Albii Tibulli equitis Rom. Quae exstant, ad fidem veterum membranarum sedulo castigata. Accedunt notae, cum variar. lectionum libello, & terni indices; quorum primus omnes voces Tibullianas complectitur

발행: 1708년

분량: 590페이지

출처: archive.org

분류: 시학

81쪽

s Abstineas. Mors atra, precor. non hic mihi mater, Qtiac legat in moestos ossa perusta sinus: Non soror . Asib rios cineri quae dedat odores, Et seat effusis ante sepulcra comi S:

De la

bulli In hae insula aegrotat Ione meminit Na- so L. Amor. Eleg. s. 47. Sed tamen hoc mestus, qv.ιm s P reacia tellus Ignotum vili s/nosiisset humo. 3. IGNOTIs TER Ris J sorte tediis. nam Inhospitium devertist. ad aliquem Corcyraeum, more militiae Romanae , satis curium cst.

Ovidius L. f. Trist. Ela . io. y. 3o. simul nobis habitat dis imine nullo lBarbarus ;ctar tecti plus quoque parte tenet. 'Lucanus L. I. M. II. lperegrina ac sordida sities

Romanos cepit proceres: secretaque rerum ιBospes in externis audiris euria testis. I4. ABSTINEA I AVIDAs Moris Mono NiGRAMAMυsJ Multiplex est huius loci scriptura, Mors modo nigra , Mors trecor atra, Mors vio-llenta. Neque multum intercise , quae recipiatur, visum olim fuit Murcto. quem me Tito deseruerunt aliἱ homines elegantes, Ach. lStatius, Fruterius, Douaea, Gobhardus; - Iamque mediam comprobarunt, . Uors, precor, atra. quaequum repctatur In versiculo proxime sequente, ad elus Jucunditatem reliquae lduae misere Digent. le . NON HIC MIHI MATER , Qv E LrGAT 'IN MOLITOs OssA PER UITA si Mus J Olsa le- lgere proximorum Oificium erat, & earissimorum . ita se patris sui ossa in tenera pueritia legit se Propertius noster conqueritur L. . Eleg. I. V. I 27. Ossa tu legisti non illa aetate legenda Farris , c in tenues cogeris ipse lares.sua autem legi vult ab amata CFnthia, L. I. Eleg. II. P. I 2. An pateris siccis mea fata reponere ocellis , ossa ris nulla tua nostra tenere sinu p

non exanimum amplectens Briseis Achil. lonCandida vesana verberat stra manu. Et dominum labit moerens eapIiva cruensum positum φυμ in Sinoenta vadis. Foedavitque comm , Q tanti corpus Achillii,

Maximaque in larva Itastalis ossa manu.

euum tibi nec Peleus aderat,nec caerula mater, Soria nec viI.ιo Deidamia toro.

Cont Igit vero poetae noli ro id, quod sibi nunc deesse lamentatur. decessit enIm Romae in complexibus de matris & sororis , teste Ovidio L. 3. Amor. Elcg. s. p. 49.

Rus J Timide dicam, sed dicam tamen: dedere odores cineri horridule mihi dici videtur, pro eo quod cit dare odores. opinor ab Albii manu futilc olim fundat. nam fundendi verbum in re funebri solenne quis melius nobis exponat Albio ipso sic ille L. 3. Eleg. 2.

Illuc, quas mittit pingiuis Panchaia merces,Gῖque Arabes , dives . AsBri , D nostri memores lacrimae fundamur eodem. V Irgilius L. c. Aen. p. 22 . congesia eremantur Turea dona, dapes , fuso crateres oliis.

Accedit quod odores Aserii nihil sint alIud, nisi liquores odoratI, dc unguenta Syriaca

gentiumque vicinarum. Propcitiu, L.2. Eleg. IO. 9. 3O. Tu vero nudum pestius lacerata sequare, me fueris nomen lassa vocare meum.

Osculaque in gelidis poni suprema labellis,guum dabitur Drio munere plenus On x. PapInius L. 2. S lv. Iist. Is l. P id ego exsequias, σνο ira flammumna loquar, moestoque ardentia junera luxu t aeuod tibi purpureo iri is torm aggere crevit 'Leuod Cilicum fores, quod munera graminis Indi, modque Arabes, Pharii-, Palaestiniqua ι

quores Arsuram lavere comam t& L. s. Silv. I. 9. 2II.

Quis carmine digno i Exsequias, o dona malae feralia pompae Perlegat ' omne illic si patum examine longo Ver Arabum Cilicumque fluit,floresque Sabaei. Indorumque arsura seges , praerepIaquι templis Tura, Palaestinis simul Hebraeiqua liquores,

Corγciaeque comae, Cinyreaque germina.

t Et haec est, ni fallor, sumtuosa illa re persis,l quac ne fieret, publice sancitum Olim fuisse

82쪽

L I n. I. E L E G. III. Delia non usquam, quae me quam mitteret urbe, Io Dicitur ante omneS consuluisse Deos. Illa sacras pueri sortes ter sustulit: illi Rettulit c trinis omina certa puer. Cuncta

Tuillus docet L ..de Og b. C. 24. Itaque huic loco minus commodum erit ridenri, quam junddndi verbum. cujus quidem verbiliroprius ac solennis usus fuit in omni re liquorum atque unguentorum. Horatius L. I.

Od. s.

Quis multa gracilis te puer in rosa I refusus liquidis urguet odoribruinato, Pyrrha, Ab antro p& L. 2. Od. 7. 2I. Oblioloso levia Masco oboria exple: sunde capacibus Unguenta de conchis. Sed ego hane conjecturam meam doctἰs atque elegantibus Ingeniis arbitrandam permitto: non enἰm aequum cst, ut me suadente am

picctarii r quisquam id quod nolit.

8. ET FLEAT EFFusIs ANTE SEPULCRA

COMIsJ Lacrimis gaudebant umbrae. Ideo dirum habebatur , non defleri. quinimo sine fletu nullam esse sepulturam statuebant, docente Servio ad L. 6. Aen. Hinc fle. tus non solum propInquorum, Verum etiam alienorum. Terentius Andr. Aet. I. Sc. I. Ist. Iolla funus interim Procedit: sequimur: ad sepulchrum venimus:

In ignem positas: fletur.

Drances ille apud Maronem L. II. 37 I. Scilicet, ut Turno contingat regia coniunx, Nos animaa viles, inhumata instetaque turba,

Sternamur campis.

Nee tibi contingent funus lacrimaeque tuorum. Indeploratiam proficiere caput.& L. 3. Trist. Eleg. 3. ad uxorem aeger, st. I. Nee dominae lacrimis in nostra eadentibus ora

Accedent animae tempora parva meae 'Nec mandata dato ' nee eum elamore supremo liabentes oculos eondet amica manus 'Sed sine funeribus caput hoc ne honore sepulcri lindeploratum barbara terra teget ρ Qitantae ergo inmanitatis su Illa putas Theb num Creonta, qui occisos in acie non modo humari vetuit, ted & ab uxoribus ae propinquis defleri pulere Ornitus apud Papinium

L. II. Theb. 7. I 4'. i mo, miserrae , quo fertis iser ρ funusne peremtist veratis, cineremque viris i stas pervigil illiel l nbrarum cusos, inhumataque eorpora regit Adnumerat. nusquam lacrimae: procul usque

l fugati

Accoliti hominum. stolis avibusque ,serisque Ire licet. vestrisne Creon dabit aequus hon rem Hibus 3 immites citius Boridos aras, ' Odosiique famem sabuli, fictilosque licebit 3 Exorare Deos. rapiet fortasse precantes , Si mens nota minis nee eo' talia si pra rara, sed caris longe mae fabis ab umbris. s. QUAE ME . UM MITTERET UREEJ noni possum Douetae nostro non accedere, quam rescribenti , pro quum , ut ad ante, quod sequitur, referatur; Praecidan. C. 2. Saepei disiunguntur hae voculae apud optImum i quemque serIptorem. Virgilius L, 4. Geor.

undas,

Ante novis rubeant quam prata coloribus, ansa Garrula quam tignis nidum suspendit bisundo. Atque etiam extra carmen. Ciςero orat. pN Rabirio C. s. Sed in his rebus omnibus impr. inita laberis. caussam enim suscepist antiqui

rem memoria tua: quae mussa ante mortua est, quam tu rivim esses. '. . II. 34cFAS PUERI SORTES TER suis

sibii Tl Tales pueri, atque etiam riri, Sose dicebantur. ex quo genta ruit Ille tem,l pli Veneris Erycinae minister, cupis memini ria est apud Sponium Nisceli. Eruditae Antiquitatis p. 3 Q.

De trina sortitione pulere atque erudIte ni

83쪽

mius ad C illimachi Hymnum iii Apollinem, Liidovicus Orrio legebat puero , ad Valer. Flacc. L. I. 23 i. ubi & e triviis &omina, quae sunt in versiculo minorc, Operose defendit. sic quoque hace postrema A- ichilles Statius Sc Ios. Scaligcr expolucrunt. iSalm.asius ala manu pueri producit , memo- lrlae nimium confisus , libro de Annis Cli. macter. p. 792. & e trinιs legit e Ter sortes inquiens manu pueri duxit , e trinis certa somina ei relata sunt. Sic enim ibι scribendum. sS aliger locum non inIellexit. Enimvero basili. cc. Tamen cur hu)us ille correctionis laudem sibi vindicaret, cauila erat nulla. Iam lenim olim ita legerunt Murctus , Auratus, lCanterus , dc Livinejus : ut de Doli1a utro-lque sileatur. Nee vero dubitari potest, quin hace sit germana semitura. nam ut το let errespondet τω puerit, sic & vocula ter necellario sibi postulat e trinis, non autem e triviis. lNeque satis adparet , quare puer quispiam lde trivIo sortes potius sustulerit, quam camillus aliquis de templo Fortunae. quales camillos illie suit se ut credam, ficit denarIus Plaetorii CestianI; quem cum studiosis anti. quitatis communicavit excellent illimus ille Antverpiensitim praesul Laevinus Torrentius ad Sueton. Tiber. C. 63.

Certe ex Τulli; verbIs, ubI de hIsce sortibus agit, nihil colligi potest de puero triviall.

Locus est paullo spatiosior, sed multo luculent stimus, L. i. de Divinat. C. 4 I. id enim Iors

es' itiem propemodum , quod micare, quod tales jacere, quod tesseras. quibus in rebus temeritas, ere us, non ratio, nec consiliam valet. tota res sinυenta fallaciis, aut ad quaesium, aut ad supersitionem, aut ad errorem. Atque ut in haruspicina fecimus , sie videamus clarissimarum sornum quae tradatur iuventis. Numerium Suspiucium Haenesinorum monumenta declarant; honestum hominem in nobilem, somniis erebris, ad extremum eIiam minaci 4 , cum juberetur

eerto in Inco silicem eaedere , terIerritum visis, irridentibus suis civibus , id agere coepisse: itaque perfracto saxa sortes erupisse , in robore insculptas priscarum literarum nolis. Is es hodia locus religiose proster Iovis pueri, qui laetens

eum Iunone Fortunae in gremio sedens, mammam appetens casissime colitur. I OIemlue tempore , in eo loco , ubi Fortunae nunc sita aedes,

mel ex olea fluxisse diciant: haru picesque dixisse,

summa nobilitate illas sortes futuras, eorιιmque Julsu ex illa olea arcam esse faelam ἱ ea Iue conditas sortes, quae hedie Fortunae monitu tollum tur. 9 υ Μ igitur in his potes es e certi, quae Fortunae monitu, pueri manu mhccmur, atque ducuntur ' quo modo amem istae positae in illo

loco ρ quis robur illud cecidis , dblatat , inqui. nil Nihil es, inquiunt , quod Deus efficere non possit. Utinam sapientes Stoicos effecisses, ne omnia superstitiosa Iolicitudine, π miseria crederent f Sed hoc quidem genus disinationis visa jam communis explosis. Fiani pulcritudo γ' venustas Praenestina in etiam nunc retinet sortium nomen, atque id in vulgin. euis enim

magistratus, aut quis vir illustrior utitur sortiis bus t ceteris vero in locis sortes plane refrix runt. quia Carneadem Clitomachus Ire bis dice. re stillim , nussuam se fortunatiorem quam Praenesie vidisse Fortunam. Praeclare vir sapientissimus. Neque tamen adeo refrixerat sortium superstItio, ut nullos mag stratus aut vIros illustriores compedibus suis haberet devInctos. Certe 4 iberius , iam imperandi vetus, quantum in his nugis trepidaverit,bstendit Suetonius C. 63. Harustices secreto ac sine testibus consuli vetuit. Vicina vero urbi oracula etiam disjicere conasus es t sed M.festata Praenesinarum sortium territus, desitis: cum obsignatas deveefasque Romam non reperisti in area, nisi relata rursus au templum. Calipila quoque sortes male Intellectas inter saevitiael eaussas habendas duxit, apud eumdem praeclarum scrἰptorem C. s 7. Monuerunt cr se i ies Antiatinae, ut a Cassio ea veret. Qua caussa ille Cassium Longinum , Asiae tum proconssum lem, occidendum delegaverat , immemor Chae. νε- Cassium nominari. Sed nec longo post tempore in desuetudinem venisse docet Lam. pridius in Alexandro Severo, C. I 4. Mater us, pridie quam pareret, somniavit se purpu-l reum dracunculum parere. MIer eadem noere: in somniis ii iis alis se Romanae Visuriae, quae in senatu , ad coelum vehi. Ipse . cum vasem consuleret de futuris , hos accepisse dicitur verissus adhuc parvulus ι-primis quidem sortibus: l Te more imperium coeli terraeque marisque. Inte

84쪽

Cunista dabant reditus . tamen cst deterrita numquam, Quin seret, nostras respiceretque ViaS.

Ipse

Intellictum est, quod inter Divos etiam referre- Jo. Li id. de la Cerda Comment. In Virgἰl. tur. Nisi forte vates hie ita erit unus ex illisiL. II. Aen. 72. , terrore & mc aerii scatoribus vagis, qui tune temporis paDitu exsolutam , explIcat noster Douza. quem sim suas sortes vendebant hianti popello. est secutus Fridericus Taubmannus ad Plauti quales obscaeni illi Deae Syr Iae sacerdotes Epidicum, Adt. I. Sc. I. 62. atque e dcm apud Madaurensem Apuleium L. f. Metam. ferme recidunt Henrici Stephani cogitata quorum haec erat sors unica , ad plurimos i L. f. Schediasta. C. s. Sed Stephanum retu- casus enotata: dit Gebhardus, non sine verbere piosessoriae Ideo conjuneli terram proficindunt bovis, linguae, facilem esse dicens huius disticlia in in futurum laeta germinent sata. sensum : nempe, Quamquam addiceretur 13. CUNCTA DABANT REDIT Us J cuncta- ominibus cunctis reditus meus, tamen non riini sortium omina de meo reditu pollice. t 1 otuit discoinui meo non illacrimari. Haec bantur, nulla discordante. In codice Archi. t illi. sed verum solus perv Idit Gronovius, vir episcopi Laudi erat reditum. parum refert. l laudatissimus, Diatrib. in Statii Silvas C. ae . sed tamen pluralem amabant poctae. Flora- ubi quum pulcre ostendisset , ominosas essetius L. 3. Od. s de M. Regulo, Iy. 1 o. inter discedentes lacrimas, & ubique, si ex non aliter tamen ciderent invitis & sundere nolentibus, ita Dimotat obstantis propinquos, Albii nostri mentem aperit e Tamen non po-

Et populum reditus morantem, ruit se metu mali ominis continere , ul non flectuam si clientum I ria negotia ret cir sarpe respiceret. Nam utrumque ominisDjudicata lite relinqueret, minus fecundi. Itaque vereri cr hac cura mone. Tendens Venafranos in agros. ri debuisset, ne tot bonis signis mala scaeva in qui Lacedaemonium Tarentum. terveniret , laetisque triste quid iam misceret. Epod. I 6. 3s. Sic enim loquuntur interdum supersitione δε-Haec,Gr quae poterunt reditus Ascindere dulces, vineli, ut omen causam , non indicium , rei Famus omnis exsecrata civitas. per Ie futurae credere videantur. Praeclare pro-

Naso Epist. Ariadnae s. Io3. fecto, & ex ipso tripode. Tale aliquid sibi Nec tibi, quae reditus monstarent, fila δε- metuebat Papinius in discessu Metii celeris, .dissem, L. 3. Silv. 2. sci.

Fila per ad etas saepe recepta mantv f Audimur: vocat ipse ratem , nautasque m Epist. Laodamiae s. I sy. rantes Per reditus, corpusque tuum mea numina juro, Increpat: inde meum timido iam fri ore se Bis - Perque pares animi confugiique faces. Lia itur, o nequeo, quamvis monet ominis di L. I. Fastor. V. 179. verbis Ianir horror, Ut populo reditus pateant ad bella proselfo , Claudere suspensos oculorum in margine fletus. Tota paret demta janua nostra sera. In verbo autem deterrendi non semper est 33. TAMEN EsT DEIERRITA NUMQUAΜ ,lsignificatio terroris , aut minarum , ut per

Qui N FLERE rq Vacle haec interpretati sunt i peram opinantur nonnulli. Aliquando idem viri docti: atque ita quἰdem , ut aquam iis , notat, quod aliter persuadere: interdum p. haerere facile cerneres. Teneri non potuisse,initur pro eo quod est de hortari, dissuadere, nec revocari , nee eohiberi , quin fleret,irationibus adducere ut hoc aut illud ne fa- Achilles Statius expositit; & Muretus, aciei M. Plautus Milir. Act. L. Sc. I. Turnebus L. 19. Adv. C. 3o. Sed quum non, Mihi ego video, mihi ego sapio, mihi ego cre nulli eodices habeant, tamen haud deterrita 2o plurimum :frustra est , Quum fleret ; idque in uno suo Me homo nemo deterrueris, quin ea sit in his invenitIct ineratius , Ita est interpretatus, aedibus. Cum videret se a lacrimis temperare non Trucul. Act. s. ν. 37. posse In ipso diseessii, id ei formi)olosum a t. miles , si te amari pessulat , que ominosum fuit. Huic & expositioni, & Auro, haud serra deterrere potes , ne amςt, praeclarae cui vocat correctioni subscripsis Stratophanes. H Teren-

85쪽

I s Ipse ego solator, quum jam mandata dedissem,

Qti aerebam tardas anxius usque moras. Aut cgo sum causiatu S aveS, aut omina dira: Saturni aut sacram me tenuisse diem.

O quoties ingrcssus iter mihi tristia dixi Eo Ostensum in porta signa dedisse pedem.

Audeat

Terentilis Heatitont. Act. I. Sc. I. 27. I l me mouere hoc, vel percontari puta: Re tum est, era ut faciam , non es, te ut δε- terream.

Cicero L. II. ad Attic. Epist. g. maximas pos inas pendo temeritaιis meae; quam tu prudem litam mihi videri vis : neque te deterreo, quo lminus id disputes, scribasque ad me quam sae- lpissime. Orat. pro inimio C. 4. auesionem in lGallia P. hie Quintius Narbone se facturum esse in scribit earum rerum, quae ipsius eram privatae. ibi tum vir optimati, Sex. Naevius, hominem multis verbis deIerret , ne auetionetur. Philipp. 8. C. s. Antea deterrere te, ne popularis e ses, non poteramus: exorare nunc, MI sis popularis, non possumus. L. s. ad fantil. Epἱst.2. ego eum comperissem omnem sui tribu rus conatum in meam perniciem parare atque meditari, egi eum Claudia, uxore tua ,e cum luestra sorore Mucia, cujus erga me sudium pro lCn. Pompe7i necessitudine multis in rum per. lspexeram , ur eum ab illa injuria deterreremt. lHis exemplis liquere arbitror & notionem lverbi hiilus, & mentem nostri poetae. Re.ctum quoque est min fleret; non , ut in librIs est quibusdam, , vel Leuom feret. Sie & Plautus hoc verbum junxit eum hae ipsa particula, Amphitr. Act. I. M. I. p. q. Am. jam quidem hercle ego tibi sum Scelesiam,scelus, linguam abscindam. So. tims sum: lProinde, ut commodum es er bdet, qui is l

ramen, quin ινριων Mee sui facta sunt his,

Numquam ullo modo me potes deterrere. 18. AUT OMINA DIRA SATURNI fACRA

ME TENυIs SE DIE J Iin Scaliger edi jussit, leo quod scripti quidam non haberent τε aut lin posterIore versu. Habent vero alii qui- ldam. Erat sane In omnibus Stati nIs, in se. leundo Palatino Gebhardi, in Fulvii Ursini libro, inque editione principe. Atque hujus

quidem inter lineas notaverat manus docta Saturniis sacram, nescio an ex ingenio. Sed lnos illos prIores sequemur. nam quum causissas morandi necteret , credibile est comptu. res conquἱsivisse. Itaque aves non addicere caulsatur : deinde diris se ominibus teneti ait, quo minus inchoci prosectionem e denique iter suum incidere non vult in diem Saturni religiosam. Ita enim postulabat Q. perstitio illorum temporum sabbat iter non facere, didicerant a Judaeis. Ovidius

L. I. Art. Amat. P. 4Is. Quaque dia redeunt resus minus apta gerendis

Culta Palaesino sieptima festa ἡ . Ceterum pro tenuisse, libri non nulli timui se

habent. quomodo loquitur noster L. 2. Eleg. . o. 32. languere puellam Nuntiat, aut aliquas extimuisse minas. sed ego illud malo : ut dieat , se retentum fuisse a saera Saturni die , cujus diei metu non ausus fuerit pedem ad portam movere.

pEDEMI istae pedum offensiones sinistri semis

per ominis havebantur. Ovidius L. I. Amor. Eleg. 22. Q. 3. Omina puni aliquid. modo eum discedere vellet, Ad limen digitos resitis icta Nape. Musa foras iterum limen transire memento Cautius, atqu/ alte sobria ferre pedem. at ille, puto, in re magni momenti. Noctem robaverat: negabatur. Admodum serio super Ti. Graccho , res novas parante, ac pedem graviter offeri dente, nugatur Valerius Maximus LI. C. 4. & Iulius Obs eris C. 86. Sapientius Cicero L. a. de Divinat. C. Ao. Cum M. Crassus exercisum Brundisii imponeret, quidam in portu earicas Cauno adueelsu venis dens, Cauneas , clamitabat. Dicamu/, si placet, monitum ab eo Crassum, caveret, ne irrarnon fuisse periturum, si omini paruisset. L Masisuscipiamus, pedis osnsio nobis, . abruptio

corrigiae, Cr se tamenta erunt observanda. Plinius L. 1. C. 7. Sed ecce fulgurum monit- , oraculorum praescisa, haruspicum praemeta , at

mentas

86쪽

L I n. I. Ε L E G. III. syAudeat invito ne quis discedere amore.

Aut sciat egressum se prohibente Deo. Quid tua nunc Isis mihi, Delia: quid mihi prosunt

Illa tua toties aera repulsa manu δQuidve,

menta , o offensiones pedam. Divus Aurus laevum prodidis sibi calceum praepollere inductum, quo die seditione militari prope asylielus .f. tiuae singula imprmidam mortesitatem involiunt , selum ut inter ista certum sit , nihil

esse certi, nec miserius quidquam homine, aut Iuperbius. 13. QUID TUA NUNC IsIs MIRI , DELIAI Soligcr ex vetere scriptura mihi legebat. Recte. sie omnes Statiani, & nostri, ac Hein-siani magno numero. solus noster primus sibi habebat. Sed quod idem vir magnus, liquere, ait, tam pro Tibulli morbo in ea. sto Isidis fuisse , non Item probare possum. neque enim Tibullus , antequam ex urbe discederet, aegrotabat. Verius Turnebus, Lueianum scri re, ait, Isidis tutelae commilsos fuisse navigantes : ideo Deliam ejus saera obiisse, perefre mari prosecturo amatore, L. I 6. Adv. C. . Sane ita est. Iupiter apud Lucianum, In DIalogis Deorum, imperat Mercurio, Argum in Nemea silva pascentem ut interἱmat r ipsam vero Io per pelagus in Aesyptum abducat , atque Isin faciat; quae Isis maximum sit Amyptiis numen, & Nilam erescentem adtollat, & in. mittat ventos, & servet navigantes. Quae singula luculento carmine Orpheus exponit apud Valerἱum Flaccum L. 4. Argonaut. p. 348. atque finit in hoc optato: haec procul Iovectas ab arce Phari , jam Divis addita, jamque Alyide cineta comas, O manti perfna Uro. Bovoron hinc isteres errantis nomine Di e Vulgaυere. Iuvet nostros nune ipsa labores , Inmusisque ratem sua perfreta provehat Euris. Idque extemplo fecisse Deam adfirmat poeta: Dixerat: σ placidi tendebam carbasa venti. Postera non eas a Min is Aurora retexit Noetis iter: nova euneta vident.

Igitur boni ominis gratia Aegyptii naves suas grandIores Isidis saepe nomine adpellabant; & tutellarem Deam in prora atque In puppi essingebant ; ut docet idem Lucianus vi Navigio, seu votis. Apud Gruterum ara

est Isidis marmorea quadrata, In cujus fron te eornu Cophae variis Ductibus plenum; ad dextrum latus, patera; ad laevum , sistrum Aegyptiacum eum tribus virgulis mediis; a tergo orbis, cui serpens circumvolutus sese erigit, & gubernaculum nauticum, p. LXAMia

xuJ Muretus sisera esse in libris veteribus, non

aera, testatuta credo. Sed nostri seripti eum StatianIs aera habent magno consensu. quod cur relicias, caussa non cst et quum adpareat

satis iiostrum de sistris loqui. Idem & alii

secerunt. Papinius L. I. Theb. .st 16s. medius votis Mareotica sumat

Coptos, Cr aerisoni lugentia flumina Nili. ibi sthesiastes Lutatius : AERISONI ais, ruris smum dantis propier sistrum. Apuleius L. II. Metam. quo loco Isis docte di copiole deseribitur:

Iam gestamina longe diversa. nam dextera qui dem ferebat aeream erepiraculam: cujus per an

87쪽

as Quidve, pie dum sacra colis, pureque lavari Te memini, & puro secubuisse toro

Nunc, Dea, nunc succurre mihi. nam posse mederi

Picta docci templis multa tabella tuis: Ut

gustam lamimvn in modum balthei recurvatam,tra etiae mediae paucae virgulae, crispante brachio tergeminos Iaetus , reddebant argutum so- lnorem. Et hic sistrum intellexit. Apertius Nato ac simplicius , L. 2. Amor. Eleg. I 3.

Per tua sistra precor ,per Anulidis ora verendis Sie tua sacra pius semper Oseis amet, Pigraque labatur circa donaria serpens,

Et comes in pompa eo niger Apis eat. 28. PossE MEDERI PICTA DOCET TEMPLIs ΜυLI A TABELLA Tuis J Hieroitynius

Mercurialis, vir praeclarae cruditionis , exhIs verbis conjiciebat, hii loriam morborum Ec eurationum, tum quid praecipue auxilia tum esset , in Isidis templo pictis tabellis proponi consuevisse, L. i. de Arte Gymnat . C. I. quem sequitur Gonsalius de Salas in Petron. p. 46. producitque in eam rem notissima Iuvenalis verba, platores quis nescis ab Iside pasci' quae quidem verba ad morbos &morborum curationes nihIl pertInebant. Est enim sermo de naufragIs, quἰ Isidis ope ii, bcra i e tanto periculo , vota solvebant in ejus templo, suspensis ex pariete discriminis sui tabellis. Audi poetam Aquinatem Sat. II.

statim ab initio. omnia fiunt Talia , tam graviter, si quando poetica surgit

Tempestas. genus ecce aliud discriminis: audi, Et miserere iter um, quamquam sunt cetera sortis

'usdem: pars dira quidem,sed cognita multis, Et quam votiva resantur sana tabellai Plurima. Pietores quis nescit ab Isida pasci ρAccidit in nos o similis fortuna Catullo , Cum plenus elu medius foret alveus , crabam,

Alternum puppis latus eυertentibus undis Arboris incertae, nullam prudenιia cani Rectoris conferret opem.

ἰtaque referri ista debent ad Isidis potentiam in res maritimas e de qua nos modo aliquid dicebamus. Quἰn tamen illi, qui ex aegri tudine convaluissent , gratias egerint Isidi suspensis votivis tabeliis, negari nequit : &vel solus hie locus evicerIt. Sed in illis tabellis , praeter eam corporis partem quae fuisset adsecta , expressum fuisse aliud nihil arbitror. Verbi gratia, oculum ponebant,

aut crus , aut manum , qui ex oculo, auti crure, aut manu laborassent. Valide hane opinionem meam firmat poeta vetus in Pria. peis, Carm. 37. Cur pietam memori sit in talella

AIembrum quaeritis. cetera tutemet videbis. Igἰtur de morborum& remediorum commemoratione ac descriptione res est perimbecilla. Iuvat nos lapi. dum inscriptorum fides , in quibus simplicἰ

gratiarum actione defunguntur votorum rei. in Thesauro Gruteriano p. Lx II. s.

ISIDI. SERAPIDI. LIBER LIBERAE. v TOsvscEPTO. PRO. SALUTEsCAPULAE. FILI. SUI P. INCTIUS. PARIS. s. L. M.

quam InserIptionem fidet Iter enotavIt Iaderae curiosissimus ille antiquitatum investigator Iacobus Sponius, inseruitque egregIo illi suo itinerario p. 36s. eorrecto simul Grureri la. plu leviculo. Addit autem quod praecieue ad rem nostram facit in lapide exstare Isidis ae Serapidis etfigies : ita ut eredibile sit in altero latere, quod parieti insertum occultatur, Liberi & Liberae imagines esse sculptas. Ceterum de curationis historia nihil. In Syn. lagmate Thomae Reinesii, Classi I. i 32.

29. ET

88쪽

3oL I n. I. E L E G. III. Ut mea votivas persolvens Delia no stes, Ante sacras lino tedia sores sedeat.

NOCTEst et oces fere eth in seriptis: idque de hymnis & laudibus , quae mox sequuntur,

Achilles interpretatur. Non recte. nam laudes Isidis interdiu decantabamur et noctu autem illae, quae erant in casto, secubabant, S, ut Plautus loquitur, pure habebant. itaque bono iudicio & Livineius & Scaligernectes hic repotuerunt. Propertius excubias vocavit L. 2. Eleg. 2I, ad Cynthiam e gravi morbo levatam, s . s9. Tu quoniam es, mea lux, magno demissa periclo, Munera Dianae debita redde choros. Redde etiam excubias Di a nunc , Ute ju

vencae :

Votivas noctes mihi redde decem. Proprio verbo operari id vocabant. idem poeta eiusdem libri Eleg. 24. p. 2. Tristia jam redeunt iterum solennia nobis: Cγnthia jam metis es operara decem. cur vero hic fit conjunctivam particulam cavlIali, vel potius finali Ut praetulerint homines docti, non perspicio satis: certe non possum probare.

DEAτJ Nota, has mulierculas vota sua per . solventes sedilla humi, & quidem pro fori bus templi, amIculis lineis velatas. Ovidius

L. L. Triit. p. 297. Isidis aeri sedens, cur lane MIurnua quacret Eseris Ionio Botrioque mari.& L. I. Pont. Epist. I. V. I.

Vidi ego linigerae numen viola se fatentem Is , Isiacos ante pedere focos.

Saepe tibi sidii certis operata diebus, Qua ei it lauros Gallis turma suas.

Sed& in Iovis sacris sedebant illae, quae In

aegritudine salutarem Jovis manum persen serant. Propertius L. 2. Eleg. II. Q. 43. Pro quibus optaris sacro me carmina damnor

Ante tuasque pedes illa ipsa ad perta sedebit, Narrabitque sedens longa pericla sua. nam alias istic stabatur. Ovidius L. 1. Trist. Cumst terit Ioiis aedea, Iovissuceinrti in aede, multas matres fecerit illa Deus.& In casu tIdlaulo MartialIs L. I 2. Epigr. 78. Multis dum precibus Iolem salutat, Stans summos resupinus usique in ungues, A thon in Capitolio tepedit. Sed hace sunt alterius loci. Veniamus ad linum , quo Deliam regi vult poeta. Ipsa Isis lino amiciebatur , quod in Nasone lam vidimus, L. I. Pont. Epist. I. 8c L. I. λrt.

Amat. Q. 77, iterum videmus:

Neu fuge linigerae Memphitica tempta ju

vencae.

Nec minus sacerdotes, qui proprIo vocabulo linigeri dicebantur. MartIalis L. II. Epigr. 29. Linigeri futiunt ealui ,sbbataque turba ,

Inter adorantes eum stetit Hermogenes.

Iuvenalis Sar. 6. s. s 33. aevi grege linigero circumdatus, π grege casest, Plangeniis populi currit deri or Anu s. atque has vesics linteas vocabant , de religi sas; Ipsos autem sterteolas Isiacos, vel A Pptios: docente Tranquillo Tiber. C. 36. Domit. C. I. R Tacito L. 3. Hist. C. 7 . Denique omnes illi, qui erant religIotii bus Isiaci inplicati , lineis vestibus integebantur. Sic Othonem tradit Suetonius, C. I 2, Sacra etiam Isidis saepe in lintea religiosaque veste propalam celebrasse. Hoc ille in magna fortuna. Itaque in turba promiscua minus est quod miremur. Apulcius L. II. Metam. ubi pompa Istaea operose deseribitur e Tune influuntriariae Deris divinis initimae , viri seminaeque omnis dignitaris cr omnis altaris, linteae vestis candore puro luminosi e Illaa limpido regmine crines madidos obet olutae , hi capillum derasi

funditus, ve lice praenitentes: magnae religionis terrena sidera, aereis tar areenteis , imo vero aureis etiam sistris argutum tinnitum conseresemus. Uno autem praecipuum in sacro vestitu

honorem habebant. De Iside jam vidimus. De sacerdotibus Herculis Gaditani Silius L. nee discolor ulli

Ante aras euhus: velantur eorpora lino,

Et Pelusiaco praefulget stamine vertex. Idque obtinebat in multis aliis relIgionibus. Apuletu, Apolog. Diamne cuiquam mirum videri potest, cui bi ulla memoria rei sionis , Lominem tot mUeriis Dei m conicium , quaedam sacrorum crepundia domi adservare t atque ea tineo texto involvere, quod puris Sinum es rebu4

89쪽

Bisque die resoluta comas tibi dicere laudes Insignis turba debeat in Pharia.

At mihi conting at patrios celebrare PenateS, Reddereque antiquo menstrua tura Lari.

3 s Quam

divinis velamentis ' mine Ima , se nisimieorporis excre=nentrem, pecori detracta , jorm inde Orphei Cr 'thagorae scitis, profanus vesitus est. Sed enim mundis a lini seges, inter

optimas fruges terra exstria , non modo in lutulo amielui Ianetustinis ACUticrum sacerdotiseu, sed opertui quorue inde rebus Iacris usurpatur. Vide sis Plii Iostratum L. I. de Vita Apollonii C. 6.&L. 8. C. 3.3I. BIs E DIE REsoLUTA COMAs &c. JEgregia sunt, quae huc adtulit Scaliger. eum consulito. Vir magnus , cujus non Ini parcendum putamus, per Phariam turbam intelligit Alexandrinos, ab insula Pharo urbi adjacente. atque hinc colligit, Mulsatam una cum Augi isto in Aegyptum ad. debellandum Antonium prosectum misse. Sed decepit il- Ium epitheton , Isidi rebusque Isiacis pro. prium ac peculiare, nulla nullius loci exceptione. Naso L. 3. Aret. Amat., 63s. Cum sedeaι Phariae sistris operata juvencae. N L. I. Pont. Epist. I. . 37. Ecquis ita es audax, ut limine cogat abire Iactantem Pharia tinnula si ira manu rMartialis L. Io. Epigr. 48. Nuntiat relatam Phariae sua turba juven

nempe Romae , ubi Isis templum habebat In campo Martio juxta Ovile, & muliebri superstitione tinti dissime colebatur. Iuvenalis

I rorida iusserit Io,

Ibit ad Aeniti finem, calidaoue petitasA AI die portabit aruas, ut spargat in aede Isidis , antiquo qu. e proxima surgis Otali. Hine vulgo Campensem vocabant. Apule jus

L. II. Metam. Nec ullum tam praecipuum mi

hi sudium fuit, quam quotidie supplicare summo numini Reginae Isidis: quae, de templi situ

sumto nomine Campensis, summa cum veneratione propitiatur. quamquam & alia Isid is templa Romae fuisse non ignoramus : sed hoc omnium habebatur celeberrimum. Ceterum bis die etiam Venus salutabatur. Horatius L. . Od. I. 2S.

Illis bis pueri die

Numen cum reneris virginibus tuum Laudantes, pede candido In morem Salium ter quatient humum.

37. AT Mi si coNI INGAT J in Vaticano Ac nil lis erat Ac, & in extremo margine prolectione diversa De. Id quod ille non inpro-l bat. Nec inprobarem ego, nisi scirem parti- eulam Ar ene nostro perquam familiarem in transitione. Excmpla iunt in promtu. t 33. PATRIos CELEBRARE PENATEsJ pere.' gre enim inquit Statius qui redibant, Deos penates ibant salutatum. Sane ita est. Plautus Bacchi d. Ad . 2. Sc. 3. V. III. N le. Ubi nune est ergo mem Mnesilochus filius ρChr. Deos, atque amicos sit salutatum ad fo

rum.

Terentius Phorm. Act. 2. Sc. I. λ 8 I. At ego Deos penatis hinc salutatum domum Drvortar: inde ibo ad forum , atque aliquot

Amicos advocabo.

Cato de R.R. cap. 2. Paterfamilias ubi ad ULiam venit, ubi larem familiarem salutavit , sinis dum eodem die , si potes , circumeat. inaequamquam sunt vera, non tamen evincunt relebrare hic esse idem quod salutare. Celebrare est verbum sacrorum , cum significatione cultus religiosi ac venerationis. noster L. E. Eleg. I. '. 29. Vina diem celebrent. non festi luce maderet Esi rubor. l & huius libri Eleg. s. p. 49.

Huc a les, er centum ludis, Geniumque choreis Concelebra, cor mulιo tempora funde mera. Lucretius L s. '. I I 68. Unde etiam nunc est mortalibus insitus horror,

i mi delubra Dei m no toto suscitat orbii Terrarum, e festis cogit celebrare diebus. I Ovidius L. a. Faltor. p. 639. t Nox ubi transierit, solito celebretur honorat Separas indicio qui Dems Qva suo.& L. . 7. 3sq. Cur licibus famu ineant conωυia, quaero, Tum magis , indietas concelebrentque dapes.

L. s. Trist. Eleg. 3. Illa dies haec est, qua te celebrare poetae, Si modo non fallunt tempora P Bacche , Iolent et Fes

90쪽

L I B. I. E L E G. III. ' 633 s Quam bene Saturno Vivebant rege prius, quam Tellus in longas est patefacta viaS.

odoratis innectunt tempora sertis, i Et dicunt laudes ad tua vina tuas. lLIvius L. 2s. C. I a. ubi origo ludorum Apol-llinarium ρopulus coronatus stentavit: matronae supplicatere : vulgo apertis januit in lpropatulo epulati sunt: celeberque Les omni cae rimoniariis genere fuit. Plinius Caecilius L. t Io. Epist. Io3. Diem, in quem tutela generis humani felicyona successi ne translara es, debita religione celebravimus, commendantes Diis, limperii ιui avetoribus, O vota publica . sau- ldia. Macrobius L. I. Saturn. C. I 6. Sacra c llibritas est, vel cum sacrificia Diis osseruntur, mel cum dies diuinis epulationibus celebratur, vel cum Iudi in honorem aguntur Diorum , et et lcum feriae observantur. l

RA LARII Reddere est, aris inponer λ ver lbum sacrorum ibi enne. quod bene inlustravit Brilsonius L. I. 1 ormul. & Barthius ad Papin. L. 4. Theb. P. 466. Nee male Iunius Philargyrius, in Virsit. L. a. Geor. 9. I94. lLancibus . pandis jumantia reddimus exta. lReddisnus, inquit , quia debemur. in primo nostro, inque uno Hein sit libro erat mascula rura. quod tamen ab hoc loco est alienum. lloquitur enim noster de Larium sacrificio lquotmensibus fieri solito, & quidem neome. niis. Horatius L. 3. Od. 23. Gelo supinas si tuleris manus

NascenIe Luna, risica Phidiis , Si ture placaris, horna Fruge Lares, avidaque porca. lys. QUAM BENE SATu RNO vIVEBANT RE. GEJ aetatis aureae deseriptionem ae laudes multi poetae tractarunt. quorum virtutes diversas contendcre inter se, & variis eloquentiae

luminibus distilictos colores , ut est eruditae voluptatis plentisimum, ita & bonae frugis lplurimum consere ad lacultatem decore de poetice scribendi. Etenim qui adsueverit hv c exercitationis generi , ei numquam deesse potest vel orationis ornatae supellex . vel inlustre dispositionis artificium , vel imitandi ratio promta atque expedita Itaque In hoc argumento conferant iuvenes stud iosi fungos & stipites nihil moramur ) Maronem

log. 4. N L. I Geor. R. Iis. Cornelium Severum Aetn. Q. 9. Nasonem L. 3. Amor. Eleg. 8. L. I. Idctam. Jst. 89. NHoratium Epod. I s. p. r. Senecam Hippol. 2s. Med. auctorem Octaviae M.q9s. Philosophum Romanum Epist. yo, sub finem e Germanicum Caesarem , & Festum Avienum, in Virgine: Claudianum L. I. In Rufin. 181. & L. I. de Raptu Proserp.M. I9. Boetium L. 2. de Consta. Philos .metr. s. Jo. Jovianum Pontanum L. 2. Uraniae, inhne Arietis: & L. x. Amor. Conjugat. Eleg. 4. Jac. Sannmarium L. 3. de Partu Virg. F. 2 o. Herc. StroZam L. I. Eleg. 2. noturum Secundum Iuliae Eleg. 7. Tar l. Galluti uni L. I. Carm. 2. Mattia. Casim. Sublevium L. I. Od. I. St Epod. 8. Eminent inter Italos Torquatus Tassus Amyntae choro primo, S Baptista Guarinuq Pastoris Fidi choro quarto. quos videre juvabit ingeniose inter se ceristantes diversa quemque via ac ratione inven

tionum. 36. ΤΕLLus IN LONGAS EST PATEFACTA

vi A si suspicabar alIquando το patefaeta coa. luisse ex corrupto ae divulso male sela. hujusque suspicionis fundum mihi fingebam

Natonem, L. 2. Amor. UU. I 6. M. I s. Solliciti jaceant, terraque premantur iniet ἔ, In longas Orbem qui secuere vias. Aut juvenum comites jubsissent ira puellas, Si fuis in lorim terra seca la vias. sed non libet argutari contra fidem omnium librorum. Patefacienda verbo, signiscatu ferme eodem, utitur Tullius L. 3. in Verrem

C. 94. Negligite praeterita , si vulsis et sed ne

reliquas spes turbetis , arque omnes provincias me Iviis, id providete, no avaritiae . quas amsuae occultis itineribus atque angus.s uti sti. bat, auctoritate vestra viam patefaciatis ilia. Arem atque linam. Seneca Herc. tiar. s. ss. Patefaeta ab imis Manibus retro via es ;Et sacra dirae Mariis in aperto iacent.

Et sie Thetis ad Iovem, apud Papinium L. I. hi d. x'. 62. o magni rector genitorqua profundi, Adspicis in quales miserum patefeceris usus

Aequor ' eunt tutis terrarum crimina velis se

Ex quo jura freti xmaiestatemque repostam Rupit Iasonia puppis Pagasea rapina. Iason Ipse aperire vocat, Argonaur. Valer.

Flacc. L. I. ν. I 69. O quantum terrae , Uantum eognoscere coeli

Permissum est pelagus quantos aperimus in usin

SEARCH

MENU NAVIGATION