장음표시 사용
271쪽
naturale est. Neque etiam acidum ullum fixum, aut volatile, in humoribus naturalibus, sanisque, adest. Sal au. tem nativus hic singularis est naturae, postea examinandae, sed longe minus volatilis quam aqua: utpote ne ebullitionis quidem eatore adscendens. Mirabile, nihil materiae nutritioni aptae contineri in hae urina unquam: nam chyIus, lac, caseus, serum, Lympha igne coagulanda, hic absunt, quo Medici jure agnoscunt pro sola originali ni tritionis materie. Ergo nutrimenti nihil cum lotio exit de corpore. Acerri ma, putridissima, subtilissima, nutritioni inepta, corpori no- eitura, munere suo alendi perfuncta, ex chylo, lacte, sangui. ne, ct inde derivatis humoribus, tandem nata per vires vi. tae, per renes de corpore evaeuantur. Urina igitur exhi-het humores omnium maxime per vim nostrae naturae mutatos, ct nimis quidem, quam ut unquam inservire ultra saluati corporis queant. Urinae ergo parcitas, aerimonia, color, spissitudo, multa Medicum pulchre docent, aquae neces.sitatem indicant,humorum eonditionem demonstrant, statum humorum, morborum, requisita remediorum , ct quaenam inprimis corpori pestisera nimis di luendo erasin sangui. nis. Quam nocet nimia fluiditast
Prina ea lena inspissata ad quadragesimam, dein
desillans vasa cum arena, dat Spiritum alcati num , Salem aleatinum volatilem, Oleum
foetidusimum, Forcem salinam. APPARA T V S.
Si destillatio Urinae eontinuatur, donee de librὶs quadra.
ginta sie tractatis, una modo residua est; aut, si talis urina recens ex humili, capaci, cylindrico, aperto, vase, calore fere ebulliente exhalat eousque; tlimque erasso, nigrescenti, acri, residuo admiscetur arenae mundissimae, prorsus insulsae, triplum; fitque dein ex retorta vitrea, igne arenae, prudens destillatio per gradus primo satis lenes, saepe examinan-
272쪽
do liquores egressos, recipiente toties amoto. Tum primo prodibit aqua limpida, ut praecedens. Dein, ubi sicca
fere incipit reddi massa, latex quidem limpidus prodibit, sed
acer, igneus, alcatinus; continuetur operatio, quamdiu ille exibit talis, serveturque seorsus. Postea agglutinetur excipulum quam arctissime ad vas destillatorium. Jam, incitato per gradus igne, urge materiem, incipient nebulae oriri albae satis diu pergentes ita nasci; porro pingues striae; deis hine liquor suboleosus, flavescens, ct cum eo simul sal albus, subflavescens, Elidus, aleatinus; postremo, summa violentia ignis, oleum adscendit flavum, vel aureum; quo cessanα te exire ulterius retinebitur foex salina terrestris in fundo. Aqua prima vix alcatina, aeris, aut salina, oleosa nullo modo, sed similis aquae Proeeniis praecedentis. Secundus latex Odc rem emittit acrem, alcatinum, manifestum I linguam ferit igneo punetii, ct sapore perfecte alca lino; effervescithum omni acido satis violente; saturatus acido quodam con erescit eum eo in salem compositum, neutrum, semivolatilem, hine Ammoniaco tum similem, sed determinatae juxta genium acidi naturae; est ergo vere alea linus, sed volatilis. Mi Processii 883 gignebatur. Omnia haee magis in tertio liquore pingui apparent, qui longe magis saturate alcatinus, sed oleosus, est: hine aqua, stle, oleo, unitis, constans, spiritus aleatinus votari solet. Sal denique totus seinper aleatinus, sed, ab oleo adhaerescente foetidissimo inquinatus, valis de ingratus est. Oleuin postremo simul, ct tandem, etiam prodeuns, olidissinatim, omnia inquinat nidore suo, ipsummie intolerabile prorsus, non modo urinae mephitin exhalati sed stereoracei quid foetoris emittit. Foex autem ultima, ign. aperto caletnata,dein per aquam in lixivium inducta ve. rum Salem Marinum reddit, si homo illo usus fuerit.
Ilin, apparet, Salem nostrum urinosum, non esse alcati. num, sed certo gradu ea loris talem fieri posse. Tum
patet salem nostrum urinosum nΘn esse Ammoniacum: quia sal Ammoniaeus, certo gradu caloris volatilis, per eum tamen sublimatus nunquam alea linus fit, sed compositus remanet, quotiescunque id fiat; quum sal urina etiam quidemnatusae semilixae, certo tantum gradu caloria reddatur vola- . tilis,
273쪽
positi penitus exuit. Accedit ergo ad naturam alca lini, de Ammoniaci, sed tamen neuter horum vere existit. Quin oeinde cernitur, salem, spiritum salinum, ct oleum primumι fere aeqtie volatilia esse in statu sano. Patet quoque spiritum hune pinguem vere de tribus conflari,aqua nempe, oleo. sale, in quae tria etiam resolvi commode potest. Inde etiam vis naturae humanae blandum, candidum, iners, in Odorumspingue, alimenti, chyli, lactis, adipis, medullae, convertens in aere, flavum, inflammans, foetidum, tenuius, etiam intelligitur: unde illud olidum urinae pariter oriri solet. Tanadem hine scimus, salem fixum alea linum non deprehendi in humoribus nostris; qisia nunquam in maxima copia urinae sic tractatae potui reperire vel granum. Salem marinum ingredi sanguinem, illi miseeri, inde per vias lotii exire, it taamen non mutatum manere, agere igitur per vasa pleraque eorporis, sed reactioite horum non mutari. Quae considearantes infiniti usus in Medicina agnoscetis experimentinuhoe ipsum. Helmontio laus sita
Urina recens inspissata desiliat eum alcati o.
Inspissato, iit statim, lotio feeenti assunde aequalem copiari
olei Tartati per deliquium, aut Cinerum clavellatorumἡ ipso momento vapor adscendit acer, alcatinus, volatilis,ut de urina penitus putrefacta exhalare solet, quando calescit. Si tum ilico inistum hoc ex eueurbita pet alembicum leni igne destillat, prodibit liqtior limpidus, quasi striis spirituum de- euriens, qui est aeris, valde aleatinus, volatilior aqua, Omni nota Aleali referens verum, di forte ι Quando autem loco olet pee deliquium, fideissimum sal tartari affunditur, saepe tum sal alealitius sieeus in hae destillatione; prima viceι adscendit ex urina: uuando autem primus ille liquor alca- Iintis de uio, ex alta eucurbita, leni igne elevatur, pars prima adscendens salina, alba, aleatina, esse Oletim cum AlcaῶIi fixo adjecto in fundo haeret, ae si magis inde fixaretur. Tandem vero, ubi ovinia exsieeata prius, si valido agitur
274쪽
PARs II. IN ANIΜALIA. 273 igne; oleum foetidum, flavum, quoque prodit, sed post salem
Ex hoe experimento eonstat, eam indolem esse salium ho-strorum urino rum,ut sal alcatinus fixus uno momento illos ita mutet , ut aliter ingens ignis actio praestitisset in experimento praecedenti. Hine etiam scitiir, alcatinos fixos sales, humoribus nostris permistos, eosdem statim reddere acres, alcatinos, mobilissimos, volatiliores ipsa aqua nostra; ipsis nostris spiritibus, igneamque ipsis rodendi facultatem lmpertiri, inque pii tredinis naturam convertere quam subitissime. Si natus ita sal, ct salinus spiritus, aliquoties parvo igne iterum destillant , fiunt tandem tam puri alcatini, ut de cornu cervi, aliisque pretiosioribus, parari solent. Si acidis permiscentur, ebulliunt effervestendo quam violentiissime, inprimis si sinitii concutiuntur. Tuinque domanis tur ita mutati, ne porro acres sint. Mutantur, ne aleatini; ivel ignei maneant. Figuntur, ne calore sani corporis avolent. Amittittit vires agendi aleatinis proprias volatilibus , inprimis dissolvendi lethali fere attenuatione humoreseorporis. Tandem, quod maxime nostra hefert, Mediei
norunt miram mutabilitatem salium nostrorum a nativa
sua indole in varie mutatas species, harumque proprios esse ius in unaquaque specie i tum & remedia quamlibet spe. eleua, gradumque ejus corrigendi. Quae quidem omnia per experientiam jani nota Veteribus. In febribus eunt ea lore, dc motu, auctis, Hippocrates acescentia; vel aperte acida, sola admittebat in cibo, potui meditamentis. Exitialia alealia fixa nostro iii corpore, quoties ibidem ar. dor, motus, Odor urinae gravis , color flammeusi topia parva, nimis dissolutus humor. .Quanto igitur damno inhia tales sales adhibentur maxime in Peste:
275쪽
Urinae recenti sanorum, in primis inspissatae, adsimula calx viva conciliat Spiritum igneum,
Lotio reeentissimo iniiciatur calx viva, ipso statim momento vapor exhalat sponte, qui neres ferit igneo qnasi fulminis imi, sique tum oeyssime vasis quam curatissime elausis lenissima sit destillatio, aqua acquiritur limpidissima, odoris intolerabilis ignei, instar praecedentis, sed longe
magis acer, ct volatilis. Quando autem urinae prius imspissatae ad quadragestinae refiduum calcis vivae aequalis adia miseetur copia, idem multo fortius fit, ct destillando spiritus paratur nulli comparandus alii, sive acre igneum, sive volatile incoercibile, spectare velis. Postquam omnem
hune spiritum juxta artem destillando separavisti, atque deinde denuo applicas destillationi, nunquam inde salem confietes, ut in Processii praecedenti, solidum, sed Iiquia
dissimuin constanter deprehendes. Quocunque autem eum acido permiscueris, effervescentia nori excitatur ulla.
Tamen per acida ignea vis, ct volatilitas, quam plurimum diminuuntur. In Processit hoc opus est prudentiat silmilae enim calx viva urinam, ejus ve spissamen attingit, ingens excitatur ebullitio, aestusque quam maximus; qilumque e dem momento spiritus acerrimus, ct volatilissimus omnium notorum, nascatur; hin ille violento calore agitatus furit, rapidissimeque movetur: unde incauto pulmoni periclitum praesens, summumque, quam celerrime a dferre potest; inflammatione scilicet momentanea tenerrimis vasculis coniselliata , atque directe applicata sanguini vitali, per Pu Iino. nem acto. Si enim spiritiis hie durae cuti viventis, ca Ienistisque, tenetur applicatus, eandem sane quam ocymine eonvertet in gangraenam lethalem parti. Antota erastities inter superficiem sanguinis pulmonalis di aeris in vesiculis. est millesima pollicis Spiritus autem hie urinosus cum ealiaee viva paratus in aere aperto cito exhalat id aere, latex manet in eo.
276쪽
Iline caleis vivae actio in humores salims, urin Otis, tora poris nostri patet: facit enim adjuta talore, & motua vitali, statim nasci hujusmodi igneos spiritus, pulpae tenelli cerebri, nervorumque, exitiales. .Quo autem cor pus calidius, mobilius, morbo ardenti plus affectum, eo lethalior ejus usus. Quo acidius, aquosius, pituitosum marigis ex molli muco, eo poterit prudens illius administratio quandoque boni plus praestare. Interim simul cogitandum est, valere inprimis lixivium eateis vivae mirifice corrigere, extricare, dc ad facilem exitum disponere, sales muriaticos, fixiores, in sanguine nostro haerentes. Inde ergo remedium hoc singulare ad Seorbuti speeiem sanandam illam, quae a modo memoratis praecipue exoritur. In illo autem Scorbulo, qui a putrefacto pendet, inque oleo, ct sale, aericonsistit, noeet quam uiaxime. Unde sorte, utcunque, via detur posse conciliari experimentum Clarissimorum in Galatiis Medicorum, qui ibidem pellime cessisse narrant ealeis lio rivium, quod in Germania viderant singulari auxilio proin fuisse. Omnia autem haec magis vera de ealce viva saxea, quam de ostracodermatis ealei natis parata. Liceat brevissia me vera, quae hinc sequuntur, colligere, ct quidem I. Corrosionem violentam, quae contingit in eorpore via ventis, a calce viva illi applieata, magis pendere ab illis igneis, salinis, spiritibus, quos ealx viva parit de sale prius non acri, quam ab ipso corpore calcis rodente. 2. Hine in acidis, aquosis, austeris, lentis, mucosis, piatuitosis, morbis, ubi mobilitas, ct stimulus, absunt, requirI
solutis cuin acri, ealidis, aeutis, minus jam motis, sit eis, obesse. ' .
admistione rei non aeris, aeerrimos, igneos, venenatosι posse fieri.
sal, nee spiritus, nec oleum, ex humore sano : nam liquo τhla nulla, quam scio, arte, potest redigi, ut forma solidi uistis appareat, sed solus ab aqua invisibilis habeturi s S 3: Spi
277쪽
276 OPERATIONUΜ C Η ΕΜ ICARVM s. Spiritus ergo hos, non aleatinos ullo experimento ab acidis petito, omni aleatino longe aeriores esse neque ullum alium haberi cognitum, qui plus fundat acerrimum, o doratum, vaporem, nares assicientem: unde etiam patet, quam cito, ex in odoro fere sale nostro quam Ocyssime Odor, saporque, longe alienus nasci queat.
Urina reeentissima, ultimae digestionis, hominum optime valentium, statim igne aequabili, ducentorum graduum, ex vase purissimo, non inquinante, exhalet tanidim, donee reducta fuerit ad spissitudinem cremoris lactis recemtis; tum fervidus fere liquor percoletur per saeculum colatorium : ut tenax oleum in eodem aliquantulum retineaturict separetiir: hoc, quo accuratius, eo melius. Ingens deinde eo pia hujus in spissati liquidi crassi reponatur in alto vaase, vitreo, cylindrico, simpliciter charta circumligata tecto, quietum per anni spatium, loco frigido. Concrescet circa fundum totum massa talina, solida, dura, subpelliicida, fusca. Supernatabit liquidum erassum, nigrum, pingue, reiectum a sale concreto, ct quasi excussiim inde. Effundendo, haec separatur, in aliud vas salina inassa exemta , alffusa aqua frigidissima, ct concussa eum illa, depuratur ab oleoss' inquinamento, quod facile satis fit: quia non ita promte frigida solvitur. Massa haee salina servatur titulo suo. Si haec calida solvitur, colatur aliquoties, donee lixivium ita natum sit quam limpidissimulta, tumque in vase purissimo, . Vitreo, exhalat ad apparitionem pellieulae innatantis, sicque quiescens in frigore reponitur, concrescet in glebas, salinas. sui generis, distinctissimas ab omni alio sale. Figiara Sae-ehari Crystallis satis similes, ct soliditate. Non foetent. Alealinae non sunt. Nee valde volatiles. Hic Sal Nati viis Lotii.
Pulcherrime chemia, producto hoc sale, oeulisque exhiἀbito, Medicos doeet in senium illorum sutum,qui in eor-Pure
278쪽
PAR s II. IN ANIΜALIA. 27 pore sano sunt acerrimi, alealescentes maxime, sed non tamen alea lini, hine jam jam rejieiendi vi vitae, cui originem 'tamen debebunt, extra eorpus ipsum. Norunt inde Medici, caeteros sales, qui in aliis humoribus continentur, longe minus ergo acres, alea linosve esse. Gignuntur hi sa- 'les per naturam humanam solam, ex potu, ciboque, ct sale marino, cibario, asstinatis, mutatisque. Ipse Sal Marinus hic inest, sed neque solus. Sal hie seponaceus quidem, at haud valde pinguis. Diu reticus admodum, si aqua dilutus potathir, quin ct facile sudores movet, debito cum regimine. In metallis tam mira praestat, ut fuerint, qui sibi mira inde promiserint. Materies omnis pinguis, in illo spissa- merito urinae superstes, post hunc salem inde secretum, optima est, ubi leni igne siceatur ad producendum Phosphorum: quo proposito servari poterit. Certe S hoc experimento conficitur, Sales Urinae ita in spissatae inhaerentes non ita putrescere, nee alcalescere, ut volatiles facti ta in . promte aufugiant. Qui tamen aliter adeo facile mutantur.
Quid faeit Sal hie ad Calculum
Lae digesum Vicit Cremorem , acescitque.
.T ac recens, bubulum, repono quietum in vase cylindri xdeo, vitreo, capaci, in loco frigidiustulo, sola ehartatectum. Brevi colligitur sursum eandidissinius, eramis, pinguis valde, blandus, nec acidus, nec alcatinus, humor, qui Cremor dieitur. Ille sollicite inde separatur, colligitur, in aliud purum vas reconditur. Paulo post novus renatus, at parcior, Cremor, iterum aufertur, additur Priori. Sic pergitur donee nullus postea Cremor supernatat. Lae superstes, defloratum dimim, tenue, pellucidulum, sub coexulescens, manet. Cremor ille balsamus est interno, externoque, usu Omnium optimus, amicus corpori, aere quodcunque mitificans, hinc Phthisicis, Nephritisis, Arthritieis, summum solamen; ut & vulneri, ulceri aspero, egregium. Lae illud defloratum, remedium incomparabile ad sanandos morbos acres in obesis, biliosisque, oleo carens.
279쪽
Hine apparet Emulsis Processi. 2I. vegetabilis quam Inari. me convenire, admistis humoribus differre, ct calore. a. Si in aere puro, nee inquinato exhalationibus foetid rum , putridorumque, subtepidulo, sexaginta graduum, aut ultra: quiescit, aeere incipit, deinde penitus aeidum fit. εχ quidem acedine alsiduo inerestente in gradum satis notabilem. Totuin tum Lae, una cum nato suo Cremore, acescit Fut odor, sapor, acrimonia, alia signa, docent. 3. Ipse autem lactis, ct recens quidem, separatus solli. cite Cremor, ita repositus, pariter acescit, ct vero satis quo que fortiter: Deitque tum balsamum, quo non aliis usu Pulchrior interno, externoque, ad calida. putrida, biliosa. Omnia Vero haec Memorata magis obtinent in aestate talida ct celerius, quam in frigore. Magis in lacte graminis pro te, quam ex foeni sicci pabulo. Magis ex animali minus ex ercitato , quam valide moto . Quando lae collemim fuit de animali; cujus temperaritio calore exeedit ; corpus summis exercitationum latiori hus exaestuavit ; tibis ex animalibus inpriinis, aut at calescentibus vegetantibus, una cum aeerrimi condimentis, ct
potu vix acido, nutritum fuit; tumst deiic, in 'uibus a dens febris humores exassiavit, aut putrida tabes di luit; situm, aio, hoe lac ita tractatur, erit id deprehensum foetbdulum nidore suburinoso, aut quasi sudoris mephiti, colore subflavescens, tenue quasi, ct re Iutum, sapore non mellito, sed falso ingrato ; per digestionem vero non aeebit, sed ingratum induet nidorem raneiduli casei, vergetque in alealescens fere. Unde infantes abominantur illud, & dimeentes illud statim eiuli eiulatu repudiant, quod avidς repetunt, ubi sanum
Crediderim , experimentum hoc ex iis habendum, quae
simplicitate sua utilia multasub se recondunt, quae Chς-miemn juvant, prosunt Μedico, utrique necessaria. Comnat inde oleum magis abundare in lacte, quam in ullo alio humore corporis, Id autem ibidem facilius recedere, as arte aquos , qu m in ullo alio humore carpotis. Hincaepariun salis, nee illud subactum, unitumque, cum oleo,.qrere Distare inde in imς saeuitis composito ex sale th
280쪽
, PAR s II. IN ANIΜΑLIA. 27 oleo unitis eorpore. Hine oleum lentissime sibi , acetiis rateque uniri eum caeteris humorum. Quin ct ideo tam erebro, ct facile, seorsum a reliquis secedere in eorpore, ibidemque colligi in cellulosis, ct medullosis, propriis huic colligendo recessibus. Unde quidem fundi ealore, dimotu potest soletque, si e redire in venas, miseeri aeribus salinit, itaque re de eorpore tandem specie olidi, pinguis, flavi, sudoris exire, aut Iotii flammei, putridi, acerrimi, imagine
separari constat. Liquet etiam, oleum hoc de lacte vegeta-hili retinere adhue diu in eorpore acescentiam, atque aliquando in acidum eonverti posse. Caeterum omne aliis meritum , acescens, lacteum de animalibus, aut vegetabili, etiam aliquot horis, hanc suam indolem retinere quoque in corpore, ct per eam operari. Si vero vires vitae, calor ingens, acidi absentia, aeris putredo, agunt in tremorem hune ipsumve lae, tum eremor ille amarescere, rancescere, atque alealescere, potest, deserta acida natura; quod &jam ante in Tartaro observatum. Quare ct non sine sollieita distinctione pronuneiandum videtur de natura humo . Tum in animalibus : potest namque in mammis depositum Iae febricitantibus ita aeri rancedine mutari, ct mira parare mala; ut quotidie constat. Quidni idem fiat in laete sanguini permisto oberrante. Sane oleum lactis acere, amarescere, rancescere, putrere tandem, potest. Caseosa ejus Pars rancescere, putrere, acerrimam naturam induere, al- calescere quoque, valet. Serosa pars denique acere inprimis, rarius aliter mutari, solet.
Lotium digestum alealescit, colorem, odorem,
Lollum, quale descriptum Proeessu si. Si in vase vitreo, figlilino, ligneo,metallieo,aperto servatur, in aere temperiei triginta trium graduum, incipit olere,putrere,eo lorem eitrinum mutare in fuscum obscurum, crassas foeees deponere, sicque intra paucos dies alaalinam, lixiviosam, naturam, induere, interimque simul erustam calculosam undi-