장음표시 사용
491쪽
TORIs ΚAROLI MAGNI Incerto auctore,sed tamen coaetaneo.
V v M gesta priscorum bona, malave, maxime principum ad memoriam reducuntur, gemina in eis utilitas legentibus cofertur. Alia enim corum utilitati & aedificationi prosunt, alia cautelae. Quia enim primi in sublimi veluti specula consistunt,& ideo latere nequeut: eo fama eorum latius propagatur, quo di diffusius cernitur; & tanto quique illorum bono plurimi alliciuntur,quanto praeemi nentiorcs se imitari gloriantur. Haec ita se habere maiorum produnt monumenta: qui relatione sua posteritatem instruere studuerunt, quisque principum quo calle mortalium iter triuerit. Quorum nos studium imitantes, nolumus esse vel praese
492쪽
118 V t τ A . . tibus inofficiosi , vel futuris inuidi, sed
actus vitamque Deo amabilis atque orthodoxi Imperatoris Ludovici, stilo licet minus docto,cotradimus. Fateor enim, Mabsque fuco adulationis dico, quia succubit cuiusque, non dico meum quod perexiguum est, sed magnorum ingenium,m, teriae tantae.E enim auctoritate diuina dia
scimus janctam sapientiam docere sobri retem,sapientiam & iustitiam & virtutem, quibus nihil est dulcius in vita hominibus, quarum ille ita comitatui indivise adhaesit,
ut nescires potius,quam in eo admirari deberes. Quid enim eius sobrietate sobrius quae alio nomine frugalitas siue temperantia nominatur.Ita enim ea usus est, ut illud
vetustissimum prouerbium, & ad caelum usque celebratum, ei fuerit familiarissiamum , quo dicitur : Ne quid nimis. Sa pietia vero delectabatur ea, quam script rae auctoritate didicerat dicente: ecce timor Domini, ipsa est sapientia. Iustitiam porro quanto coluerit affectu, testes sunt, qui eius nouere studium quo flagrabat,ut quisque hominum ordo, ordini suo iusta
persolueret, & Dominu super omnia,pro ximii vero laqua se diligeret.Ia vero virtus adeo ei coaluerat, ut tot ac tantis pulsatus
493쪽
malis,lacossitus tam priuatis, qua externiuiniuriis, nullo tamen, Deo custode,pectus eius inuincibile potuit iniuriarum pondore frangi. Vni tantummodo ab aemulis scribebatur culpet subcubuisse,eo quod nimis clemens esset. Nos autem cum Apostolo dicamus talibus: Dimitte illi hac imiuriam. Sed haec utrum vera sint nec ne,
perlegens quisque scire poterit.Porro quae scripsi usque ad tempora Imperij,Adlid mari nobilissimi & deuotissimi monachi
relatione didici, qui ei coaevus & conutriatus est. Posteriora autem,quia ego interfui rebus palatinis, quae vidi & comperire potui, stilo contradidi. Famosissimus regum, nullique suo tempore postponendus Carolus, quum post obitum paternum, fratrisque Carlomanni infaustum occubitum , populi resnique Francorum suscepisset unicum gubernaculum : inuincibile sibi arbitratus est affore salutis prosperitatisque suffragium, si Ecclesiae paci concordiaeque adminic lans , paciῖcos quidem sub unione fraterna aritius vinciret,rebelles autem squa s ueritate percelleret, nec non & oppressis a paganis opem ferret: sed de ipsos Christiani nominis inimicos, ad agnitionem con-
494쪽
I6o VITA fessionemque veritatis quoquo modo per duceret. His igitur conatibus regni su; a spicia dedicans ,-Christo tucnda & corroboranda Committens, postqua res Fr ciae,prout libuit & utile iudicauit, Deo a nuente, composuit, ad Aquitaniam transiit, recidua bella meditantem,& Ηunoldo quodam tyranno auctore, iam iamque in arma ruentem,bello aggressias est. Eius e go terrore coactus est idem Hunoldus &Aquitaniam linquere,& fugae subsidio, vutam delitescendo atque oberrando seruare.Ηis peractis,& rebus tam publicis, qua priuatis pro oportunitate dispositis , retia quit Hildegardam nobilissimam piissimaque reginam in villa regia, cuius Vocabulum est Cassinogilus , gemina grauidam prole,& transiit Garonnam fluuium Aquia
tanorum & Vasconum conterminum:
quam regionem iamdudum in deditione susceperat, Lupo principe se & sua eius nu- tui dedente. Ibidem etiam quae oportunitas utilitasque dictauit, explicitis statuit Pyrenaei montis superata dissicultate ad Hyspaniam pergere, laborantique Ecclesiae sub Sarracenorum acerbissimo iugo, Christo fautore sust agari. Qui mons cum altitudine caelum pene contingat, asperitate
495쪽
tale cautium horreat , opacitate sylvarum tenebrescat, angustiis viae vel potius semitae commeatum non modo tanto exercia
tui, sed paucis admodum pene intercludit Christo tamen fauente prospero est emen sus itinere. Neque enim regis animiisDeo nobilitate generosissimus et impar Pompeio, vel segnior esse curabat Hanibalc,qui cum magna sui suorumque fatigatione, Ecperditione,iniquitate eius loci bilin culi cere curarunt. Sed hanc facilitatςm transitus,si dici fas est, foedauit infidus ,inccr tusque fortunae ac vertibilis successus. Dum enim , quae agi potuerunt in Hispania,peracta eslent,& prospero itinere reditum esset, infortunio obuiante, extremi quidam in eodem monte regij caesi sunt agminis: Quorum quia vulgata sunt nomiana, dicere supersedi. Rediens ergo reX, re perit coni erit Hildegandam binam edidisse prolem masculam. inorum unuSim . matuta morte praereptus , antepen mori, quam sub luce vivere coepit. Alter prospero eu Ctu,materno fusus utero infantilibus nutriebatur impendiis. Nati sunt aute anno incarnationis Domini nostri Iesu Chisti septingentesimo septuagesimo octauρ. Sed eu qui vividampromittebat qualit x
496쪽
Isa vi TAtem, quum per baptismatis sacramentum renasci contigisset, Ludovicum vocitari patri placuit: eique regnum, quod sibi ia icendo dicauerat, cotradidit. Sciens porro Rex sapientissimus atque perspicacis mus Carolus, regnum esse veluti corpus quoddam, dc nunc isto, nunc illo incommodo iactari, nisi consilio & fortitudine, velut quibusdam modicis, sanitas accepta tuteturi.Episcopos quidem modo,quo decuit,sibi devinxit,ordinauit autem per totam Aquitaniam Comites Abbatbsque, nec non alios plurimos, quos vassos vulgo vocant, eX gente Francorum; quoru prudelice & fortitudini, nulla calliditate, nulla vi obviare fuerit tutum: eisque commisit curam regni, prout utile iudicauit, finium
tutamen, Villarumque regiarum ruralem
prouisionem ; & Bituricae ciuitati primo Humbertum, paulo post Sturbium pia fecit comitem ; porro Pictavis Albo nem, Petragoricis autem VVidbodum, sed MArpernis Iterium, nec non V Vallagis Bulluiri; sed & Tholos e Chorsonem, Burde galis Siguinum,Albigensibus vero Amio-
bus rite peractis, Ligerim cu reliquis irrumeadiis opus: & Lutetias, quae alio nomi-
497쪽
ne Parisius vocantur jese recepit. Post nomultum sane tempus incidit ei desideriu, dominam quodam orbis videre Romam, principisque Apostolorum atque doctoris gentium adire limina, seque suamque
prolem cis commendare: ut talibus nitens
1uifragatoribus, quibus caeli terraeque potestas attributa est, ipse quoque subiectis consulere, perduellionumque, si emersissent, proterviam proterere posset, ratus etiam non mediocre sibi subsidium coserri, si a vicario eorum, cima benedictione sacerdotali, tam ipse, quam & fiiij eius, regalia sumerent insignia. Qine res Deo prosperante, pro voto cessi. Ibidhmque Ludovicus eius filius, cunarum adhuc utens gestatorio, benedictione regnaturo congrua,& regali insignitus est diademate, per manus veneradi Adriani antistitis. Pera-oc -ctis igitur omnibus quae Romae agenda visa sunt, Rex Carolus cum filiis, & exercitu pacifice Fraciam repetiit : filiumque suum Ludovicum regem regnaturum in Aquitaniam misit, praeponens illi baiulum Aronoldum, aliosque ministros ordinabiliter, decentεrque constituens tutelae puerili congruos. Qui usque Aurelianam ciuitatem cunali est euectus gestamine, sed ibi
498쪽
v ITA DccLxx- congruentibus eius aetati armis accinctus, δ' equo impositus,& in Aquitaniam est, Deo DccL - annuente,transpositus. Vbi dum non multis moratur annis id est,quatuor,gloriosus occi xx. Rex Carolus assiduos durosque Saxoniabus inferebat referebatque conflictus: In nccxxx- ter quos cauens, ne aut Aquitanorum po-
solesceret , aut filius in tenerioribus annis peregrinorum aliquid disceret mora, qui- bus dissiculter expeditur aetas semel imbula,misit & accersivit filium iam bene equitantem, cum omni populo militari, reli- etis tantum Marchionibus: qui fines regni tuentes,omnes si forte ingrueret, hostium nec arceret incursus. Cui filius Ludovicus pro
rit ad Patrisbrunam, habitu Vasconum cucoeuis sibi pueris indutus,amiculo scilicet, rotundo, manicis camisiae diffusis, cruralibus distentis, calcaribus caligulis insertis, missile manu ferens: haec enim delectatio Voluntasque ordinauerat paterna. Mansit ergo cum patre inde usque ad Herisburg cum eo Vadens, usque quo sol ab alto declinans axe, ardorem aestiuum autumnali condescensione temperaret. Cuius eXtr mo tempore liccntia a paxre accepta, hie -
499쪽
matum in Aquitaniam rediit. Ea tempe- oec xistate Chorso dux Tholosanus, dolo cuius dam Vasconis Adelerici nomine, Circumuentus est, & sacramentorum vinculis obstrictus 1 sicque demum ab eo ab lutus. iSed huius naeui ulciscendi gratia, Rex Ludovicus & proceres, quorum consilio resipublica Aquitanici regni administrabatur , conuentum generalem constituerunt in loco Septimaniae, Cuius vocabulum est mors Gothorum. Accitus autem idem Vasco, conscius facti sui venire distulit, donec obsidum interpositione fretus, tandem occurrit. Sed eorundem obsidum pe- . riculo nihil passus, insuper muneribus donatus,nostros reddidit, suos recepit, & ita recessiti AEstatovero subsequente iussia pa- necti tris,Ludovicus Rex VVormaciam simpliciter, non expeditionaliter venit: & cum eo in hibernis perstitit. Vbi iam dictus A delericus antet rcges dicere causam iussiis, atque auditus, purgare obiecta volens, sed non valens, proscriptus, atque inreuocabili est exilio deportatus. Submoto Chor ne porro a Ducatu Tolosano, Ob Cuiui ne eLxv. incuriam tantum dedecus regi& Francis acciderat V Villhelmus pro eo subrogatus .cst. Qui Vasconum pationem, ut sunt na .
500쪽
166 VITA .. e tura leues, propter euentum supra dictum valde elatos, & propter multationem Α- detrici nimis repperit efferatos,quos tametiam actu qua viribus breui subegit, illique
OeeYe. imposuit nationi. Rex vero Ludo xit. uicuS eodem anno Tolosae placitum generale habuit,ibique consistenti, Abotaueus
Sarracenorum dux, cum reliquis regno Aquitanico conlimitatibus , ad eum nun-pos misit,pacem petens & dona regia mit tens. Quibus secundum voluntatem regis acceptis nuntij ad propria sunt reuersi. Interea anno hunc sequente, patri regi Rex beexci Ludovicus Ingetlicim occurrit, inde R uesburg cum eo abiit,ibique ense, iam appellens adqlescentiae tempora, accinctus est,ac deinde patre in Auares exercitu du- ii Cente usque ad Cuneburg comitatus, ius sus est reuerti,& usque ad reuersiqnem. 8, paternam, cum Fastrada manere regina.
Itaque cum ea hiemem exegit imminen-Vm,patre in expeditione caepta permanC- te. At vero ipso ab cxpeditione Avarica romeato,accepit ab eo madatum in Aquitaniam redire, & fratri Pippino suppetias,cuquantis posset copiis, in Italiam Pergere. Cui obediens, Aquitaniam autumni tempore rediit, omnibusque quae ad tutameni