장음표시 사용
11쪽
PROLEGOMENIS ET COMΜENTARIIS INSTRUXIT
13쪽
E latonis ' scripta quoniam nemo recte vel intelligere vel explicare potest, nisi qui viri vitam, indolput at que doctrinam cognitam habent, operae pretium visum est pauca de eius Vita, ingenio atque scriptis praefari, et quae ad eius libros recto intelligondos
necessaria sunt iis, qui nondum ContraXerunt eum eo familiaritatem et consuetudinem, breviter X plicare. Quum enim latissutio pateat huius disputationis argumentum, in quo tractando no Stra imprimis aetate versati sunt viri doctrina et eruditione clarissimi, Teni emannius, Schlei erui a Cherus, Astius. Sochorus, alii '); e infinito paene rerum num pro
Roddimus nunc fallo quo iano lis put;iti alieni nistrnm Omnino talem, is ualem in prima lior in lilirorum seditiosi a. Ill CCc XX l. li. . ante lios triginta fore linos in ii seni emisimu .dioque enim caussam reperimu , cur milita in Pa illi: ir mus, et prolocli ala e sulit non uri eorum, qui postpnde iis setius uno rere insti sueta in suli tilius et copiosius in quorum num pro imprimis habendus It tiam Car Fr Her-
14쪽
summas et quasi capita decerpere conabimur, atque exDonere ea, quae huius libri consilio accommodata videantur: quae longiorem et subtiliorem requirunt disputationem aut vi altis adhuc obnoxia sunt dubitationibus, ea vel silentio transmittemus, vel leviter quasi attingemus, vel, Si re ita serat, in praestationibus, quas Singulis libris praemittero placuit, illustrabimus. Natus est Plato Athenis nobili genere, ex Ἀ sinii ratione, quae Si non Vera, Certe Vero ProXima esse vi dotur Olympiad LXXXVII. 3. Vel . h. e. n. 429 a Chr. n. ). Parentes habuit Aristonem et Periclyonem de quibus nihil fere memoriae traditum eSt, et quum nomen AriStoelis, avi sui, accepi8Set, Po Stea a Socrate propter humerorum aut frontis latitudinem lato appellatus esse dicitur. QuemadmO- dum autem naturi eum praeclaris ingenii animique dotibus, imprimisque acerrimo veri boni et honesti
Sen Su Ornaverat, ita fortuna una adiuvit, ut acceptas a natura dotes doctrinarum artiumque ope erudiret et excoleret. Imbutus est enim iis artibus omnibus, quibus iiivenes Athenienses, ingenui parentibus nati, erudiri solebant, idque eo tempore, quo sto artium ac disciplinarum in civitate Athenarum ad Summam paene maturitatem pervenerat. Devicti enim terra marique hostibus exteris et universae Grapeiae libertate vindicata, Athenienses, rerum bellistarum tanquam Satietate capti, pacis artibus tanto Studio operam RVRre Coeperant, ut eorum urbs sedes quaSi ac
donatellium doctrinarum liberalium haberetur. Tum praeclari exstiterunt historiarum Criptores, Thue ydides et Xenophon, qui Platoni fere o litates fuerunt; tum in cenam prodierunt Sophocles atque EuripideS, o in diverso gensere Aristophanes et Ienander, qui
ceteris poeti paene omni l)υ palmam l)raeripuerunt tu in eloquentia cita toti tractarique Coepta QSt, mi
15쪽
qui plurimum ea valerent, ii facile summam in civitate auctoritatem eonSequerentur tum philosophia a Socrate ab inanium rerum quaestionibus avocata et ad explorandam hominum vitam moreSque emendandos traducta est; tum denique literno a disciplinae omne ita floruere, ut eas non iniuria eodem tempore et nata et prope perfectas esse dixeris. Itaque mirandum non St, quod Plato, quia in insigni quadamnaturae bonitate excelleret, in omnibus iliis artibus, quibus solas puerilis erudiri solebat, plurimum pro-
feeiSSe adeoque aequalium admirationem propter raram earum Scientiam mature XeitaSSe narratur. De
qua re quae OSteritati memoriae prodita sunt, quin narrare longum est et a nostro instituto alienum, Silentio praeterimus ' . Verum ille quum in omnibus artibus praeclaro secerit progreSSu S, tamen Pro eo, quo natura ipSum Ornaverat, uteri venti Sitque SenSUet amore mature delintus est imprimi ad poeSis tudium. Itaque non solum poetas diligenter lectitavit, sed etiam ipse mox carminibus pangendi operam dedit. Narrant enim eum praeter alia compoSutSSe Carmen epicum, quo laudes Homeri aemulatu sit, atque tetral Ogiam fabularum, quam cum aliis poeti de Praemio Certaturus in cenam producere ibi proposuerit '). Ex qua una re intelligitur, quanto Studio doditus poesi fuerit, ipsa nimirum natura duce et magiStra. Sed quod Saepenumero Ceidit, ut Praeclara ingenia casu aliquo repente abducantur ab earum rerum Studio, quas summa animi cupiditate ampleX Sunt, idem etiam Platoni accidisse constat, qui casu dicam an divina aliqua providentia a poeSisamore ad philosophia studium traductus est. Hic enim quum iam id ageret, ut qua composiHSSet fabulas in se etiam introdueeret atque de praemio certaminis cum aliis poetis contenderet Soerates, qui iuveni praeclaram indolem iam antea cognoviSSet, ad eum acee S Sit, omnique gloriae cupiditate ex eius mente XputSa tanto verae laudis studio eiu animum
' V. Di Og Laert. III. . ibique Mena g. p. q.37. 'L V. Aelian. V. H. l. 30. Diov. nori. I l. 30 ibique Minag. mas narrationes quod Astius pro sabulis liabendas censuit p. 18., equidem iis puto inliquid certe veri subesse,
iit 0ri ternere reiiciendae videantur.
16쪽
influimilavit, ut ille abiecti, pristino consilio Suo Sese
totum dedoret lillosophiae ). Erat autem Plato
tum iuvenis viginti fere annorum ut, Si dehino mentem prorsus ad Sapientiae Studium applicaret, optima quaeque de eo perari possent. Cui quidem XSpectationi tam cumulate satisfecit, ut eam etiam Stiperasse videatur. Quum enim Socrati se dedisset, non solum Ceteros Soerati eos ingenio atque do utriun vici verum etiam Sapientiae diseiplinam ab eo traditam confirmavit, auxit, illustravit. Quanquam non Xi-
Stimandum est Platonem , priusquam ad philosophiae Studium a Socrate converteretur, illius plane ignarum aut expertem fuisse. Quippe ingenium ad optima quaeque proclivo eum impulerat etiam antea, ut quae philosophi doluissent, perserutaretur Subtilius atque diligenter eo gnosceret '). Sed quem tum oppreSSerat et cohibuerat sapientiae amorem iuvenilis ingenii fervor, quod maXime ad gloriae ferebatur cupiditatem,
eum Socrate postea non solum suscitavit et elicuit, verum etiam ita incondit atque inflammavit, ut Un- quam po Sten XStingueretur adeo tuo pristinum Carmina componendi Studium prorsu aboleret. Videtur autem Plato , priuSquam Socraticam amplecteretur rationem,
pro more illorum temporum Sophi Sta audivis Se qui Seso et eloquentiae et philosophiae magistros profitebantur. Itaque ut erat iuvenis neerrimo ingenio praeditus a Singulari trahebatur veritatis studio, Cra-tylo duce, qui Heraeliti decreta probabat, acceSSit primum ad illani philosophiae partem, quae in rerum
natura inve Stiganda et Xploranda versatur ''). Verum obseura illa et in uerta philosophandi ratio, qua usus orat Hera 'lituS, quamvis laeeret multis, tamen
Platoni probari non potuit. Qui quum sciolatiae firmitatem set onStantiam quaereret eam, quae omnem
' Aristotel Metaphys . . . Apulei de inbituit . . Di οἱ luaeri Ill. 6. Olympi Odor. Vita talo n. p. 76. coli. enite m. l. c. I 10 Sq. Ast. p. 19 sit Pertinet liticlocus haedon p. 96. ., tibi ita Plato Socratem fecitnnrrantem en quin de ipso Platoti intelligenda sint, nobis
17쪽
opinionis fluctuationem ac dubitationem excluderet, non putavit in ea doctrina acquieScendum S Se quae omnia perpetua ferri agitation Statueret udo quo scientiae veritatem efficere nullam videretur. Itaque ad Elealidorum et ceterorum Ionicorum philosophiam Ognoscendam animum appulit, Si sorte X ea percipere posset quod apud Heracliti analeo frustra quae sivisset '). Quanquam quo tempore lio fecerit, incertum est. Alii enim eum putarunt, Priu Squam rationem Socraticam percepiSset, Eleati eorum atque Ionieorum placita cognovisse; alii enSuerunt eum postea demum ad illos esse traductum. De qua re,
si quid o ipsa Platonis disciplina colligere licet, no
bis quidem si videtur Statuendum Sse, ut eum inmmature et fortasse eo ipso tempore, quo Socratem consectari coeperit, ad illorum rationem OgnoScendam e dedisse putemus. Certe quidem dearum doctrinam, ad quam gravisSima doctrinae uae parteS, adeoque ea, quae a Socrate accepit, rei serenda iudicavit et re vera retulit, non potuit riu excogitare et perficere, quam Eleaticorum decreta cognovi S Set. Itaque verisimile est olim opudiatis Heracliti opinionibus continuo Se contulisse ad Eleaticorum et Ioni- eorum doetrinam aeuuratius cognoseondam ' ). Habuit autem utraquo illa familia viros sapientiae laudo ea aetate florentissimos altera Parmenidem, altera Anaxagoram Clazomenium, quorum nomen Si non aliunde innotuisset, certe ipsius latoni Scriptis satis esset nobilitatum ad posteritatis memoriam. Et Parmenides quidem, qui coeptam n Xenophane magistro doetrinam amplifieaverat atque emendaverat, duplicem esse docuit cognitionem ulteram, quae rebus Sub Sensus cadentibus hauriretur, et quae nihil
haberet nisi quandam opinionis probabilitatem p alte-
V. Plia edola. p. 96. . lioni t. p. 149. . CrAtyl. p. 402. A. ' V. Di Og Laert lil. 6. et alictor. iii eri Vit Platoli in He e renii Bil,li otii veti artitam et disciplin. Ol. V. p. 13. , quorum alter Hermogeneni, alter Hermippuni tarrat eius magistrum fuisse in lillosophia lentica. Quod licet de indigitum esse suspicatus sit si ius p. 20. tamen intonem mature cognovisse dogmata Eleatica verisirti illimum,
' V. Theaet. p. 183. E. Parmenid. p. 127. Phaedon I. c.
18쪽
ram, quae Sola Coniuncta SSet cum veritate, quaeque unum S Se Omnia oeeret, neque quidquam
prasiter illud habere D sic Quae quidem Seni sentia, Heraeliti sententiae plane contraria, mirum est quantopere Platoni laeuerit; qui cum scientiae
firmitaten etiam tum frustra quaesivisset, certe ea cognita sibi videbatur reperi Sso quasi fundamentum quoddam, cui firmior Certiorque doctrina Superstrueretur. Itaque diserimen illud Cognitionis, quod armenides statuendum iudieaverat, ita ampleXus est, ut id semper inde ab hoc tempore retinuerit atque veritatem in rebus adspeetabilibu inesse OnStanter negaverit. At enim vero etiamsi Plato Parmenidis sapientiam maxime admiratus Sit adeoque vehementer probaverit, tamen pro eo, quo pollebat, veritati amore atque sensu illius doctrina non aequievit, ut quem videret veritatis cognitionem intra nimis angusto8 suos ohibere adeoque propemodum totam tollere. Quippe hic praeter illii um uis, quod Omnem Omplecteretur υGiaim, quidquam habere veritatem prorsu negabat. Ita laetum St, ut Plato postea magi- Stri, quanquam eum faeiebat plurimi, sententiam ρου si S. es Sentia, tuebit enim ita dicere, op-PUgnaret adeoque Studioso refutaret '). Eloaticorum vero doctrinam quum non Sine 3gna spe veri investigandi et reperiendi cognovisset, essectum est, ut studium philo Sophiae, quo animia eius
eXarserat, miris te ere Sceret. Itaque quum aliorum
sapientiam perscrutari Studuit, tum imprimis appulitauimum ad Anaxagorae Oetrinam. Qui quum doceret omnia a mente io hesse ordinata atque ab adem Sapientissime gubernari et administrari ''), certissime
sperabat fore, ut e illiu libri rerum omnium ausas cognosceret. Sed quam de eo Spem animo Conceperat ea moX, quum legiSSet AnaXagorae librum, vanam se inanem Sse perspexit. Nam ille in expli- Cauda ratione sua atque confirmanda tantum abfuit
ut rerum causas a mente repeteret, Ut neri, quae,
terrae, denique rebus ipSiS quarum lausa es investi-
19쪽
gandae essent, plurimuin tribueret, mentena illam, quam rerum univerSitati praefecisset, nihil propemodium curaret ). Itaque quum neque in eorum philosophorum, quo diximuS doctrina reperisset quod satis certum firmumque Videretur, neque aliorum Opinione S, quas iam mature Videtur attigisse, probari recte posse iudiearet; ipse aliam ingreSSus os viam, quae ad certiorem veri cognitionem ducere videretur. Etenim quum in iis rebuS, quae enSibus percipiuntur, veritatem frugira quaeri Sibi persuasisset, altius mente quasi evolavit atque dearum Oetrinam excogitavit, qua stabiliretur et confirmaretur non Solum ea philosophiae parS, quae rerum contemplatione continetur, Sed etiam ultera, quae est de moribus atque in actione versatur. Ad hane autem philosophiae partem, quae est de Vita et moribus, ut praecipue animum attenderet, effecit Socrati consuetudo
et familiaritas, in quam eum anno aetati Circiter vi-ge Simo perveniSSe modo narravimUS CODStat autem inter Omne , Socratem primum Sapientiam ad vitam moresque hominum Considerando revoeasse et adhibuisse, ita ut quae virtuti aut nihil utilitatis astorroni
aut obesse et noeere viderentur, ea PPUgnaret, refutaret, contemneret. Itaque ille non Solum curiosas disputationes eorum, qui de rerum natura quaesivissent, parvi ae Stimavit adeoque negligendas iudicavit, sed etiam abSurda Sophi Starum opinioneS, quibus omnem virtutis ac sapientiae rationem everti videret tam doctrina et institutione quam suo ipsius exemplo studioSe coarguit. Quod qua ratione secerit, quum plurimis alii veterim Seriptorum testimoniis constat, tum e Xenophontis et latonis sermonibus cognosci facile poteSt. Neque enim id egit,
Ut praecepta vitae reete a sapienter instituenda indisciplinae formam redigeret, aut quibUS ea causis et rationibus niterentur, Subtili argumentatione Stenderet; sed quavis opportunitate Su de Singulis rebus, quae ad bene beateque vivendum Valerent, notionibus earum investigandis Sermone instituit, omnia vero
' Phaedon p. 98. B. q. Tim. p. 46. D. '' De sophistis . scriptores historiae philosophino. Neque enim de iis dicendi hic locus est.
20쪽
ad boni honestique SenSum, quem Omnibus natura inesse arbitrabatur, retulit tanquam ad verissimum certissimumque iudiclem. Iam iuim disciplina eius vel rosei retur ad refellendo sopiti StaS, vel Spectaret eo, ut aequalium animi verae Sapientiae et virtutis eo nitione imbuerentur, in disputando cum ironia utebatur, quippe quae Plurimum valeret ad ridendas sophistarum fraudulenta artes, tum obstetriciam illam artem adhibebat, cuius ope, Suae ipse sapientiae diS-
simulator prudenti8SimuS, X animi eorum, quibuSCum diSSerebat, notioneS, quae antea quasi involutae
iacuissent, ita eliciebat, ut qua illi dicebant, ipsi
reperi S Se non a Soerate didicisse viderentur. Effo- it autem et praeeeptorum verita a PraeStantia, et
disserendi ratio prorsus admirabilis, ut eius laudes a civibus suis mirifico celebrarentur ipSiusque eonSuetudo ab adolescentibus sapientia studiosis cupide appeteretur. Et quemadmodum vis veritati S, cuius sui amantissimus, multum a iit ad aequalium tudia excitanda et ommovenda, ita etiam maxima fuit
virtutis, cuius quasi exemplar quoddam in eo eX- presSum Uernebatur, effigacia ad hominum animos. Nan en erat viri probitas en innocentia, en unctituS, ut omnibUS , quorum animi non 8Sent praeiudicatis opinionibus occupati, clarissime apparere deberet, quantum eiu Sapientia Superaret virtutem SophiStarum, qui omnia ad inanem quandam reserebant Sapientiae Speciem et Sola luerandi cupiditato uoti docendi artem profitebantur. Itaque facile pote Si existimari huius viri Summa admiratione et Studio inflammatum esSe oneroSum Platoni animum, qui quum magnarum exoelSarumque rerum cogitationi Semper infixus es sp et naturae bonos ei polleret acer rimo veri boni quo SenSu, non poterat non Sentire quum doctrinae, quam Soerate tradebat, veritatem
atque dignitatem tinii rationis, quam ille in docondo
Sequebatur, vim et efficaciam ad coarguendos hominum errores et inveniendam veritatis rationem. Itaque adolescens totum e Socrati dedidit eumque non Solum illo tempore, quo eius diSoiplina utebatur, sed etiam postea tanta obiit pietate, ut non modo in Seriptis suis retinii serit Socraticam disserendi rationem, quanquam eam perfecit magis et ad artis normam excoluit, verum etiam So ratem ipsum tanquam