Opera omnia. Recensuit et commentariis instruxit Godofredus Stallbaum

발행: 1858년

분량: 343페이지

출처: archive.org

분류: 철학

31쪽

coniecti iri ' , itide ab hoc potissilii hi in eiul Ore CPi-boro aut nituit edere coepit lienetet uni, Sopiti Stain, Politicum, amneni deni in quibus libris scienti ne rationem explicavit, atque doctrinam idon-ru In argumentis Onfirmare o ab advorsariorum, ni primis Megaricorum, dubitationibus vindicare studuit '). Quanquam fieri potest, ut hos libros, sicuti Theae toto factum videtur, alii Megaris in litteras retulerit; quod tamen minus affirmare Eoobit de Politico et Parmenide, qui disciplinam Pythagoricam Sapiunt. Porro inde ab hoc tempore animum adiuuit etiam ad illii strandas ea philosophiae parte S, quae,

quoniam ad vitam humanam atque rerum univerSitItem reseruntur, merito iudieantur longe gravisSimae.

Quum enim in illis, qua de dearum doctrina deque

scientia instituerat, meditationibus et ommentationibus ideam summi boni reperisset talem, quae Cetera omne virtute a praestantia Sua Superaret longi S Si me adeoque ea ambitu Suo complecteretur ' ' , quid in vita singuloruin hominum in Onstituendis regendisquo civitatibus, denique in

ribus operibus explicandum sibi sumsit, id quo e 10-cit modo . ut eum rerum civilium cognitionem Su et experientia comparatam, tum de reta Pythagoreorum quorum pleniorem notitiam in Italia asse opisset, ad eas disputationes adhiberet. Serti,sit igitur illo tempor otiam Philobum, Politiam, Timaeum, quorum libroruin tam areta coniura tio est, ut alius alium intra temporis spatium non adeo diuturnum excepiSSe

vid datur Nam in Philebo quidem docetur qualis

' Quae hic o alibi de tempore, quo scripti sint libri Platonis,

et de ordine, ito se exceperint, di SputaVimus, ea quoniana longiorem requirunt disputationem quam ut laoc loco possit pertractari alibi copiosius illustrabinius, paucis nune Xponore vi Sum est, ut cognOS eremus iudicia virorum eruditorum, qui et Platonem diligenter est tit RS Sent, neque praeiudicatas hac in caussa Sequerentur opiniones. ' Parmenidem non potuisse scribi ante lymp. XCIV. I. R. 404. . Chr. n. patet e loe p. 127. D. ubi mentio iniicitur triginta tyrannorum. EX eodem autem loco colligas eum aliquanto post SSe compo Si tum

32쪽

XXVI

0sse debeat O in in una Singulor uni vita, quo desunnii boni deam perveniatur. In libris de republio autem explicatur, quomodo quum pl.imi hominis

tum perfectae civitati ratio comparata esse debeat, ut vita humana omni Con Sequatur eam praeStantiam et virtutem, quae mente et cogitatione

maxima fingi queat. Denique in Timaeo, usem arctissime cum libris de optima civitate cohaerere ipsis

significavit ), philosophus disputat ita de rerum

natura, ut mundi opificem doceatur in illo formando respexisse ad exemplar mundi longe persectissimum omnibusque numeri ab Solutum, omniaque ita disposui Sse, ut quam Optima et perseetiSsima existerent. Quae si vera sunt, facile intelligitur, opinor, aretissimam SSe illorum operum coniunctionem, quippe in quibus doceatur boni deam SSe vitae ethicae, civilis atque physicae ala Sum atque effectricem. Quum nutum tanta Sit horum librorum necessitudo, quis quaeso negabit Verisimiliter Sune conii ei, esse illos sempore non multum diverso littoris consignatos et in ludem emisso. Neque ver lineo sola fuerunt ingenii monumenta, hiae philo Sophus usque ad Secundam in Siciliam profectionem Condidit, sed intra spatium hoc circiter viginti et quod excurrit annorum etiam Phaedrum, Sympositam et Phaedonem Scripsisse videtur. De Sympo Si id Satis certo constat sex loco p. 92. E. q. Phaedonem autem putamUS, licet non absurda Sit eorum sententia, qui illum non multo post Socratis obitum Scriptum iudiearunt '), hoc semporis patio Con Signatum S Se duabus e Causis blam primum quidem multa in hoc libro rep0riuntin Pythagorioae doctrinae vestigia, unde Su Spiceri Platonem, quum eum Sermonem Seriberet, iam satis accuratam habuiSSe illius cognitionem. Quam qui putarunt i iam ante Socratis obitum importitam

esse ab immia se Cebete, qui Philolaum Thobis audi oriri do placitis Pythagoricis disputant qui '' , aut ab Telio orate Phliasio, quem cis Phaodono lo-

' P. 17. C. p. 23 M .

' V. Praefat. ad Phaedon p. 17. ubi quae diximus, cave sic intelligas ac si eam Sententiam probemus sunt enim omni Acontra alios disputata sic, ut nihil accuratius definiatur.' ' V. Wyttunbach ad Phaedon p. I. . .

33쪽

XXVII

quentem induxit, ii coniecturam secerunt ex ea re, unde minime debebant, hoe est, ex ornatu libri sue-nico, quem conStat a latone Saepissime ita esse adhibitum, ut temporum ratione negligantur. Ne Potora Plato in Phaodone probabiliter Socratem colloquentem facere cum Archyta aliquo ut Timaeo aut Euryto, ut minime obseurum sit, cur immiam, Cebetem et Echecratem cum eo convenire iusserit. Sed alia etiam causa est, cur ita de tempore, quo Phaedo Scriptus Sit, existimemuS. Nam et ido arum doctrina in eo tam est perfecta et abSollata, ut in nullo alio libro magis et aro umentum de animorum inmortalitate, quod in eo Xplieatum est, otium in Phaedro et Politia tractatur, ut vel hine non inepte coniiciaS haec opera omnia sero eodem tempori Spatio e Sse

exorta. Quod autem Socratis morientis imago in illo libro quasi ob oculos ponitur, id eum argumenti ratio videtur effecisse, tum etiam illiud, quod Athseniensibus, qui multo rectius interea se Socratis virtutibus iudieare didicissent ), ostendere volebat, quanta fuisset animi magnitudine et pietato Sapiens ille, quem olim iniusto iudiei e medio sustulissent. Quod quidem faeere tum poterat eo tutius, quo maiore honores videbat ab Atheniensibus Socrati post mortem habitos esse neque dubium est, quin etiam nun scribendi consilium ad temporum ratione aceonam Odnverit. Sed satis de Phaedono. Diffiditius otiam iudicium est de haedro, quem Solite tertiano herii S

sensuit a Platone ad uiodum iuvene e SSe OmpOSitiam,

ut sibi quasi viam putefauore ad totius philosophiae

parte BRS, quae SSent graviSSimae, deinceps Per-traetanda et exponendas '). In quo iudicio etsi facile concedimus aliquid veri nosse, tamen nolimia Sindidem concha sum Sso, quod vir sagae issimus inde coneliisit. Quum enim philosophus et oetrinam suam et disserendi lationem pedetentim excolit erit de per-

Dio Laert. II. 40 sqq. ibique Menag. 0lian. V. II. I. 16. I. 36. Diodor. XIV. T. Plutarch de invidia

et odio p. 37. Xtr. ' V. Praefat. ad Phaedr. p. 7 sqq. coli. Introduci ad opp. Platon p. 17 sqq. De hoc opere eiusque originibus quid Sentiamus, copiosius nuper in Praelatione ad secundam eius editionem XpOSUimUS.

34쪽

XX VIII

socerit, citi est veri Si inite uiti tuae tituro tempore

osset Scripturiis et Scripti Suis illuStratiirus, iuvene ui quasi pro futuro tena pore divinasse et praevidisse animo nisi forte Statuere veli Platonem eo tempore, quo So rati usus est familiaritate, nihildum litoris Consignavisse. In qua sententia fuisse videtur Astius, qui os libros omnes, quos illo tenipore Scripto eSSeverisimile est tanquam Platonis ingenio indignos pro

suppositietis tabuit, ideoquo item Phaedrum inter

Primo dialogos nimierandum censuit, qui a latone compositi sint. Quod vero imprimis confirmat eam Sententiam, qua illum librum a Plutone mali more aetate Seriptu in putamus, est illud sine dubio hoc, liuod et plurima continet Pythugorica ), et maximam

habet argumenti Cognationem cum SympoSio, d ΡΟ-que ex parte cum Phaedone et libris de optima civitato cohaeret '' . Iu accedit quod Coniectura S-Sequi OSSumus qua Serihendi opportunitate usus Plato hunc tibi uim omposuerit. Ledierat enim tandem aliquando ex longinquis ae diuturnis itinoribus

in patriam. Ubi quum advenisset, non Solum alio Sinstituere coepit, Sed etiam Seripti explicare reconditioris do et rinae suae rationem. In quo troque genere Utilia pro divino, quo pollebat, ingenio ita excelleret, ut plurimorum moveret admirationem: non potuit effugere invidiam eorum, qui do et rinae et eloquentiae laudem sibi tanquam proprium vindiearent. hoc est rhetorum atque Sophistarum. Qui quUm Perquam moleste tulis Sent, quod ipso riui ineptias non Sine multo Sale perstrinxerat ideoque eum maligno dentuarro Sissent, faetendum putavit, ut non Oliun eorum artem a Xaret doceretque omnem eloquentiam, Sive inscriptione corneretur sive in Sermone, inane QSSP,

nisi e philosophia tanquam vero ipsius fonte hauri-

Totiri': Vera in Otiam omnem philosophia vim dignita-

' Doeuit hoc Astius vita et seriptis Platon p. 105 qq.

eis quae ipsi nuper ad hune librum commentati sumus.' Nam amoris divini disciplinam Phaρdrus cum Symposio habet onmmnnem animi autem in tros partes principales divisio Politiae cum 'haedro adeo est communis, ut illa Phaedro demum edito in lucem publicam emitti potuisse videatur, quandoquidem totum civitati, Platonicae nodificium hae ipsa animi livisione nilitiar.

35쪽

XXIX

temque rectu Sis prirnarii Dius fontibus in illustrioruluce collocaret eamque unam certissimam veritatis tam Cognoscendae quam patefaciendae inagistram

esse ostenderet. Quae Si Vera Sunt, non diffieilo stud intelligendum, cur lillosophus quum admirabilem illam artem disserendi in hoc libro ex prouis erit, tum summa philosi phiae Sublimioris capita si attigerit, ut quasi viam sibi munivisse videatur ad omne do- trinae Silae partes. Sed de arto et ratione quae intractando illo argumento adhibita est, alibi disputavimus. Hi satis liabenuis ad dero, videri nobis Phao-drum ei run Olymp. XCI III. . in lucem editum osse, si quidem Vere conio ei mus iam uni Vmposiora retius ohaerere. Illud unum addidisse iuvabit, Phaedrum, Sympositam et Phaodonem otium ideo post SermoneS in quibus diale et te de se lentia rationibus X positum est, proximo in lucem prodiiSSe videri, quin iis ostenditur humano animos ei nita et cognitionis deurum utique eupaee 0SSe ne sterii OSSe articipe S, quandoquidem natura ortam divina Sit atque empiterna. Nam hoc domum faeto dearum doetrina videri do buit lime absoluta SSO atquQ OnSuumbini R. Sod satis do operibus illo tempore, Unnt Una suspieari liuent, a Platon in lutem omissis. Sequitur, ut die undum sit do institutione discipulorum, qua PS quoque magnam nactu est nomini sui sumam. Sed quanquam haec disputatio et tu inada esto ad cognoseonda latonis Studia longe graviSSima, quandoquidem inter alia attingit otiam quaestionem illam de ceγραν ις intoni placitis nuper Studiosius agitatam, tamen quin longiorem re mitrit orationem piam pro nostr instituto, neque libris Platonis, quo habemus Superstites, multum lue is afferre videtur, eam in aliud tempus relidere laeset ' . iacimo ad reliquam partem vitae Platonis enarrandam redimus.

Quum igitur philosophus viginti ei reiter annos post reditum in patriam doctrinam suam et docendo

' Docte de hoc argumento nuper exposuit Brandis in Dia tribe de perditis Aristotelis libris de deis ot de bono. Bonnae 1823. . De docendi ratione, quam lato in Academia

tenuerit, V. Tennem ann. l. e. p. 46 qq. et tuae nuperii Protegomenis ad haedrum ed. l. p. XC sqq. disputa

36쪽

scribendo explieuisset, factum est, ut Dionysius,

tyrannus SyracuSanus, Oreretur eique Suecederet

adolescens Dionysius Quod quidem mi Corfinii

ration accidit Olymp. III. . a. 36 n. Chr. n. Hic quum imprimis regeretur Dionis consiliis, qui iuvenile ius ingenium doctrina et sapientia ad iustitiam,

moderationem, virtutem flectere studebat, Di faciendum en Suit, ut lare esSeret Platonem, Cuius consilio et auetoritate in ea re uteretur Quanquam vero Phi-lOSophu Superiore tempore riati graviter erat monitus difficillimum Ss tyranni animum ad virtutis et

sapientiae Studium convertere tamen et Dionis umi

institutum esse. Audi bat enim tyrannus philosophum magno cum studio de rebia gravissimi. disserentem, adeoque omnem tyrannidis Speciona ita abolebat, ut Cive optima quaequo eo sperarent. Prodibatonim in publi Cum it Cum Civibus verSabatur non R-

tolliti, tyranni eo stipatus, Sed , viri S sapientissimisset prudentissimis ircumdatus Vitam citem agebat eam. Ut in optimi Studii versa rotur, nihil turpitudinis in admitterset In imperi, doniquae nihil fa-eisebat erud0liter, mihil iniuste nihil sinoe prudentissimorum virorum consilio ') At enim suam spem optimi quique de Dionysio ex his rebus constet erant, eam invidia se ea minia, vulgaris illa aularum e StiS, reponte reddidit irritam. Desiderabant enim improbi quidam, ut pristinam ipsi recuperarent foeterum

Centiam, Priorem rerum Conditionem, et imperii hab0nas ad se trahere conabantur fracta Dionis auctoritate. Quantum vero valeant alumniae et obtrectatione non solium apud principes, Sed etiam apud privatos, quis est pii nesciat Itaque suum Dio sororem Dionysii in matrimonio haberet, tyrannum isti Callide monebant, ne affini nimiam potentiam cone ederet, ut qui regnum conCU- piscere videretur Quae criminationes non caruerunt eventu Pulsus enim ex patria stilo. frustra ib-

' quos laudat Tenuem annus . c. p. 5 2. ' Plutaroli Mimia p. 3. cap. 12 qq,

37쪽

XXXI

nitonte Plutone, ne quid in tutorii vii uni iniusto statueretur. Quo facto non Solum nil roboruin potentia crevit, sed etiain animia regis ita coepit mutari, ut, quid eventurum SSet, viro Sapiente non Diplius

praeterire poSSel. Etsi igitur Dionysius Plato nomomnibus modis retinere Studuit, cuius dis sessum sibi dedecori ore arbitrabatur, tamen philo Sophia A, qui artes civium improborum perspexisset in patriam ibi redeundum iudicavit. Quocirca impetrata rei venia tandem rursus Athenas revertit. Quod quidem ex Corfinii ration ita accidit olymp. III. . a. 365. . Chr. n. biennio OS quam profectus erat Sy

Quod autem fecerat ex primo itinere redux sa-ctus, ut e totum dederet philosophia studiis, id quominus nunc quo liae facerot, prohibuerunt tempestates mox in Se uiae. Quum enim Dio Athonis xsul viveret, ii Se autem tyranno pollieitu esset velle se reverti Syracusas, Si Dio in atriam revoearetur, praeter XSpectationem accidit, ut non in multo post tertium iter in Siciliam esset suscipiendum. Invitatus est enim a Dionysio, sive quod is improborum hominum consilia uno ipse reiiceret se improbaret, sive quod di se es Sum Platonis prae inani quadam ambitione laudis pie studio aegre ferret, ut Syracu SIS reverteretur. Quibus tyranni precibus etsi ab initio nihil tribuendum putavit, tam se quum ille non Solum ipse polliceretur velle Se Dionem restitia ore honis quo consiliis obtemperare, sed setiam amici latonis, imprimis Archyta Tarentinus aliique Pythagorei regem ad bonam frugem redisse affirmarent, tandem Spe rerum meliorum animo concepta tertium iter Syra usas Su Seipere oonstituit. Itaque navigavit in Sistitiam Olymp. IV. . a. 36 l. a. Chr. n. anno aetati SOXR-geSimo nono. Sed spes eius tum quoque in irritum cecidit. Nam tyrannus neque Dionem revo avit in patriam et grassari omni scelere coepit Platonem vero reditum in patriam parantem non solum omnibus modis itinere prohibuit, sed etiam vexavit crudelissime, ut omnibus larissime appareret non OSSe

De his omnibus legendus ist imprimis Plutare huc L c.

es. Pnne muri n. p. 54 sqq. qui rem uberius Xposuit.

38쪽

XXXII

coire anne itinii inter Philo Sophos atque tyranno S. Neque proiecto hilosophus Salvus fuerat evaSurus, nisi Archyta nii SiSSet Ibamiscum legatum, qui Commovit DionySiuni, Ut uui non Sine miniere dimitteret. Ita lautum St, ut Phito anno proXirmo, qui S 360. a. Chr. n. maXimo periculo liberatus, in patrium reverteretur ). Septuagenarius saetus non turpi consenuit otio, sed do eundo et Seribendo sexcitare et iuvare perreXit

sapientiae tu diu. Quid quod etiam perhibetur Cyrenaeis Arcadibus, Thebnnis , Cr toti Sibus, aliis populis, in ferendi legibus ut luo phus publicis meti- dandis nil ab hoc sempor consilio suo affuisses ''

Nimirum qui tam multorum populorum more , legeS, instituin o noverat, i non poterat tori quin omnium optimo iudicare oSSe videretur , quid ni communem divitatum Singularuni salutona Conduceret. Quanquam quae do his rebus a veteribus seriptoribus trudita sunt, en non temere videntur pro veri habenda esse. Vellemus vero liquid ertius exploratum uberemus do via et ratione Studiorum, quam illo tempore philosophus tenuerit. Ita nim otiam de libris in illo tempore Seripti Certiti poSSet iudicari, ne curatius quo

d0finiri tempus, quo litteris consignati sint istino hoo

tantum RecepimuS, eum uno et octogoSimo anno seri bentem obiisse adeo quo in tabidis suis seliquisse initium Politia multis ui odis variatum, verbis alio atque alio ordine collocatis '' . Ex quibus narrationibus, si quid iis subest veri, recte Colligere videmur una extrpma aetate

scriptis potioribus olim in vulgus editis limam adhibuisse. Nam qui eum suspi ati sunt Politiam illo

' V. Plutare h. l. t . ' V. Plutaret, ad Princi p. inerud. p. 79. D. adv. Oint. p. 1126. C. Aelian. V. H. II. 46. Di Og Laert. III. 23. ibique Menag. '' V. Cicer Cato mai. c. . Euphorion et Panaetius P. Diog. Laert. III. T. Dionys de compos ver C. 25. v Ol. V. p. 209. d. eis k. I p. 406 sqq. d. Sohaeser tibi v. nipp. Quintil. Inst. VIII. 6. 64. Ex hac inmennarrationes qui Ontinuo collegerunt Platonem ad grandem usque senectutem id egi SSe, ut Seripla superiorum tempOrem Omnia usque limaret et perpoliret, ii pro laeto iudicio suo falsi sunt. Ne ver de hoc ipsius studio veteres eriptorses quidquam memorino prodiderunt.

39쪽

XXXIII

'Oniectiar Sua a vero aberraSSe. Neque tarnen integros

illos anno S, qui usque ad vitae ineui interfluxerunt, videtur unice perpoliendis libris suis ini pendisse sed setiam in senectute nova condidisse ingenii monumenta. Quae qualia fuerint, etSi non potest certo definiri,

tamen coniectura assequi licet. Perlustrantibus enim nobis omnem Platonicorum librorum unierlun Semper visum est opus de Legibus eripium non solum senile quiddam habere, quod a ceterorum librorum vigore et venustate plurimum distaret, Sed et inui confirmare narrationem eorum, qui Platonem tradiderunt, OSt- quam tertium in patriam redii S Set, animum advertisse et tanquam ex dearum meditatione remisisse ad rerum

humanarum, quale re Vera SSent, Conteni Plntionem.

Quod certe nemini mirum videbitur, qui Secum re Putaverit eum rerum sum, tum ipsam Sene tutem etiam prae Stanti Ssimorum lionii num animos ab ii S, quae sola ingenii sublimitate attinguntur et una menti consideratione percipiuntur, revocare Solere ad Sobriam Ogitationem earum rerum, quae in ipsa vita humana cernuntur atque non mentem tantum, Sed etiam sensus

propius attingunt. Itaque philosophus quum olim mente et cogitatione plerumque in dearum doctrinaeSSet VerSntUS, Vergente aetate potius ad hominum vitam considerandam animum adiecit, ut quaSi compararet ipSam rerum veritatem cum doctrina illa, quam

olim divini ingenii subtilitate atque celsitate condiderat. Quum vero, priuSquam Academia relicta in Siciliam iterum navigasset, admirabile illi opus, quod est de

optima civitate, composui SSet, et O Stea animum ad res civiles aequalium Suorum advertere quaSi neceSSitate quadam eoaetus esset, eundem illum sapientiae

locum denuo tractavit in iis libris, quos de Legibus inscripsit, in quibus ab ultima optimae civitatis forma

ad ipsius vitae veritatem descendit, atque rem ita instituit, ut leges ScripSiSSe videretur, quae OSSent VeriScivitatibus prodesse quam phirimum, quantumVi ab earum institutis mulium essent diversae ). Qua in re etSi ita versatus est ut quae de origine civitatis eXpOSUit, ea conSentiant fere cum iis, quae in Politia disputaverat, tamen quae pertinent ad exemplar illud

' V. Legg. V. p. 739. VII. p. 807.

40쪽

XXXIV

optimae civitatis, quod civibus pro POSuerat, non attigit, plurinatim operae collocavit in describondis offieiis et muneribus magistratuum atque inStitutione puerorum. Vidotur autem Plato, quum libros de legibus consignaret, in animo habuisse consilium alius etiam scriptionis Omponendae, qua doceretur, quae e SSet optima civitatum emendandarum alio pro varia temporum et locorum conditione ). Quom tamen librum quominus vel inclio aret vel absolveret, senectutis imbecillitas

aut mors prohibuit. Obiit autem lymp. VIII. l.

n. 348. . Chr. m. anno aetati octogesimo primo ' .

Et hae quidem sunt, quae de vita divini philosophi vel memoriae sunt prodita vel ex scriptis eius probabili conte tura colligi possunt. Quae omnia qui limo quasi obtutu consideraverint, ii tam de viri ingenio, quam de eius philosophia et scriptis rectius iudicabunt, quam ieri vulgo solet. Quemadmodum enim audiendi non sunt qui Platonem singulas Oe-

trinae uae partes X aliorum philosophorum placitis collegisso dictitarunt, ita etiam rei ieiendam censemus opinionem eorum, qui illum contonderunt solis ideis quasi deditum et tantum non Con Seeratum fuisse, bomni rerim humanarum meditatione remotum et alienum. Etenim tota Platonis sapientia paullatim quasi nata est X aetati S, qua ipse visit, in Stitutis, moribus, opinionibus, iudiciis, adiuvante naturae bonitate, qua excessuit philosophus, ut fieri non potuerit, quin ad

eadem etiam referretur, Prae Sertim quum accederet rerum Su e hominum muliorum consuetudine ollectus Quum autem indefessum oritatis studium philosophum impuli SSet, ut superiorum philosophorumphi ita perveStigaret, Ogno Sceret, Xploraret, tum inge1Ri virtus et praestantia effecit, ut neque temere illis acquiesceret, et paullatim ad eam contenderet philosophiae e ectionem et excellentiam, quae non solium aequalibus, Sed etiam posteri merito viSa Stprorsus Singularis et paene divina. Iam ero reputantes animo, quali fuerit vitae curSuS, quem philoSophia emensus est; porro quibus

U. Dilitio in Examine Platonicorum ibi orum de Legibus p. 10 sq. , qui hoc veri Similiter collogit ex loco libri V. p. 739.

' V. Corsin. I. e. p. 37. Cicor Cnt mai. . . a.

SEARCH

MENU NAVIGATION