Morborum omnium qui corpus humanum affligunt, vt decet, & ex arte curandorum, accurata, & plenissima methodus. Auctore Demetrio Caneuario philosopho, et medico..

발행: 1605년

분량: 384페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

351쪽

pandaelasse lassiciat, tum quosve p.ritim omismum, mediatarum, vel immegiatarum , crandiationi ita eonueniat, ut idcirco viribus earumdem futura nunquam sit aduersa. ' i

DE OPPORTUNITATE OPERUM.

rectoque usu inst umentorum,ad causam con iunctam ex arte funditus abolendam, disseritur. CAP. XIII. SE o opportune agenda sent omnia,ne inremis pestiua operatio aegris detrimentum importet. Quare si causa coniuncta, per secessum, pharma Co, Vaeuanda sit, sine tunc opportunitas statuenda trimum, ex qua humor, qui haec ipsa causa est. palam vaFandus indicetur. Caeterum, dum V cuatio huiusmodi a uiribus toleretur,a uirium in quam,tum Vniuersi, tum partium, ipsi uacuationi deseruientium, robore,veluti cum de anteceden.1M causae uacuatione sermo erat nos etiam dicebamus. Haec siquidem toleratia necessaria adeo sit, quod prieter eam pernitiosissimum sit quatriuis uacuationem aggredi: unde t illius occasionε acuatio affatim, dCruto plerumque sueeedit, vel matris sensim,&paulatim duntaxat tentanda est. ur pedetentim resectis viribus, cautius, ac tutiussu st ineatur, ita eadem mei tolerantia ad uotum se habenti, humor ipse, qui causa morbi coniuncta fuerit, dum appotite confectus, ac indicatus extiu i X lcri

352쪽

3 8 PART. TERTIAE

terit, opportune per pharmacum pestendus indiacabitur. Verum, unde tolerantia haec sufficienter dignoscatur, alibi latius expressum est. Selne humor ipse, causae coniunctae rationem habens, iam tuto vacuandus sit, ex his certe constabit, ex quibus optima esus ad vacuandum dispois

sitio cuidenter colligetur , eae demonstrantibus inquam eum iam tum propria, tum impropria coctione elaboratum, superatum, in modumque redactum fuisse, ut nec morbum seruare amplius ualeat, nec item ultrδ detineri, sed omnino v cuationi accommodatus censeatur, quia puta conditionem eam sit adeptus, perquam ipse inutilis, excrementitiusque, M perinde facultatis pellentis beneficio uacuandus, atque ita etiam fluidus, expulsioni commodus, aestimetur. Porro, ex humore ita se habenti, ne recursuri morbi peric tum praesto sit, opportunitas euacuandi per phasemacum apte desumitur, & quidem merito, quam do tunc tuto, & facile euacuatio ipsa sit successirura , quippe iam coctio omnis, tam propria, quam impropria, omnino praecesserit, per quam humor uacuationi aptus adamussim euadit. Ex morbi uero re oribus , quod huic mo vendo operi aptum, & commodum censeatur, illud sine dubio decimationis est. Per id imp ris enim, dum ipsa tolerantia adsit, omnis desiderata pellendi humoris dispositio, & aptitudo Prino sit,posteaquain morbus, una cum simpω-

353쪽

maribus,tunt omnino depressus, & penὸ dissipsius existat, ut necessagib causam proximam eius iam quoque tatam; superatamque futeri sit ope rae pretium, quippὸ nisi crudescente ea, eaque timescente, morbus ipse, cum simpromatibus,

Per idem ergo declinationis tempus, cum tum caloris innati ui,humor qui proximἡ morbum s ciebat, coctione propria , confectus uideatur, ita ut tum ab omni utili, & bono, secretus, ac excr anzntihus iudicatus fit tum p terea eiusdem quidem calorix insiti beneficio, uerum adhue etiam auxiliorum artis ope, per impropriam coctionem, sit omnem eam adeptus - pellendum dispositionem, cuius defectu ita sectasiἡ uacita tioni sineptus erat, ut nondum emendatuς, feta

impossibile luitat eum foras educi, quod nempe tunc licet etiam iudicatus, si in uenis collocetu adeo utili humori i permisceatur, si lique ii restat, ut deturbari soliis pcae delectum nequeat , aut imcut iam segregatus.& in uijs primis ipse resideat, adhuc tamen miarctus ita, renitens 9 ad que rebellis esse consileuexit, ut cum per in ua educi totus pharmaco non potuerit, credibi di sit illum magna inhabilitate donatum , mori nisi diuturna caloris innati opera, per sdmmam elaborationemς tum fluidum nempe redi , ω uacuationi paratum. Atque,omnia hae cum per

uenae declinationis tempus bellti facta sint, tum

354쪽

per id quoque,non pellente natura, Medicuspecurantem humorem omnem proxime morbum inscientem, utpote iam uichum, superatumque, Pharmaco, & tuto, & utiliter pellet. Non nego ab initi js etiam morborum, per augmentum, ad statum totum usque,multas causae Conium:ὶς par tes,successiiue,coquen iis facultatis beneficio, confici, ac demum concoqui,attamen sine dubio semper, cruditas Omnis generis , Per ea tempora m ior, & urgentior est, ut pene parua, aut nulla, C ctionis habenda ratio videatur. Quod cum ita fuerit,nulli omnin5 dubium,quin per morbi d clinationem, causae coniunctae vacuatio, pharma eo ipso,sit a Medico aggredienta,quando tunc potissimum& nunquam alias, ea huic uacuationi commoda, promptaque, censeatur,& sit. Fateor quidem per morbi initia,& toto quoque augmen.

io sin statu enim nihil agendum est, dum ant di, dens demoIitur causa, at iquid etia coniunctae per pharma m se ledemoliri,sprisertim ipsa in prima corporis regione sedem habueriti,ut & pphim bothom iam,si in secunda legione steteriti, ij idem

attames temporibus ala opera, de inprimis pharanaco, causae eiusdem coniunctae omnem aggredi euacuationem,& perperaria est, & absurdu, quod inquam ob inhabilitatem inditam illi, ut dictum est, non sequiitura, & col liquaturum potius co pus sit, atque ab omni recto, ordinatoque opera natura interim deturbatura sit,maximo aegrotam

355쪽

tis detrimento. Si quo igitur morbi tempore ex arte tentanda per pharmacum causae coniuncta eradicatio est, ipsa declinatione morbi semper teretanda est. Vtrum modo persecta expectandat lius precariris humoris coctio sit,an quovis pollux eiusdem declinationis momento, cum adhuc etiaeoctio aderit i mpetsecta, concessum se pharmaco uti, quaestione dignum est. De ea tamen ita cena sendum,si morbi motus, mosve,ralis omnino sit, unde temporum eius diurum iras arguatur, ut Sedeclinatio simul tam caeteris longa futura sit, tueproculdubio utper epicrasim humor coquitur,ita necessario per epicrium euacuandus est nec exa cha omnium partium eius expectanda coctio est. Etenim cum Ape propter partium huius di fferenetiam,& varaetatem,certu sit,ex his unam facilius,M citius,alteram dissicilius, & tardius a natura sis psa quoque res manifeste demon- accidat, ut h*morum euidens, Mnotabilis portio, ia perfecte cocta fuerit, quid est, viam rem statim illam non deceat vacuare cum enim iam cocti sint, ac proinde ad purgatio nem idonei, non istum frustra, sed etiam non ta ne periculo uidetur posse diutius in corpore de neri, quippe non sine manifesto recrudescaritiae periculo purgatio tunc disseratur V quod peric tum si nulluvi sit, utique nullum unquam Pu gantibus medicamentis opportunum foret iam areamur necesse est, siquidem cum nisi perfecta

totius

356쪽

totius coctione, purganti pharmaco uti sit con- cessum, perfectaque coctione nullum. fuerit m crudescentiae periculum, sequitur necessario, ut neque . tunc, & perinde nunquam pharmaco uti

sit concessiim. Neque restat, quod plerique fingunt, ideo nempe ante perfectam totius cocti nem nullo modo permitti pharmacum , quod nusquam sit opinandum illud ita prudenter, dc

temperate in coctas partes agere posse, Ut caeteris, quae adhuc crudae sunt, nulla confii , nulla uis inferatur, posteaquam pharmaci proprium est, coctioni uim facere, eam perturbare, perue tere, tum futuram remorari, & reddere dissiciis .

Quandoquidem hoe solam habeat veritatem, crudis partibus coctas longe superantibus, tunc siquidem non dubitandum, quin leui ex causa, vel puta adhibito pharmaco, quod tunc soriac se coetiam iam facilὰ recrudescat, non autem longe superantibus coctis, ut in declinatione morbi euidenter superant. Atque, haec vera cum sint, profecto ulterius quaerenti funquid is semet coctio per totum morbi progressiim,a principio nempe per augmentum, statum oue in declinationem usque, aliquibus artis ingeni s adiuuari, accelerarique valeat. Facile iuxta iam a nobis alibi expressa, ubi deseruandis viribus sermo factus est, respondere licet, & licere, & posse. Namque, ut coctionis omnis insitus noster calor, auctor, M

357쪽

CAP. X m. opifex est, calor vero spiritibus conseruetur, At vigeat, ita dum spiritibus ipsis, ipsique demum

eatori ex arte fauor accedat, coctioni quoque s uorem adesse nec se est e, ex multiplicata autem spirituum substantia, per conuenientem. Rutriationem potissimum, fauor, ut dicebam , acee dit; accedit insuper sublatis omnibus, tum conintingentibus, tum necessarijs, unde vel oppressio. vel resolutio spirituum, & caloris, contingere ρο- test Vijs quin etiam omnibus perquisitis, ampli xisque, ex quibus ijdem spiritus, una cum c lido, vel primo, atque directe, vel secundo , Mindirecte, foueatur ; veluti nos dum consulenodum viribus diceremus, ex arte id faciendnm de

monstrauimus:

Verum, quod inter administranda haee, semia per futurae euacuationis ratio maxuna habenda est a nobis, sane merito, ut ea ipsa vacuationi fu- turae prosint, nec quidquam ossiciant, illorum utique species, & virtus, atqui potissimum qua titas, & opportunitas accurate perpendenda est, non ut quidem simpliciter, tolerantiae, & ex-eessiti, respondent, ut dicebamus , sed maxume, ut humori vacuando, perindeque stelicit . ti vacuationis eius optime faueant. Etenim,cum ad scelicitatem hanc spectet, ut qui euacuandus secundum naturam humor est, ille cito, tuto, Miocunde, evacuetur, talis autem humor per mor bum hoccasione saltem etherogenestatis eius ve

358쪽

334 PAR T. TERTIAE

plurimum, ita crassus, & viscidus sit ut ex se ipsi, uias sibi omnes impediat, & sui demum stlici flaturae demolitioni impedimeto sit, iure du m conficiendo huic, coquen doue, nos, alterantibus, Mincidentibus potissimum, ac detergentibus inge-mjs, insumiamus, ut tandem inquam ille fluxilis redditus, dein nusquam ultro qua par sit firmius suis hqrescat vasis, neq; rebellis sit , sed optatae cedat vacuationi,attendend um omnino est,ut dum unum crassitiei,& viscidi ratiς incommodum tot limus, minime aliud, & fortasse deterius, ei succedat ; succedere autem facile posset, neglecta incidentium o detergentium quantitat & oppor tunitate, ut dictum est. Sunt enim atteΠuantia haec,& detersentia, speciei multiplicis, caIida scilicet, frigidaque, excessiti puta cuiuis ex aequo re-ψondentia, quae & mu Itiplici forma pro necessitate administrantur. Attenaanr porro quae intrinsecus praeterum exhibita, partium Q; tenuitate do- 3 nata, crassism, dc concretum humorem altius inero subeuntia ex in illum extenuant, & in minimas redIgunt partes; au2d & extrinsecus warpet adhibita idem praestare polle videntur, dam caIe- facitndo, humectandoque, quod nimis sort*ssa crassum intus later,emollescit,& c siliquartar. Deis tergunt ucro,quae post partium tenuitatem ad penetrandum accomodatam, quadam adhuc Mrimonia pnaedita cum sint, vi sita, attenuatum iam

humorem, quasi sordem vijs hqrentem,lucu l en-

359쪽

. CAP. XIII. iter abstergunt, & eluunt 8, Quamobrem licet pro qualitatis peccantis excessu, 5c virium tolleram. tia, omnia haec tum validiora,tum minus validMintercurandum,congrue decreta videantur,arta men eoru lemm,per omnia morbi tepora,indifferens uses non parum obesse solet. Siquidem eae his netrinsecuςassumpta,& validiora, cum ab iis, quae per Urinas, sudoresq; mouent, parum distare curtum sit, si prioribus morbi temporibus, crudia ad hye existentibus succis, adhibeantur, profecto 'tunc segregatos,& pene quietos humores coctio nem expectantes eom movebunt,pertu rbabuntq; ita , ut ab in pto coctionis opere Ipsi penitus distrahantum, rursum vero impetu quodam nimio, eos comminuent, in tenuissimamque substantiam erios,per angustos quosq; ductus,in occultas etiacorporis latebras manu quam facile ducent, ibiq; vel nouum genus mali procreabunt, vel saltem . inde non nisi dissicile inedicamentis educi ali quando valebunt; talia enim, & deteriora parit excellens , Ac intempestiuus internus attenuan tium,& detergentium usus. Atqui mediocris, ad morbi statum usq; oppommus, & utilis est, cum sensim, & paulatim agat, atq; dum calori innat fauet, interea sic humorem extenuet, quod ut

cominutio carnium ad elixationem, rei extenuam

aio ad coctionem maximὶ faciat. Caeterem decli inante iam morbo, humorem misiam plenc con cocto, aliud soriasiis censendum, tunc etenim pa

360쪽

Tam euam magna ex parte humore, eoque fluido reddito, nihil impedit quin vacuario eius per pharmacum, si non integra, saltem partita celebretur; ea autem celebrata , si videbitur opportuo tinti congruum,tunc tuto humorem viscidum,& cras.sem nimis, id coque rebellem , valentioribus arte nuantibus, & detergentibus, p parare licet ; non sint prius, obiam adductas dissicultates, quae etiaper haec ipsa tempora vigent,si praesertim tunc i, inoris no paucum in vijs vacuationi penatum stare certum sit, quando validiorum iam dictorum medicamentorum usu, tunc, magno totius puri sanguinis massae mi uinamento, & aegri damno non leui, in enas deportari facile possit. A te uioribus itaque, hoc ordine nos inchoantes, stis,cem semper vacuationem obseruabimus ; inde

ippὸ non tantum humores ipsi fluidi, beneque dispositi futuri sint, sed& viae per quas in secessimi illi derivandi sunt omnes, liberae omnino erunt, An expeditae, nec harum obstructione, h mores pharmaco concitati consistenr, & corpus, iactatione multa,uel damno grauiori, denuo fatigabunt, . Elide intemis medicamentis coctioni-Luentibu sita sit dictam. Restarent externa non minori cautione administranda,isquidem cum ea calida, & humida sint, perindeque ternperie quadam calori idonea, si forsan, excesserint, qu .niam laxent, roburque partium facile dissoluant, di adhuc sit peccantis humoris copia urgeati eam

SEARCH

MENU NAVIGATION