장음표시 사용
211쪽
M A TYM. c R , , . n x Sublata de medio voluntate, omnis actus es Indis. serens.l. edissimam. ubi Bal. C.de adulter. Voluntas libmiuis est ambulatoria usque ad supremum vitae exitum .l.ilii .de ad i.lega. Voluntas morte finitur. l. iiii. locat.I. cum hi est tus.f.f.de donat. inter Vir.& uxoril.si gratiosiZ.de, rescrip.in vj. Moriendo quis velle videturil. Uxorem. s. seqvola. delega.iii.
Paria sunt aliquid per me fieri , et per alium mea
voluntate.l. filio familias.C.de lucidelibe. Ea quae voluntarie geri mus,non extenduntur ultra,)quam gerantur. l.cum te.C.ne uxor pro mari. gl. hn. in .l.solum.de 4ssi. procur. Caesa. Quae voluntate nostra non proeedunt acti urinee in
' praeiudicium nostrum, passive a lege interpretan'tur.lui ministerium. i Bal.C.de lib.causa. Quod a solamius voluntate dependet, quasi possibile reputat.l.apud Iulianu.6.c6stat.de leg.jVltima voluntas non potest stare in suspenso.l. fin.
Posterior voluntas attendi debet. l. si autem. de aq. plu.are.l.claru C.de fideicommis Plenior voluntas sentanda est. I. si ita scriptum. de
haered. institi 'voluntas coacta, voluntas est & operatur effecturi voluntatisa. si mulier.ksi metu. quod meta causa. l. qui ita in prin.ad Trebel. Voluntas hominis habetur pro lege.g. disponat. in
Nihil magis hominibus debetur,quam libertas sise
Variae sunt hominum voluntates.l. quia poterat. Trebell. Quicquid sit occasione alicuius inuoluntarit,inuoluntarium dicitur.l.qui leuandae.ad.l.Rho.de iam Ex
212쪽
Ex actu nullo legitur quandoque via untas. l. sin. de pret, .eo l. legatum .f. pater hortos. de adime. lega. Voluntariae necessitati Minime succurriturit si side- iussor.g. qui necellar in m. qui satisd.cogan. Nestro velle videtur quod non potest. l. Lucius. f. imperatores. ad munici p. l. si tibi .f. unius de optio. leg.c.cum a nobis de senten.excom. Veste su uiri cuique est,nec voto vivitur uno. c. quia diuersitatem. in prin. ubi glo .de concessio. praebe. Quot capita, tot sententiae. c. sicuti in sacramentiso de consecr.distin .iiij. glo.I. in c. super literis.extra de rescrip. Non dicitur nolle qui velle non potest.l. iiiJ. de a quinta ered .l. pater. in princ. de cond.& demonst. Paria sunt voluntatem verbis, vel facto declarare. l. recusari.vbi glo .de acquir. haered.l.de quibus . deIegi. l. Paulus. rem rat. nab. fini vult unum,censetur velle omne aliud, sine quo illud esse non potest. Vel, Qui vult conseqtιens,
videtur velle Omne necessarium antecedens. l. il-
lud.de acqui.haered. ad reni mobilem.& l. ad legatum .de procurat. I deniq;.6. interdum. de pecul. leg. Fallit ubi antecedens tacite induci non potessit. haereditas ad Statium.de haered. instit. Bona .voluntas pro facto reputatur. l. si quis in testamento.& l .uter. in fi.de condit. instit. In maleficijs voluntas spectatur, non exitus.l diuus. ad i. Conde sica. In maleficiis si iactum excedat voluntatem,attenditur factum non voluntas. l. si seruus seruum f. si uis insulam .ad leg. Aquit. l. qui saccum .de furt. em seueritate voluntatem sceleris,qua effectum puniri,iura constituunt.l. quisquis. in prin. ad leg. Iul. maiesta. l.is qui cum telo. ad i. Cor. de sicar. l. si quis non dicam. C.de epist.& cler.
Voluntas & propositum distinguunt maleficia. l.quio iniuriae
213쪽
iniuriae,& int .verum est.de sur. Qui equid agunt homines, intentio iudicat omnes i. ubi glo.& doct. C.adi. Cornel.de sicar. Efiectus continges praeter intentionem agentis , non consideratur.l.qui foueas. & l. si putator. ad . l. Aquit. l. ij. in fi.de cond.& demon, Ea quae sunt voluntatis,a persona non separantur.I. iiij.loca .c.si gratiose .de rescrip. in v . Angel. In l. illa institutio .de haered. instit. Quae ab initio sunt voluntatis,ex post facto sunt ne icessitatis .l.sicut. C.de actio.& obligatio. Propositum in mente retentum nihil operatur. l. tirepetendi .de condit. ob cau.l .cum in plures .f. I
Ei qui suae mentis non est culpa imputari non pote . sed&si .f.j.adi. Aquit.
Vbi mens est certa Ie verbis no curatur. I. ii J. .aeliber. praeter. l. non aliter.de legat. iij.
Nens est potentior verbis. l. Labeo. in fi.de suppeti.
legat. Nullum maius est mentis nostrae testimonau,quam qualitas i specta verborii. Bal. in c. j. extra. de test.
Idem operatur oppositum in opposito,quod propositum in proponto. l. s.f.fi. de legat .iis. l. qui quartam. de legat.j. l. si ut proponis. i3. C. de nupt. l. a ex toto. in princ. de legat. I. Sapientis est in melius mutare propolatum .l. non nunquam.xbi glo. de collat honori instit.de lega. in princ.& ibi Ang. Aret n. . Voluntas intelligitur cum effectu . l. si conlitterat. ubi glo. fin. regund. Voluntas post mortem non renascitur. l. I. in fin. C. de sacr.sanct. Eccle.doct. in l. Centurio. de vulga. Natus euentus bonae intentioni minimὰ imputatur cap. de occidendo. xxiij. quaest. v. cap. illa. xv.
214쪽
STV . LIB. I xos amas actus agentis intentionem demonstrat tria on codicillum. C.de testa.
inalis est actus, talis praesumitur animus. l. si non
Actus sequens, pr cedentem intentionem decla rat.f. pauonitin. insti .de re.diuisi. In omnibus ab animo dependentibus,magis attenditur intentio,quam factum. l.etiana .f. I. ubi Bal& Alex. in iii3. not. solii. mat.l.j.g.ditius.de sica. Vbicunque aliqiud potest fieri duplici intentione probatur intentio per sacramentum. Bal. in .l. a qui natura. 6. cum me absente. de neg. gest. quia in consistentibus in animo, statur allertio i almmus cum iuramento. glo. in Latiar. instit. deact. Propter nimiam verborum subtilitatem , latitudo
voluntatis impediri non debet. l. viai.in fin. C. ut actio ab haered. Volantaria conditio non extenditur, sed formalia ter est adimplenda.l. metitus. & l.qui haeredi . deerind.& dentonst. Bar.& doct.in l.gallus.f.& Quid si tantum.de lib.&posthu. Verbum volo,est fons & radix omnium actuum:&dispositionum. Alex.consi. Iso. plura narrata. vO-i lumi.vj. doct.in l.j. in prin.C.de sum.trin. rVerbum volo, est ab omni necessitate abstractum. & regulis iuris non submisii m. l. ante litem. de pecul. Verbum volo,denotat adeo liberu arbitrium, quod quis potest praeferre iniquum aequo. l. fideicom- missa.f. quanquam.de lega. ii3. Verbum volo, in principe habet vim legis,& ratio in .sed quod principi. insti.de iure natur. Necessitas non habet meritum, sed voluntas.Bald. inl.ex placito.col. iiI.de re permut. In praeiudicium tertis, voluntas mutari non 'petest.. Lquaesuum.de senex portan.
215쪽
Ex sola voluntate, tacita vel expressa, concurrente potentia,inducitur actus.c.cum super.de osti. deleg. Iacin I.Barbarius.circa princ.versic. item pstes.de Offi.praeto- - Oui non vult quando potest,consequens eit,ut cum velit non possit. l.multum interest. C. si quis est. vel sibi.l.quod sponsae. C.de dona. ante nup. Inanis est voluntas nisi adsit potentia.l.nolle adire.&1bi not.Alex.in princ.de acquir. haered.l. paterseuerinam.in princ.de condi.&demon. Voluntas alicuius talis esse praesumitur , qualis esse debet.Bal.in l.j. in v.col. C.de sacrosan.ecelet. Actibus in cunctis dominatur sola voluntas.
VLTIMvM terribilium mors.l. vltimum. de poenis. Vltima derogant primis. l. pacta nouissima. C. depact.l.si mihi.f. in legatis .de lega j- Vltima voluntas est ambulatoria, dcete uocabiIis.l. iiij.de adimen. lega. . Ultima opinio in dubio censetur approbata. L qui filium .g. Sabinus.vbi glo.ores ad Trebel. Vltimum verbum praeualet.l.stichus, imo Pamphi
Vltimo substituens caeteros onerasse non intelligitur.l. vel singulis .de vulga. . Ultimus dies termina , totus debitori conceditur. . . omnis. instit.de verb.obli. Vltimus soluens solutum repetit. l. cum duo . ubi Bar.de condict.indeb. Vltimo loco dicta magis inhaerent memoriata Specula.tit.de disput.*. post hoc autem.infinis i
ACC Ess Ir vobis ornatissimi iuuenes hic secundus liber praeter intentione quide, cum ut initio
testati sumus nihil prae se serat ingenio, laboris
216쪽
verb permodicum. At verb non negligenda uti- .litas inde proditura est , si cui vobis usui esse possint praescripta axiomata, ex nostro praecepto didiceritis . Nempe eorum maior pars, non ex verbis, sed ex mente legum deprompta inuenietur. Proinde vestriim erit studium, sinhulo quoque die .sex: aut decem menti, intellectuique affigere, nec tamen sola memoria contenti esse, sed leges ipsas diligenter excutere, ut quonam pacto a doctoribus indu-- ctae fuerunt subtiliter perpendatis. Qubd si ex diurno studio, unius tantum legis mentem assecuti sueritis , non omnino vobis ea dies perierit. Quippe nullam artem numero, vel quantitate meti mur, sed modo: omni hie disciplinae a prehensio, non laboris quidem, sed ingenia officium desiderat . . Quamobre ille sciat om
tum ι' bene pertractare didice
217쪽
IRABITVR sortasse quispiam, quorsum liber hie extra propositam materiam inseratur: quasi nihil commune habeant Musae cum legibus. Verum nom alienum ab instituto nostro sore coperiet, si aliquot aifficilium t gum interpraetationem,me versibus explicasse cognouerit, ut iri hac otioque pam te multorum desiderijs satisfacerem,& nonesti otii ac recreationis exemplum darem, Nempe cum insuperioribus libris, nonnunquam a seueris legum studiis ad leniora exercitia animi gratia diuerticulum seri concesserimus, nullum suauius aut delectabilius bonarum literarum amatori otium esse perpendimus, ouam Musarum dulce commercium. Nec opponat aliquis oratorum libros potius elige-dbs, ex quibus fluentem illam,velut ex lacteo quodam sonte, eloquentiam haurire, atque imbibere liceat, quandoquidem hoc ipsum non extra Iurinconsultorum limina quaerendum est. Neque enim aliunde id petendum videtur, quo nostris in pen
tralibus maxime abundamus. c. id,quaeso, prudentum resposis purius,tersus,aut Aegantius3 quid maturius, grauius, aut diuinius λ sed de his satis suprὶ
218쪽
tractatum est. At vix potest inquies) eloquentia cabreuitate esse coniuncta. Et quid C. Caesaris stilo vehementius)quid Brutorum Iaconismo eloquentius Quinimo hoc ipsum magnopere suadet, ac delectat,quod ab omni tardio remotiim est. Proinde nihil omnino auditoru animis magis insidere, nihilque ad instilIandam auribus disciplinam utilius presentiusve esse putamus, quam elegantem breuitatgPostquam igitur & leges ipsae elegantiam redolent, & oratorum Ioco Caios,Celsos,Μarcellos, Pomponios, Palilos,Ulpianosque nostros habere possisemus,quorum lucubrationibus,& monumentis eo tinuam operam demus,non absurdu suerit ad amo
nissimos Thespiadum colles quandoque diuertere,& limpidissimis Caballini sontis laticibus sitientia
labra proluere: quod quidem a nonnullis maioribus nostris factitatum, atque obseruatum fuisse legimus.Nam& Sabinum,Paulum, Vlpianum, ac pi sque Iurisconsultqrum,Homero,Virgilioq' po orum coryphaeis , familiares admodum fuisse constat. Herennium quoque Μodestinum, non modo poetarum lusibus magnopere oblectatum,Verum Sceleganter ipsum versibus scripsisse, argumento sunt epitoniae illae in singulos Virgilij libros conscripti,
quibus nihil sanὸ venullius, aut elegantius dari po-helh. Sed & Caium Iurisconsultum, Musarum mini-mὰ expertem fuisse didicimus. Namque inter caetera quaerenti: An fructus pendentes , una cum ipso fundo,actione unica vendicare liceret, monosticho dubium absoluit.
Fructus pendentes fundi pars ese videntur. Quod si earmen edere non statuisset breuius ytique . pondisset: fructus pendentes sundi partem esse. Cinu praeterea Pistoriensem,legum interprete celeberrimum, a quo Bariolum plerunq; solidas ac persectas inebricas hausisse videmus,amatorios verius, O sed
219쪽
sed tum materna,tum Latia lingua belli si nielusisse nemini obscurum est. Sed quid susius maiorum e empla excuti mus Num singuli e nobis hodie. argumentum praebet,vir ille nunquam sa ista udatu . Alidreas Alciatus , qui & Solonem Apollini, & Mysas legibus ita conciliare iacile nouit, ut vel ipsum Isso destinum in utroque genere praeceillare non inina ς-rito videatur λ Quamob rem ylium fuit . foe loeo iuuenes.admonere, ne si quan ' per otium Musis vacare libeat) obscoenis,aut sanast inlinibus ingenium,stilumque satigent: sed noibo .m gis exemplo excitati,aliquod honestum& laudabile poema meditentur: quale esset,vel Veteris aut noui Testamenti sententias, praeceptaque , & historias perstringere, vel prudentum, aut Caesarum responsa versibus explicare. Quod,& a nobis aliquando factum, obseruatumque suisse, postremus hic liber facile indicabit.
DOMITIAN vs Vlpian. intit . de iitrisdiet. omn. iud. lib. Digest. secundo .
IMPERI vM aut merum,aut mistum est. Merum Ια-
perium est, habere gladij potestatem ad animaduertendum in iacinorosos homines: quod etiam potestas appellatur. Μistum imperium est, cui etiaturisdictio inest, quod in danda bonorum possessi ne consistit. Iurisdictio est etiam in iudicis dandi
Sunt gemina Imperῆlperies, misturrime merήmm . i dicitur esse merum imperium , quia novile se i D icium , utilitasipue exercet publica: mipo :NObi que sicium, priuatis e commoda βιβntidi .
220쪽
Naximus imper tradus es , tenerale potentum i/Cogere consilium, mgenerales condere leges b, .m
Indulgere reis,ς gnatos cudere mmmPId. . . l. -
Huue seperit, laes soli dicuntur habere.
H Λ I O R eri Μ Λ G;N V s. ANaiores tenet ille gradus, cui vindite poena Rut naturalem,aut ciuilem tollere vitam, Corporeumque g reo licitum est abscindere membrum Necnon perpetuis damnatum ascribere remis, aut ciuem exilio quem deportare perenni, Carceris aeterni vel eondemnare x latebris.
Hanc praeses nullus potis est imponere poenam. PARV vs GRADus, Exercet 'paruum imperium quicunque relegas, Munitumque m iubet patria decedere terra: Compulit ut victum Ciceronem Cliatas olim. Huius item imper' est quanquam exploranda 'per illam Crimina sunt potius torturae ' infigere poenam , Apscere p auigrauiter corpus cuiusque nocentis strivelut multo duris, ei caedere aeris. Impers nequeunt ' species legarier istae. Μ IN ORGRΛDUS. Imperium minus sit, modico pro crimine eorpus Castigare parum, atque leues cognoscere noxas μ'. e magistratus cunctis Lis competit actus