장음표시 사용
71쪽
Ubieruation cin. Oculum ' dextrum humes Oriona , Canem minorena maiorem die haesit inriter calscua per distantiam inter se, latitudinem Meta dianam astu obseruiren, Eonderia durchinas minute Mid Sec Enderi
in liri illi Ibici:ie minuten varii ren, ibi te ni pus orcr culmination in Me
72쪽
Hau 2 Litera in sinum Sermonem conuersi
propter exteros Teutonicaeingua ignaros. V VII HELA FUS DEI GRATIA LANIIT GRAVIUS
HASSIAE COMES IN ATTEN ELLEBOGEN, DIE TE, TIGENI AIN ET in D D A.
Ratiati fauore nostro praemissis: Nobili sis &singulariter dilecte. Literas tuasi Martii scriptas accepimus, quibus perlectis, interi caetera cognouimus, Regis vestri Serenis .in Holsati Locum te- V netralem Mi, M , eas qUas de Cometa posteriore ad ipsum dedimus literas tibi transmisue Quia vero hoc tantum notamine, tuas super eodem Cometa Obseruationes, animo benevolo nobiscum communicaueris, gratias clementer agimuS, neque celare voltimus, acceptis tuis Obseruationibus, continuo nos Mathematicum nostrum accersi uis se factaque collatione Animaduersionum in illo Cometa utriusque vestrum, adhibit1 i debita quatione tempori si Longit depraehendimus, neutrum vix in minuto se inuicem discrepasse Ailod sane magnun est, certu inque indicium, Instrumentatam nostra quam tua iuste recte se habere, Obsertia tores etiam diligentes fuisse ina cute omnia utrinque collimasse Nostra In strumenta, radi an videlicet&Sextans quibus Mathena alicus noster ut itatur, magnitudine tuis non ad aequantur,utpote saltem quadra pedalia aestimamus eia: in si maiora forent , ea ad tendum inhabitora, atque propter molem incommodiora reddi. Tu tanaen Instrumenta Globum praesemina thim a iorem videre, expendere libenter cuperemus. Quinta hoc tibi exoptare mus, ut in loco Meridionali e& vaporib' minus obnoxio degeres, quo commodiusi plenius hisce rebus animaduertendis operam naua res Ad nouae eius Stellae tu sta Sidus Cassiopeae obseruariones, alteriusque Cometae Solis , ut mitteremus petitionem , ita res habet, quod sint acceptae Instrumentis nostris nondum ea diligentia re tisicatis , atque nunc instinctu vi*mi culi, diligenciaque industria Automatari nostri, Urim i ii tiquasi indagine Archimedes aber est Eale se inque autem sunt, quem nos misisti concessimus, ut desci ptas ad te perferret. Quod vero ad Stellam nouam praedictam iniussam in ea Parallax in itillumque in Longitudinem de Latitudinem motui is sed tantum in recta Linea versus Altitudinem aut pro funditatem de praehendere Uimus Cometa aut magno illo, Anno 1 , apparente, aulicum a lematiciam nudum habuimus; ideoque eius Paril- laxin exacte obseruare non liciti t. Eae nunc praesentis tamen Ma hematicin stri obseruati nibus faciti collegeris, quod is non minus linim tintillam admittat eius, qui recens apparuit, Parallax in Philosophos cum itaque illi inullius est imomenti sun ancinum, quod Come Tin sumn. Acris Regione,
73쪽
in ra circuitus Lun ae generentur. Sic etiam non modo ex prioribus, sed huius nos se Malliematici diligentissimis Obseruationibus aduertimus, telatas fixas longe aliter se habere, atque in Tabulis est fanotatum plurimas a quidem earum, tam in Longitudine tuam a itudine ad alio uot radus ali ter dispositasses trahenditur. Accedite hoc quod Latitudo, qua tamen consensu omnium Astronomorum debebat esse invariabilis, in multis te ne omnibus valde sensibiliter ad dimidiiun etiam gradum, aut plius immutati
sit; An id eueneri vitio Tvpographorum, aut quod Stellae fixae in se motum proprium aliquem habeant, tibi ut praecipuo liuius temporis Mathematico qui etiam manum operi admoues, nec sub tecto delitescenti, ut pleri i sunt diiudican si relinquimus. Instrumenta quoque nostra omnia, ei quem ad nos misisti inspicienda concessimus, isti l tibi de iis plenius referre potest: At sandSextantem non ducimus , aspernandum Eo siquidem binarum S ulla uintercapedinem aliquoties inquiri per Mathematicum nostrum feeimu Ucum eandem ipsimet obseruaremus, etiam loco mutato Angulo Insti timent denuoque distantiani reuidendo,eandem ita exquisite colli nauit,ut intra ori niam secundani e tertiam Obseruationem, ne quartae quidem partis unius inmuti disserentia animaduerteretur 'dii itaque erroris quaequam sui tu, ad nostro mulcto, non tam subtiliter Centro visus scribendum venit sed potius ariis c rem tractanti. Porro iudicium tuum de inquirenda vera Altitudine i oli vel qua tora libenter cognouimus. Nam&nos depraehendimu huius is ex Altae id ne maxima solis in utroque Tropico requirantur' cum Obseruatione ellaru n Ircumpolarium onan nonon coincidere deo'que per Mathematici nostri aliquot Stellas, quae non occidui, tu Meridi ano,cis ei ultra Polum obseruari cur tuimus,Vt in adiunctis videbis, at tu in de leuationem Polarem huius loci, quae his accidunt desumsimus Ori rid a quot iam retrolapsis Annis, Resi actionem valde sensibilem, tum in Cle, tum etiam Stellis circa HoriZontem inuenimus Semel etiam Veneei Stellam Occidentem , quam diligen issime obseruauimus ad Hoire pene quadrantem Stataonai iam apparea em, adeo ut eo tempore raptu i rami mobilis nihil moueretur, atque adhuc appareret eleuata duobus&lius gradibus supra Hor Eontem, cum totidem reuellesset sub Hoi irdiate Deinde autem quasi ad momentum euanuit, quae omnia nobis videbantur miraculosa niti Vitellio in suis Opticis horum rationem praebuisset. Mittimu inui per Dona tamen fide, ut reseruentur nequedum spargantur, sed saltem cum tuis constrantur , Obseruationes aliquot prae cipuarum Stellarum Mathematico noitio, cum in Meridiano sum per extantem accesta Aas u ad calculum reuocare placuerit, loca vera tam Lonoitudinum usi Latitudinum S rellarum eruere facile erit. In Globo nostro mi conueniunt' nihilon,inus Mathematicus nos creas omnes per calculum refonnabit
74쪽
bis enim extrema etiam diligentia fabrefactis, ad amussim non est fidendum. Haec habuimus, quae Literis tuis respondere non supersedendum duximus, clementa etiam assectione rogantes, velis nobis tuas obseruationes, tum quoque nostras animaduersiones veluti ad calculum expenderis, vicissim miriere, quo cum nostris collatio ulterior fieri queat. Caetera ex adiuncta Mathematicii pistola intelliges. Nos vero gratiosa voluntate perpetuo tibi favemus. Datu iam Castello nostro Castellano a d pilis, Anno Sc. viris Et Mus HAssi, L AN DE GRAVIVS.
uationes ei, qui ad nos a te missus est, describendas dedi te, an eia xiiii eas dis eria et nimis laboriostim erat, per alium
Ecum eas, tum Cometarum dolis, quotquot ad manus erat desicribi curauimus, easque tibi una mittimus Qv Id autem ad Obseruati ones Fixarum attinet, loca Longitudiniim Latitudinum , prout Clobi noster subministrat, consignaui inus. Sed&Mathe Daticus noster has creliquas , quas nondum propter vaporosiim C lum assequi potuimus utim munieas assecutus fuerit, numeras expediet Confidimus tamen interutrali que obseruationem non magnam inuentum iri disterentiam. Oculum Dextrum Humerum Orionis, Canem minoremi maiorem, non modo quoad distantiam interse, Latitudinem Meridianam, sed etiam per orologia nostra, quae minutan secunda monstrant accurataque sunt, ira tui Meridie in Meridiem penumero ne uno quidem ni inuto variant eorum tempus telminationis in Meridiano saepius prae cis obseruari curauimus indeque Lonoi itidinem vel potius Coeli mediationem earum desum-ssimus, ut existime mus nos in his certos esse. vvi LAEL Mus Hassi AEL AND T ci RATIV .
75쪽
NOBILISSIMO ET VIRTUTE SAPIENTIA AC
INGENIOSA ERUDITAQUE DOCTRINA, CLARISSIMO UIRO DOMINO TICHONI RAHE, DOMINO DE Nu D STRU P, Ec I-T CD A N in Mathematico nostro Seculo praestantissimo , c. Domino suo cum obseruantia colendo, c. S. P. Axi MA L Lus TR Issi Mu PRINCEPs NOSTER AFFECTus
est laetitialiteris tuis, Vir Nobilissime Moctissime, Mathe-
maticorum praestantissime , tum quod reconditiorem Astronoe O inaia Scientiam ac Regium Ingeniosorum Instrumentorum apparatum, ac curissimumque de Obseruationibus longe aliter instituendis iudicium continerent, tum quod abs te, quem propter summam in Astronomicis rebus peritiam summe diligit, proficiscerentur. Etsi autem Illustris et i
psius Celsitudo seorsim Literis tuis est responsura mihi tamen mandauit It ipse de Mathematicis praesertim, tuae excellent responderem. Ne pitur longis tar ambagibus, cum Illustrissimus Princeps Scriptum tuum de Co meta nancisceretur, mihi id inspicere non licuit, Illustrisse ipsius Celsitudme prohibente, donec&ipse meum de eodem Cometa scriptum attulissenta in
quibus cum Obseruatione cui tam longe dissitis locis institutas, sibi inuicem ad minutum usque respondere videremus dici vix potest, quanto simus gau- dio perfusi satis igitur&tueandem concordantiam videre possis, tibi vicis sim, meum de eodem Cometa Scriptum trans Dicto praesertam cum Capite v. contineat disputationem de Re fractione Stellarum, cuius tu in Literis tuis mentio item ficis, quaa Iam nondum sit absolutum, deficientibus nimirum in sine tribus Capitabas, quae propter occupationes absoluere non potui. Quod si tardam dificien ta in locis Cometae constitutis repericur ea esse pota est, de propter locorum, in Vibus nostras Obseruationes habuimus, disiuniactionem, propter loca Stellarum fixarum non eodem forte modo assum-x propter diueriam odiaci obliquitatem, quam ego meis obseruari Pnibus assumsi, gr. 3o min. tantam nimirum quantam tot annos Illust Prin ceps noster adinvenit Q Ianquam autem Instrumenta in iis obseruationi bus non adeo, ut nunc fuerunt exacta , nec etiam Parallaxeos aut Refractionis ratio habita , malui tamen Obseruationibus , quam Tabularum annotatis respondentem odiaci obliquitatem assumere, praesertim cum ipse ad- Inueneram, Obseruationes eas non multum a Veritate abest . Quano ulmipse Solstitialem Solis Altitudinem in aestate propter ventosam nubilosam Aeris constitutione nondu exacte obseruare potuerim Etsi vero non dubito, Quin tua, quam si eris odiaci obliquitas si vera deam tamen .ego , Di obenignums iccessum, benagnamque Aeris constitutionem largiente, diligentissime obseruabo, ut ita Veritas diuersis diuersorum locorum uti ita
76쪽
Obseruationibus, eo ma orein fidem apud se steritatem mereatur Ad Oh scrvatronum calculum in Cometa assum si initum, irim i bris eum Obiam iam Urietatem per In humeri irim da, obstes u hori nec etiam' Nouembris amplius videre quan ius in or erat in buri porosus Forte eum ob nimiani an talem mbus similem, oml
haec hactenus de Cometa. Ad Instrumenta nostra quod attinet, aliun
' ' ' Q rq inqui Vecerat enim vitire litus per Auto iacete, nec quicquamcerti depraehendi iis posse. Quapropter in Sex ante dua alias adhuc r mulas, ad Latera Pinna cum ope oculum fieri curam, odistanta. Sesarum per Vinulas Parallelas viniaque cet nerentur. Cui Vvittichius nullam ratione in Anguli visionis habuisset, huic quo uieti succurramus, atque visoria Centro Instrumenti ita apposuimus, ne eandem ab illo Sextantis Centro distantiam retineant Centi uinque sein
cillat ita enim per lineas parallelas eundem Angulumceanimus C lam Instrumentum nobis exilibet, nec ulla differentia inc Angulum visum In Sulum Instrinnent esse potest. Praeterea cum antea medias egula Sex
77쪽
hante manibus hinc inde illicenda, in obseruationiblis plurimum negocii nobis facesseret, filiumque temporis requireret, priusquam in eum, quo debebat , locum esset perducta, Catenulam artificiose Instrumento apposui-n us, per quam in quemcunque locum angulum regulam mediam facilini abist negocio deducere possumus. In Quadrantis quoque inferiore Pinnacidiorum parte, adhuc rimulam inferne fieri curaui, ut Altitudinem Stellae, superne inferne paralleliter videre possim Nisi enim Stella per rimulas paralleliter circa Pinnacidium aequaliter secta conspiciatur, nequaquam ce t erit eius Altitudo Iamdudum etiam ad Latera Pinnacidiorum rimulas parallelas exaptaui ut transitum Stet utrinq; videre possem matri)d si vi hius rimulas illas Parallelas apud Tuam Exceli vadit, nec Instrumentis
nothris apposuit, militonos inani labore onerauit. Cum enim visoria Instrumentoriani Mense Martio praeterit Anni corrigeremias, inuenimus Obscotiationes ante visoriorum correctionem institutas, prorsitas fuisse incertas resalsas. Quapropter omnes de nouo iterare coacti sumus. Reliquaqua de Instrumentis nostris desideras, ex domestico tuo cognoscere poteris De nierso
A thens Aeris diaphano velim etiam atq; etiam cogites. Ipse profecto rem
in omnes parte SVolciens ac reuoluens, nihil tale reperire potui. Sed cum Senten iam ea de re meam in Tractatu de Cometa Capite, satis superque declarauerim, nolo hic acrima agere Tantum peto a te maiorem in modum in fa lutem uertitudine iri Astronomiae etiam atque etiam, ut ea diligenter examines , atque ad ea mihi respondere non dedigneris. Video enim ob nullam
aliam rem magis huic pulcherrimae Arti detrahi , quam quod ut ij, qui quid
Hypotheses Astronomicae sint, non intelligunt, arbitrantur futilibus X falsis N pothesibus sit referta, perque falsas Hypotheses contra nat Uram, con-xvaque naturaeLeges verum Planetarum motum demonstret. Vt igitur Veter
hum illum ex animis vulgi eriperem, atq; quid sibi vellentus potheses Astro omicae , ostenderem, luculenter perspicue, ut opinor, ex ipsa rei natura, quantum per occupationes licuit, de ijs dis erui, praesertim cum diu multumque expertus sim, etiam eos, qui se multum in hac Arte profecisse volunt , in sinistra hac inueniri opinione, seducti, ut arbitror afutilitatibus Aristotelis, qui contra experientiam tantum futilibus coniec uris, de his rebus disputat. e fractionem usque ad so ab Hori Eonte gradus in Sole reperire non potui, ne etiam in Hori 1onte dimidi gradus, sed plerunque is , aut ad summuna minutorum. Sed eam maiore in posterem diligentia non tantum in Sole , rumetiam rite ilis fixis obseruabo Quemadmodum ex dextro Latere se in Altitudine, gr. et in inueni Refractionem Iminutorum. Ex uda Cygni in Altitudine gr. a S. min. inueni Refractionem eminutorti.
huenio etiam ex Obseruationibus diligentissimis , Stellas fixas suas mutare
L iti cudines, contra aliorum traditionem, idque fieri proportionaliter secun-; dum in
78쪽
dum mutationem obliquitatis Zodiaci, ita ut quo magis ad Solstitia accedant,
eo magis Latitudines suas mutent, adeo ut Stellae immotae videantu Eclipti carier pro mutatione obliquitatis huic inde ad eas accedere de recedere.
Quod vero interdum quaedam Scelhae huic suppositioni reclament, id ut arbitror Obseruationibus veterum tribuendum erit, in quibus extantes, aut etiam Trientes graduum non fuerunt apud ipsos magni momentis vel etiam
eiusmodi error in transcribendo uateruenire potuit quand videam, dum recentiores Ptolemaeum in Stellis fixis emendare voluerunt, in longe maiores
errores est delapsos, ut ex Alanac, Algorab tit manifes tam es . Motum Solis in Ephemeride tua possitum satis exacte cum nostris Obseruationibus n- venio congrueres a quibus tamen Tabulae rut enica circa AEquinoctium vernum ultra dimidium gradum absunt. Ipse etiam tantam fere Solis Eccentricitatem reperio, quantam tu asseris. Altitudo Poli hic Castellis estia grad. ob in Inueni enim per diligentissimas obseruationes Stellam Polarem insuperiora Meridiani parte, Altitudinem obtineres gradisas in in inferiore S grad. minui. Pectus Cassiopere sit perno gr. 3 in inse ne is gr. 3 min. in Ascensu ni edio Cathedrae Cassiopea superne S gr. GJ min. inferne 18 gr. is I min. Ad genua Cassiopeae superne,3gr. 16 min. inferneis gr. 3I nain. In tibi Cassiopeae superne sigr. At minut. inseriae, grad.s min. Quod si Eclipsin illam, quae Anno a 38q, Nouembris apparuit, obseruasti, iam quoq; differentiam Longitudinum inter nostra loca habebimus. Obseruauit enim ei rei clarus hic Castellis eius medium incidisse in is horam a minui post Meridiem quanquam video, iustam diligentiam in ea
Obseruatione non est adhibitana. Ac toties iam dolui , in eo te inpore hic 'nondbun fui si e oetiduo enim post huc veniebam istinam per distantias ad
Stellas hae non tantum Eclipsin, verumeciam motum S. Parallax in Lunae obseruasset. meam Eclipsin obseruare non potuisti talia nobis via ingredienda erit, ut differentiam inter Meridianos nostrorum locorum nanciscamur quod commode per Lunam fieri posse, puto, si eam una de eadem Die aut etiam Qiebus non multum a se distantibus uterque simul diligenter obseruauerimus. Ita enim separata Parallaxi, permo cum e X Ubi eruationibus inuentum facile quaesii tum patebit. Sin per calculum malueris quae ratio a men mihi minus certa videtur poteris calculum Lunae Meridiano nostro, congruentem adnae mittere. Ita enim si Lunam circa nonagesimum grad. obieruauero ex tuo cotistituto in otu, si is Apparentiis satisfacit, facile quae situm inueo iam Narrauit quoque galli PETRus Acosi gomesticus tuus, te per Studiosum tuis correctissimis Instrumentis Eleuationem Polarem Altitudinem Meridianam Spicae in Fruenburgi Eortis si x exbi Cor ER- Ni plerasque suas Obseruationes habuit, obieruasse. Cum igitur pcr-iiocriter scirem, quaenam uiuet certitudo Instrumentortini, quibus in suis Obseruatio
79쪽
Obseruationiblis usus esset Copernicus, Elane Fruenburgi esset PC Ele-ud xios quam Copernicus Libro iii Capite risierit, peto a te maiorem in modum , ut eas mecum communicare non dedigneris Vicissim tibi ne officia polliceor ac defero. Illustrissimus Princeps mittit ad te obseruationes suas de Cometis, Altitudines Solis Meridianas per vetera organa obseruatas, quas pro tua prudentia ad usum accommodare, incum tuis conferre poteris. Mictit item nostras Stellarum fixarum per noua organa institutas a me obseruationes, quas calculo per Studiosos tuos examinabis, deque iis nos admonebis. D. I. ACnni, C. ME RARi, tibi salutem cuius Literas ad te perscriptas inter reliqua reperies. His bene&feliciter vale. Cas lusus Calend. Mai , Anno Christi 1 385 .
80쪽
v VILHELMUS DEI GRATIA LANDI GRAVIUS
Ratia' fauore nostro praemissis Nobilissime, sin mulariter dilecte. Nullu nobis fata mus lubuim, quin respons per literas, quasi elapsi Mensis Ap talis, ex hoc ipso nostro Cultro ad te dedinatas, una cum transnissis Obseruationibus iampridem acceperis, atq; ex ipsis Sententiam nostram cognoueris. Quia vero hactenus flagitante id clementi nostra petitione, ad eam nullam nacti sumus responso onem, commodum l luc nuncius ad te oblatus sit, praeterire nequiuim quis priores nostrasLitera inmemoria tibi reuocaremus propterea te clementer rogamus, cum nostra tuaeque obseruationes, quod ad Cometam recenter apparentem, Stellam quo iam ad Cassioperam attinet, admodum prope cim incidant, velis nobis iacia modo tuum de nostris Obseruationibu Stellarum Fixarii iudicium,vicissim mittere, sed&proprias tuas obseruationes, quas tum prius, tum etiam postea in Stellas I lxis obtinuisti, communicare,ut cum nostris conferamus. Praesertim vero velis nobis Altitudinem vestri Poli, ut eam denotatam habes , transnittere. x adiuncta quoq; Mathematici Epistola nostram Sententiam plenius cognosces Haere te clemen ta celare Doluimus, sumusque fauorabili, bona voluntate ei state affecti. Datae in Urbe Arce nostra Catellis et Augusti,