장음표시 사용
101쪽
Plures Inerrantes detest in eridiani Altitudinibus, circas nem Mnnius Sc eae principium rara
ad eundem Hor rontem pari modo cyclius a. Adinem Anni t 386
SI E L L A- Altitudine, Meridiana
Is Media ceruicis se Cor Leonis
102쪽
Longitudines , Laritudines aliquot A xarum testarui, bini in Aram IJST, ex Obseruationibus accuratis, per
Instrumenta Astronomica I CHONIS DRAHE versia
Icare, adiunctis etiam Alpho inis et oper-niauis earundem locis. NOMINA
103쪽
Longitudo Latitudo aut ratis Coriis Inserim cornis
Lucidio caudaeosin ter bum: QDexter Hum cras e M. P.
i ad Extr Ata Pegasei Prima Ata Pegasii Os Pet si caput Herculis caput Ophiuchi Lucid. Vulturis
Marius Antinoi Pesantcc canis malet
canis imior canis minor Sinis Perpes Orioni, Sinti ervium Orion: Dex et mm: Mn. c. pclla Lucida Udidrae Arctvrvs Sy
104쪽
Loca Zitanetaram Anno I S ternis finitari Diebur, a certa orarum momentianstrumentis Tichonicis ta, reddit Alpho mo operniano Calculo.
Longitudo Lunae ubis iuxta pigrad e cxoriente Eclipticae puncto capiebatur mare, fiet ucra eadem est sed Latit G saltem uisa, a quasi auferatur uera luxta no stram animaduersionem circa Latiatudinem Lunae, elicitur Harallaxis in cirisculo Altitud ut ii ad tecta Tabella pueret.
105쪽
ERUDITISSIMO VIRO VARIAQUE DOCTRINA,
Amico suo pluminum dilecto. PMEsvγERio Ri ANNO MENSE APRILI, Tu Mi Manciat o Illustrissimi Principis tui, tum etiam propria erga me, ne aci studia beneuolentia adductus, dedisti literas, Eruditissimea e . o AN long mihi erant acceptis imae, eo praesertim noni me, suo reconditiorem citc res Astronomicas mecum collationem muti famam continerent. Cur vero Illustrissimi Principis literis, ciuis etia
i 'ipsipon eam , excusationem meam Illusti si
incipi exposui. Nec dubito ipsius Celsitudinem pro Heroico illo animi ius, 'A qq,V p uram De Obseruationibus etiam e 'l' 'ix ra india inuitan vocatis, latius inliteris
ine ad Illus iris:mum Principem egi, eiusque Celtitudini tonnullas e nostris, ut clemen a ipsius petitioni inorem gererem, communicaui De his itaque copiosius a te perstrabere non dux operae pretium, ne eandem cantilenam taedios recinere videar. Siquidem ex iis quae ad Illustrisis. Principem a me transii isti sunt, haec proculdubio tibi cognoscenda venient Deli si aque potis, in tam, quae proprais tuis literis, tam prioribus, quam secundo missis, continebantur, nunc uberius tecum agam. Conuenien iam illam propemodum exacta ita, inter tuas nosti as in Cometa Anniis obseruatio s, Illustra sis. Principi tuo, mitia adeo placuisse, ut admirationem inde iucunda a embue non exigUam percepericis, mihi non minus in ellectu volupe erat. Qiiodgue
eam ob caiisam mihi tuum pereruditum scrip tim dicet non ad Colophonem yci ductum de hoc Cometa transmisisti, ut congruentiam nostrarum Obse uationum cum meis plenius inde cogno&ereni, longe mihi gratissimum fuit, i e legis Cptum illud semel atq iterum, mihi e mirum in modum placuit , -- ira pi Theri is alui ot Comens, superioribus ' qnserunt estutierunt potius, quam pei ex lum ais infultibiles obseruationes Mathematice dei iasti aici, pata iugemia certituem elaborata fuistent. Nec enim tantum inter eo rum . noitra placita in uim motu Cometarum discreparariae, ab ioso m
106쪽
hoc saltem perexiguum,&nni us etiam momenti inter nos reperitur distcriminis, quod tu plane nullam illi adfiisse parallax in colli as eoo vero eam
unius circiter ab initio scrupuli, inpostea saltem dimidi adinu ni Quam
uis, ut verum fateare ipse eandem subinde plane nullam ob tenuit tem eius tarn exilem discernere potuerim Verum quia ex motu proprio inferre licuit, eum onge infra octauam Sphaeram, vivi supra Solem constitutum fuisse, ideo aliqualem, licet perexiguam vixque perceptibilem aspectus diuersiitatem obtinere consentaneum erat. Quin non Mars saltem, praesertim Acronysius, Parallax in obseruabilem ingerat, ut nos in Principio Anni grex perimentum fecimus; sed ipse etiam , ut levi Stella nilii dicam, cum sensibus in tenuissima illic disserentia non relinquatur locus. At discrimen hoc inter nos adeo exiguim est, ut frustra de hoc verba facere videar. In Longitudinibus latitudinibus Cometae a te animaduersis, paulo maior licet Vipsa quoque nullius pene momenti, reperitur inter nostras Obseruationes disserentia , quae tantilla est, ut vix quina vel sena scrupula adsum
muni attingat. Imo etiam multo saepius plane consentiat Euenit autem,ut opinor,haec minutula internos discrepantia, campotissimum ob causam,quod
tu loca Fixarum, quarum utrinq; usus suit, paulo aliter, quam ego, issumseris. Tibi enim Aldebora in part A. M. T. Π cuni Latitudine part s. M. p. Aust collocatur, quam ego a meis obseruationibus inpari. . M. i. Trium Latitudine s. si Merid constituo, discrimine saltem in Longitudine s. scrupulorum, in Latitudine vero duorum inter utram is positionem incidente Lucidam vero in capite, quam tertiam appellatis, tu in part a Min. 8. , cum Latitudine par t. si M. T. Bor: Ego vero inpari a M. 3 . , cum Latitudine,
pari. s. Bor assumebam, differentia in Longitud saltem in Latitudine prorsus nulla nobis interueniente. Cumq; ego iisdem potissurum Fixis, mpei uestigandis huius Cometae apparentiis usus fuerim, leuiusculum quod va
rietatis ex hac licet perexigua diuersitate, internos in locis Cometae constitu endi, contingere potuit. Quamuis discrimen hoc etiam in ipsis Fixarum i cis adeo sit exiguum, ut vix mentionem mereatur. Si tum vero harum duarum Fixarum, quoad longum&latum, exactissime se habere, ut nostia annotatio praebet ipsa distantia inter utramq; quam ego eandem pene vobiseum, aliquo ties pari. s. scrup. Noli caeli us accepi, comprobat. Sin autem ex complementis Latitudini im, mangulo per differenta am longitudinis comprehenso, ri angillorum rationibus intercapedinem rimeris, in tua assignatione fere scrupulum unum abundat Hoc vero tantillum, licet per se non magni momenti, tam subtiliter expendi ridebunt merito vulgares Caeli contemplatores, quibus dena etiam scrupula non reputanda aestimantur. Idq; non amerito, cum ad semisses vel etiam integi os gradus pudet dicere se penum ei Acta cutiant. Diuersita Meridianorum nostrorum qua quin a in horae partem meo
107쪽
ultis EpisTOLARUM ASTRONOMICARYM.
audacio, saltem ad aequat, ab initio, lini celerior erat Cometae motus, non nisi unico scrupulo Obsentationes nostras variare potuit. In sine vero, cum a
Gior fieret, insensibilis peneci nulla disserentia hanc causabatur. Discrimen inter assum tam utrinque Declinationem maximam nihil fere importat Enoenim praesupposui eam pari. s. M si licet dimidio scrupulo quod nerali endum hoc loco duxeram maiorem adinvenerim, quam tu pari. s. scr saltem uno scruptilo nostra minorem efficis. Neq; sane intelli aere possim,quom ouo hanc, et non potius eandem mecum, vel adhuc maiorem Declinati nem maximam, ex Obseruationibus Solis Illustriss Principis, per Quadrantes, licet tunc non adeo correctos habitis, colligere potueris. Ego enim in obseruationibus Solaribus mihi transmissis, ubique fere inuenio Altitudinem
maximam Solstitialem pari. Gr.M. in . quibus si Parallax in addideris, prouenit vera par t. a. . s. s. o. Hinc ablata Altitudine qua toris, qualis tunc prae
supponebatili pari. 38. M. et euadit declinatio Eclipticae ab AEquator: re. r3. . a nostra sensibiliter differens. Si veri Ahiluginem maximam ri
ira et cubi offertur veriorem Poli Altitudinem inc nullum adnibueris adhuc maior euadet, vi ob id non videam, cur vel ex ipsis
uittat, i rincipi sol semiationibus tunc coonitis, cum nostra Declinatione maxima tandum non foret, cum ea similis, potius maior, quam minor Pliatis insulis, inde eruatur. Sed non dubito, quin percora ectiora vestra Instrumen a me cum pol ea deprehenderitis Declinationem hanc maxilla amnunc esse part 2: . . si . quemadmodum ios tum praeterito Anno, tum alia
quo praecedentibus plurib' machinis experti sumus. Quamvis Solis Altitudo me radiana, in creoq; Solstitio adhibita Parallaxi eam praebeat saltem pari. s. U- plus . scrupulis num orem, consentientem quidem melius cum Cope
DJOS Comaneorum annotatione, sed ob Refractionem Solarem, in decliuiota situ iuxta Brumam peruenientem, eri ora adeo sensibili obnoxiam Solenim nobis non integiem gradibus, ii ipso Meridie iuxta Solstitium Hyberanum, eleuatur. Nec multo altior Copernico Fruen biirgi extitit. Peto autempta amanter, ut inihi prima quaque occasione, inter has gnifices, qualem illic per Neoterica vestra correctiora Instrumenta Solis Eleuationem j,alimiam minimam deprehenderitis, tum quoq; eandem circa utraque in uinoctia , vel potius per totum Anni cui inculum, ut collationcm clam noliris Heruationi hiis eo plenius instituere liceato Stellarum etiam, tum Circumpola Cum tum aliarum Altitudines eradianas exactiores adiungere velis, Utque integrum tuum scitis tum de Comera vltimo , mecum impertiri non graueris, etiam atque etiam una rogo. Nec enim dubito, te non illi exti emas inposum manus. Quod autem in porti ne eius mihi transmissa Caelum totum aereum, nec e solida materia con
uare, imo nil aliud quam Aerem ipsum esse asseueras, id facile tibi
108쪽
concesserim, mo aerem qui supra Lunam sit, multo subtiliorem quam hunc Elmentarem, elligas, adeo ut AEtheris potius liquidissimi librilissimi, quam Acris elementaris nomen mereatur. Nec enim ego multis ablua anni m ea fui sententia , orbes aliquos realiter in Mo ex stere, materiam e caeli duram imperviam esse, Stellasεue tantum ad n totum orbium et tui. Multa si studem hinc sequuntur absurda,&si nihil aliud sane tot Cometa: an here cui sitim praecedentibus at quot annis exei cere certissime a nobisqqtti et concomitabantur, id:psum suit cieriter refellunt. Iudicaui itaque semper naturalem motus scient m inratilis Planetis congem iam, vel potius diuinitus inditam esse, qua in liquidissu o te
nuti sun o aethere clarsus ut normam regularissiliae, constantissime obserua
re coguntur, nullius ultam mi vel pi omotoris indigi quenaad:nodii in saetiam Terra in aere liquido nullo fulcro stabit ita sol i o nos ridi i centro, fit natur. Vt autem sic reuei a statuam,& alia quaeda, quam, stole
maica, vel operiaiana circa Reuolutionum caelestiuin dispositionem ratioci natio, multo hic competentior a me ipsi experientia docente, nouiter explora a, de qua nunc non est dicendi locus ih minum confirmat Oubd celeberrimus ille nostra aut Philosophus Piri rei siti se Hypothesibus per Logica rationes Astronomiam constitui post e caretisnda inen o Proposuit quidem ille mihi ante annos elapsos inui et ij iiii Vindelicorum una essemus, hanc opinionem, hortat orsimul erat, ut bos
quam per Hypotheses Siderum cursit nam exactum ordinem redegissem,idem sine his tentare assectarem Id enim fera posse, hali ration m addidit, quod legisset AEgyptios fatalimam olim habuisse Asti onomiae connitionem Cumque hypothesium ratio difficilis, inintricata videatur, oportere eos coii pendiosiore, blattioi e via siderum Carsus cognouisse, ideoq; citra omnes hypotheses. At ego illi resistebam, ostendens sine hypothesib filiae nomen caelestia non posse in scientiam certam redisti, ne i Et intelligami 'excusari Fatalitatem vero illam Aguptiacam falcem in AEquatori silaneta rum, quibus se a supputatione taediosa liberarunt, cum Ephemeridum ex nedita ratio nondum in usu seret, extitisi e Verum cum is vir alias perspicata ingenio prAditus, veritatis si quis alius ramans, penetralia artis io' non
penitus, perspexisse mihi vaderetur, varietatemque in motu siderum stat sant Epirum 'qq qqVom recurrentem non animaduertiit e quicquam hac
pon eradui, mensura, sine his etiam, quicquam in mundo visibili explicari nequit. Hypothcses autem nihil aliud, i m iis iram apparentis motia rorculum alia que figuras ostendunt, quas Arithmetica innumeros re Sint
109쪽
Sine his si quis Astrorum motus comprehendere velit fortunam, quod dici solet, inuocet, ius ramundanam extra hominum intellectum, planeque incorpoream, plus quam angelicam rationem imaginetur, necessees . Sed haec de his satis. De Instrumentis. Obseruationibus hinc factis, restat ut nunc plenius tecum colloquar. Non est quod dubites, Virichium illum Instrumentorum instaurandorum rationem, quam Illustriss Principi tuo proposuri, hic, immecum esset, accepisse, quamuis non omnia pari ratione, vel animaduerterit, vel illic satis fideliter exposuerit. Cum enim is Anno, ni filior, So huc accessisset, se in meam familiaritatem facile insinuauit, parsi in quod hominem ob ingeniosam in Mathematicis, praesertim quo ad Geometri
am attinet, solertiam magni facerem, partim quod is se perpetia mecum manstrum, natiuique in studiis Astronomicis fiduin Achatem toto vitae tempore futurum, sponte offerret. Vnde factum est,ut liberaliter illi ni ea inuenta com nuini carim, neque quicquam eorum celarina, qta a thanc in promtu habebam, vel etiam in posterum elaborare decreueram. Verum cum Spatalo ultra an
nrquadrantem mecum commoratus est et existimaret i se iam satis suis uesideri spolitum, praetendebat avunculum suum rati aut e vitiis decessiste, cuilas haereditas lucrum magnum, si mature adesset, illi adferret Impetrata itaque facile discedendi copia, intrari veli hebdomadas huc se reuersi ruinspondebat. Verum ex eo tempore, nec ipsium, nec quicquam iterarum ab eo profectum vidi, neque de eo, ubinam esset, audiui, priusquam Illustrissimi Principis tui literas D. HEN Rico R AN Zo Cim scriptas perlegerentiex- quibus statim intellexi, eum Instrumentorum formam rationem, quam hic
vi erat, magna ex parte illic expressisse. Quod fors in&alibi ab ipso interea factitatum est. Et sane hoc pacto mihi rem non ingratam effecit , siquidem percuperem multis in locis quam plurimos extare, qui exquisitis minime
fallacibus Instrumentis siderum apparentias mecum scrutarentur. Attamen
si mea Inuenta multis annis,&longa Experientia nec paucis sum tib talabori. hus comparata, pro suis venditat, nec fatetur per quem ea habuerit, rem a viro bono: grato, ac sinceritate integritateque Mathematica alienam committit. Intelligo autem partim e tuis literis, partim e relatione mei domestici, qui vobiscum fuit, eum non omnia, prout hic viderat, sitis competen er Illustrissimo Principi ordinasse Diuisionem quidem , qua nos in omnibus fere Instrumentissimiliter utimur, fatis recte indicasse comperio,&inpini acidiorum ramulis pro nocturnis Stellarum Obseruationibus apprime oportunis(quod inuentum, im primum ille hic vidi siet, se non frustra in Daniam venisse aiebat, multoque auro praestantius aestimabat quidem, licet imperfecte, imitatum esse. Dum enim compendium in his quaerebat per bina rimules idem quod nos quaternis ilicere praesumebat, veritatis quaerendae dispen
ilium fecit, nostrisque inuentis detrahendo, sibi psit Obseruationam certi-Hri tudini
110쪽
tiadini derogati it Refert quidam meorum, qui tunc temporis, cum hic esset, ab eo audiuerit, ipsum, quando nostrorum Instrumentorum fabricam imitaturus esset, dixisse, se paucioribus rimulis idem effecturum, hocq compendius bi ipsi reseruaturum. Quam vero egregie id praestiterit, vos non sine multarum Obseruationum dispendio experti estis. Ego ubique praesertim in Q ladrantibus, quaternas in inferioribus pinnacidiis, cum superioris pinnacidi q. lateribus undique parallelas adhibeo rimulas, quas auctiores de laxiores interdum efficio, prout Stellarum magnitudo efflagitat. Ahas enim perimas mulas lateralem superius sitam , Stellarum transitu altitudines centraliter exacteque nequaquam discernuntur, quod ipsa facile osten dit Experientia. Et nisi vos hac edocti, duplicem rimulam visualem vice- uersa inferiori pinnacidio applicassetis, etiamnum in obseruandis et damus. sim sideribus, frustra laboraretis. Diuisionis autem illius per puncta transstieri alia inuentionem, quam tute cuiuscunque sit, ingeniosi mi dicas Jprimum Lipsis ab Homelio habui, ante annos plus minus et . cum annum aeratis agerem l . verum saltem in linea recta, utpote in Radio Astrono mico pluribus particulis diuidendo , ipsius imitatione ea tunc utebar. At cum postea per Quadrantes, Altitudines etiam Siderum perscrutari inci perem, In minoribus Instrumentis vulgarem diuisionem minimis portatiunculis non sufficere satis experirer, ad Nonnianam illam , quam Propositione tertia de Crepusculis tradit, subtilitatem me conuerta, eandem liadhuc exactiorem pluribus subdiuisionibus reddidi, supputatis etiam Tabulis, e quibus cuiuslibet puncti altitudo scrupulose sine mora cognosce
retur. Cumque res insa doceret, ne hoc quidem inuentum Nonnianum
id habere in recessu, quod in accessi pollicebatur, cepi cogitare, an diui si illa praedicta, qua linea recta subtilissime per puncta transuersalia in minores secatur particulas , etiam curuis incircularibus applicari possit,
Et quamvis ab initio non par videbatur ratiori ob rectarum incuruarum disconuenientiam , tamen cum in tam paruo interuallo , ut quinorum vel denorum scrupulorum lineae inuae paruo interstitio a se inuicem ductae, non differant sensibiliter a rectis , negotium hoc satis commode succede
re animaduerti , hacque idcirco diuisione in Quadrantibus, extantibus, Aemiliis ab hinc multis annis felici successu semper usus sum, eamque vobis communicatam, quacunque tandem occasione , gaudeo, ut pari praecisione mecum Sidera perscrutari eo commodius possitis , ita, ut nostrae Obseruationes simul collata eundem veritatis scopum scrupulose , ut par est, quod etiam non sine voluptate fieri experior attingan . Sextantis Instr lmen iam a nae ante annos plus miniis S cum Augustae Vindelicorum cscrcua, excogitatum, quod etiam ibidem Ergo RAM cuin