Fontes iuris ecclesiastici antiqui et hodierni

261쪽

XXXVIII. BULLA PRO REGNO BORUSSICO A. 1821.

245bus, quam qui futuris eorum loco assignantur, nullum isti reddituum augmentum con8equentur, niSi ab EXequutore Apostolico singulatim similibus amplioribus redditibus donati fuerint. XXI.) Futuro autem tempore, ac SucceSSiVis Vacationibus a Nobis et Romanis Pontificibus Succe8Soribus Nostris Praep0situra, quae Maior p08t Pontificalem Dignitas in supramemoratis Archiepiscopalibus, et Episcopalibus Ecclesiis, nec non inocclesia Aquisgranensi in Collegiatam ut infra erigenda, item- quo Can0nieatus in Mensibus Ianuarii, Martii, Maii, Iulii, Soptembris , ac Novembris in praefatiS Ecclesiis Vacantes conferentur quemadmodum in Capitulo Wratistaviensi hactenus factum est: quod vero ad Decanatus in praedictis Metr0politanis, et

Cathedralibus Ecclesiis, et ad Canonicatus tam in ipsis, quam in dicta Aquisgranensi Ecclesia in Collegiatam erigenda, in aliis

sex mensibus Vacantes ab Archiepisc0pis et Episcopis respectivo conferentur. Vicariatus autem , Seu Praebendatus in praedictis Ecclesiis quocumque menSe VacaVerant respectivorum Archiepi- Scoporum et Episcoporum collationi relinquimus.

XXII.) Rem denique Germaniae gratissimam, Simulque

praelaudato Borussiae Regi acceptissimam, Nos esse facturos iudicantes, si electionum iuro in Transrhenanis Ecclesiis retento, ac confirmato, et in Cisrhenanis cessato per Apostolicas Dispositiones anni millesimi octingentesimi primi, nunc in ipsis Cisrhenanis Dioecesibus praefati Regis Temporali Dominio subiectis, idem ius electionis redintegretur, qu0ad Capitula Ecclesiarum

ad Germaniam pertinentium, nempe Col0nien8is, Trevirensis, Wratistaviensis, Padorbornensis et Monasteriensis, decernimus, ac Statuimus, quod alia quacumque ratione Vel conSuetudine, nec non electionis, et postulationis discrimine, nobilitatisque natalium necessitate sublatis, Capitulis praedictis, postquam supradicta methodo constituta, et ordinata erunt, facultatem tribuimus, ut in singulis illarum sedium vacationibus per Antistitiam respectivorum obitum extra Romanam Curiam, Vel per earum Sedium resignati0nem, et abdicationem sexcepto tamen praesenti casu Vacationis Coloniensis, ac Trevirensis Ecclesiarum) infra consuetum Trimestris spatium Dignitates, ac Canonici capitulariter congregati, et Servatis Canonicis regulis novos Antistites ex Ecclesiastis quibuscunque viris Regni Borussici incolis, dignis tamen, et iuxta Canonicas sanctiones idoneis servatis Servandis ad formam Sacrorum Canonum eligere possint; ad huiusmodi autem Electiones ius suffragii habebunt Can0nici, tam Numerarii, quam Ho-

262쪽

XXXVIII. BULLA PRO REGNO BORUSSICO A. 1823.110rarii, ne exclusis quidem illis, qui ultra Capitularium numerum in hac reordinatione praefinitum, quoad vixerint in ipsis

Capitulis conserVabuntur.

XXIII.) Nihil vero in Capitulis Episcopalium Ecclesiarum

Wariniensis, et Culmensi S, nec non Archiepiscopalium Gnesnensis et Postiani enSis, inVicem perpetuo Unitarum, innOVantes mandamus dumta Xat ut Gnesne11808, et Po8nanienses Capitulares ad

Archiepiscopi electionem coniunctim debeant procedere. Quod autem spectat Vacantem Episcopalem Ecclesiam Wratistavi ensem, specialem potestatem facimus, quinque actu in illa existentibus Dignitatibus, nempe Praeposito, Decano, Archidiacono, Scholastico et Custode, octo Canonicis residentibus, et sex Canonicis Honorariis, qui nunc eius Ecclesiae Capitulares habentur, ut ad novi Episcopi electionem Canonicam modo, et forma praemissis, h0c etiam prima Vice procedere p08Sint, et Valeant. XXIV.) Quaelibet vero electionum huismodi Instrumenta in authentica forma eXarata, ad Sanctam Sedem de more mittentur, a qua Si Electio Canonice peracta agnoscetur, et ex processu Inquisitionis deinde a Romano Pontifice in singulis casibus alicui ex Archiepiscopis, vel Episcopis intra fines Regni

Borussici existentibus committendo, et ad formam instructionis iussu San. Mem. Urbani octavi Praedecessoris Nostri edita o diligenter exarando de electi idoneitate constiterit, electiones huius -m0di a Nobis, et Romanis Pontificibus Successoribus Nostris

iuxta statutum morem per Apostolicas Litteras confirmabuntur.

XXV.) In singulis praeterea Civitatibus, tam Archiepiscopalibus, quam Episcopalibus unum Clericorum Seminarium, vel

conservandum Vel de novo quamprimum erigendum esse Statuimus, in quo is Clericorum numerus ali, atque ad formam Decretorum S rucri Concilii Tridentini institui, ac educari debeat, qui respectivarum Dioecesium amplitudini, et necessitati respondeat, quique ab Exequiatore praesentium Litterarum congrue erit praefiniendus: Archiepiscopi tamen GneSnenSis, et D OSiaaniensis iudicio, et prudentiae relinquimus, Vel in utraque Civitate proprium, ac distinctum, vel unum tantum in Posnaniensi Civitate, quia amplis aedibus constat, pro clericis ambarum Dioecesium Seminarium constabilire prout Ecclesiarum ipsarum utilitas postulaverit. XXVI.) Volentes nunc praevia dismembratione, Separam tione , atque immutatione nonnullorum Locorum , et Paroeciarum a pri0rum ordinari0rum iurisdictione Subtrahendarum ad

263쪽

XXXVIII. BULLA PRO REGNO BORUSSICO A. 1821. 247omotum illa , et illas Dioecesibus infrascriptis noviter aggregandi, atque inc0rporandi, prout magis in Domino opportunum visum fuerit, et auditis etiam Venerabilibus Fratribus Nostris S. R. E. Cardinalibus Congregationi de Propaganda Fide Praepositis ad novam Dioecesium circumscriptionem procedere, ut singularum distinctis finibus quaestiones Omnes auferantur circa Spiritualis iurisdictionis exercitium, earum Distributionem, ac Divisi0nem de Apost0licae potestatis plenitudine decernimu8, praescribimus, et constituimus iuxta eum, qui sequitur, modum, videlicet:

XXVII.) Metr0p0litanae Ecclesiae Coloniensis Dioecesis

efformabitur ex Paroeciis Sexcentum Octoginta Se X partim in

sinistra, partim in dextera Rheni ripa positis. Et in sinistra qui

iungendo Paroecias Succursales, et adneXas extra Regnum p O- Sitas, et ViceVer8a Succursales, et adnexas pridem pendentes a

Cant0nalibus positis extra Regnum aggreganda Canionalibus in Regno existentibus. Complectetur praeterea Canionales Ecclesias ad Leodinensem Dioecesim pertinentes, ac temporariae administrationi moderni Vicarii Capitularis Aquisgranensis ab Aposto

264쪽

XXXVIII. BULLA PRO REGNO BOBUS SICO Α. 382L

phiana, et Confluentina Paroecias complectetur Regionum Juiliensis -- Dussoldorphianae - Essensis et Si egburgensis cum earum Sue cui Salibus, et adneXiS, demptis tamen Paroedia Romershagen -- Pad ea bornensi Dioecesi ut infra applicanda, nec non Paroeciis -- Hachenburg - et MarienStadt - nuncupatis, quae in Ducatu NasSaViae reperiuntur.

XXVIII.) Dioecesis Episc0palis Trevirensis, ab omni Metropolitico iure Archiepiscopi Mechlinensis subtractae, ac Metropolitanae Coloniensis Suffraganeae adsignatae, constabit infra Regni Borussici fines ex Paroeciis Sexcentum Triginta quatuor, scilicet in sinistra Rheni ripa, ex iis omnibus , quae actu ad illam Dioecesim pertinent, et provincia Trevirensi continentur. Tum Vero ex ea SuppreSSae nunc DioecesiS Aqui8granenSis parte, quae in Confluentina Provincia continentur, Videlicet civitate ipsa Confluentiae, et Ecclesiis Canionalibus nuncupatis - Αde-nau - Ahrweiler Andernach - Boppard - Castellaun Cochem - Creutgnach -- Κaysersesch - Kircliburg - Κirn Lutgerath - Mayen -- Miinstermaysold - Niedergissen oberwesel Volcit -- Ρi inderich - Rem agen - Riibenach - Simmern- Soberithelm - St. Goar- Stromberg - Treiss

Ulinen - Wanderath. - et Zell - cum Suis Succursalibus, et adnexis. Porro autem ex centum triginta duabus Paroediis tum Canionalibus, tum succursalibus, cum Suis adne Xis quae in

circumscriptione Anni millesimi octingentesimi primi Dioecesi

Metensi fuerant attributae, ac deinde temporariae administrationi Vicarii Capitularis Trevirensis ab apostolica sede commissae. In dextra vero Rheni ripa ex cunctis Ecclesiis ditionis Borussicae, quae pridem ad ipsam Trevirensem Dioecesim Spectabant, quaeque per Gallicanarum Dioecesium circumscriptionem anno millesimo octingentesimo primo a Nobis factam ab illa fuerant dis- membratae, ac in praesens a Vicario Apostolico in oppido Eh-renbrei testein residente ad Nostrum beneplacitum administrantur. Tandem Vero extra praedictum Paroeciarum Sexcentum triginta quatuor numerum Regnique Borussici fines, cunctis illis, quae

in Territ0riis Ρrinciputii Coburgensis, Homburgensis, et Ol'

265쪽

XXXVIII. BULLA' PRO REGNO BORUSSICO A. 1823.

249denburgensis inveniuntur iam ipsi Dioecesi Trevirensi perti

XXIX.) Di 0ecesim Episcopalis Monasteriensis Ecclesiae Suffraganeae Metropolitanae Coloniensis efformabunt biscentum octoginta septem Paroeciae intra fines Regni Borussiet silao et aliae quoque eXtra eiusdem Regni fines in eodem Di oecosano Territorio actu comprehensae, de quibus in aliud tempus disponendi Nobis, et Romanis Pontificibus successoribus Nostris prout

opportunum in Domino iudicabitur facultatem reservamus. Ad iungimus praeterea Regione8 nuncupatas - Recklingliausensem Sterkrathensem - et ReeSensem -- pridem antiquae Coloniensis Dioecesis, eXclusa tamen ab hac postrema Regione Paroedia oesseli sub Temp0rati Belgici Regni dominio existente,

ct adnexis, exceptis tamen iis Dominio Regis Belgarum in temporalibus subiectis. Adiungimus inSuper Paroecias nuncupatas - Elten, - et Emmerich -- cum sua filiali huc usque sub missionibus Hollandicis extantes, itemque Paroeciam - oldenburgenSem - quam Seiungimus a Missionibus Septemtrionalibus, quaeque pertinent ad ditionem Ducis oldenburgensis. Denique moderno, ac pro tempore existenti Episcopo Monasteriensi perpetuo regendas, et administrandas committimus quinque paroecim nuncupatas - Brochterbeck - Ibbenbithren - Mettingen- Reche, - et Hai Verde, quae suffraganei ostia brugensis Administrationi ad Apostolicae sedis beneplacitum erant commiSSae.

XXX.) Paderb0rnensis Episcopalis Ecclesiae, Coloniensis Metr0politanae Suffraganeae, Dioecesis iisdem, quibus nunc reperitur, manebit circumscripta limitibus. Illi praeterea adiungi-mUS alteram nune Suppressam Dioecesim C0rbeiensem cum integro Suo Territorio a venerabili Fratre Ferdinando Episcopo Monasteriensi administratam, nec non ex TranSrhenano antiquae Coloniensis Dioecesis Territorio Decanatus - Mechedensem Attendornensem - Britonensem - Wormbachensem - Medebachensem - et 'Vettenscheidensem - nuncupatOS cum SutSPar0chialibus, et Filialibus Ecclesiis, pariterque Commissariatum

Suis respective par0chialibus, et Filialibus Ecclesiis ab Ostia

266쪽

XXXVIII. BULLA PRO REGNO BORUSSICO A. 1821.

8 enfeldensem - cum suis Parochialibus et Filialibus Ecclesiis,ot Civitatem Ei furti - cum tribus Paroeciis Suburbanis, atque Paroedias in Territorio Magni Diaei Saxoniae Wimarensis existentes, nec non Paroeciam Eppensem e Xtra Borussiae Regnum in Principatu Waldeccensi ab antiqua Coloniensi Dioecesi segregandam , et demum a Mi8Sionum septemtrionalium Vicariatu Apostolico Separandas, et a futuris, ac pro tempore existentibus Paderb0rnensibus Episcopis perpetuo administrandas Paroecias Mindensem - scilicet in 'Vestphalia, et in Provincia Saxoniae - Aderflebeii Althaldensiebon - Ammen8leben Aschersieben - Hadmerflebeii - Ecclesias St. Andreae, et sanctae Catharinae Halbei stadii - Ha mersieben - IJederfleben- Huysburg - Magdeburg - Martenbeck - Marionstulit Movendor Stendat - Halle - et Burg. - Attentis autem grandaeVa aetate, ac egregiis de Ecclesia, et de Catholica Religione meritis, venerabilis Fratris Francisci Egonis a Fili sten-berg praestantissimi Ilii desiensis, ac Paderbornensis Praesulis, ac Missionum septemtrionalium Vicarii Apostolici, ne ipsi novae

administrationis onus adiungatur, decernimus, et mandamus nihil circa talem Antistitem in praesens esse innovandum, Sed cuncta in eo, qUO nunc reperiuntur statu interea reliquendo, antedictam Paderi, rnensis Dioecesis ampliationem eo dumtaxat tempore suum effectum sortiri debere, cum Episcopali sede Paderbornensi de laudati Antistitis Francisci Egonis Persona quomodocumqne Vacanti novus Episcopus Apostolicae sedis auctoritate instituetur. Interea vero omnia Loca, et Paroeciae, quae a Coloniensi, et Osnabrugensi Dioecesibus ut supra dismembrantur,

administrationi peculiaris Vicarii Apostolici a Nobis committentur, ut inibi usque ad Padurbornensis Episcopalis sedis Vacationem, ac futuri novi Episcopi institutionem, exerceat spiritualem iurisdictionem : atque insuper alia loca, et Paroeciae a Dioecesi olim Moguntina postea Ratisbonensi disiuncta, et ab Episcopo pridem Corbeiensi, nunc Monasteriensi administrata temporaneae pariter Vicarii Apostolici Administrationi tradentur. XXXI.) Archiepiscopalium Gnesnensis et Posnaniensis in-

267쪽

XXXVIII. BULLA PRO REGNO BORUSSICO A. 1821.

251 vicem perpetuo principaliter unitarum Dioeceses efformabunt ea ipsa loca, quae actu in iisdem continentur, post novissimam Diochesium Regni Polonici a Nobis peractam Circumscriptionem, exceptis tamen Decanalibus Selilocha viensi - Tuehelensi, et Camonensi, - Culmensis Dioecesi ut infra adiiciendis, ac praeterea Decanatus KruSZWicenSi8, Iunivia distaviensis, et Gni0wk0wensis a Dioecesi gladista Viensi Separandi, qui ad praesensa Vicario Apostolico Gedanensi administrantur, nec non Deca- natus ostrSZesgomensis et Kempnensis disiungendi a Di0000si Wrati flavi ensi. Divisionem autem et assignation0m Territorii Di oecosani pro una, et altera Dioecesi statuendam infra dicendo

praesentium Literarum Exequutori peragendam eXpresse committimUS.

XXXII.) Dioecesis Episcopalis Ecclesiae Culmensis, Sup

niam expositum Nobis suit aptas Culinae deficere Domos pro Episc0pi, et capituli docenti habitatione, facultatem tribuimus Apostolico harum literarum Exequii tori, ut auditis interesse habentibus , ac re mature perpensa, firmo remanente Titul0, ac denominatione Episcopatus Culmensis, et opportunis assignatis Eccle8ia atque aedibus, residentiam Episcopi et Capituli Cul- mensis, si ita in Domino expedire iudicaverit, Deli linum transferre libere, ac licite possit, et valeat, proViso insimul congruae Cathedralis Culmensis manulentioni.

XXXIII.) Wratistaviensis Episcopalis Ecclesiae huic Apostolicae sedi immediate subiectae Dioecesim ess0rmabit actualis

268쪽

XXXVIII. BULLA PRO REGNO B ORUSSICO A. 1821.

illius Torritorium, exceptis dumtaXat Decanalibus ostr8ZesZo-wensi, Kempnensi Di0ecesi P08naniensi ut supra incorporatis, et insuper Decanatus Plessensis, et Bythoiniensis a Crae viensi Dioecesi disiuncti, nec non sequentes Paroeciae in Lusatia, videlicet Neocellensis Monasterii Nullius ut Supra Suppressi , et

dorf - Psaffendorf - Ubersdorf - a Decano Collegiatae Ecclesiae Sancti Petri oppidi Buddissinae in Lusatia Superiori,

hactenus administratae: quae omnes insimul intra fines Borussici Regni Paroeciae ad sexcentum viginti uniuS numerum 98-cendent. Conservabit item illas, quas actu habet in Austriaca Ditione Paroedias. Futuri praeterea, ac pro tempore eiuStentis ratistaviensis Episcopi Administrati0ni perpetuo subiicimus eas, quae a Vicario Apostolico Missionum Septentrionalium fuerunt hucusque administratae Paroeciae in Civitatibus Berotini, Potsdamii, Spandaviae, Franc0furti ad Viadrum, Stellini, et StratSundiae, quaeque imp08terum vi subdelegationis Episcopi Wratistaviensis a Supramemorato Praeposito Parochialis Ecclesiae Sanetae Hedwigis dictae Civitatis Berotinensis erunt administrandae.

XXXIV.) Denique Warmiensis Episc0palis Ecclesiae, Apostolicae sedi pariter immediate Subiectae, Dioecesis ex proprio actuali Dioecusano Territorio constabit, atque insuper ex Deea- natibus - Fiirstenmordensi - Neuteichensi - Mariaeburgensi- Stumensi - et Christburgensi - cum suis Ecclesiis tam succursalibus, quam Filialibus a Dioecesi Culmensi disiungendis, ita ut integra Dioecesis Centum novemdecim Paroecias complectatur.

XXXV.) Praedietas itaque Civitates, et Ecclesias Archiepiscopales et Episc0pales, itemque Paroecias et Loca respectivis Ecclesiis pro Dioecesi attributa, eorumque Incolas utriusque Sexus tam Clericos, quam Laicos iisdem Ecclesiis eorumque Praesulibus pro suis respectiva Civitate, Territorio, Dioecesi, Clero et Populo perpetuo assignamus, et in Spiritualibus omnimodo subiicimus ad hoc ut cuilibet Antistiti vel iam prom0t0,' vel in futurum Apostolica auctoritate promovendo liceat per se

Vel per alios eorum nomine sp0Stquam tamen Supra memoratus Iosephus Episcopus Wariniensis praesentes Literas debitae executioni mandaverit, et quoad nonnullas dispositiones nunc pro tunc a Nobis factas cum tempus pro illarum executione ut supra definitum advenerit) Veram, realem, actualem et corporalem pOS-

269쪽

XXXVIII. BULLA PRO REGNO BORUSSICO A. 1821.

253 sessionem regiminis , administrationis, et omnimodo luris Diod- cosani, et ordinarii in praedictis Civitatibus, ac earum Ecclesiis, et Dioecesibus, nec non bonis , aliisque redditibus ad ipsarum dotationem, ut infra assignandis Vigore literarum Apostolicarum Canonicae Institutionis libere apprehendere , appreliensamque retinere ; proptereaque Statim, ac in locis per hanc Nostram dispositionem Singulis Dioecesibus nunc attributis possessionem sumpserint, illarumque Regimen actu consecuti fuerint, omnis antiquorum sub quocumque ordinariorum, Seu Vicariorum, vel administratorum Titulo iurisdictio cessare debebit, omnesque facultates in Partibus, et locis ab eorum iurisdictione subtractis nullius erunt amplius roboris Vel momenti. XXXVI.) Nos enim ad respectivorum DioeceSanorum utilitati consulendum praescribimus , et iniungimus , ut omnia et Singula Documenta respicientia Ecclesias, DioeceSes, Paroecias, et loca ut supra dismembrata, ac de novo applicata a Veteribu SCancellariis extrahi, et Cancellariis Dioecesium quibus erunt incorp0rata Opportuna forma tradi, atque in iis perpetuo debeant

XXXVII.) Vidissim autem Venerabiles Fratres moderni,

ac pro tempore existentes fragensis, et olomiacensis Archiepiscop0 nec non Episcopi Reginorha decensis, et Litomericensis eamdem , quam nunc exercent, Spiritualem Iurisdictionem in

XXXVIII.) Filiales voro, et Parochiales EccleSiaS earum' que Fractiones in hac Nostra Dispositione non comprehenSas, et extra Regnum Borussiae existentes a Matricibus , et Pax0chialibus in eodem Regno positis disiungimus, et a proximi0ribus ordinariis aliis Matricibus, sit Parochialibus Ditionum, quibus in temporalibus subiacent, applicandas eSSe mandamUS, RUVicissim de Par00diis, sit Filialibus Ecclesiis cum suis Fractionibus intra Borussicum Regnum positis, quae a Matricibus eX-tra idem Regnum existentibus pendent, idem obserVandum eSSedecernimus; reservata Nobis, et huic Ap0stolicae sedi cura de Spirituali regimine aliis Partibus, et Locis si opus fuerit pr0- videndi. XXXIX.) Inspoctis autem Dioecesium Borussici Regni amplitudine , ac magno Di 00cesanorum numero, cum difficile admodum esset Archiepiscopis, et Episcopis Confirmationis Sacramentum Christi fidelibus administrare aliaque Pontificalia munera Sine ulterius Episc0pi opera, et auxilio exercere; hinc Nos

270쪽

XXXVIII. BULLA PRO REGNO BORUSSICO A. 1821.

confirmantes suffraganeatus in Dioecesibus Regni Borussiae in quibus constituti reperiuntur, eos in Coloniensi, ac Trevirensi Dioecesibus redintegramus , et de novo constituimus : atque idcirco quilibet Archiepisc0pus , et Episcopus Nos, et Romanos

Pontifidos Successores Nostros iuxta praeScriptum morem Supplicabit, ut aliquis Ecclesiasticus Vir opportunis praeditus requisitis, ad Suffraganei munus designetur, ac praevio Canonico procesSu, SerVatisque c0nsuetis formis de Episcopatu Titulari in Partibus Infidelium assuetae congruae adsignatione provideatur. XL.) Qu0niam Vero praeclaram antiquissimam Coloniensem Sodem Archiepiseopalem duximus redintegrandam, potiusquam Episcopalem Sedem Aqui8granensem illius quodammodo

loco viginti dumtaxat ab hinc annis erectam conservare; aliquam tamen Civitatis Aquisgranensis rationem habendam esse

existimantes, cognita etiam in id propensa Serenissimi Borus sici Regis Voluntate, decernimus, ac statuimus, quod Ecclesia sub Titulo Boatae Marino Virginis antos Cathedralis in Coll0giatam immutetur, eiusque Collegialo Capitulum constet ex unica tantum Praepositi dignitate, et sex Canonicalibus cuius, et quorum Collatio semper quoad Praeposituram Apostolicae Sedi, et quoad Canonicatus eidem Sodi Apostolicae alternatim cum Coloniensi Archiepiscopo spectaro debeat ac pertinere. Huiusmodi autem Capitularibus , ex peculiari gratia licentiam deferendi

Cappam magnam Sericam, Violacei coloris cordulis sericis subsutam cum pellibus armellinis hyemali, aestivo autem tempore Moggetiam supra Rocchetium concedimus et indulgemus, atque

ulterius facultatem condendi statuta iisdem modo, et forma quibus do Capitulis Cathedralium Ecclesiarum supra eluculenter dictum est tribuimus, et impertimur. XLI.) In Exequut0rem itaque praesentium Nostrarum Literarum praedictum Venerabilem Fratrem Iosephum Episcopum Warmiensem, de cuius prudentia, doctrina, atque integritate

plurimam in Domino fiduciam habemus, eXprosse nominamVS, eligimus, constituimus, et deputamus, eidemque committimus, ut supradicta omnia, et singula a Nobis disposita ad praestitutum finem perducat, atque pariter ad effectum vacantes Ecclesias de idoneis Pastoribus, quae prima necessitas est, cito proVidendi, et cunctas res Ecclesiasticas ad meliorem statum, et ordinem revocandi quaslibet Ecclesias congrua, et firma dotatione muniri Studeat, media ad hoc necessaria benevolentissime, ac liberaliter exhibente praelaudato Soronissimo Borussiste Rege, qui ma-