Syntagma herbarum encomiasticum, earum vtilitatem & dignitatem declarans; V. CL. Abrahamo Ortelio P. mem, quondam inscriptum /Iacobus Colius Ortelianus

발행: 1614년

분량: 63페이지

출처: archive.org

분류: 약학

51쪽

3α EN COMI v Mribus seu minoribus, si serpentibus, spuriis, simi libusque, quae in astris locavistis, passim adiunctae fuissenius ' Quis deorum inter haec monstra sedem sibi fixam voluit Septem quidem diui

totidem Planetas incolunt: at nonne contrario errantes incessu, tam turpe se consortium scoelo

affictum potius quam in rixumὶ dedignari omnes ostendunti unus quidem Canopus,unaque Iu stitiae virgo Astraea turbam illam comitanturi sed nobis hoc adscribendum, quippe quod illum

gmea nostra Argo circumuena . hanc autem pulcherrima nostra Spica deducat: & sic etiam nos

inter astra videtis. Sed quid si de Iera poetica

omni illa turba, omnes nobis sphaeras vindicemusὶ Non enim tantum astra coeli flores vocavit

quidam , sed Pythagoreorum nonnulli singulas stellas, mundos esse singulias assirmarunt. Si mundi, vallibus igitur, plantisque pulcherrimis ornati, quales Lunam habere diserte scripserunt. Veruntamen si sedulὁ magis res perpendenda fuerit, ecquid est in toto orbe quod unciuam stellae expresserint exactius, quam Idiit umselix m quo leus ipse pependis. Hanc enim crucem tanquam lucidis stellis effictam sibi in eoelo a paruisse Magnus est: Imperator testis. nec hoc ad incertum aliquem euentum, sed additis etiam his verbis In boe -; aut In lae' et res. Quintsgnum

52쪽

H E R B A R V M. 33 si num rursus in nubibus appariturum Christo redeunte,quidam eDA atthaei verbis coniiciunt. Nisi fortasse ut sincere agamus) non Uucem, sed crucifixi initiales Graecoru lueras ipsam nempe P literae X decussatim insertam 9 Constantinus

viderit, aut non decussata tantum haec elementa, sed contracta adeo, ut aequalent hoc modovi crucem pene referrent. Legitis enim Imperatorem ad imitationem illiinsigni quod in coelo appreuerat,m-ιmplar sibi fabricasse, quo tanquampraesidio inpraeliis iteretur. Signi autem formam aperte monstrant numismata tam ab ipso Constantino Magno , quam ab eius Filiis, aliisque proxime sequenti-ous Impp. Christianis cusa , etiam ea in quibus ascriptum legitur, Hoc erit: quae non crucem, sed literas alterutro quo diximus modo . sibi implicitas in galea, inclypeis, in hastis,&in labaris passim ostendimi. Vnde recte Prudentiu s, Chri ius purpureum gemmanti textus in auro Signare 'bat labarum, es eorum insigma Chrictus Scripserat. Ast ivbi pergit, ψ summis crux adiuta cristis, dc longis stari ex auropraefertur in hastis,aut cruci hoc non dis

simile signum P innuit quod in hastis numisi

mata ostendunt aurea, aut nouum stae aetatis

morem forte describit, dc secundum ea qua geri suo tempore miribas, sic de eo alicubi Batoniusὶ tune quoque feri putaba. Valentis dein Imp. nummos

. G 3 primum

53쪽

ram tantum nulIHIis crucem spectandam praebere adeo increbuit, ut inde Christi quas diximus literas, pene imo plane tandeinὶ deturbatae sint. Quemadmodum & eadem aetas a terrarum globo ipsum temonem sequaoum antiquitus ei astrictum cuius scilicet ansam Hadrianus Imp. in suo numismate apprehendens, egregie indic bat se clauum imperii tonereὶ reiiciens, superio,

rem tantum claui. partem, & ansam eiuε trans-

uersam globo alligauit, & cruce illa ad Christia . nae formam redaua , globum hunc cruciferum Imperatoribus in manus dedit. Haec qum. Ocurl tissimum non latuisse ortelium, geographici , ipsius Theatri frontispicium ostendit, in quo te

monem terrae globo veteri ritu alligatum, Euro' pae suae restituit. Imperatores etiam nonnulli dempto & postea globo, crucem tantum manu tenentes in nummis .apparenti dc hanc ipsam gradibus eleuatam ostentant. Nec est quod disserentiam hanc miremini. Priores enim Imppiblia i tati certe sunt signum quod in coelo COm

tantinus vidit; poste res illud sorte lignum

54쪽

H E R B A v v is quod in terris Helena inuenisicoelestibus scilicet

terrestria iungentes. 'Ethnicos autem, Gallienum nempe aut Rornutum,crusem Christianam nummis expressisse,ut persuasum Lipsio videtur, ne puta redum quidem e ille enim labari, aut vexilli hastam cinstrumentum vocat ErizZ auersa numismatis sui parte exhibet. Romulus autem si cruci honorem' detulisset, tantum abest ut eum a patre. Maxentio inter diuos post obitum relatum videremus,ut diris potius ab eo, Christiani nominis hoste) deuouendus fuisset. Cruciferum

autem nummum, quem Occo ex obtrita forte

inscriptione Romulo attribuit , Momylii Augustuli esse, etiam si non a doctissimo Lipsio, a nobilissimo tamen Gallo deprehensum est. Hodierno autem die sic crucem in nummis excudere usitatum, ut ab ea. etiam aureos suos Lusitani, nummulos argenteos Germani proprie denominent i& Belgis nihil dissetat, an crucibus se an moneta carere vernacula lingua dicant, ut cruce scilicet maximas parari opes doceatur . Sic regum diadematis eam imponere consuetum , Ut omnes superare honores ostendatur. Sic denique assidua in omnibus Romanorum sacris, sic templorum ubique'urribus conspicua, ut ab ea pietas pendere videatur. Iterum itaque Osignum Sed quorsum haec 'Vt ostendamus ligneae nostra:

55쪽

uec ENCoMIvMhostrae crucis formam, contracto iam Christi nomini Ionge praeferri. Imo quod maius in huius.

vel essigies tantum in aere essicta, hominem bea- .re, & a cacodaemone liberare creditur a quae virtus ne corporeae quidem ipsus Christi format in aere deductae, tribuitur. Ad coelum itaque recta

nos transferginus. et M . .

Sed dicite: quid coelum vocatis 3 Poeticorumne deorum domicilia, an manium beatorum se ,

des 3 Si deorum domicilia, ubique fere est coelum, dc nos ubique in illo. inuis quidem aulas Rosis nihilominus diis epulantibus strata) apud superos licet collocetur, in hoc tamen etiam suo: plantigero mundo suum habet domicilium.N ptuno, in suo Oceano stirpibus ingentibus, sin mari pacifico, & alibi, fluitantem sylvam reserirentibus deornato sua sedes, Plutoni etiam,sub terraneis flosculis excultam esse regiam nihilo minorem quam aulam Iouis, didicit olim mori. bundus Axiochus. Saturno autem, qui regnu a I--erat, coelum est in norum se gumque fertili Latio, sic vocatum, bu να- ι tuisset rut in aris. Ad cuius similituditiem non int. iustus Lipsius . qui Langit nuper flosculos iminens ι-μb-es non bonum,illi inquiebat. Imqtotus hic terrae globus Copernico atque in coelo nobiscum circumuoluitur, atque quiuis planet '

56쪽

H g R B A R v M. 37 rum. Verum si beatarum animarum sedes, coelum dicant, nonne ad paradisum vel ad campos illae Elysios seu veritatis euolanti ubi amoena mire-ra Fortunatorum umorum, si Virgilio . ubi Omnes orae murius floribus mernant, tructuumque ibertate scatent, si Platoni. ubi vini fluuius, arboresque Sedre 6c Talethai Mahomedi creditur λ Nec defuere qui mortuorum animas Porris & Lupinis vesci, habitare autem in Fasu docuerint, ideoque Fabarum estim olim interdictum fuisse: nam interdum referente Poeta Par fuit boe sabulum caput ac melli parentus aut forsitan regis, quale in legumine latere & huius aeui homines putare videntur, apud quos moris est, ut qui in Epiphaniis sorte nactus, Rex conuiuii deligatur. Sed si quis cum D. Petro Terram nouam iustorum animis habitaculum fore praedixerit , H ctiam nos in illa expectetriaec hanc cum videat pulcherrimis plantis circiim uellitam esse) illam infructuosam tantum terrae massam fore existimet. Haec hactenus, quae cordatis perhendenda dcadmiranda damus. Multaque facile adderemus, si omnia relatu digna in medium afferremus: nam misse praeterea sunt Ubs nostrarum,sine quo mira des non inquit Plinius. Nobis autem in praesentiarum sussicit stirpes modo vestris suffragiis assectas diuinis honoribus, nunc in coelos etiam diuorum instar H esse

57쪽

38 ENCOMIVM esse relatus. Ubi eas relinquamus, & dicendi si-

nem faciamus.

Ast nimia nos vel iam retulisic dicent multi, quibus nimirum omnia haec probe cognita. nunc scilicet admoniti. Non abier si parua bcerto onere magnu) quain facilis nunc vobis est res, variae formae tabulas geographicas ad unius libri magnitudinem omnes redigere,postquam id Orbis terrarum Theatro. At ante doctissim iam illum quem modo nominauimus geographum, huius inuentionis aut ho- rem, cum videlicet paucae tabulae pendulae vel amplissimos aedium parietes adimplerent, quis sumptui, quis loco parci sic posse excogitauit quis publico intuetatium commodo, studiosorumque utilitati hoc modo consuluit ζ Nemo, hercule nemo. Caeterlim nec ista quae diximus forte omnibus aeque arridebunt: nec mirum, cum nec Iuppiter ipse, Sive pluat ,seu non, Unicuique placet. Imis hisce omnibus obstrepant: nihil tamen gloriae nostrς ademptum erit,quae domi nobis nascitur, non ab aura populari captandat & quam promeruille, etiamsi non adipiscamur, nobis abunde satisfacit. Sed utinam haec omnia alicui

displiceantibac tamen lege, ut dignitatem ille nothram magis ad viuum ipsemet depingati cuius dein stylo sic gloria nostra illuceat, ut sermo

58쪽

HERBARUM. Isi hic nostervmbra tantum ad illam videatur comparata lucem. Sed quibus tandem si Deo placet) reluctemini ὶ perspicua si oppugnetis,eadem

illa vos impudentiae conuincent. AIiorum te stimonio fulta si reficiatis, iam vestri generis pri marios , quos ob eruditionem admiramini, vanitatis arguctis. & nonne vestias tunc Ieclama' tiones aequo iure floccifacere, & vanitatis damnare & nos poterimus t Et si quid demum oscitantius hic aut dictum, aut omissum fuerit, non nostra sed interpretis nostri culpa acciderit, hominis inquam tantum, dc quidem talis, qui cum eruditionis sit expers, huic oneri ferendo est impar, tantoque magis,quod primus hucusque nos prouexerit, nec praecedentem , quem imitetur, habuerit. Istius tamen voce & opera nobis opus fuit, eo quod, quando non verins aut sono, sed

quod maiusὶ re ipsa loquimur, lingua tunc no- stra cui nec Deorum, Homero teste, a negligenti hominum vulgo non intelligitur. Alioqui quid & liti opus esset verbis i Per se satis appareret e globis illis coelestibus quos nostra cau- l a creauit Deus Opt. Max. quam necessariae vobis,& quam charae illi simus. Solem quidem suo circuitu diem vobis-annum metiri no negamus rsed cui obliquo suo per iZodiacum cursu amitempora diuinguit Vobis ex hac variation o H i nulla

59쪽

ENco MIvM nulla corpo is, nulla mentis differentia. Nobis itaque anni vices mutati clara clarius est.. Verenim germinibus &: floribus , AEstas frugibus, Autumnus uuis aliisque fructibus inseruit; ει Hyberna dein quiete radices egent, Vt nouas vi res in annum sequentem acquirant. Cui etiam

Pleiades & Hyadu imbrem paraut i cui Leonis& Canicular sydera aestum anne vobis3 Imb haec aded vobis sunt molesta; ut subteistis ambo aufugiatis. . At nobis haec conueniunt, ut vernis nempe pluuiis seges producatur, & ut aemuo dein aestu messis maturescat. Reliqua autem sy-derum lumina nunquid a Deo condita scribit 'Moises, ut signa sint,& tempora deuotent φ Aequaenam Θ Tempora dicet Virkilius q- messor,quae curuin Murar haberet ελ dc ipse sane quo 1 - ιπτι verim comuniae egregie persequitur. Cuius etiam syderis ortu aut occasu , unumquodque fere sit Opus Iusticum inchoandum , explicae Plinius. Sed vobis haec latius examinanda relinquimus.

Nobis hic terminus esto i

c mi Quum igitur so mortales in cibum , potum,' medicamenta, nec non amictum, aedes, naues,

necessariamque affatim suptilectilem vobis suppeditemus; insuper omnes sensus oblectatione titillemus , quum deliade limet illi, genam arum,

60쪽

HE RBAR v M. εr nostra ope: nec animalia, nec consequenter vos ipsi absque nobis consistere possitis; quum pOstremo principibus viris semper gratissimae rue rimus, tellurem quoque, oceanum, elysium,&coelum decoremus ; ecquis inertia ad ebsopitus, aut inuidia excaecatus esse queat, cui beneficentia, cui maiestas nostra non liquido appareat ἰ

Adulandum itaque haud amplius , sed viribus

nostris, diuinoque patrocinio fretae, & authori -- tat concessae nuper nobis corome imperiatu, vobis in rem vestram haec imperabimus. Omnes nosserunto, colunto, tuentor, scriptis celebranto, nobis utuntor, &grates summo agunto Conditori. Si quos alia negotia impediant, quo minus huic prouinciae vacent, ii ungulos quibus noscordi, quibus nostra curae, amore prosequuntor, honore assiciunto. Detrectatoribus, aduersariis, ingratis, omnes aduersanior. Qui secus faxit, Cererem & Bacchum iamiam habeto infestos, ad posteros fama eius chartaceis nostris monumentis non perserior,sed post mortem per petua obliuione sepelitor. Diximus.

SEARCH

MENU NAVIGATION