Fontes iuris ecclesiastici antiqui et hodierni

291쪽

XLII. BIIULA PRO REGNO HINNOVERIANO A. 1824. 275 pelli p0sse; et si secus super his a quoquam quavis auctoritate scienter, vel ign0ranter contigerit attentari, irritum, et pr0rsus inane esse, ac fore Volumus, atque decernimus. XXVIII.) Non obstantibus de iure quaesito non tollendo, de suppressionibus committendis ad partes Vocatis, quorum interest, aliisque Nostris et Cancellariae Apostolicae regulis, nec non dictarum Ecclesiarum etiam confirmatione Apostolica, vel quavis firmitate alia roboratis statutis, et consuetudinibus, etiam

immemorabilibus, privilegiis quoque, Indultis, et Concessionibus quamvis specifica, et individua mentione dignis, omnibusque, et singulis Apost0licis, ac in Synodalibus, Provincialibus, et Universalibus Conciliis editis, specialibus, vel generalibus Constitutionibus, et ordinationibus: Quibus omnibus, et singulis, e0rumque totis tenoribus ac formis, etiamsi specialis, specifica, et individua

mentio, Seu quaeVis alia eXpreSSio habenda, aut aliqua alia exquisita Drma ad hoc servanda foret, illorum tenores, ac si de Verbo ad Verbum nil penitus omisso, et forma in illis tradita ObserVata, inserti forent, praesentibus pro expressis habentes ad praemissorum effectum latissime, et plenissime, ac specialiter et e re SSe derogamus, et derogatum esse declaramus, caeterisque contrariis quibuscumque. XXIX.) Volumus item, ut harum Litterarum Nostrarum Tran8Sumptis, etiam impressis, manu tamen alicuius Notarii publici subscriptis, et sigillo Personae in Ecclesiastica Dignitate conStitutae munitis, eadem prorsus fides adhibeatur, quae ipsis praesentibus adhiberetur, si forent exhibitae vel ostensae.

XXX.) Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam, Nostrae Suppressionis, Extinctionis, Annullationis, Dismembrati0nis, Separationis, Unionis, Circumscriptionis, Assignationis, Indulti, Subiectionis, Suppletionis, Declarationis, Deputati0nis, J0mmissi0nis, Mandati, Decreti, Durogati0nis, et Voluntatis infringere , Vel ei ausu temerario contraire: Si quis autem hoc attentare praesumpserit, Indignationem omnipotentis Dei, ac Beat0rum Petri et Pauli Apostolorum eius se noverit incurSurum. Datum Romae apud Sanctam Mariam Maiorem Anno Incarnationis Dominicao Millesimo octingentesimo Vigesim0 Quarto Septim0 Kalendas Aprilis Pontificatus Nostri Anno Primo. A. G. Card. Pro-Datarius. J. Card. AlbanUS. Visa de Curia: D. TeSta.

296쪽

XLVI. OESTERR. PATENT VOM 21. DEC. 1851.

Imperatorem Austriae. Cui subscriptum Viennae die 18. Augusti 1855. ratificationes mutuo tradita0 ibi om diu 25. Septembris 1855.)In Nomine Sanctissimae et individuae Trinitatis.

Sanctitas Sua Summus P0ntifex Pius IX. et Majestas Sua

297쪽

XLVII. CONCORDATA AUSTRIACA A. 1855.

281 Caesarea-Regia Apostolica Franciscus J0sephus I. Austriae Imperator, conc0rdibus effecturi studiis, ut fides, pietas et omnis recti honestique vigor in Austriae Imperio conservetur et augescat, de Ecclesiae catholicae statu in codem Imperio S0lemnem conventionem inire decreverunt.

Qua pr0pter Sanctissimus Pater in Plenipotentiarium Suum nominavit: Eminentissimum Dominum Michaelem Sacrae I 0-manae Ecclesiae Presbyterum Cardinalem Viale-Ρrela, eiusdem Sanctitatis Suae et Sanctae Sedis apud praefatam Apostolicam Majestatem Pro-Nuntium, et Majestas Sua, Imperator Austriae Celsissimum Dominum Josephum Othmarum de Rauscher, Principem Archiepiscopum Viennensem, Solio Pontificio Adsistentem, Caesarei Austriaci ordinis Loopoldini Praelatum et magnae

Crucis Equitem, nec non eiusdem Majestatis Caesareae a consiliis intimiS. Qui p0st plenip0tentiae ipsis collatae instrumenta mutuo

sibi tradita atque recognita de sequentibus conVenerunt: Art. I. Religio catholica Apostolica Romana in toto Austriae Imperio et singulis, quibus constituitur ditionibus, sartatecta conservabitur Semper cum iis juribus et praerogativis, quibus frui debet ex Dei ordinatione et canonicis sanctionibus. Art. II. Cum Romanus Pontifex primatum tam honoris

quam jurisdictionis in universam, qua late patet, Ecclesiam jure divino obtineas Episcoporum, Cleri et populi mutua cum Sancta

Sede communicatio in rebus spiritualibus et negotiis ecclesiasticis nulli placetum regium obtinendi necessitati suberit, sed prorsus libera erit. Art. III. Archiepiscopi, Episcopi omnesque locorum ordinarii cum Clero et populo di00cesano pro munere officii pastoralis libere communicabunt, libere item suas de rebus ecclesiasticis instructiones et ordinationes publicabunt. Axt. IV. Archiepiscopis et Episcopis id quoque Omne eXercere liberum erit, quod pro regimine Dioecesium Sive e X declaratione sive ex dispositione sacrorum Canonum juxta praesentem et a Sancta Sedo adprobatam Ecclesiae disciplinam ipsis c0mpetit, ac praesertim :a) Vicari0s, Consiliarios et adjutores administrationis suae conStituere ecclesiasticos, quoscunque ad praedicta officia idone0s judicaverint.

298쪽

XLVII. CONCORDATA AUSTRIACA A. 1855. oesibus suis judicaVerint, et e contrario, quoS indignos censuerint, a Susceptione ordiniam arcere.

H Beneficia minora erigere atque collatis cum Caesarea Majestate consiliis, praesertim pro convenienti redituum assignatione, Parochias instituere, dividere vel unire. d) Praescribere preces publicas, aliaque pia opera, cum id bonum Ecclesiae aut Status populive p0Stulet, Sacras pariter supplicationes et peregrinationes indicere, funera aliasque omnes

sacras functione8 SerVatis quoad omnia canonicis praescriptionibus m0derari. e) Convocare et celebrare ad Sacrorum Canonum normam

Concilia provincialia et Syn0d0S di0eceSanaS, eorumque aetavulgare.

Art. V. Omnis juventutis catholicae institutio in cunctis scholis tam publicis quam privatis conformis erit doctrinae Religionis catholicae; Episc0pi autem ex proprii pastoralis officii munere dirigent religiosam juventutis educationem in omnibus instructionis locis et publicis et privatis atque diligenter advigilabunt, ut in quavis tradenda diciplina nihil adsit, quod catholicae Religioni, morumque honeStati adVerSetur. Art. VI. Nemo sacram Theologiam, disciplinam catecheticam vel Religi0nis doctrinam in quocunque instituto vel publico vel privato tradet, nisi cum missionem tum auctoritatem obtinuerit ab Episcopo dioeceSan0, cuius eamdem TeVocare eSt, quando id opportunum censuerit. Publici Theologiae professores et disciplinae catecheticae magistri, postquam Sacrorum Antistes de candidatorum fide, Scientia ac pietate Sententiam Suam exposuerit, nominabuntur ex iis, quibus docendi missionem et auctoritatem conferre paratum Se eXhibuerit. Ubi autem theologicae facultatis professorum quidam ab Episc0po ad Seminarii sui alumnos in Theologia erudiendos adhiberi solent, in ejusmodi professores nunquam non a SSUmentur Viri, quo S SacrorUm

Antistes ad munus praedictum obeundum prae ceteris habilescensuerit. Pro examinibus eorum, qui ad gradum doctoris Theologiae vel sacrorum Canonum adspirant, dimidiam partem examinantium Episcopus dioecesanus ex doctoribus Theologiae vel

Sacrorum Canonum constituet.

Art. VII. In gymnasiis et omnibus, quaS medias Vocant, Sch0lis pro juventute catholica destinatis nonnisi viri catholici in professores seu magistros nominabuntur, et omnis institutio ad vitae Christianae legem cordibus inscribendam pro rei, quae

299쪽

XLVII. CONCORDATA AUSTRIACA A. 1855.

283 tractatur, natura composita erit. Quinam libri in iisdem scholis ad religiosam tradendam instructionem adhibendi sint, Episcopi collatis inter se consiliis statuent. De Religionis magistris pro publicis gymnasiis mediisque Scholis deputandis firma manebunt,

quae hac de re Salubriter constituta sunt. Art. VIII. Omnes scholarum elementarium pro catholicis destinatarum magistri inspectioni ecclesiasticae subditi erunt. Inspectores scholarum dioeceSanos Majestas Sua Caesarea ex viris

ab Antistite dioecesan0 propositis nominabit. Casu, quo iisdem in scholis instructioni religiosae haud sufficienter provisum sit, Episcopus Virum ecclesiasticum, qui discipulis catechismum tradat, libero constituet. In ludimagistrum assumendi fides et conversatio intemerata Sit oportet. Loco movebitur, qui a recto tramite deflexerit. Art. IX. Archiepiscopi, Episcopi omnesque locorum ordinarii propriam auctoritatem omnimoda libertate exercebunt, ut libros Religioni morumque honestati perniciOSOS cenSUra perstringant et fideles ab eorundem lectione avertant. Sed et Gubernium, ne eiusmodi libri in Imperio divulgentur, quovis opportuno remedio cavebit. Art. X. Quum caussae ecclesia Sticae omnes et in Specie, quae fidem, Sacramenta, Sacras functiones nec non officia et jura ministerio sacro anne Xa respiciunt, ad Ecclesiae forum unice

pertineant, easdem cognoscet judex ecclesiasticus, qui perinde de caussis quoque matrimonialibus iuxta sacros Canones et Tridentina cumprimis decreta judicium feret, civilibus tantum matrimonii offectibus ad judicem saecularem remissis. Sponsalia quod attinet, auctoritas ecclesiastica judicabit de eorum existentia et quoad matrimonium impediendum effectibus, servatis, quae idem Concilium Tridentinum et Apost0licae Litterae, quarum initium: , Auctorem fidei μ constituunt. Art. XI. Sacrorum Antistitibus liberum erit, in Clericos honestum habitum clericalem eorum ordini et dignitati congruentem non deserentes aut quomodocunque reprehenSione

dignos poenas a sacris Carionibus statutas et alias, quas ipsi Episcopi convenientes judicaverint, insigere, eosque in monasteriis, Seminariis aut domibus ad id destinandis custodire. Iidem

nullatenus impedientur, quominus censuris animadVertant in quoScunque fideles ecclesiasticarum legum et Canoniam transgreSSOreS.

Art. XII. Do jure patronatus judex ecclesiasticus cognoscet; consentit tamen Sancta Sedes, ut, quando de laicali pa-

300쪽

XLVII. CONCORDATA AUSTRIACA A. 1855. tr0natu agatur, tribunalia saecularia iudicare possint de successione quoad eumdem patr0natum, Seu contrOVersiae ipsae inter Veros et SuppOSitOS patronos agantur Seu inter ecclesiasticos

Viros, qui ab iisdem patronis designati fuerint. Art. XIII. Temporum ratione habita Sanctitas Sua consentit, ut Clericorum cauSSas mere eiVileS, prout Contractuum,

debit0rum, haereditatum, judices saeculares cognoscant et definiant. Art. XIV. Eadem de causa Sancta Sedes haud impedit,

quominus cauSSae eccleSiasticorum pro criminibus seu delictis,

quae poenalibus Imperii legibus animadvertuntur, ad judicem

laicum deferantur; cui tamen incumbet, Episcopum ea de re absque mora certiorem reddere. Praeterea in reo deprehendendo et detinendo ii adhibebuntur modi, quos reverentia Statu8 clericalis exigit. Quodsi in ecclesiasticum virum mortis Vel carceris ultra quinquennium duraturi Sententia feratur, Episcopo nunquam non acta iudiciaria communicabuntur, et condemnatum audiendi facultas fiet, in quantum necessarium Sit, ut de poena ecclesiastica eidem infligenda cognoscere possit. Hoc idem Antistite petente praestabitur, Si minor poena decreta fuerit. Clerici carceris poenam Semper in locis a Saecularibus separatis luent. Quodsi autem ex delicto vel transgressione condemnati fuerint, in monasterio Vel alia ecclesiastica domo recludentur. In huius articuli dispositione minime comprehenduntur eaUS-sae majores , de quibus Sacrum Concilium Tridentinum sess. XXIV. c. b. de reform. decrevit. Iis pertractandis Sanctissimus

Pater et Majestas Sua Caesarea, Si opus fuerit, proVidebunt. Art. XV. Ut honoretur d0mus Dei, qui est Rex Regum

et Dominus Dominantium, Sacrorum templorum immunitas Servabitur, in quantum id publica securitas et ea, quae justitia erigit, fieri Sinant.

Art. XVI. Augustissimus Imperator 110n patietur, ut Ecclesia catholica eiusque fidos, liturgia, Institutiones Sive Verbis, Sive factis, Sive Scriptis contemnantur aut Ecclesiarum Antistites vel Ministri in exercendo munere suo pro custodienda praeSertim fidei ad morum d0ctrina et disciplina Ecclesiae impediantur. Insuper efficaX, si opus fuerit, auxilium praestabit, ut sententiae ab Episc0pis in Clericos officiorum oblitos latae executioni demandentur. Desiderans praeterea, ut debitus juxta divina mandata sacris Ministris honor servetur, n0n Sinet quidquam fieri, quod dedecus eiusdem afferre, aut eos in contemptum adducere possit, imm0 vero mundabit, ut omnes Imperii Sui Magistratus