M. Tullii Ciceronis Opera ex recensione Christ. Godofr. Schutzii additis commentariis. Tomus primus decimussextus Orationes tom. 3

발행: 1827년

분량: 661페이지

출처: archive.org

분류: 로마

81쪽

missus esset, ut privatos agros, qui in publicum Campanum ilicurrebant pecunia Publica coemeret, dici- in renuntiasse, nulla se pecunia landum cuiusdain

emere potuisse eumque, qui nosset vendere, ideo negasse se adduci posse, uti venderet, quod mi phires sundos haberet, ex illo solo suo nunquanimalum nuntium audisset Itane vero privatum .haec causa commovit, populum romanum, ne agrum Campanum privatis gratis Rullo rogante, tradat, non commovebit Atqui idem populus romanus ile hoc vectigali potest dicere, quod ille de suo sundo dixisso dicituri Asia multos annos viaris fructum Mithridineo bello non tulit Hispaniarum vectigal temporibus se torianis nullum fuit Siciliae civitatibus bello fugitivorum M' Aquillius etiam mutuum frumentum dedit. At ex hoc vectigali nunquam malus nuntius auditus

est. Cetera vectigalia belli disticultatibus amiguntur: hoc vectigali etiam belli facultates sustentantur. Dei de in hac assignatione agrorum ne illud quid ' diei potest quod in ceteris, agros desertos a pleb. atque

a cultura hominum liberorum esse non oportere. Sic enim dico: si Campanus ager dividatur exturbari et

expelli plebem ex agris, non constitui et collocari. Totus enim age Campanus colitur et possidetur a plebe, et a plebe omini et modestissima quod genus

hominum optime moraium, optimorum et aratorum et militum, ab hoc plebicola tribuno funditus eiicitur. Atque illi nil seri, ut in illis agris ut educati, glebis subigendis exercitati, quo se subito conferant,

82쪽

non ut bunt his robustis et valentibus et audacibus decemvirunt satellitibus agri Campani possessio

tota tradetur; et, ut vos nunc de vestris maioribus

praedicatis: hunc agrum nobis maiores nostri reliquerunt: sic vestri Posteri de vobis praedicabunt: o hunc agrum patres nostri acceptum a patribus suis perdidemnit. ψ . Equi ni existimo, si iam campus Maritus dividatur, et unicuique vestrum, ubi consistat, bini pedes assignentur, tamen promiscue toto. quam proprie parva frui parto maletis. Quare, etiamsi ad vos esset singulos aliquid ex hoc agro perventuriun, qui vobis ostenditur, aliis comparatur, inmerihonestius eum vos univei si quam singuli possider tis. Nunc vero, quum ad vos nihil pertineat, sed paretur aliis, eripiatur vobis; nonne acerrime, tanquam armato hosti sic huic legi pro vestris agris resistetis Adiungit Stellatem campum agro Campano, et in eo duodena describit in singulos homines iugera.

Quasi vero paulum disserat ager Campanus ac Stellatis. XXXII. Ei mulsitudo, Quirites, quaeritur, qua illa omnia oppida compleantur. Nam dixi antea lege

Permitti, ut, quae velint municipia, qt a velint veteres colonias, colonis suis occupent. Calenum ni u

nicipium complebunt; eanum oppriment Atellam,cumas, Neapolin, Pompeios, Nuceriam suis praesidiis

res erit si pro vulg. malsetis. Idem placuit Gocretiato ad Cic. A Ll, a Mnestios correxit malitis.

dena tunium viriuin dividit uisera, tit maiorem numerum in in optumi dedueat, et Deilius dominaiionem doeerraviris comparet, quibiis tantii meolouomim nil uerum euinmittit, quos

iiii suo benescio devineinlita, uti quibus camminis utini it et o prime a oppida alioqui enim si

bonitas spectetur et fruetus, dii denaeampi Stellatis iugera, eum leni usi i Campani nullo modo comi armula inuti a Q.

83쪽

8 DE LEGE AG nisi Adevincient Puteolos, o qui nunc in sua potestate sunt, suo iure libertateque utuntur, totos novo p pulo atque adventiciis copiis occupabunt. Tunc illud

Campanae vexillum coloniae, vehementer huic imperi limendum, Capuae a decemviris inseretur tunc contra hanc Romam communeni patriam omnium

nostrum, illa altor Roma quaeretur. In id oppidum homines nefarii rempublicam nostram transferre mnantur quo in oppido. maiores vestri nullam omninorem publicam esse Voluerunt qui tres solum urbes in terris omnibus Carthaginem , Corinthum, Capuam statuerunt posse imperii gravitatem ac vomen susti

nere. Deleta Carthas' est, quod ium hominum copiis, tum ipsa natura ac loco succincta portubus, armata muris, excurrere ex Africa , imminere Italiae ei semctuosissimis insulis populi romani videbatur Corinthi

vestigium vix relictum est. Erat enim posita in angustiis at tu in Lucilius Graeciae Sic, ut terra claustra locorum teneret, et duo maria, maxime navigationi

diversa, paeve coniungeret, quum Pertenui discrimino

elum est. Alludit vero nu a xillii in quod sequuti colonici coloniam Pro. laciscebuntur, duce Psocoloniae prae-

euute, quod elici ex et lib. Appiani potest. Quod initet vexillum etiam iis bello inurpatur, ludit in duplici

ei iis sensu, atque ah eo periculumilistare significat. AvRED.

Ita Latii hin. ex emendatione Lauredati et iit Augustini. Mini πι-nere uti ructuosissimis.

I ra Minooisio rum Ierra periem m. Nam si quis e Peloponneso in reliquam Graeciam tem ire vellet nul e Graecia per Peloponnesiam, per Corini litorum suus uiat

Maxime ninnsmi in diversi hAlieritis enim navigatio est ex Italia, Datinalia, Epiro in Graeciatn, et

couis alti rnis e Graecia in relilitiam Graeciam, I li essuliam Macedomum, Asiam, contraque. ID.

84쪽

ORATl II, CAP. 33 8 isepararentur. Iaeu, tuae Ρ Ocul erant a conspectu imperii, non solum afflixerunt, sed etiam, ne quando recreata exsurgere atque erigere se possent, funditus, ut dixi, sustulerunt. De Capua multum est et diu consultum. Exstant literae, Quiritos publicae sunt

senatusconsulta coni plura. Statuerunt Iotira nos sapientes , si agrum Campanis ademissent magistratu S,

senatum, publicum ex illa urbe consilium sustulissent, imaginem reipublicae nullam reliquissent, nihil fore, quod Capuam itineremus. Itaque hoc perscriptum in monumentis veteribus reperietis, ut esset

urbs, quae res eas, quibus ager Campanus coleretur, suppe litare posset ut esset locus comportandis condendisque fructibus ut aratores, cultu agrorum de-

sessi, urbis domiciliis uterentur idcirco illa aedificia non esse deleta. XXXIII. Videte, quantum intervallum sit interimctum inter maiorum nostrorum consilia, et inter isto rum hominum dementiam. Illi Capuam receptaculum

arato ruri, nundinas rusticorum , cellani at Ille Iorreum Campani agri esse voluerunt hi exput Sis araioribus, eis is ac dissipatis fructibus vestris, eandem eapuam sedem novae reipublicae constituunt, molem contra veterem rempublicam comparant. Quod si mi iures nostri existimassent, quemquam in tam illustri imperio, et tam praeclara populi romam disciplina, M. Bruti aut P. Rulli similem futurum lios enim nos

inuri sui messio. Num eadem l

85쪽

oui rivanuere vellun0, profecto at omen illius urbis non reliquissunt. Verum arbitrabantur, Corintho et Carthagini,etiainsi senatum ei musistratus sustulissent,pgruuique civibus ademissent, tamen non desere, qui illa restituerent, utque qui ante omnia commutarent, quam nos audire possumus hic vero, in Oculis senatus populiqueboinani nihil posse existere , quod non antem ungui atque opprimi possut quam litane exortum ac natum essui diuque ero ea res seselli homines,

divina mente et consilio pi aeditos. Nam pos Q. Fubvium, Q. Fabium consules, quibus consulibus Dadevicta atque capta est, nihil est in ea urbe contra

lian rempublica in , non dic factum, sed omnino cogitatum. Multu postea bellu gesta cuin regibus,

Philippo, Antiocho, Persa, Pseudophilippo, Aristinium, Mithridate, ut ueteris multa praetore belusin is, Grinuginiensu , Corinthium, Numantinum; inesiae in hac republica seditiones domesticae, quas

praetermitio bulla cum sociis, Fregellanum, Marsicum quibus Omnibus domesticis externisque bellis Capua non modo non obsuit, sed opportunissima in

m nobis praebuit ex ad bellum instruendum, et ad excitus ornandos, et iecus ac sedibus suis ip-dos nomines ion inuriit in urbe, qui mulis conci0-

86쪽

uibus turbulentis senatusconsultis iniquis imperiis

rempublicam miscerent, et verum novarum causam aliquam quaererent. Neque enim concionandi potestus erat cuiquar , nec consilii capiundi publici non gloriae cupiditate citerebantur, Propterea quod, ubi

honos publice non est, ibi gloriae cupiditas esse non potest. Non contentiones, non ambitione discordes: nihil enim supererat, de quo certarent nihil quod contra peterent nihil, ubi dissiderent. Itaque illum

Campanam arrogantiam, atque intolerandam ferociam ratione et consilio inuiores nostri ad inertissimum et

desidiosissinium otium perduxerunt. Sic et crudelitatis infamiam es Iugerunt, quod urbem ex Italia pulche rimam non sustiderunt, et multum in posterum providerunt, quod, nervis urins omnibus exsectis, urbem ipsam solutam ac debilitatam reliquerunt.

XXXlV. IIaec consilia maiorum M. Bruto, ut antea dixi, reprehendenda , et P. Rullo visa sunt neque

te, P. Rulle, omina illa M. Bruti atque auspicia a simili surore deterrent. Nam et ipse, qui deduxit, et qui magistratum Capuae, ea lege creati, ceperunt, et qui aliquam partem illius deducti inis, honoris

muneris attigerunt, omnes acerbissimas impiorum poenas pertulerunt. Et quoniam Bruti atque temporis illius feci mentionem, commemorabo id quod egomet illi, quum venissem Capuam, coloniam deductam

L. Considio et Sext. Saluio quemadmodum ipsi loquebantur praetoribus ut intelligatis, quantam locus

87쪽

DE LEGE AGRAni 1 ipso asserat supcrbiam qua Paucis diebius, quibus illo colonia leti licta fuit, perspici atque intelligi potuit. JVam primum . id quod dixi, quum ceteris in coloniis duumviri appellantur, hi se praetores appellari volabant. Quibus primus annus hunc cupiditatem attitisset, nonne arbitramini paucis annis suisse consulum nomen appetitum. Deinde anteibant lictores, non eum bacillis sed iit hic praetoribus anteeunt, cum fascibus duo hiis. Erant hostiae maiores in foro constitutae, quae ab his praetoribus de tribunali, sicut a nobis consulibus de consilii sententia probatae, ad praeconem et ad tibicinem immolabantur. Deinde patres conscripti vocabantur. Iam vero vultum Con-Mii videre, serendum rix erat. Quem hominem, grandi macie torridum . Omae contemptum atque abiectum videbamus, hunc Capuae campano use

nemo in um esse pia sacrisciis reae orareres Pluinque tibicines ab uno sacrifieante ad alium , qui etiam rem

divinati saceret, transirent, Proverbiu in factum est, triansire libidinis

Latini modo . quo caerio utitur pro Murena nonnuli in sui sacri A. Latiuis tibiciuibus vo Graecis ute

sutorio Latrantur. TVM . vide pro Murena, ear ra. Iberi Hon ivaismitus et Pisi nusmul aut Mirui ou iac Gronov. id aeque necessariunt dicit atque retorrisitim quod Aeaeo ad Apuleium iu

ane ut 'Iu venerat, b. e. Deutrum esse necesSnrium.

88쪽

ORATIO Is, CAP. 53 85essio ac regio spiritu quum videreinus, Magios mos-sios mihi videbar illos videre ac Ilibellios. Iani vero qui metus erat tunicatorum illorum 2 et in Albana oeseplasia, quae concursatio percontanuuin, quid prae

tor edixissetet ubi coenaret quid enuntiasset' os autem, hinc Roma qui veneramus, iam non hospites, sed peregrini atque advenae nominabamur. XXXV. Haec qui prospexerint, maiores nostros

dico, Quirites, non eos in deorum immortalium numero venerandos a nobis et colendos putatis 3 Quid enim viderunt hoc, quod nunc Vm , quaeso, Per

spicite, atque cognoscite. Non ingenerantur hominibus mores tam a stirpe generis ac seminis, quam ex iis rebus, quae ab ipsa natura loci nobis ad vitae eo suetudinem suppeditantur, quibus alimur et vivimus.

Carthaginienses, fraudulenti et mendaceS, non genere, sed natura loci , quod propter portus suos multis et variis mercatorum et advenarum sermonibus, ad

studium sallendi studio quaestus vocabantur Ligures, montani, duri atque agrestes. Docuit ager ipse, nihil serendo, nisi multa cultura et magno labore quaesitum Campani, semper superbi bonitate agro

latea erat camae in τι unguemarii soιιιi erant negotiari. D. O . . eniιntiasset ' Sensi sci quid inter coenam retexisse tant divulgasset

de musiliis Nempe bare pereouisito erat eorum qui hominiluis a coena

praetoris redeuntihus occurrebant. 1ltrii irae mir rarti hanc lectionem vi Mim esse vitiosam.

ιιne. Quod recepimus, firmatur eod. Turia. Magios . Blossios ubellios Hae sui, nobilium familii ruri no-miva, quae Capita floruerunti iubebiti mentio est ante prinium bellum

Punicum. Livianaruit epitoma la; Magii bello linteo secundo. Is enim dissuasor fuit Capuae Annibali tra

89쪽

DE LEGE AGnani Arum, et fructuum magnitudine urbis salubritate, d scriptionc pilicritudine. Ex hac copia atque omnium rerum assilientia , primit illa nata sui arrogantia,

quae a maioribus nostris alterutri apua consulem

postulavit deinde ea luxuries, quae ipsum Hannibalem, armis etiam tum invictum, voluptate vicit. Huc isti decemviri quum io colonorum ex lege Rulli deduxerint, centum decuriones decem augures, sex pontifices constituerint, quos illorum animos, quos impetus, quam serociam fore putatis Romam in montibus positam et convallibus, coenaculis sublatam atque suspensam, non optimis viis, angustissimis semitis prae sua Capua, planissimo in loco explicata, ac prae illis semitis irridebunt atque contemnent agros vero, Vaticanum, et Pupiniam, cum suis opimis atque uberibus campis conserendos scilicet putabunt Oppidorum autem sinitimorum illa in copiam cum hae pecrisum a per iocui contentient Lahi Cos, Fidenas Collatiam ipsum hercio Lanuvium , Ariciam , Tuscim

ium, cum Calibus, Theano, Neapoli, Puteolis, Cumis, Pompeiis, Nuceria comparabunt. Quibus illi rebus

eluti et innati fortasse non continuo, sed certe , si paulum assumpserint vetustati ac roboris, non On-

illa nata sunt. Ex priore let uicine servavi fuit. In vulgari autem Primum suurn locum non obtinet. Itaque Seliel

rum; in Laudisti eo id quum in eoi norum, unde iacile eoni tu librarios lite volas nitinerales Ioah. e. quo que milli obsiremisse. Agrum C --

ponit quinque milia colonorum e per potitisse patet ex te Att. li, Cenaculis Onon enim Romani Oh angustiain loci extendere domos non posserit, erigebant cenaevium autem di liniue pars superior domus rasta. Ae prae illis semitia Plaee Dei. ed. ven. t 8o a prae illius Capuaea

semitis scit latissimis. Cum mi opimis Hoe e cortissi

ma Laure lani me aiione dederunt Tam. i. vulso epitinis. i. Irontem iii πιο ρου M. T.

90쪽

linebuntur progredientur longius egerentur. Singu bris holmo privatus, nisi magna sapimii praeditus. vix facile sese regionibus ossicii, magnis in fortunis et copiis, continet: nedum isti ab ullo et Bulli simili hus conquisiti atque electi coloni, Capuae , in domicilio superbiae, atque in sedibus luxuria collocati , non statim conquisituri sint aliquid sceleris et flagitii. Immo vero etiam hoc magis, quam illi vem teres germanique Campani, quod in vetere fortuna

illos natos et educatos, nim Iae tamen remi Omnium copiae depravabant hi ex summa egestate, in eandein rerum abundantiam traducti. non solum copia, verum etiam insolentia commo Annium

XXXVI. Haec tu, P. Rullo m. sint steteris ve

stigia, quam monumenta maiorum sapientiae sequi maluisti haec tu cum istis tuis auctoribus excogitasti. ut vetera vectigalia venderetis, et exigeretis nova; ut

Vrbi Capuam ad certamen dignitatis opponeretis ut sub vestrum ius iurisdictionem, potestatem, urbes, nationes, provincias, liberos populos, reges, terrarum denique orbem subiungeretis; ut quum omnem

pecuniam ex aerario exhausissetis ex vectigalibus redegissetis ab omnibus regibus gentibus imperato ribus nostris coegissetis, tamen omnes vobis pecunias ad nutum vestrum penderent ut iidem partim invidiosos agros a Sullanis possessoribus partim desertos ac pestilentes a vestris necessariis, a vobismetipsis emptos, quanti velletis, populo romano induceretis;

SEARCH

MENU NAVIGATION