Fontes iuris ecclesiastici antiqui et hodierni

141쪽

XXI. ORDO CELEBRANDI GENERALIS CONCILII.

debeamus, ut, te auxiliante, tibi complacere in omnibus valeamus, esto Satins, et e ector iudiciorum nostrorum, qui solus cum Deo Patre, et eius Filio nomen po8sides gloriosum, non Patis-ris perturbatiores esse iustistae qui summam diligis aequitatem, non in sinistrum Nos ignorantia trahat, non favor infectat, non acceptio munerum, vel personae Corrumpat, sed iunge nos caciter tibi, solius tuae gratiae dono; ut simus in unum, sed in nullo aberremus a vero, quatenus in nomine tuo collecti sic in cunctis teneamus cum moderamine pietatis iustiolam, ut hic a te in nullo dissentiat sententia nostra, et in futuro pro bene gestis consequamur praemia 8empiterna. Qua sinita, omnes respondeant, Amen. Finita oratione, Diaconus a Sinistris Surgens, Versus ad Patres dicit: Erigite vos, et omnes Surgunt. Et cantores cantant

Antiphona S: Eaeaudi nos, Domine, quoniam benigna est misericordia tua

secundum multitudinem miserationum tuarum, respice nos Domine. Iterum Diaconus a dextris conversus ad patres dicit: Orate: et similiter omnes procumbunt, et aliquantulum orant secrete. Surgens deinde Diaconus a sinistris dicit: Erigite vos; et omnes surgunt. Et Pontifex omnibus stantibus detecto capite dicit orationem absolute. Mentes nostras , quae8umus Domine, Paraoletus, qui a te procedit, illuminet, et in omnem, sicut tuus promisit Filius, inducat veritatem. Qui tecum vivit et regnat in unitate eiusdem. Qua finita, iterum omnes genuflectunt, et fit litania, quae per duos ex cantoribus pronunciatur, et OmneS respondent, et post Versum illum, ut donum Apostolicum et Q. Surgens Pontifex cum mitra benedicit, Synodo dicens: Ut hanc Sanctam Synodum, et omnes gradus Ecclesiasticos benedicere digneris. Et omnes respondent: Te rogamus, audi nos. Iterum dieit: Ut hanc Sanctam Synodum, et omnes gradus ECQle8ia8t8cos benedicere et regere digneris. Resp. Te rogamu8, audi NOS. Et tertio: Ut hanc Sanctam Synodum , et omnes gradus ECCle-εiasticos benedicere, regere, et conservare digneriis. ReSpondent: Te rogamus, audi nos. Et, procumbente iterum Pontifice, litania perficitur. Deinde surgunt omnes, et Pontifex Versus ad Altare sine mitra dicit: Oremus. Diaconus a dextriS: Flestamus genua, et Diaconus a sinistris: Levate. Et Pontifex: Da, quae8umus, Ecclesiae tuae, misericors Deus, ut Spiritu Sancto congregata, hostili nullatenus incursione perturbetur, per etc. in unitate eiusdem etc. Tum Diaconus petit benedictionem

142쪽

XXI. ORDO CELEBRANDI GENERALIS CONCILII.

pro Evangelio, et imponitur a Pontifice incensum more solito, et cantatur Evangelium competens rei, de qua agitur, cum luminaribus , et cerimoniis consuetis , et in fine Pontifex osculatur librum, et incensatur more consueto. Presbyter Cardinalis paratus cum pluviali servit Pontifici et do libro, et do navicula incensi, ac si fontifex celebraret, finito Evangelio Omnes sedent, et Pontifex patres hortatur Verbis convenientibus ad facienda decreta, assignans rationes, cur ita sit faciendum; deinde surgens sine mitra, incipit hymnum: Ceni Creator Sphritus, omnes genuflectunt, et ipse etiam, postquam inceperit, genuflectit procumbens super saldist0rium, quousque primUS VerSUS perficiatur. Deinde omnes surgunt, et stant capitibus detectis cantoreS, et patres, Si V0lunt, prosequuntur hymnum, in fine Ponti x dicit Versus: Emitte Spiritum tuum, et creabuntur. Resp. Et renovabis faciem terrae. Et Pontifex: Oremus: Deus qui corda Melium Sancti Spiritus illustratione docuisti, da nobis in eodem Spiritu recta sapere, et . per Dominum et . Demum duo cantores dicunt: Benedicamus Domino. E. Deo gratias.

Quibus finitis, Diaconus legit decreta facienda, et rogat Patres, an ista placeant, qui incipiendo a Summo Pontifico respondent: placet, Vel non placet, et Pronotarii Apostolici, Clerici Camerae, et alii tabularii rogati decreta notant, et in publicam formam redigunt, quae deinde bulla, ac sigillo Apostolico muniuntur:

Evangelia mutantur in Sessionibus Secundum materias, qUae tractantur. Si Romanus Pontifex non adesset, praesidens Concilii paratus cum sandaliis, Diacono, et Subdiacono omnia faceret, ut praedictum est, nisi ea, quae ad Summum Pontificem tantum spectant. Decreta legeret aliquis Praelatus, et literae signentur bulla Concilii. Decretis firmatis, omnes deponunt Sacra S VeSteS, et tum revertuntur domum, quemadmodum Venere. Si Papa est

praesens, decreta intitulantur hoc modo: MARTINUS

Scopus servus servorum Dei, sacro apFrobante Concilio, et caetera, ut in Constantiensi. Si autem abest Pontifex, sic Scribitur, ut Basiliensis: Sacrosancta generalis Synodus Dasiliensis in Spiritu Sancto legitime congregata, generale Concilium facien8,

et universalem Ecclesiam repraebentan8, etc.

143쪽

XXII. DECLARATIO CLERI GALLICANI A. 1682.

127XXII. Declaratio olori Gallicani a. 1682 ').

Ecclesiae Gallicanae de creta et libertatos a maioribus nostris tanto studio propugnatas , earumque fundamenta sacris Canonibus et Patrum traditione nixa , multi diruere moliuntur ;nec desunt, qui earum obtentu primatum beati Petri eiusque Successorum Romanorum Pontificum a Clii isto institutum , iis- quo dubitam ab omnibus Christianis obedio litiam, Sedisquo Apostolicae, in qua fides praedicatur , et unitas Servatur Ecclesiae, reverendam Omnibus gentibus maieStatem, imminuere non Vereantur. Haeretici quoque nihil praetermittunt, quo eam pote- Statem, qua pax Ecclesiae continetur, invidiosam et gravem regibus et p0pulis ostentent, iisque fraudibus Simplices animas, ab Ecclesiae matris Christique adeo communione dissocient. Quae ut incommoda propulsenilis, Nos Archiepiscopi et Episc0pi, Parisiis mandato regio congregati, Ecclesiam Gallicanam reprae-Sentantes, Una eum caeteris Ecclesiasticis viris nobiseum deputatis, diligenti tractatu habito, haec sancienda et declaranda esse duXimus: I. Primum: beato Petro eius quo Successoribus Christi Vicariis ipsique Ecclesiae rerum spiritualium et ad aeternam Salutem pertinentium, non autem civilium ac temporalium, a DEO traditam potestatem, dicente Domino: Alregnum me/ιm non eSt

de hoc mitti lo* Ioan. XVIII. 36.) et iterum: ἡ Beddite ergo, quae sunt Caesaris Caesari, et quae sunt DLI DEO ;- Luc. XX. 25.) ac proinde stare apostolicum illud: , Omnis anima

potestatibus sui limioribus subdita sit: non est enim potestas

nisi a DEO: quae autem sunt, a DEO ordinatae sunt. Itaque qui potestati resistit, Dei ordinat ni resistit μ Rom. XIII. 1. 2.)Reges ergo et Principes in temporalibus nulli ecclesiasticae potestati L ΕΙ 0rdinati0no subiici, no quo auctoritate claVium Eeclesiae, directe vel indirecte, deponi, aut illorum subditos eximia fide atque obedientia, ac praestito si dolitatis Sacramento solvi posse: eam quo Sententiam publicae tranquillitati necessariam, nec minus Ecclesiae quam imperio utilem, ut, Verbo DEI, Patrum traditi0ni et Sanctorum exemplis consonam, omnino retinendam. II. Sic autem inesse apostolicae Sodi ab Petri Successoribus Christi Vicariis rerum Spiritualium plenam p0teStatem, Ut

144쪽

128 XXIII. D CLARATION DU CLERGE DE FRANCE AN 1682. odi Constantiensis a Sede ap08t0lica comprobata, ipsoque Romanorum Pontificum ac totius Ecclesiae HSu c0nfirmata , atque ab ecclesia Gallicana, perpetua religione custodita decreta de auctoritato Conciliorum generalium, quae Sessione quarta et quinta continentur; nec probari a Gallicana Ecclesia, qui eorum decretorum, quasi dubiae Sint auctoritatis ac minus approbata, robur infringant, aut ad solum schismatis tempus, Concilii dicta detorqUeant. III. Hine Apostolicae potestatis usum moderandum per Canonos Spiritu DEI conditos et totius mundi reverentia consecrat0S : Valere etiam regulas, mores et instituta a regno et ecclesia Gallicana recepta, Patrumque terminos manere inconcu880s ; atque id pertinere ad amplitudinem apostolicae Sodis,

ut statuta et consuetudines tantae Sedis et ecclesiarum consensione firmatae, propriam stabilitatem obtineant.

IV. In fidei qu0que quaestionibus praecipuas Summi Pontificis esse partes, eiusque decreta ad Omnes et Singulas ecclesias pertinere, nec tamen irreformabile esse iudicium, nisi Ed-

XXIII. D si claration du clerge de Fr ance fur les liberi sis et franchises de l' si glis e Gallica ne an 1682φ).

ot de diminuer la majeste dii satiat Slege ap0stolique, qui est

145쪽

dans les sessions IV et V, approuusis par te satiat Sisige ap08t0lique, confirmes par la pratique de t0uto ΓΕglise et des p0ntifes romains, et observsis religiousement dans totas les temps par PEglise gallicane, demolirent dans leur foree et Vertu, et que ΓΕglise de France n' approuve pas Popinion de ceu X qui donnent atteinte a ces decreis ou qui les assaiblissent en disantque leur autorite n' est pas bion sitabile, qu' iis ne soni poliat apprOHVsis, ou qu'iis ne regardent que te temps du schisme. Art. 3. Qu'ainsi ii faut r6gler Pusage de la puis Sance apostolique, en suivant les can0ns satis par l'esprit de Dieu et con-Saersis par te respect generat de tout te monde. Que les rhgles,

Walter Fontes iuris ecclesiastici. 9

146쪽

330 XXIV. ORDONNANCE DU ROI DU 22. MARS 1682. les moeurs et les constitutions reques dans te royaume et dansl'Egliso gallicane dolvent avoir leur force et Vertia, et les usages de nos peres demetarer insibrantabies ; qu'il est msimo de lagrandeur dii satiat Slege apostolique que les l0is et coutumessitabiles dii consentenient de ce Siege respectabie et des eglises, subsistent invariablement.

Art. 4. Que , quoique te pape ait la principale part dansles questions de Di, et que Ses decreis regardent t0utes tessiglis es et chaque eglise en particulier, Son jugement n' est pourtant pas irreformabie, a mollis que te consentenient de l'Eglise

de France et auae siveques qui y president par fautoriisi du

XXIV. ordonii ance du Rot dii 22. mars 1682. Louis, par la grace de Dieu, roi de France et de Navarre,1 tous prsis enis et a Venir, Salui. Bien quo l'indsipendance denotre couroniae de toute auire puis Sance que de Dieu soli uneusiritsi certaine et incontestabie, et sitabile fur les propres parOles do Jesus - Christ, nous ii'avons pas laisssi de recevoir aVecplai sir la declaration que les deputes du clerge de France, as Semblsis par notre permission en nostre bonne ville de Paris, nous Ont preSentee, contenant leurs Senti ments touchant la puls- sanee ecclesiastique, et nous avons dlautant plus volontiers sic0ute la supplication quo tesdiis deputes nous Ont Dite de satro publier cotto declaration dans notro royaume, 'lu'etant falle par une assemblsie compossie de tant de personnes egalementre commandabies par leui S Vertus et par leur doctrine, et quis' emploient avec tant de Zele a tout eo qui petit eire avanta-geux a l'Eglise et a noti e service; la sagesse et la moderationaVec lesquelles iis ont explique les sentiments qno l'on doli

147쪽

XXIV. ORDON NANCE DII ROI DII 22. MARS 1682. 131

ait oxaminor ladite dsiclaration en notre conseit, Nous, parnotro present edit perpetuet et irrevocabie, avons dit, statu si et

trine qui y est expliquee, et que les syndios des facultes de

148쪽

Sion e L OUIS.

XXV. Alexandri VIII. lit era o ad Ludovicum XIV. regem Galliae a. 1691 φ). Carissime in Christo Filii noster salutem etc. Cum in

Summopere metuendo mortalis huius vitae confinio constituti de reddenda iudici districto, et pulsanti, domandatae nobis in Ecclesia Dei supremae administratio nis ratione Serio cogitemus,nOStrarum e88e partium omnino ducimus, irrita, atque inania declarare Omnia, quae aliquot ab hinc annis in isto regno Tuo,

, Hoc monumentum et duo sequentia sextant apud P. Destrant Consilium pietatis de non sequendis serrantibus. Romae 1720.

149쪽

XXVI. EPISCOPORU H GALLIAE RETRACTATIO A. 1892. 133sivo adversus Ecclesiarum eiusdem Regni, pers0narumque, et locorum Ecclesiastic0rum iura, Sive alias adversus Romani Pontifidis, Ap0stolicae Sedi8, EccleSiuoque universae auctoritatem acta, gesta, ct respectiVe pronunciata suerunt, quaeque indoquomodocumqUU Secuta, ut secutura Sunt, Sicuti ex Brevi hac super re edito manifeste apparet. Quia vero nullis concluditur finibus caritas, qua Maiestatem Tuam compleXi Semper Sumus, et complectimur, Susceptam a nobis perquam necessariam huius

modi deliberationem hisce Tibi significamus: Effuso cum paterni cordis assectu etiam atque etiam a Te flagitantes, ut ipsam aequi, b0nique habeas, ac ab universis praedicti Regni tui ordinibus fideliter servari cures. Sane ubi id praeStes, quemadmodum a Filio suo primogenito praefata Sedes, et Ecclesia iure merito caespectant, constantem Tibi ab illo, per quem regeS regnant, Secundorum eventuum faustitatem polliceri procul dubio poteris: dum nos Sollicitudinem nostram firma hac in Spe non parum levantes Maiestati Tuae Apost0licam Benedicti0nem amantissime impertimur. Datum Romae etc. 30. Ian. 1691.)XXVI. Episc0porum et praelatorum Galliae retractatio a. 1692. Deatissime Pater.

Cum in hoc tandem exultantis Ecclesiae felicitate ingentes Christiani omnes paternae providentiae Sanctitatis Vestrae Ductus percipiant, facilemque in sinum Clementiae vestrae aditum experiantur; nihil accidere molestius potuit, quam quod e0

nunc loco res nostrae sint, ut aditus in Gratiam Sanctitatis vestrae nobis hactenus interclusus videatur. Cuius quidem rei cum

eam fuisse rationem perceperimus, qu0d nos Cleri Gallicani Comitiis anno 1682 Parisiis habitis, interfuerimus; id circo ad pedes Beatitudinis vestrae provoluti profitemur, et declaramus, nos Vehementer quidem, et supra id qu0d dici p0test, ex c0rde d0lere de rebus gestis in C0mitiis praedictis , quae Sanctitati

Vestrae eiusque Praedecess0ribus summopere displicuerunt. Ac

pr0inde quidquid de istis C0mitiis circa Ecclesiasticam potestatem, et Pontifidiam auct0ritatem decretum censeri p0tuit, Pro Non Decreto Habemus, et Habendum Esse Declaramus. Quinimo a mente nostra alienum fuisse testamur quidquam decernere, et Ecclesiis praedictis praeiudicium inferre: Pr0mpti insuper in pr0fundissimi obsequii, qu0d Sanctitati vestrae profi-

150쪽

134XXVII. LUDOVICI XIV. DECLARATIO A. 1693. temur , et demissae reVerentiae pignus , ita nos gerere, ut de debita nostra, quam ad extremum Vitae Spiritum Sanctitati vestrae impensissime praestabimus, Obedientiam, et de nostro pro tuendis Ecclesiae iuribus Zelo, nihil unquam possit desiderari. His itaque perlectis n0stris Litteris speramus, et Sanctitatem vestram humillime obtestamur, ut nos in gratiam benevolentiamque tandem receptos Ecclesiis , ad quas Rex noster Christianissimus nos nomina Verit, praeficere non dedignetur. Quo maturius animarum saluti, et Christianae Religioni utilitati, ipsarum Ecclesiarum iuribus, et dignit ii, ut Sincere Sanctitati vestrae profitemur, Studium omne nOStrum et curam impendamus. Interim Beatitudini vestrae tamquam B. Petri Apostolorum Principi Successori, Christi Domini Vicario , totiusque militantis Ecclesiae Capiti, Veram, et Sinceram obedientiam , quam iam promisimus, iterum promittimus, VOVemus, et iuramUS, ac multos, et felices annos pro bono totius Ecclesiae eX animo pre

camur.

XXVII. Ludo vici XIV. regis Galliae declaratio

a. 1693. P ae Srenctissimo Patri Nostro. Sanctissime Pateri Magnam semper a Sanctitatis vestrae ad Pontificatum exaltatione concepi spem de utilitatibus Ecclesiae , Sanctaeque Religionis nostrae incrementis. Cum magno admodum gaudio experior iam inde effectus in omni eo, quod Beatitudo vestrae magnifice, et utiliter in utriusque bonum praestat. Id filialem meum erga Sanctitatem VeStram reSpectum Ruget. Et qu0niam id desidero eidem efficacioribus quantum pDS- sum probationibus notum sacere, perlibenter Sanctitati Vestraenotifico, quod dederim mandata necessaria ut res in meo Ed oto diei 22. Ma tia I 2 circa declarationem a Ciero Gallicano factam squ0 me conditiones praeteritae adegerant) contentae

non Ob8 ventur. DeSiderans, ut non scitum Sanctitas vestra de meis sensibus informata Sit; verum etiam ut totus munduS Singulari aliquo signo cogn0Scat Venerationem, qua magna8, San

clasque eiusdem qualitates prosequor. Non dubito quin Beatitudo Vestra quibusvis paterni sui erga me affectus probationibus et demonstrationibus corresponsura sit. Et interim Deum rogo, ut Sanctitatem vestram conservet annis multis, et aeque selicibus ac optat, Sanctissime Pater Versalia 14. Sept. 1693. Vester Devotissime Filius Ludovicus.