in , ibi serta med oraborum. Dixit autem hoc non ad quoslibet Christianos, verum ad Apostolos suos, S ad illos co tempore quo dixerat, a quisqui ab ipsislsare urin terris . ligandum esse se in caelis. Ad Pastores igitur Ecclesiae hoc verbum promissionis pertinet. Qui ctiam tunc intelliguntur in Christi nomine congregari,quado per campotestatem congrcgantur, quam Christus ad congregationes faciendas instituit. Illa vero potest.is tunc data cit Petro Apostolorum Principi, quando plus alias amans, agnos de oves pascere iubebatur. Pastoris enim est, oues vocare nominatim, & cas educere, de in quociaq; loco utile illis esse putauerit, eas congregare. Imo quis iam non modo reipsa Ostenderit, sed
vel cogitando libripsi formauerit pulchriorem Reipub. Ordinem, quam hic est In quo plebei j. qui bene se gesserint, ad summos honoris Ecclesiastici gradus quotidie ascendunt, βίideo in liberrima Republica degunt, in quo plurimi cxis lunt Optimates, ut et D si t multa hisistis consilia, illic secundum Sapientis dictum , sit salus: in quo denique unus omnium est pri ''
mus, cuius fides Christo pro illo rogantei caeteros aberrantes ad ovile reuocet, dubitan- - . tes mitruat, fluctuantes confirmet, ac in omni re qua indigere possunt, in verbo atque auctoritate Clitisti pascat. Si enim Plato si Aristoteles caeterique sere omnes qui de Repub. scripsserunt, e putaue- runt Monarchia caeteris omnibus Dominationu gencribus anteponenda, quado vir aliquis is .c tam praestans at l. cxcellens in ciuitate reperiretur,cui nemo alius par esset:quanto magis in Dei ciuitate Monarchiam constitui pulcherrimum fuerit, ubi non tantum vir quispiam
praestantissimus ad primae Sed is moderationem ex instituto Christi eligitur, sed praeterea is
qui eligi tur, tam singulariter adiuina prouidentia gubernatur, ut quamuis in moribus vitaeque priuatae institutis,ab aeternae vitae scopo aberrare possit, non possit tamen sui decreti
auctoritate alios abducere ab ea fidei de Euangelii veritate, perquam Ecclesiae aedificatio velut per firmissimam Petram stabili turdc confirmatur. Nee niihi iam opponat quispiam, hoc quod dico falsium esse. Nam de me postea demonstraturum non dubito vere ita te rem habere:& interim nihil aliud quaero, quam vi denun-ciem,cam cona unem Ecclesiae gubernationem, quam nos a maioribus acceptam in usu co-tinuo retinemus,in se pulcherrima,Christo aut hore dignissimam, Sponsaeq: iesius accommodatissima existere. Clim enim illud a Philos phis prudentissimc traditum ut, pro eorum ιά .rie, qui reguntur natura,vcl unum,Vel paucos optimates, vel totum populum imperio praefici debere: cumque addant, cam ciuium multitudine unius dominationi accommodata esse, quae apta est,ut serat praestantissimi cuiusdam viri praefecturam mec sit,unquamve fuerit aut ullo modo esse possit ulla multitudo hominum tam apta ad ferendum praestantis viri Principatum,quam Christiani sunt, qui dc Dcum vnia super omnia colunt, dia viati Mediatorem Christum taliaqua Regcm suum aetern si agnoscunt, ecpromptissimi fiunt ad illius voluntatem iussumq: exequcndum,& ita quemq; honorant maxime, ut is vel integritate morum, vel nuntiferi dignitate ad Christum proxime accedat: prosecto nulla comunis gubernatio Christianae multitudini accommodatior excogitari potest, quam ut unus non tam humana quam diuina virtute corroboratus, toti Ecelesiae militanti sub Christo praesit. Nostia ergo Ecclesia infinitis partibus antecellit Protestantium congregationem. In ciuitatem suam ingrediuntur illi per fidem solam mos autem in ciuitate Dei qui charitas est, non nisi per fidem charitate consummatam ingredimur. Quod si charitas fide maior est, quanto plenior est nostrai tu dicatio, tuae tum ex fide,tum ex charitate constat, quam Pro testantiu sit, qui sola fide iustiticari se opinantur Peccata nostra ita iustificatione ipsa tolli, nos recte ac decore credimus: illi peccata sua manere, ac tantum ipsis ad poenam no imputari, quam turpiter docent 'Iustitia illi nullam tibi propriam inesse fatetur sed in sola Christi iustitia confidunt: Nos cum militia Christi non minus quam illi, de amplectamur, & veneremur praeterea dicimus propria iustitiam cuique nostrum a Christo donari dum dona Spiritus sanisti ab ipso dissiuam cor a nostra cum gaudio dc gratiarum actione accipimus. Illorum Bantismus nudum signumst noster vero signum quide, sed operatorium .Quod gratiam