장음표시 사용
21쪽
dii est locu pictior. Itaque quod iustae testimationi defuerit praestandum esti si sponsus circa huiustitui nec obloquitur Vlpianus in L quod aut ni 7. g. si maritus. Vbi si donationis causa rerum dotalium
aestimationem maritus auXerit,ucso mulier e contra
rio de minore aestimatione queratur, ita utriqtie subuenitur , ut vel, iustam aestimationem soluere, vel si hoc recusauerit ipsa praedia restitu cre cogatur maritu S. Nam omissis, quae v trobique Accursius & caeteri cominiscuntur, dicendum est aestimationem quae dotis causa fit venditionem esse,non tamen puram &simplicem , sed dotis causa l. quo lics ι 6. de iure doritium, ideoque nihil fit aduersus conuentionem, si soluto matrimonio praedium ipsum quod aestimatum fuerat restituatur, deductis sumptuum rationibus, ut
in diei. g. si maritus cauetur, pergit Vlpianus his verbis nec aliud incommodato aestimata dato obseruari sole quibus quid ille sibi velit se plane non intellige
re fatetur Faber coniecturarum lib. 7. cap. 6.& obiit locum quem corruptun putat, corrumpit,&8ro commodato. legendum existi: t, homiNe dato , sed prorsus fallitur. Nam ibi Iuris Cosultus recte loquitur de re a coniuge coniugi commodata, minorisque vel maioris aestimata donationis causa, ut rei interitus
praestaretur, iuxtate X. ini, si ut certo s. g.& si forte D. commodati,in qua specie eandem distinctionem obseruari solere Iuris Consultus scribit. Nam quod verae aestimationi dςfuerit supplere iubetur maritus vel rem ipsam antequ*m,e uteretur praestare. Nec quidquam aduersus banc interpretationem rationes coniecturaeque Antonij euincunt. Nam quod ille putat donationis catlsa aestimari commodatum, non posse. Alioqui euenirct, Vt aestimationem omni-
22쪽
od cap. tuli. de donat. inter mirum , x et s
modo praestare commodatarius cogeretur. Disium est mam donatio sub conditione fit si res perierit vel deterior facta suerit, sufficitque posse existere conditionem ut commodatum donationis causa aestimatum recte dicatur. Nanx&liberalitas sub condi id ne facta licet non ita proprie ut pura, donatio est a I.&passim D.de donat. Deinde suam coniectura iuuat Faber ex eo quo Iuris Consul. sine causa & ratione de commodato solum, non vero de deposito aut pignore alioue contractu loqueretur: friuolum quidem&, quod minus decliues manus ad nodos diuellendos ves secandos cohibuis et. Nam praeterquam quod exemplum regulam no coarctat,apositius sane commodati, quam alterius contractus Vlpianus meminit, cu illud uti donationi proximius inter coniuges magis vereri potui Or, tum etiam quia facilius in eo contractu , quam caeteris conditio existere &donationi locus csIS potest. Nam in deposito dolum
tantum praeistamus, in locato autem aut pignore , aut
socictate & aliis huiusmodi quia utriusque utilitas vertitur i& dolum & culpam, commodatum autem, quia plerunque continet solam utilitatem illius, cui commodatur & culpam & cxactissimam diligentia
praestandam placuit. l. si ut certo S M. nunc videndum D. commodati S. item is cui , inst. quibus modis re cox trahitur obligatio cap. viai c. de commoda to l. a. t t. a. partita Quare cum facilius euenire poterat; Vt in commodato vir & uxor ad inuicem sibi donauerint,vcram rerum aestimationem detrahe
tes VH augentes consultius quidem vi planus de illo, quam de alio contractu locutus fuit. Mouci denique Fabrum , verbum quod sequitur dato in pandectis Florentinis uti obreptilium lineis inter cludi. fateor, plane
23쪽
plane illam dictionem, obreptiliam es e posse. Nam& sine illa eadem sententia immota & fhrtassis elegatior manet. Inficior tamen ex eo coniectari licere, praecedentia quae nec lineis intercluduntur esse suspeeta. totamque sententiam pro arbitrio turbare mutare & corrumpere . Ex superioribus nites ligitur remissionem ex vero pretio, inter coniuges donatio
nem esse&vti donationem improbari indietis iuriabus,& consequenter, si quingentoruν aureorum numerum excedat insinuationei Indigere, ut morte donantis confirmetur iuxta tex. in l. donationes, quas paretes 2 . C. hoc titulo. Quod quidsi & generaliter pro ccdere in venditione ubi quis renuncia uerit auxilio l. r. C. de rescindenda venditione tradunt Ancharran.& Immola in cap. penta l. de emptione & veditione Romanus in l. r. in principio num. I s. &ibi Alciatus n. I 6. de D. verborum oblig. Tiraquctus in l. si unquam C. de reuocandis donat. verbo donatione largitus num. 3. Pinelus in d. l. a. pari. I. cap. 2.num. a , Fachineus parum discrepans lib. 2.controuers. cap. 39. prope finem,argumentis contrariae partis satisfaciens. Quam sedulo probare conatur Didae. Couarruvias lib. 2. variarum cap. q. num DHodie tamen de consuetudine donationum insinua. tiones in usu esse desij me tradit Euehar. consit. 13 r. num. as in fine. Et ita iudicatum fuisse in magno cosilio Mechlimiae ex Choppino refert Visellius innotis ad Didacum di et cap. a. nu. I t. Quo etiam pertinet quod Marcellus scribit in l. r. D. ad i. Iuliam repetundarum excipit inquit lex ὰ quibus licet aecipe/e a sqbrisis proprioreve gradu eognatis sivis uxore vc. Et Macer in l. 7. eiusdem tit.
ab his personis usque in infinitum iudicem capere posse
24쪽
posse ait. No enim hoc pugnat cum moribus populi Romani quibus donationes inter coniuges prohiberi dicimus eae l. i. & toto hoc titulo. Nam alia est munerum causa alia donationum , l. intci d i 94.. D. de verborum significatione Laurentius Valla lis 6. elegantiarum capit. 3 . Alciatus lil, 3. dispuneti cap. 13. Galganetus de differentis diuiduorum litera M. n. yo. Nec quod in dici l. 7. dicitur in insuli tum capere posse ita accipias, quali immodica munera accipere lex Iulia permitteret, nam haec non munera, sed dona essent l. sed ii vir 3 i. g. si xii D. de donation. inter; sed ita potius ut a cogn2tis uxore Ve accipere liceat, ultra praescripta Moge qualitatem, quae
spatio unius anni centum aureorum est . quam lex ab extraneis personis capere non prohibet, l . 6. S. vltimo illius tit prout vir doctissiariis Iac. Cuia c. interpretatur lib. 6. obseruationum cap. I 8. Eodem pertinet etiam, quod a contrario sensu deducitur exl sed
si viri 3 r. S. si vir el. 3. huius tituli Kalendis Martiis aut natali die inter coniuges munus non immodicum dari mitti lepos . ubi perperam munus immodicum interpretatur Accursius , quod dotis quantitatem excedat: nam rectius immodicum dicemus, quod praeter consuetudinem , & personarum con ditionem mitteretur: moris enim fuit Romanis Κalendis Martijs puellis uxoribusque munera mitte reret notant Laiabinus, & Torrentius ad Horatium lib. 3. carminum Od i 3. Cuiacius C. ad titulum decanone argitionalium titulorum lib. Io. Brisonius
ad L 7. C. Theodosiano , de spectaculis. FOrcatullus in Cupid. iurisp.capti. 7. numer . 7. Ad quod pertinet illud Martialis lib. 3. Epigram m. in ex
25쪽
Scis certe puto vestra iam venire Saturnalia Martias Kalendas,
I nc reddam Iibi Gala quod dedi N. Munera etiam natali die mitti solere probat hepidisi simum eiusdem Epigram a cita lib. 8.& passim Horatius, Ouidius &alij: quoruna carmina non praetercut Budeus, Goto fredus, & Mornatius in diei. g. si vir, Censorinus libello de die natali, Rebardus coniectaneorum lib. 3. cap. q. Et generaliter donationes remuneratorias, quia non propriae sunt donationes t. Aquilius Regulus a7. l. penul. D. de donat. l. sed&sias. S. consuluit D. de petitione haered. Faber in C. Saba udico lib. 8 tit. 38. definitione 3. receptum est valere, Panormitanus in praesenti num. 7. Gometius ad i. o. Taurinum. 66.Rodericus Suare Zadi. I. nu. 3 . tit. a. lib. s. fori Guido Papae coasil. I Ir. Couar ruuias de matrimonio pari. a cap. 3. g. 3. num. 2. Iulius Clarus in g. donatio quaest. 9. Andreas Gail lib. a. obseruatione ψo. num. 7.licet dissentiant Craue tal& Piuellus,quibus vltro se socium adiungit Fachineus controuersiarum l. 3. cap. 8O.ε ejν- Explicuimus ita demum donationes inter coniuiioves ges prohiberi si vere & rite vir & uxor sint, si alter ρνοbibi- pauperior alter locupletior fiat; denique si propriartionis. sint donationes Uunt tame ea uiae quaeda donationu,qsar ab hac regula excipiuntur, veluti donatio causa mortis, quam inter Virum & uxorem receptam esse dicitur; quia in id tempus excurrit donationis euentus quo vir& uxor esse desiniat l. si eum 1 i. g. 'fie. cul. sequenti hoc tit. Vbi glossa S communiter D D. Cuiacius lib. 18. obseruationum cap. Is . Gom eZ d. num. 66. Faber de erroribus pragm. tomo a. de cade
26쪽
η ό. errore i. quae sententia probtatur etiam ex l. ubi ita donatur 27. D. de mortis causa donationibus d. si mortis O. eodem titulo l. si serutis 1 o. i. si quod mi hi 36. laoc titulor quas argute perpendit Faber ubi nuper, ad uetius Collari uuiam eius satisfaciens argumentis in parte 3. rubricae de te stam entis num. a. iterum si vir uxori cuius ardes incendio cosumptae sunt, ad resectionem earum pecuniam donarit valet donatio, in quantum aedificij extructio postulati. quod si vir i hoc titulo. Non ut Accursius putat, quem raudat Mornatius, quia non videtur mulier locupletari, cum de suo tantum amiserit sequeretur enim donationes valere siue domus consumpta fuerit, sue alia quaelibet uxoris res amissa, quod non patitur illius legis singularitas: sed quia id pietatis ratio postulat. Sicut enim habitationis donatio valeta. si vir uxoris I 8. hoc titulo , ita &pecuniae ad domus refectionem ubi habitare possit. Excipitur etiam annuti vel mestruum quod ad exhibitionem maritus uxori prae stat, si tamen no sit ultra vires dotis Lex annuo I . Ite
siquis pro uxore vectigal quod in itinere praestari solet, soluisset t. si quis pro uxore ai. Item si quas serui mariti operas uxori praestiterint l. id quod et 8. S. si
quas ubi ea ratio traditur, quae simul superioribus generi bus iuuat, quia n6 amare nec tanqua inter infe- s ius prohibitae donationis tractandum est; sed Vtinter conluctus maximo allectu. Donationes etiainter Imperatorem &Augustam facta l. penul. C. huius tituli. Nam contractus Principis lex est, seu Vim legis habet Cui acius lib. a 6. obseruationum cap as. Sed an his exceptionibus adnectenda sit possessionis donatio, in controuersiam vocant dissidentia Iuris Consultorum responsa. Paulus enim in l. I. g. si D a vir
27쪽
vir uxori D. de adquirend:i possessione in ea sententia est, ut uxor,cui maritus donationis causa posse iasione cessisset, ea adipiscatur. Caeterum inter coniuges nec possessionis donationem intelligi scriptu extat in l. inter virum 46a. si eum a6. in principio huiustit. Nec refragatur Paulus in dict. S. si vir; nam omises s variis interpretationibus Verissima est, qua tradit Rccursius ind. l. si eu verbo iure ciuili , vers. alij dicunt, ut quamuis verum sit uxorem, quae rem a marito donatam tenet. possidero iuxta ic x. in d. g si virid tamen intelligitur lepos cssione naturali,& iniusta qui potius propria apprehesione . quam ex donatione adquisiuit. Vnde in . si uxor. isi. D de adqi rip o messi o n e qu o d v i r v x o ri u t v Xo in v iro d o nata e i it pro possessore posside ii dicitur, ut noti Cui acius ibi. Aliud tame seruatur in possessione ciuili; quoniacu uxor possideat ex donationibus moribus, impro . batis; iure ciuili non possidebit iuxta tex. in d. l. si euquem sic interpretantur Alex. in d S. si vir nu. 3. Ba
conius lib. 2. declaratione 3 q. nu. 3. Duare n. lib. I. dispunct. cap. 13. Conan. lib. J comment cap. IO. nu. s. Cui acius p obseruat. c. 3 ro tho manus lib. 9. Obseruationum capi . Donelus i. S. commentariorum cap. 6.
Cum hic stilus esses donationum inter virum &v x. Imperator Antoninus coram Senatu disseruit, ut huiusnodi donationes silentio & morte donatoris c nfirmaretur: ita tame si usque ad suae vitae tompus non reuocauerit t. cum hic status 3 r, de donat. intcr,l. 1.&passim C. - desit, qLUria legum deciso copro
bata est a Gregorio IX. in hoc cap &ab Allonso
Castellae Rege in l. q. titulo l. partita q. rc uocan tur autem tacite vel eX presse, ut Gregorius inquit. Tacite veluti, si mari ius rem donatam vendiderit
vel pignori obligauerit, vel alio quolibet modo di.
28쪽
straxerit d. l. cum hic status S. si maritus i. si maritus I a. C. eodem titulo licet plurium rerum fidia donati γ non infirmetur, ex quarundam alienatione, nisi qa intum ad alienuas d. l. cum hic status S. qui quas dim res ut in legatis l. si ex toto 8. D. de lega. 1. Nec distinguimus an ex mera voluntate ves ex nee essit ite rem alienarit, ut in legatis L fidei commissam . S. si rem D. deleg. 3. l. rem legχtam I 8. D. de
adimendis legatis Doricius librO8. commenta P. ca pit. II. vers. alienatio: nam cum haec donatio sit moribus improbata nulloque legis vinculo sustineatur quo usque morte confirmata sit, i. donationes quas parentes, C. de donation. inter. non tan eo modo, reuocatur, quam desiuit posse confirmari di quidem non potest reuocari quod nunqua valuit a. nam & si S . D. de iniusto rupto licci facilioris sermonis causa passi a. reuocari dic: tur ut in hoc cap . nostro li cum hic flatus S. sed ubi semel, l. rcs v goris, C. hoc tituta: Eadem ratione evanescit donatio prae mortuo donatario , utin prcvsenti d. l.
cu 'hic status S. si ambo, quia desinit posse confirmati quod si ambo si limi decesserint , eleganti ratione non peremptam, donationem putat ibidem Vipsanus Nam cum verbis orationis non valeat dona tio cii prior vita decesserit qui donatum accepit, nec praemortuus dici queat, qui donatum accepit cum simul de casserint consequens est donationem Valeres lauat etiam altera ratio a Paulo I. C. tradita in l. si inter vir u 9. ala illis Verbis, es maxime quod ionstor Nora c coni cere possit D. de ebus dubiis. Cuius i ci qui latiorem disputationem quar ii erit consulat Couarruviam lib. r. variarum cap 7. Ceter a no reuocata donatione ex volutate, do naristasit , vel expressa aut ex morte donata rij, cui supzr-uia erit
29쪽
vixerit donator, donatio inter coniuges firma est, ex oratione Antonini & comparatur fidei commi stomorte donatoris confirmato , ini. Ir. C. ad L falcidiam. Nec solum natura subducto donatore, sed etiam
damnato ac mortuo ex poena, vel seruo poenae effecto, donationes co firmatur l. res xoris a. . C. hoc tit ulo a d u er sv s eam tam e du o su n t Vl pia in i lo ci i ia d. l. cum hic status, qui negotium fascessunt interpretibus prior est in g. si donatur. Vbi si in alicuius pestuati seruitutem donator inciderit non impletam sed peremptam donationem esse scribit, licet morti seruitus comparetur. At Constantinus contrarium rescribit in eo, qui poenae seruus est. Conanus dict. cap. I I.
hanc putat esse rationem discriminis, quia cum maritus seruus primit efficitur', quia se vendidit, aut alio modo in seruitutem alicuius in lectus est, iuxta tex.ini. D. 6. de liberali causa. vix dici potest,
quin reuocandae donationis animum habuerit, cum sponte libertatem amiserit: quae non sunt in eo, qui ex poena fit seruus; inuitu Senim eam poenam patitur : nec videri potest, poenituisse donaticnis, quam fecit. Haec tamen omnia prorsus leui coniectura nituntur, non certa iuris ratione. Nam 'qualitum uis tu .hens quis seruitutem a plectatur potuit non habeare animum reuocandae donationis 3 &qui inuitus scruus efficitur animum habeat reuocandae, necessitas, enim reuocatione no excusat, ut in eo qui necessitate coactus rem aliena uerit, superius probauimus.
Quare ego existimo Corintinum Imperatorem, quem authorem indicat epigraphe d. l. sit res, id in- dii Ilisse huiusmodi donationibus aduersus ius recep tu humanu iudicantem aliquid de iuris rigore laxare ut diciis
30쪽
Ad eup. vlt de donat inter mirim N x. Ilut dicitur in d. l. cum hic status in principio, quod
plures ex antiquioribus & re centioribus ammaduertunt.Ideo autem rescripsisse solum de seruis poenae, arbitror, quia cum illorum bona ad fiscum pertinerent, recte potuit suo iuri renunciare, con firmans p raefatas donation es, at b ona illoru ni, qui su b pr tu a timanu fiunt, cum ad dominum pertineant, non ita facile ausus est confirmare corum liberalitates in praeiudicium domini. Quod si aliquis dixerit Tribonianum ex concessa sibi a Iustiniano facultate manum suam inseruisse, praedicto g. si donator, non reluctahor adiecisse verbii priuati, quo facilius superior distinctio perciperetur,nullamque dubitationem gener te Iuris Consulti responsum afferre posset. Alter Vlpi in i loctis est in g. sequenti, cuius haec sit verba si maritus uxor i donauerit ct moriem sί ob sceleris consesentiam consciverit, vel etia pos morte memoria eiusdem danata sit reuocabitur donatio,
quid enim hoc est aliud qua codenatione prorsus donationes reuocari aduersus. d. l. si res uxoris, quem nodum iterum in filiciter diuellere tentat Conantis dicti cap. ri. num. Io. qui postquam Accursij Bar-toli& aliorum interpretamenta reiecisset , illud a fert, quod sane virum doctum deceret praetermittere, costituit enim discrimen inter capitis poena & in metallum damnatione, quasi de hac senserid Constantinus, Ulpian is vero de illa. 1 Sed non uideo quai Jm ratione has poenas distinxerit, cum inter capita. lium pinnarum genera damnationem, in metallum CD iustus annumeret in l. capitalia 28. D. de pres is, tum etiam de mortis poena Constantinum sciasiste