Morborum omnium qui corpus humanum affligunt, vt decet, & ex arte curandorum, accurata, & plenissima methodus. Auctore Demetrio Caneuario philosopho, et medico..

361쪽

prompte digerere, es b uc, atque illuc per corporis uniuersum distrahere, rnagno aegri damno, lagra 'sinet, meritis per mothorum initia, in statur usque, nimius eorum usuis, ut in remorum latae xi uatium, per eadem tempora, noxius fimmν est,. horum immo magis,quotita curri, ires laxando dissipent, ne ideo partes naturales aliqua tum t ctioni,tum purgationi deseruientes,per se tunc Stis afflictae, ulterius excessis eorumdem rimio stiast istamur, dissoluantini Milicet,& debilitetur ops Issane pretium est, per ea tempora, illis vel abstinere, vel ouadan tenus adstringentibus, & roborantibus agmixtis, modum imponoee; neq; etiam licet manifesta ia morbi declinatio, & humorum cochio pateat, ad excelletiora ex his transe dum est unquam, nisi praeuia copiae urgentis dimina' tionc per pharmacum celemma iIam locus est, viae opportunitate eliciendi ex arte sudores,Vxinasq; prouocadi, sermo sit,quamquam etenim in omni morbo, qui ex repletione contigerit,a principio, in finem usque, harum v cuationum utraque utilis saepὸ est, quod serentiinbus viribus, repletioneque Urgente, idone assem

per x acuatio prosit, attamen dum ex arte nos, pensudores,Vrmasve,corpus uniuersum iure vacuandum ideo iudicauerimus, vel quod per vias sud ri,3c urinae congruas,humoris nocentis reliquum perfectc demolituri simus,uel quod etiam per casiadem VlaS, nobis operantibus, natura magis sectivis

362쪽

da suturasti Profecto id duntaxat morbi tempus opportunum censebituri quo humor dc GFnisectus, victusque sit. & praeterea belle paratus --tiqerit, mox inquam qui in secunda corporis regione conrideatur, quoia in qui in prima residet, etsi sironte plerumque, sol a natu rae industria, occulti s, latentibusque ductibus, hac ratione, pella- seir, propius tamen per secessirin,puta in quem,re gio illa,breues, & patentes habet ductus, eijcitur. λtqui tunc coctus,&helle paratus humor est,cum c peritiam malum a natura vinci, ac superari, ita Vtiam pateant manifesta eius declinationis indi- Namque, si vigento adhuc malo, crudisqUe, imparatis existentibus succis tum utina, tum sudorivalidis detergentibus,aperientibusque medicamentis, qualia ad id rite praestandum conu pienter desideratam irritetur, praeterquaim quod in cassum labor aggredietur , & aegri d*mnum grauius hinc contingere valeat ve in superioribus diximus) amplius tunc perperam agitatis humoribus, euidens periculum eri, ne causa coniuncta, ex antecedenti, valentius crescat, illa nempe fluxiliori reddita, in hanc copiosius decumbenti, eXςoque aeger in deterius profici statur. Quod si

spontanea interdum, toto progressu morbi , talis

obseruetur expulso,siquidem illa tunc sut alibi diximus non irritanda, testem, dum v tilis sit fu tura, non intercipienda, sed permittenda potius est. Caeterum, nec per morbi declinationem s mplicia

363쪽

pei , ex arte, sudores, urinarrivε, medie amentis prouorare concesshm est; si quando potissimulti predatius humoris copia, quamquam bene disrusta, stet tamen adhuc, necdum illius susticies pes pharmacum diminutio euidenter pra: stetit ; ne porro eum temedia haec, sudorem, vel rina pria uocantia,longe, lateque nimis, corpus uniuersum permeare sint apta,adhuc vigente copia ipsa, ea i in uasis communibus, quibus iam detinebatur, ex se, aut per eo stionem, secreta,inde scilicet seras aliquado expulsura, tunc perperam eandem copiam eloco moueant, hucoue, Sc illuc, per vias angia stas, altius in crarpus uniuersum deferant, ut hinc necessarib pursatio eius dissicilior euadat, unde non recidivae solum, verum 4e nouorum morbo' Tum, atque simplomatum occasio prompye sum dati Hac ipsa autem humoris peccatis,causae coniumstae rationem habentis, copia, susscienter per ψias idoneas, expurgata, si quid illius reliquu fustit, quod ut funditus evanesca tum sudores, tum tirinas, utiliter admiserit, sine difficultate, immode necessitate, medicamentis idoneis, sudores ip .ses, 'rinasv e, tentare concessum est , tanta siquiisdem, ut sudorum, 'rinaeve prouocandae recta Ο eano adsit, merito ex arte sunt praecauenda. Et quidem omnia hactenus dicta desiderate opportunitatis occasione praerequiruntur, dum caulam coniunctam in communibus totius uasis residentem, iam nos demolituri simus. Atqui, e

364쪽

dein in singula quaque corporis parte sedem h iante, indeque allam nos, propri jsd Uctibus,, medicamelis issoneistac ibaturi, sariu9Igxeri unam uirium partis tolerantiam, & ad opus promptitudinem, cum uacuandi ibu sis disposiIione, adhuc alterum summoperc de sideratur,nempe tunc temporis corpus uniuersum abnmnicis, humorum cblluvie liberatum emi, per quam alias, hmox tentaturam partis uacuationem, noua quasi trahenti occasione aduentanti, nouus eiusdem colluuiei in partem decubitus praesto sit, & morbus,aucta caus a,recrudescat, in deterius ue proficiscatur. Sed ne per solam morbi declinationem haee simul omnia adsint, ut per selam eam liceat coniunctiLcausam parti inhqrentem medicamentis demoliri; an praeterea alijs quoque morbi temporibus liceat,examine dignum est. Attamen umrisimile est, per declinationis tempus, ita uniuem sum ab omni colluuies onere deoneratum, ut, si quae pridemantecedentis causae demoliendae occasione peragenda fuissent,ex arte, suis temporibus, aliis belle peracta. In seper autem ratum quoq; ui deri debet, per id temporis, non alias, humorem causae coniunctae rationem habentem, ncoquentis facultatis ut, cc insiti caloris beneficio,sum cienter ita ccinfectum, dispositumque, ut ipsi demum expulsioni recte obtemperaturus censeatur. An uero per eandem d eclinationem ,uirium partis to- tiranua, eidem met euacuationi, integre, aut partites

365쪽

tite, procurandae squocumque ill ingenio procis, retur) congrua adsit,faolle est colligere: Per unam

itaque prauentis morbii Molinationem stultat maXime opportunum, caulae coniunctae parti uis herentis iIacuationem aggredi . Verum,quod etiaante declinationis tdmpus cogamur aliqu)dOca s e ipsisus coniunctae demolitioneπι aggredi, uel ex eo poti ibimum, quod morbus, atque simplomata, ob causis Vitium urgescant ita,ut nisi uacuas tibus in girpi v quam celerrime occurriumus , omnino

su mirium parti discrimeti in pendat, utique quMtuno vacuatio ca coacta, & minime secunduatii natura fiatiijlius ideo opportunitatis ratio alia,ac alia omninti est; etenim posita uiritholeran dum ea proficua magis, qua noxia sit futura,sIpnaesertim quod peccabat, per eam, si xvon: Iollatur omninium inuatur saltem in t n arum duirum clausival carti pra resa d a u nae, fi liu i quid i t ore rIunam . Cani in ipsi, fatim morbi principio, bin augmenω,2d statum utqtiei iure optamql Pinetiarii. Et maraniacum luimor pereae retrapostat fluxilis sic dum iam pridem atramcn e cor re uniuerso colluuuta ita sublua fit, udinequaquam .ultib decubitus id leuι

rum,qtio opere,& mitrum elato, ex iam propolitigid tunc recte aggrediatur,tum ex ipsa humoris se, de , tum e X ui, dc modo, quo per instrumentum prosequitur opus, apparota Etenim, tune vel ira

humor in parte reside cui inde Iliolatςnububa1jjs

366쪽

prompta medicamentis irritantibus, detergeriatibusve, expurgatilius; vel potius iam partis sub- stantiam ita subi jt, alteque ei fixus hqrescit,ut non nis latςnteri, per digesentia, & attrahentia ; aut hanifestis per Chirurgica continui diuisionem facientia, 'ras Educi ualeat ., Si quidem primum,

non dubi rara citum,quin I sedato omni antecedentis causae decubitu, maxime commodum sit, ad generosδcausam coniunctam minuendam, medica mentis irritantibus, uel detergentibus, uti, quando si fluxilis in iiijs ipsis, humor stet, haec ruto , &

sine graui partis detrimento, praestent quod cupimuς. Si autem secundum, quamquam digerensia & attrahentiae idem quoque prae stare apta sint, quod ea nihilominus lente nimis, & senum agat,ia suis qualitatibus, tunc attractionem quandam excitate, novumque maiorem de cubitum liu mo- is in parte mi irritare apta sunt, propterea nec uoto satisfaciunt , nec pςr ea tempora administranda sunt .. i Restant Chirurgica continui solutionem facientia,de quibus sic habeto. vel adeo morbus; ut tio cau sae con i u n chie, v rget, u t i am parti s ti m in apernities praesto sit futura, atque tunc quam 'ri-naum fuerit concessum, nec partis excellens praustantia obstet, eade in pars immedia te, Chirurgicis instrumentis aporienda, ut nempe ex ea, lairi quam ex fractos vase, abunde exeat quod laedit . Vel si huie partis praestantia impedimento fuerit, aliudve, utique tunc ijsdem instrumentis, ex parte

367쪽

. r. i CAP. XIIII, i parte alia proximiori non impedita, interris cienda euacuatio est, quatenus quoiu peccata p-- te lassia,quanto citius generose seras erumna. Hac etenim ratione, imminen ii partis detrimento ita

prouisum erit, ut dein si quid reliquum mali ex relicto humore seruati persistet, sine dissimitate illud quamprimum a natu siesupeωurum ι b .

morbus desinit, cum simplomatibus, Interea tamen vigentibus his,qua ante, illis obuiam sit , i eundum explicatur . . to Pht II ih. a. mi

ergo arte moth scausa dissipstur,exhis quae hactenus dicta fuere, istis abunde col-digi potesti Et quamquam non dubitandum quia

ex quo, ut plurimum ab bumorum peccato mo bus contingat, cum simplomate, adeo quod peccam ipsbsebiat morbum una cum simpminare desin ere necesse sit, illius scilicet proxima desinente causea non raro tamen quoniam morbus intepyrea una cum simplomatibus saepissime uigeat, ut dissicit E st causae ipsius demolitionem)Angius fortasse pr*ractam expectare . idcirco thnc, hoc est dum huiusmodi depopulatur causa,necesse est morbum, requisitis medicamelis, ad Umnem eius demolitionem aggressum insequi vire oportere. Veru miam en id nequaquam temere exequenda, pra sertim si opus demolitioni cavis pl*rimum sa. - . Y adue

368쪽

Odudrum'; tunc quippe morbus, licet quadante. nustiniam curatio tamen eius perfecta, & propi in palamis dissicilior fit, &jomniquaque etiam Quamobrem diligenti incum-

, si mraiciuid inporis cura est, ut morbus quidem

6 cflut br, lania fieri tamen minus possit caulae dumolitione non impedita. Quo itaque pacto ille, hoc est qualibus artis ingenijs, quantis, dc qua Op φdrfin are hdministratis; insequami facile uniam erism indicaturi etenim ex morbi specie, qualia alas ipsa patet Verum est enim morbos alios esse similariud ita sitos dissimilares , eosque insupero manes suo tantum dirimi contrario. Quamobrem siis undares, qui solius temperiei sunt, una alteranum. -temzdiorum ope, ad naturale temperametum v sque dirimentur. Dissimilares autem,quoniam Vawij, alij quippe sintin figura, alij in quantitate, alii in n umovo, alij in situ, ut alibi dictum est, quili

bet ex his merito indicat in contrarium Verti, Usq;

quo triadem pars lese integritati saae restituatur, ad quod praestandum, non unum, sed multiplex requiritur med iramentum, quod post unum regimen victus desideratum hoc enim solo plerumque indicationi Iatisfit) aut pharmaceuticum, aut Ahicorgi meit , etsi quale ex his illud speciatimaeo Cniar, non m speciatim,dato morbo, agno stridus a quotliam. quodlibet nusquam cuilibet fit contrarium, sed certum duntaxat, S determina

369쪽

eidemeritiua talesio Quantum p*terea ad remedij quam itatem perii nex, nulli dubium quin di Lisssu partis solum a pristino naturali stata recte precognito, proportionaxam rςmedij inditati mensu min decernerchcς at ἡ Vtrum autem illam simul totam,integramque ministrare,an maius pedetentum per partes, oporteat 3 prosecto virtutis ferentis robur euidenter ostendus, uod quidem robur aliud in v niuerso, aliud in tax, Mi M libidxi mus, .esscsosueuit,suamn rem lex vulueviis inculcitas 1 gulis, cuicumquην rho, qua inceLurreris par-Hem meu p nti, propoxti inainm iudicahmir medicamentum. AIU 4n ut ad Votum succedat Nus, opphrrunci diri Inoistranda sunt Omnia , hoc

semper ten POL supque loco . Os Q y pN,& tempus hoc, ex morbi itempore non desium en d si,quando morbi tempus, icmsai fdςmpuendae potiu&,qua morbi, , n otium secinere Videatur , atqui morbus exite a frincipio in sinem usque semper omnimodam sui destructionum autumet. D sums-tur autem eX operum, instud mcntorumq, ad da orbi destructionem indicatorum conditione, ek ii cessitato, siquidem plerunque eueniat, morbum, non uno, eoq ue sim ici, tu mi opere, tum in struia mento, destriti posse, sed multiplici, eoqWe vario 'quorum puεων num, licet intenti βnispotissimus author cen atur, ideoq; pri mo ten tandum videatur, alterum nihilominus de necessitate praecedis,

370쪽

horu nil eon ditione necessitatem p cognita,ngendorum omitium ordinis litque tempotis, omoprunitas col ligerut ,rque demum apposite di suppri- tur morbus & pars praeter maturam afflict, pristi

Dc simplomatum curatione pauca genremmven sunt iaddetieriflay puta 'uod siniplomata ad instar dorism sint, q ex suis ita causis fiunt con- seruaturque ut his p tus resedentibus, ipsωqubq; delinere statim,cessireque necesse sit. Etenii sim I plomam,morbos, eorumque causas, siuequod ex. his originesti habet, insequiitur, ut palain umbra tequitur ipsum corpus. ' Quamobrem neeessit est una cum his, eddem tum peto , tum instrum e - , illatifunere . cum itaque demi horum, uisatumque curatione hactenus loquuti simus uberrime, nihil profecto videretur superesse amplius, quod ad simpromatum curationem p tinear, Ve-- rumtamen cum ex his qu dam molossa adeo dontinge t , adeoque viribus aegrotantis, & perinde, vitae eiusdem insens quod non sinant causarum,

morbive, expectari curationem, quae sipe num ro tardius es1 ventura, tunc merito, ut qgrum ab

- intolerabili molestia vindicemus, & ab impen Ξεti saepe periculo liberemus,posthabito morbo,cumeausis ipsius,ad simplomata respicere eogimur;&porro lenitione quadam potius equam curatione, quod curatio, radiealis quaedam simplomatum destructio