Fontes iuris ecclesiastici antiqui et hodierni

111쪽

XIII. CONCORDATA CONSTANTIENSIA A. 1418.

95 omnemque inhabilitatis, irregularitatis nec non infamiae maculam symoniacam, atque aliam labem per eum Occasione praedicta Usque ad tempus praedictum contractam in eodem foro totaliter abolere: fructus quoque beneficiorum ecclesiasticorum, quos forsan indebite percepit et quos percipere potuisset, aut quidquid

occasione praedicta fuerit refundendum dummodo persona ipsa ad refusionem faciendam , deducto ne egeat in statu in quo tunc fuerit, aut alias absque nota Vel Scandalo sufficiens non fuerit) in dicto Oro remittere , ac eam de his quitare et liberare tenore praesentium stiterarum) indulgemus; constitutionibus Apostolicis in o0ntrarium facientibus non obstantibus quibuscunque.

VII. De non vitandis eaecommunicatis antequam per iud cem fuerint declarati et denunciati. Insuper ad Vitandum Scandala et multa pericula, subveniendumque conscientiis timoratis,

omnibus Christi fidelibus tenore praesentium stiterarum) indulgemus , qu0d nemo deinceps a communione alicuius in Sacrorum administratione vel receptione aut aliis quibuscunque divinis, Vel eXtra, praetextu cuiuscunque Sententiae aut cenSurae ecclesiasticae a iure vel homine generaliter promulgatae teneatur abstinere, Vel aliquem vitare, aut interdictum ecclesiasticum Ob-SerVare , nisi sententia vel censura huiusmodi fuerit in vel contra personam, collegium, uniVersitatem, Ecclesiam, communitatem aut locum certam vel certum a iudico publicata Vel de nunciata Specialiter et expresse ; e0nstitutionibus Apostolicis et aliis in contrarium facientibus non obstantibus quibuSeUnque. SalV0 Si quem pro sacrilega manuum iniectione in Clericum, Sententiam latam a Canone adeo notorio constiterit incidisse, quod factum n0n possit aliqua tergiversatione celari, nee aliquo iuris Suffragio excusari. Nam a communione illius licet

denunciatus non fuerit volumus abstinori, iuxta canonica S Sanc

VIII. De Dispensationibus. ordinat etiam DominuS noster ad Ecclesias cathedrales, Monasteria, Prioratus conventUales, aut parochiales Ecclesias, super defectu aetatis ultra triennium nullatenus dispensare; nisi forte in Ecclesiis cathedralibus eX ardua et evidenti causa, de consilio Cardinalium seu maioris partis illorum videretur aliter dispensandum. Item Dominus no- Ster in arduis et gravibus casibus sine consilio Cardinalium non intendit dispenSare.

112쪽

96XIII. CONCORDATA CONSTANTIENSIA A. 1418. IX. De Provisione Papae et Cardinalium. Romano Ρontifici sit sanetae Romanae Ecclesiae Cardinalibus pro illorum sustentatione , rebus Romanae EccleSiste Stantibus, ut Sunt, non videtur aliter p08Se pr0Videri, quam huc usque factum eSt, Scilicet per beneficia et communia servitia, quae Vacantiae nilneupantur ; Verum circa beneficiorum qualitatem taliter duximus

providendum, quod nulli Cardinali Monasterium vel) Pri0ratus

conventualis, ultra numerum decem Religiosorum Secundum mOderna tempora habere consuetus, nulla maior dignitas post pontificalem in cathedralibus aut parochialibus Ecclesiis, nullum officium claustrale, nullum Xenodochium, hospitale, elemosinaria aut leprosaria in titulum vel administrationem conferantur; et Si quae talia nunc obtinent, quam primum Papa loco illorum de alio aequivalenti providebit, illa dimittere teneantur, sicut superius de Commendis est dictum. X. Des Indulgentiis. Cavebit Dominus noster Papa in futurum nimiarum indulgentiarum offusionem, ne vilescant, et in praeteritum concessas, ab obitu Gregorii XI. ad instar alterius indulgentiae revocat et annullat. XI. De horum concordatorum Papae Martini V. et nationis Germanicae valore. Item sanctissimus Dominus noster et inclita natio Germanorum consenserunt et protestati sunt, qu0d omnia et Singula supra) scripta durare et tolerari debeant, US-que ad quinquennium duntaxat, a dato praesentium numel an

dum; Constitutionibus Apostolidis, Regulis Cancellariae factis et

fiendis, et aliis in contrarium facientibus, non obstantibus quibuscUnque ; qu0dque per observantiam eorum nullum ius nOVum Rom. Pontifici, aut alicui Ecclesiae vel personae acquiratur, Seu

praeiudicium generetur. Sed lapso dicto quinquennio, quaelibet Ecclesia et persona praedicta liberam facultatem habeat utendi quolibet iure suo. Non obstantibus supra dictis. Et quod capitula praedicta et quodlibet eorum dentur cuilibet ea habero Volenti, communiter seu divisim in authentica forma, sub sigillo Vicecancellarii eum subscriptione Notarii, sic quod fidem faciant

exhibita ubicunque; pro toto autem non solvantur ultra duodecim grossi TuronenSeS.

113쪽

XIV. LITERAE FOEDERIS PRIXCIPUU DIE V. OCT. A. 1446. 97

') Ex oditione, quam Koch Sanctio pragmatica p. 176. ex autographo tabularii Momnlini vulgavit. Caeterum do hoc et quinque sequentibus documentis vido Lehrbuch des Κirchenrechis g. 111.

Walter Fontes iuris ecclesiastici ι

114쪽

98XIV. LITERAE FOEDERIS PRINCIPUM

115쪽

DIE V. OCT. 1446.

116쪽

XV. EUGENII IV. LITERAE DIE V. FEBR. A. 1447.

dio V. Februarii'). Charissimo in Christo filio, Fredorico Romanorum Regi illustri, ac venerabili fratri Theodorico Archiepiscopo Moguntino, et dilecto filio nobili viro Frederico Marchioni Brande-

burgensi sacri imperii electoribus salutem ote. Ad ea ex debito pastoralis officii libenter impendimus curas 110Stras, per quae reformatio universalis ecclesiae, pax et concordia inter Christi fideles oriantur, et schismata atque haereses de agro Domini funditus extirpentur. Cum itaque v0s hactenus multiplicatis vicibus apud nos per vostros oratores institeritis, ut novum quoddam generato concilium in Alamaniae partibus in uno do quinque locis, videlicet Constantia, Argentina, Maguntia, Wormatia, Treveri, propter Ecclesiae necessitates conVOearemUS , nOS Vestrae petitioni proter multiplices rationabiles causas, et quia Regum Vel Principum aliorum divorsa sententia fuit, rationabiliter annuere non potuimus. Nunc Vero, quia perSUaSUm nobis est, hac Via maxime provideri posse Ecclesiae casibus emergentibus, et Reges et Principes praefatos facile ad hoc consensum

117쪽

XVI. EUGENII IV. BULLA DIE V. FEBR. A. 1447.

101 praebituros, si per V08 fuerint op0rtuna cum instantia requisiti: nos, etsi absque c011V0eatione noxi concilii alia via rebus Eccle clesiae melius con8uli posse arbitremur, cupientes tamen vobis et nationi Vestrae, quam Singulari Semper affectione apostolica

e0ntentamur apud Reges et Principes Christian0s curam et diligentiam adhibere fideliter, ut ad Votum Vestrum trahi valeant et c0nduci, ita quod in uno ex quinque locis conSentiant generale e0ncilium convocari, quod infra decem a die dato praesentium computandos, intendimus eXperiri, et Si consensus huiusmodi haberi poterit, in fine dictorum decem mensium generale concilium, ad decimum octavum immediate Sequentes initiandum in uno ex praenominatis locis, in nomine Domini convocabimus. In eventum vero, quod ad aliquem ex dictis locis nati0nis Germanicae caeteri Reges et Principes deflecti non possent, convocabimus nihilominus infra praefatos decem menses generale concilium in alio loco, rebus gerendis accommodo, infra decem

et octo mense8, Ut praefertur, consequentes initiandula, tam ut Vobis rem gratam faciamus, quam ut Ecclesiae necessitatibus Succurratur. Concilium autem generale Constantiense, decretum : Frequens, ac alia eius decreta, Sicut caetera alia concilia, cath ilicam militantem Ecclesiam repraesentantia, ipsorum pote- Statem, auctoritatem, honorem et eminentiam, Sicuti et caeteri antece8SOres nostri, a quorum Vestigiis deViare nequaquam intendimus , Suscipimus, amplectimur et Veneramur. Dat. Romae

apud S. Petrum, anno incarnationis dominicae M CCCCXLVI. non. Februarii, Pontificatus nostri anno XVI.

XVI. E u g e n i i IV. bulla qua Germanis i ii ii u l g e t, ut

decretis concilii Basiliensis, sub Alberto II. acceptatis, porro utantur, donec Vel auctoritate concilii vel transactione aliter fuerit ordinatum.

A. MCCCCXLVII. dio V. Febr. φ).

Eugenius episcopus Servus Serv0rum dei. Ad futuram rei memoriam. Ad tranquillitatem et comm0da omnium Christi fido lium, et presertim nationis germanice, quam apo Stolica SedeS Singulari affectione prosequitur, diligenti studio intendentes, ea li-

'i Edidit Κoeli Sanctio pragmatica p. 183. ex autographo tabularii archiepiscopalis Salisburgensis.

118쪽

XVI. EUGENII IV. BULLA DIE V. FEBR. A. 1447.

benter concedimus, per que ip8ius nationis personarum quieti et commoditatibus con Sulatur. Sane ad instantiam Carissimi in

Christo filii nostri Frederici Romanorum Regis illustris, et venerabilis fratris nostri Archiepiscopi Maguntinensis, ac dilecti filii Nobilis viri Frederici Marcitionis Brandenburgensis, per aliasn0stras litteras, nonnulla circa Concilium ConStanti ense eiusque decreta, nec non futuri convocationem Concili mentem nostram concernentia declaravimus, prout in ipsis litteris continentur. Super aliis autem decretis Basilee editis, et per clare memoriequondam Albertum Romanorum Regem acceptatis, ex quorum obserVantia natio ipsa alam antea ex pluribus gravaminibus dicitur releVari, contenti Sumus, Volumus et decernimus, quod omnia et Singula, Vigore decretorum huiusmodi, cum Suis modificationibus acceptatorum, per eoS, qui illa acceptaVerunt, Vel acceptantibus in natione prefata adheserunt, usque in presentem diem quomodolibet gesta Vel acta sunt, cum omnibus inde Secutis, rata, firma et inviolabilia persistant, nec imposterum a qUO- quam qua Vis auctoritate cassari, Vel annulari aut in irritum qu0Vis modo Valeant revocari. Quodque omnes et Singuli, qui usi sunt illis, aut in vim dictorum decretorum, a die acceptationis eorUndem, quicquam consecuti sunt, Securi sint et quieti, nec

propterea impeti, turbari aut molestari possint quom0dolibet in

futurum. Super observatione vero et modificatione derectorum

eorundem, cum nonnulli prelati nationis prefate, ex eisdem decretiS graVatos Se fore, nobis conquesti sint, cumque in illis ap08t0lice sedi, que multum in suis iuribus ex ipsis decretis graVata dinoscitur, recompensatio promissa sit, decrevimuS Legatum n08trum, cum Sufficienti potestate, ad partes Germanie transmittere, qui mediantibus Rege, Archiepiscopo et Marchi 0ne prestatis, ac aliis eiusdem nationis principibus et prelatis, cum quibus fuerit opus, super observantia et modificatione decret0rum huiUSmodi, nec non super provisione apostolice sedi, sa-ciendis, tractare valeat, et finaliter concordare. Permittentes interim et indulgentes, quod omnes et singuli, qui prefata decreta receperunt, Vel recipientibus, ut premissum est, adheserunt, in prefata natione, decretis huiusmodi similiter cum suis modificationibus, quibus recepta sunt, libere et licite uti p0ssint; quod etiam circa Singula premissa manuteneri ac defensari Volumus,d0nec per Legatum, ut predictum est, concordatum fuerit, Vel per C0ncilium, quod ad predictorum Regis, prelat0rum et prin' cipum eXhortationem convocare proponimus, aliter fuerit ordi-

119쪽

XVII. EUGENII IV. BULLA ALTERA DIE V. FEBR. A. 1447. 103 natum, non contra Venturi nec contra Venientibus consensuri quovis modo. SperamuS autem et a certo tenemus, dictos Regem,

Archiepiscopum, Marchi0nem, et alicis prelatos et principes, tanquam devotos Sedis apostolice, non pa8Suros medio tempore Romanam eccle8iam remanere in suis iuribus spoliatam. Hanc autem concessionem ad eos, qui declarationi vel obedientie, per suos prelatos sive Superiores n0bis facte aut infra Sex menses taciende, se opponerent, aut illam acceptare recta Sarent, nullatenus extendi volumus, Vel eis Opitulari. Nos enim ex nunc irritum decernimus et inane, Si Secus Sulper hiis a quoquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attemptari. Nulli ergo omnino h0minum liceat hanc paginam n08tre constitutionis, permi8Sionis, concessionis et voluntatis infringere, Vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare praesumpserit, indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud Sanctum petrum, Anno Incarnati0nis dominico Millesimo quadringentesimo quadragesimo Sexto, Nonis Februarii, pontificatuS nostri anno sexto

decimo.

XVII. E u g e n i i IV. bulla de restitutione Iacobi Trevirensis et Theodorici Coloniensis Archi

Eugenius episcopus SerVus Servorum Dei, ad futuram rei

memoriam.

Ad ea, quae ad reductionem subditorum omnium, pacem et tranquillitatem fidelium spectant, dirigentes aciem mentis 110Strae illa libenter agimus, ut Sedis Apostolicae benignitas latius distundatur. Sane carissimus in Christo filius, Fredericus Rex R0manorum illustris, ac venerabilis frater noster, archiepiscopus Maguntinus, et dilectus filius nobilis vir Fredericus Marchio Brandenburgensis, Sacri imperii electores, aliique nonnulli praelati et principes nationis Germanico pro bono paci S et concordiae, et ad tollenda scandala nationis praefatae nobis humiliter supplicarunt, prout in capitulo, praesentibus de Verbo ad verbum

inserto, continetur, sequitur et est talis: AItem omnia ct singula, per ipsum dominum Eugenium Papam durante animorum 8118 en8i0ne praedicta contra et adversus reverendissimos in Chri-

120쪽

XVIII. EUGENII IV. BULLA DIE VII. FEBI . A. 1447.

, sto patres dominos Iacobum TreVerensem et Theodoricum Co--loniensem archiepiscopos sacri Romani imperii principes ele tores, eorumque ecclesias, iUI R et dominia, ex causa neutrali, talis, Vel alia quacunque cauSa inn0Vata, volentibus ipsis in de laratione, pro ips0 domin0 EU genio sacienda, cum regia maie-ἡstate et aliis principibu8 electoribus concurrere, reVocabit, cassabit et annullabit, ac eoS per Suas litteras cum ecclesiis, , dominiis ac iuribus huiusmodi in pristinum statum reponet in , forma nece8Saria et opportuna' N08 igitur sperantes, quod hoc cedet ad statum Ecclesiae, pacem et tranquillitatem nationis praedictae, in praefat0rum, regis, archiepiscopi, marchionis, aliorumque praelatorum et principum hoc petentium complacentiam, tenore praesentium promittimus bona fide, quod quando ipsi olim Treverensis et Coloniensis archiepiscopi ad gremium no-Strum et EccleSiae Venientes cum regia Serenitate et alii8 electoribus praedictis in declarati0ne, pro nobis facienda, ut praefertur, concurrerint, nobisque plenam et debitam obedientiam praebuerint, ac pro Vero Iesu Christi Vicario recognoverint, ipsos ad praedictas ecclesias, absque ulla exceptione aut Oppositione restituemus, ac in pristinum Statum reponemus, iuxta tenorem

capituli superius descripti. Nulli ergo etc. Dat. Romae apud Sanctum Petrum anno incarnationis dominicae MCCCCXLVI. Non. Februarii, Pontificatus nostri anno XVI. XVIII. Eugenii IV. bulla super diversis indultis, dispensationibus, conceSSionibus in gratiam Germanorum factis. A. MCCCCXLVII. die VII. Fibr. φ).

Eugenius episcopus Servus Servorum Dei. Ad suturam rei memoriam. Inter cetera desideria cordis nostri filios qu0slibet ad noStram et apostolice sedis obedientiam exoptantes aduci illa temp0rum qualitate pensata aliquando concedimus ordinamus et statuimus per que Christi fidelium tranquillitati et c0mo dis remotis dissensionibus et scandalis consolatur in) et eXinde animarum Salutem valeant a dispici, Sane eum propter dissensionem inter nos et eos qui Basilee sub nomine generalis Concilii remanSerant dudum exortam, nonnulli Principes tam ecclesiastici', Edidit Κoch Sanctio pragmatica p. 188. ex autographo tabularii